Η κλιμάκωση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, με άξονα τα εμπροσθοβαρή και τα «εφεδρικά» αντιλαϊκά πακέτα, και μάλιστα σε συνδυασμό με τη διαχείριση και τη «βιωσιμότητα» του ελληνικού κρατικού χρέους, βρίσκεται στην ατζέντα του έκτακτου συμβουλίου Γιούρογκρουπ, που θα συνεδριάσει την ερχόμενη Δευτέρα (9/5) στις Βρυξέλλες.

«Οι συζητήσεις θα καλύψουν μια συνολική δέσμη μεταρρυθμίσεων πολιτικής, καθώς και τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους της Ελλάδας. Και τα δύο στοιχεία πρέπει να συνυπάρχουν προκειμένου να ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος και να αποδεσμευθεί περαιτέρω χρηματοδοτική στήριξη στην Ελλάδα», αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, που εκδόθηκε από το Γιούρογκρουπ.

Σε αυτό το φόντο, οι όποιες διαφαινόμενες συγκλίσεις ανάμεσα στην Ευρωζώνη και το ΔΝΤ, γύρω από τους όρους «βιωσιμότητας» του κρατικού χρέους, ανεβάζουν ακόμη περισσότερο τον αντιλαϊκό πήχη. Να θυμίσουμε ότι ο επικεφαλής του Γιούρογκρουπ, Γ. Ντάισελμπλουμ, στο πλαίσιο της προηγούμενης συνεδρίασης των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, είχε επισημάνει ότι το κρατικό χρέος«είναι ένα σύνθετο ζήτημα, δεν είναι μια απόφαση, μάλλον θα είναι ένας μηχανισμός».

Σε αυτό το πλαίσιο, τα παζάρια της συγκυβέρνησης με τους «θεσμούς» κινούνται σταθερά σε ρότα υπογραφής νέου «συμπληρωματικού» μνημονίου και με την πλευρά του ΔΝΤ, το οποίο βάζει σταθερά στο τραπέζι την «ελάφρυνση» του κρατικού χρέους, αλλά και με ειδικές ρήτρες με την πλευρά της Γερμανίας και της Ευρωζώνης, που απαιτούν ένα νέο κύκλο συζητήσεων για την «ελάφρυνσή» του, κατά βάση για την περίοδο μετά το 2022, για την οποία διαπιστώνονται τα «προβλήματα βιωσιμότητας».

«Η Γαλλία επιθυμεί να υπάρξει τη Δευτέρα μια συμφωνία σχετικά με την Ελλάδα. Είναι ένα μήνυμα στο οποίο επιμένω», τόνισε εκπρόσωπος του Προέδρου της Γαλλίας, Φρ. Ολάντ, υποστηρίζοντας ότι «η κατάσταση της Ελλάδας μπορεί να είναι ένα στοιχείο που καθιστά εύθραυστη την Ευρωζώνη».

Από την πλευρά του υπουργείου Οικονομικών της Γερμανίας, εκπρόσωπος του Β. Σόιμπλε τόνισε ότι «στα θέματα ουσίας έχουμε διαπιστώσει επανειλημμένα ότι έχει υπάρξει το τελευταίο διάστημα κάποια κινητικότητα», με την επισήμανση ότι «υπάρχουν ακόμη ανοιχτά ζητήματα».

Με ειδικό αλγόριθμο θα ενεργοποιούνται τα εφεδρικά αντιλαϊκά μέτρα σε περίπτωση κάθε απόκλισης από τους αντιλαϊκούς στόχους των κρατικών προϋπολογισμών και βέβαια του μνημονίου. Αυτό σημαίνει τον σαφή και εκ των προτέρων προσδιορισμό των αντιλαϊκών μέτρων και των δράσεων που θα αναλαμβάνονται ανάλογα με το «πρόβλημα» που εντοπίζεται.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το ζήτημα αυτό συζητήθηκε στη χτεσινή τηλεδιάσκεψη της Ομάδας Εργασίας του Γιούρογκρουπ, με τη συμμετοχή του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Γ. Χουλιαράκη. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, τα «εφεδρικά μέτρα», ύψους 3,6 δισ. ευρώ, θα προέρχονται κυρίως από το σκέλος των κρατικών δαπανών. Μάλιστα, παρά τους κυβερνητικούς ισχυρισμούς και τα «μισόλογα», η λίστα συμπεριλαμβάνει και τους κωδικούς του προϋπολογισμού που αφορούν στην απόδοση μισθών και συντάξεων, αλλά και την παραπέρα απογείωση των αντιλαϊκών φόρων και χαρατσιών.

Σε κάθε περίπτωση, στα 5,4 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση φτάνουν τα εμπροσθοβαρή αντιλαϊκά πακέτα, στην πλήρη ανάπτυξη του «προγράμματος» από το 2018, αρχής γενομένης από το 2016, με την ψήφιση των σχετικών νομοσχεδίων από τη Βουλή.

Το «στίγμα» του πακέτου επιβεβαίωσε και η Κομισιόν, η οποία με την έκθεση για τις «Εαρινές Οικονομικές Προβλέψεις» που δημοσιοποίησε προχτές, περιέγραψε τον επιμερισμό των νέων αντιλαϊκών μέτρων, άμεσης εφαρμογής.

Συγκεκριμένα:

-- 1% του ΑΕΠ ή 1,8 δισ. ευρώ θα προέλθουν από την παραπέρα κατεδάφιση της Κοινωνικής Ασφάλισης και των συντάξεων.

-- 1% του ΑΕΠ ή 1,8 δισ. ευρώ προέρχονται από τη φορολογία εισοδήματος: Από τη μείωση του αφορολόγητου και τις νέες κλίμακες για μισθούς, συντάξεις, ελευθέρια επαγγέλματα, εισφορά αλληλεγγύης κ.ά.

-- 0,25% του ΑΕΠ ή 450 εκατ. ευρώ, από τον ΦΠΑ και μάλιστα από την αύξηση του ανώτατου συντελεστή στο 24% από 23% σήμερα.

-- 0,75% του ΑΕΠ ή 1,4 δισ. ευρώ από μειώσεις μισθών στο δημόσιο τομέα, αλλά και από την αυξημένη φορολογία σε άλλους φόρους κατανάλωσης.

Σε αυτό το πλαίσιο, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, μεταξύ άλλων, δρομολογεί:

-- Αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στις βενζίνες μέχρι και 10 λεπτά ανά λίτρο.

-- Αύξηση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο κίνησης με κατεύθυνση την εξομοίωσή του με τον ΕΦΚ που ισχύει στις βενζίνες.

-- Αύξηση του ΕΦΚ στο φυσικό αέριο.

-- Αύξηση του ειδικού τέλους στους λογαριασμούς κινητής τηλεφωνίας.

-- Παρεμβάσεις στα τέλη κυκλοφορίας οχημάτων.

-- Αύξηση φόρων στον καπνό και τα τσιγάρα, κατά τουλάχιστον 0,50 ευρώ ανά πακέτο.

-- Παράταση του κανόνα «1 πρόσληψη για κάθε 5 αποχωρήσεις» στο Δημόσιο, για τουλάχιστον δύο χρόνια ακόμα.

Λιγότερο από το 5% των δανείων, ύψους 220 δισ. ευρώ, που δόθηκαν για τη χρηματοπιστωτική ενίσχυση προς το ελληνικό κράτος στα πέντε πρώτα χρόνια των μνημονίων, κατέληξαν στον ελληνικό προϋπολογισμό, ενώ τα υπόλοιπα πήγαν στη διάσωση των ευρωπαϊκών τραπεζών, σύμφωνα με έρευνα της «Ευρωπαϊκής Σχολής Μάνατζμεντ και Τεχνολογίας» (ESMT) του Βερολίνου, που δημοσιεύεται στη γερμανική εφημερίδα «Handelsblatt». Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έρευνα, 86,9 δισ. ευρώ πήγαν στην εξόφληση παλαιών χρεών, 52,3 δισ. για εξόφληση τόκων και 37,3 δισ. για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών.

Σχολιάζοντας την εν λόγω έκθεση, εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών της Γερμανίας δήλωσε ότι «η μελέτη δεν είναι κάτι νέο», τονίζοντας πως «η πολιτική προγραμμάτων στην Ελλάδα φρόντισε ώστε το κρατικό και χρηματoοικονομικό σύστημα της Ελλάδας στο σύνολό τους να κρατηθούν όρθια - χωρίς αυτό, το κράτος δεν θα ήταν σε θέση να πληρώσει συντάξεις, μισθούς και λογαριασμούς. Και την εναλλακτική δεν θα ήθελε κανείς εδώ να την φανταστεί».

Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), με έκθεση που δημοσιοποίησε χτες, αναφερόμενη στις γενικότερες εξελίξεις στην Ευρωζώνη, υπογραμμίζει ότι χωρίς τη «δημοσιονομική προσαρμογή» (δηλαδή, την επιβολή αντιλαϊκών μέτρων) «η μείωση του χρέους θα ήταν πολύ πιο περιορισμένη, κυρίως λόγω των πιέσεων για δαπάνες που συνδέονται με τη γήρανση του πληθυσμού και την αύξηση των δαπανών για τόκους». Παράλληλα, γίνεται λόγος για σημαντικές αποκλίσεις από τον κανόνα για τα κρατικά χρέη (60% του ΑΕΠ), οι οποίες, όπως επισημαίνεται, δεν οδήγησαν στην έναρξη διαδικασιών κατά των κρατών στις αντίστοιχες περιπτώσεις, καθώς ελήφθησαν υπόψη «ελαφρυντικοί παράγοντες».

Παράλληλα, η ΕΚΤ ανακοίνωσε χτες ότι θα σταματήσει την παραγωγή και έκδοση του χαρτονομίσματος των 500 ευρώ προς το τέλος του 2018, λαμβάνοντας υπόψη τις ανησυχίες ότι αυτό το χαρτονόμισμα θα μπορούσε να διευκολύνει παράνομες δραστηριότητες. Σύμφωνα με την απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, τα εν λόγω υπάρχοντα χαρτονομίσματα θα «εξακολουθούν να έχουν ισχύ νόμιμου χρήματος και θα διατηρήσουν την αξία τους για πάντα».

Από την πλευρά της Γερμανίας και άλλων κρατών, διατυπώνονταν υποψίες ότι με αυτόν τον τρόπο επιχειρείται η μείωση της μάζας του χρήματος που βρίσκεται σε κυκλοφορία και μέσω αυτής ο επηρεασμός της νομισματικής πολιτικής.

Το Ευρωσύστημα, το οποίο αποτελείται από την ΕΚΤ και τις κρατικές Κεντρικές Τράπεζες της ζώνης του ευρώ, θα λάβουν μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι οι υπόλοιπες ονομαστικές αξίες θα είναι διαθέσιμες σε «επαρκείς ποσότητες».