Οι μεν πρυτάνεις πρότειναν να σταματήσουν οι κινητοποιήσεις και να πάρει μια παράταση ο νόμος - πλαίσιο (να κατατεθεί τον Ιούνη). Οι δε «περίπου χίλιοι», ξεσάλωσαν! Κατέθεσαν ένα πακέτο προτάσεων που είναι πλήρης αντιγραφή του νόμου - πλαισίου της κυβέρνησης. Και όπως ήταν φυσικό, η υπουργός Παιδείας έσπευσε να τους συναντήσει και να τους ευχαριστήσει δημοσίως. Ως εκπρόσωποι των «χιλίων» και των προτάσεων που πρεσβεύουν έδωσαν συνέντευξη Τύπου τα μέλη μιας «συντονιστικής επιτροπής» (στην πλειοψηφία τους πανεπιστημιακοί του ΣΥΝ), που ζήτησαν να σταματήσουν οι κινητοποιήσεις και να προωθηθούν γρήγορα οι αναδιαρθρώσεις, ενώ η μόνη κριτική που βρήκαν να κάνουν στην κυβέρνηση ήταν ότι κινήθηκε άκομψα και ξεσήκωσε αντιδράσεις και ότι δεν ...αποσαφήνισε τις θέσεις της! Βασική τους θέση επίσης, είναι ότι οι αναδιαρθρώσεις πρέπει να προχωρήσουν επειγόντως, χωρίς αναβολή(!), ενώ μίλησαν και για το άρθρο 16, για το οποίο όχι μόνο δεν έχουν καμιά αντίρρηση να αναθεωρηθεί αλλά επιπλέον ζητούν να παρουσιάσουν η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ τις αναλυτικές προτάσεις τους για το νόμο που θα ιδρύει τα ιδιωτικά πανεπιστήμια!

Από τις παραπάνω κινήσεις, είναι φανερό ότι εντείνεται η επίθεση στην ανώτατη εκπαίδευση. Από τη μια η ΝΔ αξιοποιεί στο έπακρο αυτές τις κινήσεις για να εμφανίζει ότι έχει ευρεία συναίνεση, από την άλλη, το ΠΑΣΟΚ «αγκαλιάζει» επίσης τους πρυτάνεις και τους χίλιους πανεπιστημιακούς και λέει ότι συμφωνεί με αυτούς για να μην παραδεχτεί ευθέως ότι συμφωνεί με την κυβέρνηση. Φαίνεται, όμως, ότι η επίθεση στην ανώτατη εκπαίδευση εντείνεται και από «τα μέσα», γιατί στο ιδιωτικοποιημένο πανεπιστήμιο που ετοιμάζεται κάποιοι σπεύδουν από τώρα να εξασφαλίσουν το ρόλο τους ως μάνατζερς κι ως μεσολαβητές των επιχειρήσεων!

Απέναντι σ' αυτήν την εντεινόμενη επίθεση, απέναντι σ' όλους αυτούς που απαιτούν «εδώ και τώρα» να προωθηθούν και να εφαρμοστούν όσα θέλει το κεφάλαιο για την ανώτατη εκπαίδευση, αναδεικνύεται η ανάγκη να δοθεί ακόμα πιο σθεναρή απάντηση. Είναι τώρα η ώρα να πάρει ο λαός στα χέρια του την υπόθεση της Παιδείας, να συσπειρωθεί με βάση τα ταξικά του συμφέροντα και να αντεπιτεθεί στους κάθε λογής υπηρέτες του κεφαλαίου.

Οι κινητοποιήσεις συνεχίζονται, καθώς φοιτητές, σπουδαστές και πανεπιστημιακοί έχουν αποδείξει ότι δεν παραπλανιούνται από ελιγμούς και κινήσεις «συναίνεσης», έχουν αποκρούσει επανειλημμένα επιθέσεις και προβοκάτσιες, έχουν ξεκαθαρίσει ότι παλεύουν για αποκλειστικά δημόσια και πραγματικά δωρεάν ανώτατη εκπαίδευση.

Το επόμενο πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο, λοιπόν, έχει ήδη οριστεί για την Πέμπτη, 8 Φλεβάρη, στις 12 το μεσημέρι στα Προπύλαια. Οι φοιτητικοί και σπουδαστικοί σύλλογοι ανανεώνουν τις αγωνιστικές τους αποφάσεις και οι περισσότερες σχολές βρίσκονται σε κατάληψη, με παράλληλες πολύμορφες δραστηριότητες των συλλόγων μέσα κι έξω από τις σχολές. Με «χάπενινγκ» στις αγορές, τις πλατείες, τους δρόμους, με μαζικές εξορμήσεις στις γειτονιές, τα σχολεία και τους χώρους δουλιάς, φοιτητές και σπουδαστές καλούν όλους τους εργαζόμενους και τη νεολαία, όλο το λαό, να πάρει στα χέρια του την υπόθεση της Παιδείας, να παλέψει για το δικαίωμα στη μόρφωση, τη δουλιά, τη ζωή.

Το νέο σχολικό βιβλίο, στην πεπατημένη που ακολουθούσαν και τα αντίστοιχα προηγούμενα, δεν μπαίνει στη διαδικασία να εξετάσει την κοινωνική εξέλιξη από το ένα στο άλλο στάδιο, να κάνει τους μαθητές να κατανοήσουν την πραγματική κινητήρια δύναμη της ιστορίας, τις αντιθέσεις και την πάλη των τάξεων. Χαρακτηρίζεται από μια αντίληψη ότι η ιστορία είναι υποκειμενική - τοπική κλπ. και δεν είναι αντικειμενική, αλλά θέμα οπτικής γωνίας. «Στόχος μας εδώ δεν είναι να δικαιώσουμε κάποιες από τις μνήμες και να περιθωριοποιήσουμε κάποιες άλλες. Είναι να λειτουργήσουμε εισαγωγικά στα ιστορικά θέματα που έχουν διχαστική δυναμική, δίνοντας μια εικόνα που δεν είναι πολωτική». Ετσι περιγράφουν στο βιβλίο εκπαιδευτικού (σελ. 13) οι συγγραφείς το στρογγύλεμα των γεγονότων και την απόκρυψη της πραγματικής ιστορίας.

Μία πρώτη ανάγνωση του βιβλίου δείχνει ξεκάθαρα ότι αυτό που τελικά επιτυγχάνεται είναι το ξαναγράψιμο της ιστορίας προς όφελος όσων δεν επιθυμούν τις λαϊκές διεκδικήσεις, η ιδεολογική χειραγώγηση και η σύγχυση στα μυαλά των μαθητών.

Η επιλογή λοιπόν να παρουσιαστεί με αυτόν τον τρόπο το θέμα, έρχεται να δείξει την εχθρότητα με την οποία το περιεχόμενο του σχολείου αντιμετωπίζει τις επαναστάσεις και διεκδικήσεις.

Στο ίδιο πνεύμα, σε ό,τι αφορά την ελληνική επανάσταση του 1821, συνοπτικά αναφέρονται διάφορα γεγονότα και μία παράθεση πηγών (πίνακες, επιστολές, διηγήσεις) χωρίς ο μαθητής να μαθαίνει τελικά βασικές πλευρές αυτού του κομματιού της ιστορίας, που χαρακτηρίζεται από προοδευτικές πλευρές της δράσης του λαού, την αντίσταση και βοηθά στην κατανόηση της έννοιας του δίκαιου πολέμου ενάντια στους κατακτητές.

Ετσι, η αναφορά σε μορφές όπως ο Κουντουριώτης, o Παπαφλέσσας κλπ. καταλαμβάνει μισή μόλις σελίδα, ενώ στο πνεύμα της απάλειψης των πολιτικών εκείνων στοιχείων που μπορεί - σύμφωνα με όσα διατείνονται οι συγγραφείς - να προκαλέσουν εχθρότητες, παρατηρείται μια προσπάθεια οι αναφορές σε ιστορικά γεγονότα να αντικατασταθούν από μία στροφή προς την περιγραφή της καθημερινότητας: Τη στιγμή, λοιπόν, που η αναφορά στον Θ. Κολοκοτρώνη καταλαμβάνει μια κειμενολεζάντα που με τη βία φτάνει τις 40 λέξεις, μία σελίδα αφιερώνεται αφειδώς στα «αθηναϊκά καφενεία κατά το 19ο αιώνα» (σελ. 84) ή - σε άλλο σημείο - παρατίθεται αναλυτικά το τι έφτιαχναν οι φούρνοι στην Κωνσταντινούπολη: «Τσουρέκια, καταΐφια, γαλέτες, παξιμάδια, πίτες, καρβέλια, φραντζόλες, μπουρέκια και πίτες του Χαλεπιού και της Δαμασκού, πλακούντια, φρέσκους τραγανιστούς λουκουμάδες» (σελ. 31).

Παρά τα παραπάνω, οι υπεύθυνοι για τη συγγραφή των νέων βιβλίων επιμένουν ότι στόχος του νέου βιβλίου και των διαφόρων νέων απόψεων, για την ιστορία που υπηρετεί, είναι η ανάπτυξη ιστορικής κρίσης από το μαθητή, ο οποίος στην πρώτη του επαφή με αυτή την περίοδο της ιστορίας, στην ηλικία των 12 χρόνων, γίνεται δέκτης ενός βομβαρδισμού πηγών χωρίς να έχει γνωρίσει τα γεγονότα της ιστορίας.

Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα στο οποίο αποφεύγεται η αναφορά στις έννοιες της αντίστασης και της διεκδίκησης της ελευθερίας, έρχεται στη σελίδα 106 η αναφορά στην άνοδο των φασιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη και την Ελλάδα στην εποχή του Μεσοπολέμου.

«Η διεθνής οικονομική κρίση επηρεάζει και την κοινωνία. Μεγάλος αριθμός εργατών και υπαλλήλων μένει άνεργος και οι περισσότεροι πολίτες αντιδρούν με πορείες, διαδηλώσεις και απεργίες. Πολλά δημοκρατικά πολιτεύματα, κάτω απ' αυτήν την πίεση, σταδιακά καταρρέουν. Τα διαδέχονται δικτατορίες».

Στην Ελλάδα, η αντίστοιχη περίοδος περιγράφεται ως εξής: «Οι συνθήκες διαβίωσης για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είναι δύσκολες. Η ανεργία, τα χαμηλά ημερομίσθια, οι ανυπόφορες συνθήκες εργασίας και η έλλειψη ασφάλισης έχουν ως αποτέλεσμα απεργιακές κινητοποιήσεις από τους εργαζόμενους. Μέσα σ' αυτό το κλίμα ξεσπούν κυβερνητικές κρίσεις και εκδηλώνονται στρατιωτικά πραξικοπήματα. Το 1936, ο Ιωάννης Μεταξάς καταλύει το Σύνταγμα και επιβάλλει δικτατορία».

Τελικά, δηλαδή, η εντύπωση που σχηματίζεται στο μαθητή είναι ότι οι διαδηλώσεις και οι διεκδικήσεις του δίκιου των εργατών είναι που φέρνουν τις δικτατορίες και η άρχουσα τάξη, όταν δυσκολεύεται να κυβερνά κοινοβουλευτικά. Και το μήνυμα που λαμβάνει τελικά είναι να προσέξουν να μη διαδηλώνουν γιατί η αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία μπορεί να γίνει φασισμός. Καμία αναφορά στο γεγονός ότι και τα δύο είναι μορφές πολιτικής εξουσίας της αστικής τάξης. Σ' αυτή τη γραμμή πλεύσης στη σελίδα που αφορά την ιστορία του εργατικού κινήματος εξαφανίζεται παντελώς το ΚΚΕ, όταν η ίδια η αστική ιστοριογραφία καταγράφει, έστω και με αρνητική κριτική, την ίδρυσή του ως σημαντικό ιστορικό γεγονός.

Αντίθετα στο πλαίσιο μιας νέας προσέγγισης, σύμφωνα με την οποία ιστορία είναι και αυτό που συνέβη μόλις χτες, στο κεφάλαιο αθλητισμός (σελ. 130) ιδιαίτερη θέση κατέχουν μέσα από τις εικόνες οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 στην Αθήνα, με το όλο θέμα να προσεγγίζεται πληροφοριακά.

Μετά την εξάλειψη κάθε μορφής αντίστασης, της ισοπέδωσης των γεγονότων της ιστορίας και της σύγχυσης που δημιουργεί ο αχταρμάς που προηγήθηκε σε όλο το βιβλίο, οι τελευταίες σελίδες του βιβλίου είναι αφιερωμένες στην ΕΕ. «Οι χώρες μέλη της ΕΕ προσπαθούν να χαράξουν ενιαία εξωτερική πολιτική και να λειτουργούν συλλογικά σε μια σειρά θέματα όπως η Ειρήνη, ο Πολιτισμός, το περιβάλλον» αναφέρεται στη σελ. 124 του βιβλίου, χωρίς περαιτέρω αναφορές στον οικονομικό και πολιτικό της ρόλο. Προηγουμένως έχει αξιοποιηθεί κάθε επικοινωνιακό - σημειολογικό τέχνασμα για τον εγκλωβισμό της σκέψης των μαθητών να αποδεχτούν σαν αναγκαιότητα την ευρωπαϊκή πολιτική ενοποίηση.

Το βιβλίο της Στ' Δημοτικού, λόγω και του ότι αναφέρεται σε ζητήματα νεότερης Ιστορίας, δηλαδή σχετικά πρόσφατα, έχει προκαλέσει αντιδράσεις για το περιεχόμενό του, ενώ ζήτημα έχει δημιουργήσει και η μεθοδολογική προσέγγιση της διδασκαλίας της κυρίως μέσα από πηγές, καθώς ο εκπαιδευτικός και τελικά ο γονιός καλείται να καλύψει τα κενά.

Με τις δυο πλευρές της αστικής σκέψης (κοσμοπολιτισμός του κεφαλαίου από τη μία, εθνικισμός από την άλλη) για την ιστορία να αλληλοσυμπληρώνονται, η αντίληψη που εκφράζουν οι κομμουνιστές δε χαρίζει τον πατριωτισμό σε κανέναν, αλλά αντίθετα πρεσβεύει την άποψη ότι τα παιδιά πρέπει να μάθουν την πραγματική ιστορία των λαών, την ταξική πάλη που κινεί την ιστορία, αναδεικνύει την ουσία των πολέμων και έτσι συνδέει διαλεκτικά τον προλεταριακό διεθνισμό με τον πατριωτισμό.

Το να μη μαθαίνουν τα παιδιά ιστορία, η απόκρυψη γεγονότων που σχετίζονται με την αντίσταση στην αδικία, δεν οδηγεί στην καλλιέργεια της φιλίας μεταξύ των λαών. Αντίθετα, η διδασκαλία της πραγματικής ιστορίας, η αναζήτηση των πολιτικών και οικονομικών παραγόντων, η ανάδειξη του ρόλου της δύναμης που πραγματικά κινεί την ιστορία, η προσέγγιση της γνώσης με επιστημονικό τρόπο αποτελεί όρο για την ανάπτυξη προσωπικοτήτων ικανών να κρίνουν και να βγάζουν σωστά συμπεράσματα.

Αλλωστε, η στρεβλή αντιεπιστημονική «μόρφωση» ή καλύτερα το να «μορφώνουν» μαθητές δηλητηριάζοντάς τους με την αντιδραστική ιδεολογία αποτελεί το καλύτερο υπέδαφος για την καλλιέργεια του μίσους, της χειραγώγησης και της εκμετάλλευσης, που είναι και ο υπέρτατος στόχος του συστήματος για τους σημερινούς μαθητές και αυριανούς απασχολήσιμους.

Η έρευνα που διεξήγαγε η ΟΓΕ σε δείγμα 12 δήμων του Λεκανοπεδίου Αττικής και Θεσσαλονίκης για το ζήτημα των παιδικών σταθμών είναι αποκαλυπτική. Χιλιάδες αιτήσεις δημοτών απορρίπτονται κάθε χρόνο κι έτσι πολλοί γονείς αναγκάζονται να στραφούν στην ιδιωτική πρωτοβουλία

Η θέση της γυναίκας σε σχέση με το δείκτη εκπαίδευσης παραμένει δεινή, υπογράμμισε ο εκπαιδευτικός και διδάκτωρ Κοινωνιολογίας Θωμάς Κασσελούρης, μέλος της ομάδας ΤΕΠ του ΚΜΕ, σε ομιλία του με θέμα «Τι ανθρώπους ετοιμάζει το σημερινό σχολείο». Αν κοιτάξει κάποιος τα ψιλά νούμερα των στατιστικών στοιχείων που προέρχονται από την ΕΣΥΕ θα διαπιστώσει ότι στο σύνολό τους οι γυναίκες είναι υποεκπαιδευμένες σε σχέση με τους άνδρες. Θα διαπιστώσει επίσης ότι η γυναίκα παραμένει πρώτη στους δείκτες ανεργίας και ετεροαπασχόλησης ενώ δεινή είναι η θέση των γυναικών - αρχηγών των μονογονεϊκών οικογενειών. Ειδικά, δε, για τις γυναίκες εκείνες που αποφασίζουν να ακυρώσουν τη σύναψη του γάμου τους και να εισέλθουν στην παραγωγική διαδικασία στα τριάντα τους χρόνια (κατά μέσο όρο) και ενώ στη μεγάλη τους πλειοψηφία είναι απόφοιτες λυκειακής εκπαίδευσης, διαφαίνονται έντονα τα συμπτώματα έλλειψης εργασιακής εμπειρίας, ειδίκευσης. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι το 60% των ψευτοπρογραμμάτων του ΟΑΕΔ και των προγραμμάτων STAGE Ι,2 αφορούν σε περιπτώσεις και «ευκαιρίες» γυναικείας απασχόλησης (κι όχι εργασίας), σε θέσεις ωρομίσθιας υπαλλήλου.

Για τη χρήση της νέας τεχνολογίας και την κοινωνία της γνώσης και της πληροφορίας μίλησε ο Μάκης Παπαδόπουλος, μηχανολόγος - μηχανικός, μέλος της αντιπροσωπείας του ΤΕΕ, επισημαίνοντας ότι το ερώτημα που τίθεται είναι: Από ποιον και σε όφελος ποιου θα αναπτυχθεί η νέα τεχνολογία;

Η δυνατότητα που ανέδειξε η τηλε-εργασία για σχετική «απελευθέρωση» του εργαζόμενου από την υποχρεωτική παρουσία σε συγκεκριμένο χώρο εργασίας, μετατράπηκε από το κεφάλαιο σε εργαλείο για προώθηση της μερικής απασχόλησης και αναδιάρθρωση του ωραρίου. Αυτός ο στόχος παρουσιάζεται μάλιστα από την ΕΕ σαν ευκαιρία προς τις γυναίκες εργαζόμενες για να εξισορροπήσουν τάχα τον επαγγελματικό βίο με την οικογένεια, με την τηλε-εργασία, από το σπίτι, με όρους μερικής απασχόλησης και ευέλικτου ωραρίου. Σύμφωνα με την εθνική έρευνα της VPRC για λογαριασμό του ΕΔΕΤ, μόνο το 32% των Ελλήνων χρηστών Η/Υ έμαθε τη χρήση από εκπαιδευτικά προγράμματα του κράτους και των εργοδοτών. Εντυπωσιακή είναι στην ίδια έρευνα η υστέρηση του ποσοστού των γυναικών σε σχέση με τους άνδρες στη χρήση του Ιντερνετ, η οποία μάλιστα αυξάνεται μεταξύ 2001 και 2004 (24,6% έναντι 16,2%). Παράλληλα, μόνο ένα 25% των χρηστών χρησιμοποιεί το διαδίκτυο για λόγους εκπαίδευσης, ενημέρωσης και πληροφόρησης. Στο σημείο αυτό απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή μιας και η ενασχόληση με τον υπολογιστή δεν οδηγεί αυτόματα σε μορφωτική αναβάθμιση!

Ενισχύονται από την ΕΕ προγράμματα τόνωσης της λεγόμενης γυναικείας επιχειρηματικότητας. Ετσι συγκαλύπτεται ένα μέρος της ανεργίας και αφ' ετέρου το τραπεζικό κεφάλαιο αποκτά γρήγορα νέους αιχμαλώτους που εργάζονται στην πραγματικότητα για τη δική του κερδοφορία.

Για την αποκαρδιωτική κατάσταση των παιδικών σταθμών σήμερα μίλησε η Τασούλα Λουδάρου, βρεφονηπιοκόμος, μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ.

Η έρευνα που διεξήγαγε η ΟΓΕ σε δείγμα 12 δήμων του Λεκανοπεδίου Αττικής και Θεσσαλονίκης για το ζήτημα των παιδικών σταθμών είναι αποκαλυπτική. Χιλιάδες αιτήσεις δημοτών απορρίπτονται κάθε χρόνο κι έτσι πολλοί γονείς αναγκάζονται να στραφούν στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Τα κτίρια σε πολλές περιπτώσεις είναι ακατάλληλα, έχουν σκάλες, δεν έχουν αυλές, ούτε μεγάλους χώρους ώστε να μπορεί το παιδί να κινηθεί και να αναπτύξει τις δεξιότητες και ικανότητές του. Τα παιδιά στοιβάζονται σε αίθουσες - κλουβιά χωρίς να λαμβάνονται σε πολλές περιπτώσεις τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας και υγιεινής. Το ειδικευμένο προσωπικό δεν επαρκεί ενώ οι εργασιακές σχέσεις ακόμα και μέσα στους ίδιους τους παιδικούς σταθμούς καταρρέουν.

Ενα μεγάλο ποσοστό των εργαζομένων σε παιδικούς σταθμούς (40%) βιώνει την ανασφάλεια αφού εργάζεται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, συμβάσεις έργου ή προγράμματα. Τα τροφεία από το 2001 μέχρι και σήμερα σε πολλές περιπτώσεις έχουν αυξηθεί μέχρι και 250%, ενώ στους σταθμούς που λειτουργούν ήδη με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, τα τροφεία αγγίζουν ακόμα και τα 230 ευρώ μηνιαίως ανά παιδί. Η υποβάθμιση δε σταματάει εδώ, αφού και η αγωγή δεν είναι μόνο σε δεύτερη μοίρα, αλλά μπορεί να διαφέρει από δήμο σε δήμο ανάλογα με την οικονομική του κατάσταση. Το ενιαίο της προσχολικής αγωγής κατακερματίζεται, κι έτσι το «όραμα» περί ταξικότητας της Παιδείας, περί Παιδείας δύο ταχυτήτων ξεκινάει απ' όταν το παιδί βρίσκεται ακόμα στην κούνια.

Αλλά και η εκπαιδευτικός Αννα Γαλανού, μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ, μίλησε για την επιβάρυνση της γυναίκας εκπαιδευτικού σήμερα, με τις περίφημες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις:

Ειδικότερα στα ιδιωτικά σχολεία: Εντατική εξαντλητική εργασία πέρα από το προβλεπόμενο από το υπουργείο Παιδείας διδακτικό ωράριο, χωρίς διαλείμματα. Απλήρωτες ώρες εργασίας (η περίφημη φύλαξη των παιδιών μέχρι να σχολάσουν οι γονείς ή η δουλιά της συνοδηγού στο σχολικό λεωφορείο που μεταφέρει τα παιδιά). Παρακολούθηση με μικρόφωνα, τώρα ίσως και με κάμερες, της διδακτικής πράξης μέσα στην τάξη από το αφεντικό του ιδιωτικού και βέβαια δήλωση του εκπαιδευτικού από την αρχή ότι δε θα απεργεί, αλλά θα εργάζεται σύμφωνα με τα πρότυπα της σχολής, τα οποία του επιβάλλουν συγκεκριμένο τρόπο ντυσίματος, χτενίσματος, συμπεριφοράς προς τους πελάτες μαθητές που ακριβοπληρώνουν.

Με το διευρυμένο ωράριο στα σχολεία - νηπιαγωγείο και δημοτικό - μιλάμε για χιλιάδες ωρομίσθιους εκπαιδευτικούς - το 2004 υπολογίζονταν σε 7.500 όλων των ειδικοτήτων, δηλαδή μουσικούς, γυμναστές, ξένων γλωσσών, εκπαιδευτικούς Η/Υ, καλλιτεχνικών μαθημάτων - που είναι ανασφάλιστοι, κακοπληρωμένοι (7 ευρώ την ώρα), τρέχουν από σχολείο σε σχολείο για να συμπληρώσουν κάποιες ώρες εργασίας με το πρόσχημα της απόκτησης προϋπηρεσίας, που σε συνδυασμό με μια επιτυχή συμμετοχή στον ΑΣΕΠ ίσως κάποτε να τους δώσει το δικαίωμα διορισμού ως αναπληρωτή και ως μόνιμου.

Η γυναίκα εκπαιδευτικός, όπως και ο άντρας συνάδελφός της, είναι αναγκαίο να μορφωθεί ολόπλευρα ώστε να αποκτήσει καθαρότητα σκέψης, ικανότητα ανάλυσης και σύνθεσης της πραγματικότητας, πέρα από την πειστικότητα και τη διαλεκτική ικανότητα που πρέπει να έχει. Το πιο πολύτιμο εφόδιο για τη ζωή των νέων ανθρώπων είναι η διαμόρφωση κριτηρίου για τη ζωή. Δεν είναι η πολυγνωσία και οι σκόρπιες δεξιότητες. Μαθαίνουμε για να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες της ζωής και κυρίως για να την αλλάξουμε.

Μιλώντας για τη γυναίκα στη σχολική ιστοριογραφία, η ιστορικός Δώρα Μόσχου παρατήρησε ότι η μόνη εντελώς συγκεκριμένη αναφορά που γίνεται από σχολικό εγχειρίδιο στο γυναικείο ζήτημα και στην ανάπτυξη του γυναικείου κινήματος βρίσκεται στο εγχειρίδιο Ιστορίας Γενικής Παιδείας της Γ΄ Λυκείου - ένα μάθημα εντελώς περιφρονημένο από τους μαθητές, αφού δεν εξετάζεται πανελλαδικά (και το σημερινό λύκειο, μεταξύ άλλων επιτευγμάτων του, διαπαιδαγωγεί τους μαθητές να εκτιμούν τη γνώση μόνο ως κάτι άμεσα χρηστικό). Το βιβλίο συνδέει σωστά τη γέννηση και την ανάπτυξη του γυναικείου κινήματος με τη μαζική έξοδο των γυναικών στην παραγωγή. Από την άλλη πλευρά σφάλλει ισχυριζόμενο ότι το γυναικείο κίνημα γεννήθηκε κυρίως από τις γυναίκες της «μεσαίας τάξης» - ό,τι και να σημαίνει αυτός ο όρος - που διεκδίκησαν την έξοδό τους στην παραγωγή ως γραμματείς, διδασκάλισσες, νοσοκόμες, αποσιωπώντας την τεράστια συμβολή των βιομηχανικών εργατριών και υποβαθμίζοντας το ρόλο του σοσιαλιστικού κινήματος.

Στο τέλος της ημερίδας, στην οποία τα θέματα αναλύθηκαν πολύμορφα και σε βάθος, η Βιβή Τσωτσώνη διάβασε τις προτάσεις - αιτήματα της ΟΓΕ για την Παιδεία:

1. ΟΧΙ στην αναθεώρηση του άρθρου 16.

2. Κατάργηση της ιδιωτικής εκπαίδευσης κάθε βαθμίδας μαζί και της παραπαιδείας γιατί αυτό το αίτημα αποτελεί βασική προϋπόθεση μιας ενιαίας, αποκλειστικά δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης που θα ολοκληρώνει το έργο της για όλους, ανεξάρτητα από φύλο, χρώμα και θρησκευτικές αντιλήψεις, με ιδιαίτερη μέριμνα για τα παιδιά των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, των ΑμεΑ, των αλλοδαπών.

3. Θέσπιση δίχρονης δημόσιας και δωρεάν υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής μέσα από κρατικό δίκτυο παιδικών κέντρων.

4. Οικοδόμηση επαγγελματικών σχολών σε μεταλυκειακό επίπεδο.

5. Δωδεκάχρονο σχολείο ενιαίο, υποχρεωτικό, δημόσιο και δωρεάν που να υπηρετεί τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες, να παρέχει ουσιαστική μόρφωση και να μη λειτουργεί με τους νόμους της αγοράς.

6. Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση που θα παρέχει πλήρη επιστημονική επάρκεια και επαγγελματική ικανότητα στους αποφοίτους και θα αναπτύσσει την έρευνα για την εξυπηρέτηση του κοινού καλού και όχι των λίγων.

7. Αύξηση των δαπανών για την Παιδεία στο 15% του κρατικού προϋπολογισμού.

8. Γενναίες αυξήσεις στους μισθούς των εκπαιδευτικών. Μαζικοί διορισμοί από νεοσυσταθείσα επετηρίδα. Κατάργηση του θεσμού των ωρομισθίων και αναπληρωτών και όλων των ελαστικών εργασιακών σχέσεων.

9. Ανασκευή της εκπαιδευτικής ύλης, προβολή της επιστημονικής γνώσης, κατάργηση της μονομέρειας των θρησκευτικών, αντικατάσταση του μαθήματος από θρησκειολογία - ιστορία θρησκειών.

10. Παύση της παραχάραξης της Ιστορίας και προβολή των κατακτήσεων των λαών με τους αντιφασιστικούς, εθνικοαπελευθερωτικούς και αντιιμπεριαλιστικούς αγώνες τους.

11. Να απομακρυνθεί από την εκπαίδευση κάθε φορέας ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Να σταματήσει το σχολείο να είναι φορέας της ανταγωνιστικότητας και της επιχειρηματικότητας.

12. Να διδάσκεται η ιστορία του γυναικείου κινήματος.

13. Κατοχύρωση και διεύρυνση της δημοκρατίας στην εκπαίδευση. Κατάργηση όλων των αυταρχικών νόμων που παρεμποδίζουν συλλογικές διαδικασίες και ακυρώνουν την ελευθερία σκέψης και δράσης στα σχολεία (Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, Νέος Δημοσιοϋπαλληλικός Κώδικας).

14. Να αναπτύσσει το σχολείο με κρατικές δαπάνες την ερασιτεχνική δημιουργία, την τέχνη, τη συνέχεια του λαϊκού πολιτισμού. Να «δίνεται» η δυνατότητα στους νέους να αναπτύσσουν αντισώματα στην υποκουλτούρα, την τηλεβαρβαρότητα και κάθε κοινωνική παθογένεια.

ΤΕΣΣΕΡΑ καυτά ερωτήματα θέτουν στον υπουργό Πολιτισμού οι βουλευτές του ΚΚΕ Αντώνης Σκυλλάκος και Βέρα Νικολαΐδου με την προχτεσινή τους Ερώτηση σχετικά με τον τρόπο «εξαγωγής» του πολιτιστικού θησαυρού Τατοΐου και επίσης πώς η κυβέρνηση σκέπτεται να αξιοποιήσει τα ανάκτορα, που αποτελούν περιουσία του ελληνικού λαού.

ΘΥΜΑΣΤΕ, σίγουρα, τα αναιδή και προκλητικά λόγια που ξεστόμισε ένας υπουργός τότε: «Είναι δικά του», «του ανήκουν», είναι η «οικοσκευή» του, το «νοικοκυριό» του, «μπορεί να το πάρει όποτε θέλει» «όπως κάθε απλός Ελληνας πολίτης». Αυτά όλα ύστερα από τη μαφιόζικη επιχείρηση στο Τατόι. Με τις νταλίκες και τον πακτωλό των θησαυρών των 68 τόνων, τους κρατικούς «τσιλιαδόρους»... Και στα ντοκ του Πειραιά το καράβι, που φόρτωνε μ' αναμμένες μηχανές και σάλπαρε σε πέντε ώρες.

ΑΛΛΑ, να το ξαναπούμε, υπήρξε κανένας από τους Γλύξμπουργκ Ελληνας, φυσικά πέρα από τη ληξιαρχική καταγραφή; Είχε κανένας ελληνική συνείδηση; Ρήμαξε την Ελλάδα η δανική ακρίδα. Είναι αμέτρητες οι εθνικές συμφορές που προκάλεσε από το 1864 η φάρα των Γλύξμπουργκ.

ΜΕΤΑ την έξωση του Οθωνα (1862), οι Αγγλοι, που αναζητούσαν βασιλέα - δούλο για τον ελληνικό θρόνο, διάλεξαν ένα Δανό πρίγκιπα. Ηταν ο μοναδικός που δέχτηκε να υπηρετήσει πιστά τους Αγγλους. Μια μυστική συνθήκη, που ο Γεώργιος ανέλαβε την υποχρέωση να την τηρήσει, όριζε πως θα αντιταχθεί με σθένος σε κάθε εθνική κίνηση για την απελευθέρωση του αλύτρωτου ελληνισμού. Πράκτορας μυστικός και φανερός. Αλλά το παραδάκι μπόλικο, δώδεκα χιλιάδες χρυσές λίρες το χρόνο.

ΚΙ ΑΥΤΗ η διαθήκη του Γεωργίου... στη δανική γλώσσα ο «Ελληνας» κι αφού είχε ζήσει 40 χρόνια στην Ελλάδα. Οι Γλύξμπουργκ, από τον πρώτο ως τον ύστατο, υπηρετούσαν ξένα συμφέροντα και θησαύρισαν λαφυραγωγώντας το λαό.

ΜΕ τις παχυλές χορηγίες, τις εξωφρενικές παροχές, τα προκλητικά προνόμια, τις κομπίνες και τα ρεγάλα, τις προίκες, τα παλάτια, τις πολυτελείς επαύλεις σε κάθε γωνιά της ελληνικής γης, «ησυχαστήρια» για τη Φρειδερίκη, μεγάλα κτήματα κάπου 100.000 στρέμματα. Δεν έλειψαν και οι αρχαιότητες, που έπρεπε να βρίσκονται στα μουσεία.

ΠΩΣ συσσώρευαν οι Γλύξμπουργκ πλούτη σε μια χώρα που λιμοκτονούσε; Χάρη στους διεφθαρμένους πολιτικούς, που όλοι τους χάριζαν τα πάντα, προνόμια σκανδαλώδη, για να εξασφαλίσουν την εύνοια και την εξουσία.

ΕΙΔΙΚΑ για τα αρχαιολογικά είναι κεφάλαιο που χρήζει έρευνας βάθους. Είναι γνωστό πως ορισμένοι αρχαιολόγοι είχαν αποκτήσει τη συνήθεια, τότε, όταν στις ανασκαφές είχαν σημαντικά ευρήματα, το πρώτο τηλεφώνημα γινόταν στα ανάκτορα! Κι η Φρειδερίκη έφτανε πρώτη - πρώτη στην ανασκαφή. Επειτα είχε ιδιαίτερη έλξη στα βυζαντινά και μεταβυζαντινά. Τα Ιόνια Νησιά μετά τους σεισμούς είδαν να εξαφανίζονται φορητές εικόνες. Ιεράρχης, που δεχόταν συχνά τη βασίλισσα, πρόσφερε, ενθύμιο της βίζιτας, εικόνα της μεταβυζαντινής εποχής.

ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΗ το ΚΚΕ ζητά να πληροφορηθεί από την κυβέρνηση για τα μέτρα που θα πάρει για την προστασία των καλλιτεχνικών θησαυρών Τατοΐου, του κτήματος και των οικημάτων, υπέρ του λαού.

ΑΝΟΙΧΤΟ μένει εξάλλου - και χρειάζεται επίσης έρευνα - το θέμα των αρχείων του Γλύξμπουργκ, όλα αυτά τα χαρτιά που μαζεύτηκαν στις υπηρεσίες από τη μέρα που ο πρώτος Γλύξμπουργκ πάτησε το πόδι του στην Ελλάδα. Είναι δημόσια έγγραφα.

ΑΛΛΑ για τα χαρτιά αυτά, που συγκροτούν το αρχείο, τα δημόσια έγγραφα και την τύχη τους, ένα σημείωμα ακόμα την άλλη Κυριακή. Μια λεπτομέρεια: Στο κυνηγητό των αρχείων των Γλύξμπουργκ βγήκαν στην Κατοχή οι Γερμανοί, που έψαχναν να τα βρούνε...

Συνήθως, η καμπάνια είναι μια γενική προπαγανδιστική εκστρατεία. Αυτό που ενδιαφέρει σήμερα είναι μέσα σε ένα τρίμηνο, που, βέβαια, είναι και μικρό για το θέμα που συζητάμε, να μπουν οι βάσεις για μια ολοκληρωμένη ιδεολογική, πολιτική, πολιτιστική, μορφωτική αντεπίθεση του Κόμματος στο ζήτημα της Παιδείας.

Στόχος όχι μόνο η προβολή των θέσεων του Κόμματος, αναμφισβήτητα είναι κι αυτό, αλλά και η επίδρασή μας για να αναδειχτεί το κίνημα με περιεχόμενο και κατεύθυνση που να αντιστοιχεί στο χαρακτήρα των αλλεπάλληλων μέτρων - που έχουν παρθεί και στο παρελθόν - αλλά που από εδώ και μπρος θα έρχονται στο ζήτημα της Παιδείας. Θέλουμε να υπηρετήσουμε και τα δύο.

Πρώτα - πρώτα, η Παιδεία είναι ένα θέμα τέτοιο που αν οι κομμουνιστές το κατέχουμε καλά - και όσοι εν πάση περιπτώσει έστω συμφωνούν με το ΚΚΕ σε αυτά ζητήματα - μπορούμε να συμβάλουμε στο να διαμορφωθούν προϋποθέσεις να κατανοηθεί και η συνολική πολιτική πρόταση του Κόμματος.

Γιατί η Παιδεία είναι άμεσα συνδεδεμένη με την οικονομία, με την κοινωνία και τους στόχους της. Είναι ένα πεδίο που η κατανόησή του σε φέρνει κατ' ευθείαν στην καρδιά της εναλλακτικής πρότασης του Κόμματος και έχει σχέση με τη δημιουργία προϋποθέσεων για το Μέτωπο, για την πάλη για το Σοσιαλισμό κλπ.

Γι' αυτό έχει σημασία. Γιατί, υπάρχουν πάρα πολλοί δυσαρεστημένοι, αγανακτισμένοι που και τα δύο κόμματα τα καταδικάζουν, που καταδικάζουν ακόμη και τον καπιταλισμό και το νεοφιλελευθερισμό, επί της ουσίας, όμως, δεν έχουν μπει στον πυρήνα του πολιτικού προβλήματος.

Ενα παράδειγμα: Γίνεται πολύ λόγος, για την απορρόφηση αυτών που έχουν τελειώσει πανεπιστήμια, ΤΕΙ, κλπ., κλπ.

Γίνεται πολύ λόγος για αντιθέσεις που υπάρχουν στην αξία των πτυχίων: Αν είναι καλός ο μηχανικός των ΤΕΙ, ή, μπορεί να πάρει την ίδια δουλιά, με τους μηχανικούς του Πολυτεχνείου. Και μάλιστα από εδώ και μπρος θα έχουμε τεράστια προβλήματα σε αυτόν τον τομέα, παρότι υπήρχαν πάντα. Από τη δεκαετία του '60 γινόταν ολόκληρη φασαρία. Τσακωμός ανάμεσα στους υπομηχανικούς της σχολής των υπομηχανικών που ήταν ανώτερη με αυτούς του Πολυτεχνείου.

Πολλοί θεωρούν ότι η αιτία της ανεργίας είναι ότι δεν αντιστοιχούν τα επαγγέλματα στις σύγχρονες ανάγκες της αγοράς.

Αν κάποιος καταλάβει σωστά το πρόβλημα και είναι καλοπροαίρετος - ανεξάρτητα τι θα κάνει στη δράση - θα συνειδητοποιήσει ότι δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα της απασχόλησης ή το πρόβλημα του «τι επαγγέλματα χρειάζονται και ποια είναι τα πιο χρήσιμα ή τα καλύτερα επαγγέλματα», αν δεν έχει στο κεφάλι του ένα συνολικό σχεδιασμό μιας οικονομίας που θέλει να υπηρετήσει το λαό και όχι τα μονοπώλια. Δε γίνεται αυτό το πράγμα. Γιατί, δεν μπορεί να λυθεί το ζήτημα αυτό, μόνο επειδή θα αυξήσεις τις θέσεις αυτών που θα μπορούν να μπαίνουν μόνο στα πανεπιστήμια, ή, γιατί θα πολλαπλασιάσεις τον αριθμό των τμημάτων των σχολών και θα βγάλεις καινούργιες ειδικότητες.

Ενα ακόμα παράδειγμα: Ολοι λένε ότι στην Ελλάδα έχουμε πάρα πολλούς γιατρούς.

Πόσους γιατρούς Εργασίας έχουμε; Ελάχιστους.

Στην Ελλάδα οι σχολές βγάζουν πολλούς που έχουν σχέση με την κοινωνική ψυχολογία (ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι). Πού δουλεύουν αυτοί; Πολλοί από αυτούς δουλεύουν σε διαφημιστικές εταιρείες, για να οργανώνουν την ψυχολογία της αγοράς για διάφορα προϊόντα από μέικ απ μέχρι ό,τι να 'ναι.

Αυτά ο καπιταλισμός δεν μπορεί να τα λύσει.

Ο σοσιαλισμός έχει τις προϋποθέσεις, εκτός αν έχεις πέσει έξω όταν διαμορφώνεις κάθε φορά τους υπολογισμούς, αλλά ο σοσιαλισμός από τη φύση του μπορεί να λύσει αυτά τα προβλήματα.

Επομένως, το θέμα της Παιδείας ανοίγει το δρόμο στο ποια κοινωνία, ποια οικονομία κλπ.

Εχει, όμως, πολύ μεγάλη σημασία να επιφέρουμε ρήγματα και στη συνείδηση που καλλιεργεί η κυρίαρχη τάξη μέσω της Παιδείας. Εχει σημασία -και σ' αυτό το επιμέρους - και να κερδίσεις σε ανθρώπους που θα παλέψουν σήμερα και αύριο, αλλά και να ανοίξει ένας προβληματισμός γενικότερα στο πώς θα μπορέσει ο καθένας να αντιμετωπίσει την όλη κατάσταση.

Το κυριότερο είναι ότι για εμάς στο θέμα της Παιδείας πρέπει να γίνει ειδική δουλιά. Οχι ειδική με την έννοια της ειδίκευσης, αλλά μια δουλιά που θα εδραιωθεί στους δύο πυλώνες που έβαλε το 17ο Συνέδριο: Εργατική τάξη και νεολαία.

Το κίνημα δεν πρόκειται να δυναμώσει, να ισχυροποιηθεί και να πολλαπλασιαστεί, αν δεν ισχυροποιηθεί με κριτήριο την εργατική τάξη και στις νεότερες ηλικίες.

Αυτό που επίσης εμείς επιδιώκουμε, που δεν είναι επιδίωξη εξωτερικής συνθήκης, είναι κατεύθυνση του 17ου Συνεδρίου, είναι η εργατική τάξη, το ταξικό κίνημα να αναδειχτεί σε πρωτοπόρα δύναμη πάλης για τα θέματα της Παιδείας.

Δεν μπορεί να είναι ένα θέμα, στο οποίο ο απλός γονιός που υποφέρει και ο εκπαιδευτικός, ή, ο φοιτητής και σπουδαστής, με τον αγώνα τους θα λύσουν το ζήτημα. Είναι μια ευκαιρία να μπουν σε σειρά η οργάνωση, η πάλη, η συνειδητοποίηση.

Και αυτή τους η ανάγκη υπακούει σε μια λογική:

Από τη μια, θέλουν να διαθέτουν πόρους για την Παιδεία, αλλά εκεί που τους συμφέρει, στην έρευνα (που τους συμφέρει).

Απ' την άλλη, σου λέει: Απ' τη στιγμή που θέλω δεξιότητες και ευκινησίες κλπ., και θέλω να περικόψω και δαπάνες, μπορώ να μειώσω τη διάρκεια των σπουδών. Δηλαδή, απ' τη στιγμή που μπορώ να έχω ανθρώπους καταρτισμένους, γιατί να τους βγάζω στα πέντε χρόνια και στα έξι χρόνια, παραμένοντας στο πανεπιστήμιο μέχρι να τελειώσουν; Θα μειώσω τις σπουδές. Αρα λοιπόν, με δίχρονες, τρίχρονες σπουδές το πράγμα τελειώνει. Για να το ενισχύσει αυτό, πρέπει να κλείσει και τη στρόφιγγα εισόδου προς τα πανεπιστήμια. Δεν μπορεί να κλείσει τη στρόφιγγα προς τα πανεπιστήμια, γιατί είναι μια προοδευτικά κοινωνική τάση; Θα πάρει μέτρα που θα οδηγούν εκεί. Αυτή είναι η λογική.

Υπάρχει, τέλος, και η άλλη πλευρά.

Η Παιδεία είναι βασικός ιδεολογικός μηχανισμός. Βεβαίως, παίζει ρόλο η τηλεόραση - όλα παίζουν ρόλο. Μην υποτιμάμε, όμως, την Παιδεία. Βέβαια, κανένας ιδεολογικός μηχανισμός δεν είναι πανίσχυρος απέναντι σε ένα ανερχόμενο κίνημα.

Είναι υπολογίσιμος ιδεολογικός μηχανισμός, γιατί μέσα εκεί αλέθει εκπαιδευτικούς - παίρνει δηλαδή εργαζόμενους που ανήκουν στην εργατική τάξη, που ανήκουν στα ιδεολογικά στρώματα και τους μετατρέπει σε υπαλλήλους ενός ιδεολογικού μηχανισμού του κράτους.

Και έχει και τα παιδιά. Και έχει και τους γονείς των παιδιών. Είναι ένα γερό κανάλι.

Και ακριβώς ο καπιταλισμός θέλει, η Παιδεία σήμερα, όχι απλώς να κάνει μια συντηρητική αγωγή των παιδιών μας, αλλά πρέπει η Παιδεία, να διαμορφώνει ανθρώπους όπως το σύγχρονο καπιταλιστικό σύστημα τους θέλει.

Αγώνες για την Παιδεία το Κόμμα κάνει πάρα πολλά χρόνια και μάλιστα έχουμε μια μεγάλη ιστορία και είμαστε περήφανοι γι' αυτό. Τα τελευταία χρόνια, έγιναν επίσης αγώνες. Ομως, τώρα δεν έχουμε να κάνουμε με μια συντηρητική, αντιδραστική πολιτική απλώς, με κάποιους αντιδραστικούς νόμους.

Πρόκειται, γι' αυτό που γίνεται σε όλους τους τομείς, για μια συνολική στρατηγική σχεδιασμένη για την Παιδεία, και η οποία έτσι πρέπει να κατανοηθεί και η οποία είναι βασικό μέτωπο των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων.

Πολλοί λένε, «γυρνάμε πίσω». Για παράδειγμα, αν αρχίσουμε και πληρώνουμε δίδακτρα στο πανεπιστήμιο τότε γυρνάμε πίσω. Γίνεται πολύ αυτή η συζήτηση.

Δεν είναι έτσι. Ο καπιταλισμός πάει μπροστά με αυτόν τον τρόπο.

Βεβαίως, πάει μπροστά, με τον γνωστό τρόπο που το κάνει: Οξύνοντας την ταξική καταπίεση, την ταξική ανισότητα. Αυτός είναι ο καπιταλισμός. Το προχώρημά του, δεν μπορεί να 'ναι προοδευτικό. Δεν έχει ούτε καν προοδευτικές πινελιές, που σε προηγούμενες φάσεις υπήρχαν.

Η αστική τάξη και τα κόμματά της έχουν απόλυτο δίκιο σε αυτά που κάνουν από τη σκοπιά των συμφερόντων τους. Δεν τα κάνουν τυχαία. Αλλωστε, είναι πολιτική η οποία χαράχτηκε στη Λισαβόνα το 2000.

Και ακριβώς θέλουν να διαμορφώσουν ένα εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο με σύγχρονο τρόπο - έστω και αν ο σύγχρονος τρόπος είναι βάρβαρος για το λαό - να υποτάσσει την Παιδεία να υπηρετεί την οικονομία, την ιδεολογία, το σύνολο της καπιταλιστικής κοινωνίας, στη φάση που βρίσκεται. Και ειδικά στην Ελλάδα, έχει πολλές αναντιστοιχίες.

Για να δούμε πόσο λογική είναι αυτή η πολιτική:

Πρώτον:

Μια σειρά μέτρα έχουν περάσει: Η ιδιωτική οικονομική λειτουργία των δημόσιων πανεπιστημίων έχει περάσει στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες της Ευρώπης εδώ και πολλά χρόνια.

Παρ' όλα αυτά, θεωρείται και η Γερμανία, και η Μεγάλη Βρετανία, και η Γαλλία, και η Ιταλία ότι υστερούν σε καπιταλιστικούς εκσυγχρονισμούς σε αυτόν τον τομέα. Πόσο μάλλον η Ελλάδα, όπου για διάφορους λόγους, και για λόγους κινήματος, αλλά και για διάφορους άλλους ιστορικούς λόγους, διατηρήσαμε κάπως ένα δημόσιο σύστημα (γιατί υπάρχουν και άλλα, όπως είναι τα φροντιστήρια, που δεν υπάρχουν στις καπιταλιστικές χώρες). Εδώ, υπήρχαν κάποια προοδευτικά αποτυπώματα μέσα στο σύστημα της Παιδείας σε ορισμένες περιόδους, που βέβαια και αυτά έχασαν την αξία τους στην πορεία.

Η λογική της Λισαβόνας είναι η εξής: «Κοιτάξτε, εμείς πρώτο στόχο βάζουμε, όλοι μαζί, να ξεπεράσουμε και να αντιμετωπίσουμε τις ΗΠΑ που έχουν το προβάδισμα στον ανταγωνισμό και ένας από τους παράγοντες που δίνουν το προβάδισμα στις ΗΠΑ, είναι και οι νέες τεχνολογίες, η επιστήμη». Βλέπουν, επίσης, τώρα και άλλα αναδυόμενα καπιταλιστικά, ιμπεριαλιστικά κέντρα, οι Ινδίες κλπ. Δεν είναι μόνο οι ΗΠΑ, είναι και άλλες δυνάμεις οι οποίες αναδύονται.

Επομένως, η Ευρώπη, στην κούρσα του ανταγωνισμού και πολύ σωστά η ΕΕ, το ευρωπαϊκό κεφάλαιο, πρέπει να χρησιμοποιήσει ως βασική παραγωγική δύναμη, την επιστήμη, τη γνώση, την Παιδεία.

Ενα ζήτημα είναι ότι είναι παράγοντας ανταγωνιστικότητας. Αλλά είναι και παράγοντας του εσωτερικού ανταγωνισμού, μέσα, ανάμεσα, στα κράτη, στις επιχειρήσεις, στην ίδια την Ευρώπη. Ξέρουν, λοιπόν, τι κάνουν...

Δεύτερον:

Τους ενδιαφέρει και ένα άλλο πράγμα: Αναμφισβήτητα, πρέπει να διαμορφωθεί μια εργατική δύναμη που να αντιστοιχεί - επιγραμματικά - στις ελαστικές εργασιακές σχέσεις κλπ.

Οι νέες τεχνολογίες και γενικά η Επιστήμη τούς δίνουν τη δυνατότητα, να οργανώσουν την παραγωγική διαδικασία, με άλλον τρόπο - βέβαια, με αντιφάσεις και αντιθέσεις, που θα τους βγουν στην πορεία -, τους δίνει, όμως, τη δυνατότητα αυτή.

Απ' τη στιγμή που έχουμε μείωση της ζωντανής, ανθρώπινης εργασίας, στην παραγωγή, αυτό έχει επιπτώσεις και στον εσωτερικό καταμερισμό.

Σήμερα, π.χ., με λιγότερο επιστημονικό δυναμικό ποσοτικά, αλλά πολύ υψηλά καταρτισμένο, μπορείς να κάνεις τη δουλιά σου, σε σχέση με τους περισσότερους που ήθελες πριν.

Σήμερα με ένα εργατικό δυναμικό το οποίο δε θα είναι αγράμματο, όπως ήταν στη δεκαετία του '50, καταρτισμένο, που θα έχει ορισμένες σύγχρονες δεξιότητες, μπορεί να κάνεις δουλιά και με όρους ευκαιριακής, μερικής απασχόλησης, ελαστικής, ή, αν θέλεις, δε θα έχεις πια ένα εργατικό δυναμικό το οποίο θα είναι 25 χρόνια κλωστοϋφαντουργός, 25 χρόνια φαρμακοϋπάλληλος, αλλά θα εναλλάσσεται.

Και αυτό ποιος θα το κάνει; Η Παιδεία! Δεν μπορεί να το κάνει διαφορετικά κάποιος άλλος. Δεν είμαστε στην εποχή της μαστοράτζας, που έπαιρνε ο μάστορας το μαστορόπουλο και το μάθαινε την τέχνη. Αυτά πρέπει να γίνουν μέσω της Παιδείας. Κι αυτά προωθούν τώρα.