Eurokinissi

Η οργή τους ξεχείλισε ακόμα περισσότερο την περασμένη βδομάδα με το μεγάλο φιάσκο με τις πληρωμές του ΕΛΓΑ και του ΟΠΕΚΕΠΕ, από τις οποίες οι περισσότεροι βγήκαν και χρεωμένοι, αλλά και με τον εμπαιγμό, την άρνηση της κυβέρνησης να δώσει συγκεκριμένες απαντήσεις στα δίκαια αιτήματά τους που αφορούν το κόστος παραγωγής, τις εξευτελιστικές τιμές που πουλάνε τα προϊόντα τους, την αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος κ.ο.κ.

Σε αυτό το πλαίσιο, βρέθηκαν μαζικά για μία ακόμα φορά στην πανελλαδική σύσκεψη των δεκάδων μπλόκων την Πέμπτη στις Σέρρες. Από αυτή βγήκαν ακόμα πιο αποφασισμένοι να εντείνουν την αγωνιστική πίεση προς την κυβέρνηση, παραμένοντας ακλόνητοι στα πανίσχυρα μπλόκα τους, προχωρώντας σε συγκεκριμένες κλιμακούμενες δράσεις πανελλαδικά και απαιτώντας να δώσει η κυβέρνηση συγκεκριμένες λύσεις, να ικανοποιήσει τα αιτήματά τους.

Ηδη άλλωστε μεταφέρουν τις αποφάσεις της πανελλαδικής σύσκεψης για την παραμονή τους στα μπλόκα, οργανώνοντας τις νέες αγωνιστικές δράσεις τους σε όλη τη χώρα.

Συγκεκριμένα, την Παρασκευή προχώρησαν συντονισμένα - όπως είχαν αποφασίσει - σε κλεισίματα δρόμων και παράδρομων, ενώ το Σάββατο αναμένεται να ανοίξουν τα διόδια, ανοίγοντας τους δρόμους σε όλο τον λαό που θέλει να ταξιδέψει και χρυσοπληρώνει για να θησαυρίζουν οι κατασκευαστικές εταιρείες που τα λυμαίνονται.

Από την Τρίτη, παραμονές των γιορτών των Χριστουγέννων, τα μπλόκα αποφάσισαν να διευκολύνουν τη διέλευση του κόσμου που θα ταξιδέψει, απαιτώντας η κυβέρνηση και η αστυνομία να μην τολμήσουν να κλείσουν τους δρόμους.

Αυτός ο μεγάλος ξεσηκωμός είναι δίκαιος και αναγκαίος! Δίνει στην κυβέρνηση και στην πολιτική της αποστομωτική απάντηση, αφού παρά τις λυσσαλέες προσπάθειές της δεν έχει καταφέρει ούτε να τον βάλει στο χέρι, ούτε να τον συκοφαντήσει στα μάτια των εργαζομένων και όλου του λαού, που βρίσκεται αταλάντευτα στο πλευρό τους, παλεύει μαζί και δίπλα τους ενάντια στην πολιτική που για τη θωράκιση της κερδοφορίας των μεγάλων μονοπωλιακών ομίλων τσακίζει κάθε λαϊκή ανάγκη.

Η κυβέρνηση, κάτω από τη μεγάλη πίεση που της ασκεί αυτός ο αγώνας, υποχρεώθηκε να κάνει κάποιους ελιγμούς. Από εκεί που έλεγε ότι οι «αγρότες δεν έχουν εκπροσώπηση» ή ότι «δεν έχουν σαφή αιτήματα», παραδέχεται τώρα ότι πρέπει τουλάχιστον να τοποθετηθεί σε αρκετές από τις διεκδικήσεις τους, αναγνωρίζοντας ότι έχουν βάση.

Και αυτό δεν ήταν καθόλου δεδομένο, γι'αυτό αποτελεί μία πρώτη νίκη του αγώνα των βιοπαλαιστών, που την κατέκτησαν με την αποφασιστικότητά τους.

Βέβαια, την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση αναγκάζεται να κάνει κάποιες παραδοχές, οι απαντήσεις που δίνει είναι προσαρμόσμένες με βάση τη στρατηγική που υπηρετεί.

Από τη μία οι δημοσιονομικοί περιορισμοί που τσακίζουν τον λαό όπως φάνηκε και στον προϋπολογισμό και από την άλλη οι λεγόμενες «αντοχές της οικονομίας» είναι που βάζουν τα «όρια» για να πετιέται «εκτός» η επιβίωση των βιοπαλαιστών.

Το κυριότερο είναι όμως ότι για να στηριχτούν ουσιαστικά οι βιοπαλαιστές πρέπει να χάσουν οι μεγάλοι εμποροβιομήχανοι που παίρνουν κοψοχρονιά την παραγωγή τους και τους αφήνουν χωρίς εισόδημα.

Τα συμφέροντα των τελευταίων υπερασπίζεται πάση θυσία η κυβέρνηση, γι'αυτό και οι απαντήσεις που δίνει δεν ικανοποιούν τους αγρότες.

Ακριβώς επειδή «οδηγό» της κυβέρνησης είναι η θωράκιση των κερδών και της ανταγωνιστικότητας των βιομηχάνων και των άλλων ομίλων που ρουφάνε την αγροτική παραγωγή, χαρακτηρίζει τα αιτήματα των βιοπαλαιστών ως «μαξιμαλιστικά» και «μη ρεαλιστικά». Το κέρδος των μεγάλων αυτών ομίλων που υπηρετεί και η σημερινή κυβέρνηση μέσα από την ΚΑΠ είναι που στριμώχνει τις δίκαιες διεκδικήσεις στον «πάτο του βαρελιού» που όλο και «ξύνεται» με όριο πάντα τα «δημοσιονομικά περιθώρια».

Η ίδια η στάση της κυβέρνησης λοιπόν επιβεβαιώνει ότι και στην υπόθεση της πάλης για την επιβίωση των βιοπαλαιστών της υπαίθρου, βρίσκονται σε σύγκρουση δύο κόσμοι: Από τη μία οι αγροτοκτηνοτρόφοι του μόχθου, που ποτίζουν με τον ιδρώτα τους τη γη για να παράγουν τα πάντα και βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού, και από την άλλη οι βιομήχανοι, οι μεγαλέμποροι, τα μονοπώλια, που αρπάζουν τη σοδειά φτηνά για να αυγαταίνουν τα κέρδη τους.

Την ώρα βέβαια που οι «δημοσιονομικές αντοχές» δεν επιτρέπουν τη στήριξη των αγροτών, λεφτά υπάρχουν για τις ανάγκες της πολεμικής οικονομίας, που ανοίγει νέα πεδία δόξης για ματωμένες μπίζνες, όπως επιβεβαιώθηκε και από τον αντιλαϊκό προϋπολογισμό που ψηφίστηκε στη Βουλή. Με βάση αυτόν, κράτος και κυβέρνηση χαρίζουν 150 εκατομμύρια στις πολεμικές βιομηχανίες αλλά δεν δίνουν ευρώ για την προστασία της παραγωγής και του εισοδήματος των βιοπαλαιστών.

Η κυβέρνηση, που φορτώνει με «πράσινους» φόρους τα καύσιμα των αγροτών, με νέα αύξηση που έρχεται από το 2027, στο δίκαιο αίτημα για αφορολόγητο πετρέλαιο, ώστε να δουλεύουν οι αγρότες τα χωράφια τους με λιγότερα έξοδα, απαντά ότι «δεν υπάρχει σάλιο». Βρίσκει όμως για τους εφοπλιστές, που το χαίρονται αφορολόγητο και παίρνουν και «μπόνους» 300 εκατομμύρια για το «πρασίνισμα» του στόλου τους για να μεταφέρουν το αμερικανικό LNG.

Μάλιστα, γι' αυτούς η κυβέρνηση έχει στείλει μέχρι και φρεγάτα στην Ερυθρά Θάλασσα, ώστε να υπερασπιστεί την κερδοφορία και τα συμφέροντά τους, με μεγάλους κινδύνους για τους λαούς, που πληρώνουν αυτούς τους αιματοβαμμένους εξοπλισμούς.

Την ίδια στιγμή επιλέγει να δώσει 100 εκατομμύρια ευρώ για σταθεροποίηση της τιμής του ρεύματος στους βιομηχάνους, αλλά όχι να ικανοποιήσει το δίκαιο αίτημα των αγροτών για πλαφόν 7 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα στο αγροτικό ρεύμα, για να καλλιεργούν φτηνότερα και ποιοτικότερα.

Για να επιδοτούνται τα κυβερνητικά φιντάνια του ΟΠΕΚΕΠΕ, οι διάφοροι «φραπέδες» και «χασάπηδες», βρίσκονταν εκατομμύρια, μέχρι και βοσκότοποι σε αεροδρόμια, όμως για τις επιδοτήσεις των πραγματικών βιοπαλαιστών υπάρχει πάντα μια «εύλογη καθυστέρηση».

Σήμερα είναι δίκαιο και αναγκαίο να υπάρξουν εγγυημένες τιμές για τα προϊόντα τους, ώστε να έχουν εισόδημα για τις οικογένειές τους και όχι να είναι έρμαια του κάθε μεγαλέμπορου, να εξαρτάται το εισόδημά τους από το τι τιμή θα τους δώσει.

Η κυβέρνηση όμως έχει για διαχρονική και σταθερή της πυξίδα την «ελεύθερη αγορά», που όπως λέει δεν επιτρέπει «εγγυημένες τιμές». Επικαλείται την «ανταγωνιστικότητα», δηλαδή το «δικαίωμα» μεγάλων επιχειρήσεων, μεγαλοαγροτών - καπιταλιστών, πολυεθνικών, να τσακίζουν τον μικρό αγρότη στον στίβο της καπιταλιστικής αγοράς. Την ίδια στιγμή βέβαια οι «εγγυήσεις» πάνε κι έρχονται, π.χ. με τις τιμές που διασφαλίζει στα «πράσινα αρπακτικά» που παράγουν Ενέργεια από Ανανεώσιμες Πηγές, ώστε «μονά - ζυγά» πάντα να θησαυρίζουν.

Εγγυάται ταυτόχρονα τα κέρδη των ομίλων που λυμαίνονται τους αυτοκινητόδρομους: Από τη μία αποφασίζει τεράστιες αυξήσεις στα διόδια και από την άλλη τους δίνει απλόχερα αποζημιώσεις - μαμούθ (ρήτρες) αν τα κέρδη τους είναι κάτω από όσα υπολόγιζαν από τα διόδια. Και, βέβαια, απειλεί με διώξεις τους αγωνιζόμενους βιοπαλαιστές όταν ανοίγουν συμβολικά τα διόδια και αφήνουν τον κόσμο να περνάει ελεύθερα.

Το αίτημα χιλιάδων ξεκληρισμένων κτηνοτρόφων που έχασαν τα ζώα τους από την ευλογιά για άμεσο εμβολιασμό χαρακτηρίζεται «μη επιστημονικό», ορίζοντας ακόμα και την επιστήμη με βάση την κερδοφορία των βιομηχάνων και μεγαλοεξαγωγέων της φέτας. Την ίδια στιγμή τα συνολικά έσοδα των μεγάλων επιχειρήσεων στον γαλακτοκομικό τομέα ξεπερνούν τα 2 δισ. ευρώ για φέτος, ενώ εκτιμάται σημαντική αύξηση τα επόμενα χρόνια.

Αυτές είναι οι προτεραιότητες στην οικονομία του κέρδους και έχουν ως προαπαιτούμενο να ξύνει ο λαός τον πάτο του βαρελιού, για να είναι πάντα «στον αφρό» το κεφάλαιο και τα κέρδη του.

Αντιμετωπίζοντας έτσι τα δίκαια αιτήματα των βιοπαλαιστών δεν απευθύνεται μόνο σε εκείνους, αλλά σε όλους τους εργαζόμενους και τον λαό. Τους καλεί να συμβιβαστούν με τα λίγα «ξύσματα», με την ακρίβεια και τους χαμηλούς μισθούς, να μην έχουν απαιτήσεις για αυξήσεις και μέτρα ανακούφισης, να μη διεκδικούν προσλήψεις και αύξηση των δαπανών για Υγεία και Παιδεία, επειδή έτσι «εκτρέπονται τα δημόσια οικονομικά».

Οι βιοπαλαιστές της υπαίθρου όμως δεν ξεσηκώθηκαν για λίγα παραπάνω «ξύσματα» - που ούτως ή άλλως είναι δικά τους χρήματα. Ξεσηκώθηκαν γιατί στενάζουν εξαιτίας αυτής της πολιτικής, γιατί δεν αντέχουν άλλο τη ληστεία του μόχθου τους από μια χούφτα παράσιτα. Γιατί βλέπουν ότι ζουν σε μια χώρα όπου ενώ οι ίδιοι και ο λαός της μπορούν να παράξουν τα πάντα, δυσκολεύονται να καλύψουν ακόμα και βασικές ανάγκες, όπως οι διατροφικές, και ταυτόχρονα έρχονται αντιμέτωποι με το ξεκλήρισμά τους.

Το σίγουρο είναι ότι μέσα σε αυτόν τον δίκαιο αγώνα επιβίωσης διαμορφώνονται μεγαλύτερες δυνατότητες για να δουν κατάματα ποιος είναι ο πραγματικός τους αντίπαλός, ποιος ευθύνεται για τα μεγάλα προβλήματά τους. Κυρίως διαμορφώνονται δυνατότητες για να δυναμώσουν την αναμέτρηση με αυτόν τον αντίπαλο, βαδίζοντας στον δρόμο της κοινής πάλης με την εργατική τάξη, που πλήττεται από την ίδια πολιτική της ανταγωνιστικότητας και του κέρδους, της ακρίβειας στο ράφι, της υποβάθμισης της ποιότητας βασικών αγαθών που παράγουν τα μονοπώλια του αγροτοδιατροφικού τομέα.

Ο μεγάλος αγώνας που δίνουν, η πίεση που ασκούν στην κυβέρνηση, οι απαντήσεις που δίνει αποκαλύπτουν ότι για να μπορούν πραγματικά να ζουν από την παραγωγή τους πρέπει να χάσουν οι επιχειρηματικοί όμιλοι και όχι να κάνουν «εκπτώσεις» οι ίδιοι.

Συντονισμένοι σε αυτήν την κατεύθυνση, όπως κάνουν μέχρι τώρα, με την κοινή πάλη με τους εργαζόμενους, τα φτωχά λαϊκά στρώματα, μπορούν να χαράξουν αποφασιστικά αυτόν τον δρόμο.

Ο αφηγηματικός πυρήνας της ρύθμισης είναι ελκυστικός: Το κράτος εγκαταλείπει τις αναχρονιστικές μεθόδους και μεταβαίνει σε μια εποχή όπου ο αλγόριθμος θα λειτουργεί ως ο αδιάβλητος κριτής που θα απομονώσει τους «κτηνοτρόφους του καναπέ». Στην πραγματικότητα, όμως, η νέα αυτή ρύθμιση έχει όλες τις προϋποθέσεις να μετασχηματίσει την απάτη, καθιστώντας την πιο «λογιστική» και προσφέροντας ένα εξελιγμένο προκάλυμμα στους επιτήδειους για να κάνουν πιο δυσδιάκριτα τα ίχνη τους.

Αξιοσημείωτο είναι ότι η συγκεκριμένη απόφαση φέρει τις υπογραφές των υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Περιβάλλοντος. Πρόκειται για τα ίδια πρόσωπα που, ως μάρτυρες στην Εξεταστική Επιτροπή για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, περιέγραφαν με κάθε λεπτομέρεια τις διαχρονικές πολιτικές επιλογές (π.χ. «τεχνική λύση», «επιδότηση σε βοσκοτόπια χωρίς ζώα») στο έδαφος των οποίων «φύτρωσε» το σκάνδαλο.

Κι ενώ έσκιζαν τα ρούχα τους ότι θα θέσουν οριστικό τέλος στην απάτη, «καμαρώνοντας» μάλιστα προκλητικά ότι η κυβέρνηση είναι εκείνη που επιτέλους «βάζει το μαχαίρι στο κόκαλο», την ίδια στιγμή υπέγραφαν αυτή την ΚΥΑ. Αποδεικνύεται, έτσι, ότι το μαχαίρι όχι μόνο δεν θα αγγίξει το κόκαλο, αλλά θα λειτουργήσει ως εργαλείο για μια νέα, πιο εκλεπτυσμένη απάτη.

Η φιλοσοφία της νέας ΚΥΑ εδράζεται στην ενίσχυση των ψηφιακών διασταυρώσεων. Η διαδικασία είναι η εξής:

• Ο κτηνοτρόφος δηλώνει ζώα και εγκαταστάσεις μέσω ΟΣΔΕ.
• Ο αλγόριθμος εφαρμόζει «φίλτρο» μέσω των συστημάτων «ΑΡΤΕΜΙΣ» (παραδόσεις γάλακτος/κρέατος) και myDATA.
• Αν τα τιμολόγια δεν συμφωνούν με τον αριθμό των ζώων, ο βοσκότοπος και η επιδότηση περικόπτονται αυτόματα.

Θεωρητικά, αν δηλώσει κάποιος 100 ζώα, αλλά η παραγωγή του αντιστοιχεί σε 30, επιδοτείται μόνο για 30.

Ωστόσο, η πιο προβληματική πρόβλεψη της ΚΥΑ 3378/2025 βρίσκεται στο Αρθρο 6, το οποίο εισάγει την αγορά ζωοτροφών ως τεκμήριο παραγωγικής δραστηριότητας. Η απάτη μπορεί πλέον να βασίζεται σε μια απλή μεθοδολογία: Ο ενδιαφερόμενος κατασκευάζει μια τεχνητή ροή τιμολογίων αγοράς ζωοτροφών, τα οποία εμφανίζονται στα λογιστικά βιβλία ως λειτουργικά έξοδα. Ανεξάρτητα από το αν τα τιμολόγια είναι εικονικά και αν οι ζωοτροφές αυτές φτάνουν ποτέ σε ζώα ή αν μεταπωλούνται χωρίς έκδοση τιμολογίου, ο αλγόριθμος του συστήματος παραπλανάται, θεωρώντας τον επιτήδειο ως «πραγματικό κτηνοτρόφο».

Η νέα ΚΥΑ αποτελεί, εν τέλει, υιοθέτηση της κεντρικής γραμμής της ΚΑΠ, η οποία επικυρώθηκε και με τον επικαιροποιημένο κανονισμό που ψηφίστηκε την περασμένη Τρίτη στο Ευρωκοινοβούλιο - με τη σύμφωνη γνώμη όλων των κομμάτων πλην του ΚΚΕ. Στόχος είναι ο δραστικός περιορισμός του κόστους των ελέγχων και η περαιτέρω αντικατάσταση των φυσικών αυτοψιών στο πεδίο από ψηφιακά συστήματα παρακολούθησης και δορυφορικές λήψεις (Monitoring).

Ωστόσο, η εφαρμογή αυτών των συστημάτων στην Ελλάδα έχει οδηγήσει σε χαοτικές καταστάσεις: Χιλιάδες παραγωγοί σε πολλές περιοχές της χώρας «πετάχτηκαν» εκτός επιδοτήσεων, καθώς τα ψηφιακά εργαλεία απέτυχαν να αποτυπώσουν την πραγματική εικόνα της παραγωγής, οδηγώντας σε λάθος διασταυρώσεις και αδικαιολόγητες απορρίψεις.

Η «τεχνική λύση» δεν καταργήθηκε στην πράξη. Απλώς έγινε πιο περίπλοκη και εξελιγμένη. Οι χαραμάδες που άνοιξε παραμένουν, απλά αλλάζουν μορφή. Η κυβέρνηση, επιμένοντας σε μια ψηφιοποίηση που συνοδεύεται από αποδυνάμωση του φυσικού ελέγχου στο πεδίο - ο οποίος είναι ο μόνος που μπορεί να πιστοποιήσει την πραγματική παραγωγή και το πραγματικό ζωικό κεφάλαιο - αφήνει ανοιχτές λεωφόρους για τους απατεώνες και δημιουργεί μια ψηφιακή παγίδα για τους πραγματικούς κτηνοτρόφους.

Στο ίδιο μάλιστα κείμενο σε κάθε ...δεύτερη λέξη, η κυβέρνηση επικαλείται τους απαράβατους όρους της «αγοράς», της ΕΕ, της ΚΑΠ και της ανταγωνιστικότητας, των δημοσιονομικών «αντοχών» και της «εξωστρέφειας» των βιομηχάνων, προκειμένου να απορρίπτονται οι πιο ζωτικές διεκδικήσεις.

Δικαιώνονται επομένως τα μπλόκα, που εξαρχής έχουν ξεκαθαρίσει και το επανέλαβαν στη μεγάλη σύσκεψη της περασμένης Πέμπτης στις Σέρρες, ότι δεν πρόκειται να πάνε σε «διάλογο» όπου θα συζητήσουν το πώς θα καταστραφεί η αγροτιά, απαιτώντας συγκεκριμένες απαντήσεις στα αιτήματά τους.

Συγκεκριμένα λοιπόν τι λένε οι αγρότες και τι διαρρέει η κυβέρνηση, αποκαλύπτοντας τον εμπαιγμό της:

- Για το κόστος παραγωγής: Οι αγρότες ζητούν πλαφόν στην τιμή του αγροτικού ρεύματος στα 7 λεπτά/Kwh και η κυβέρνηση κάνει λόγο γενικά για μείωση της τιμής, χωρίς, μάλιστα, να λέει αν αυτή η μείωση θα ισχύει για όλους τους αγρότες ή αν θα εξακολουθούν να ισχύουν οι σημερινές πάμπολλες εξαιρέσεις που την καθιστούν «κενό γράμμα» για την πλειοψηφία. Οι αγρότες ζητούν π.χ. κατάργηση του χρηματιστηρίου Ενέργειας, αλλά η κυβέρνηση απαντάει ότι αυτό «υπάρχει σε όλες τις χώρες της ΕΕ». Ζητούν αφορολόγητο πετρέλαιο στην αντλία και η κυβέρνηση μιλάει πάλι για επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, αλλά με «ψηφιακά μέσα».

- Για τον ΕΛΓΑ: Πέρα από το γεγονός ότι η εξαγγελία για αναθεώρηση του αναχρονιστικού κανονισμού του ΕΛΓΑ γίνεται για πολλοστή φορά χωρίς ποτέ να υλοποιείται, η κυβέρνηση δεν ξεκαθαρίζει αν θα υπάρξει επαρκής κρατική χρηματοδότηση και ότι δεν θα φορτωθούν στους αγρότες κι άλλες αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές τους.

- Για την αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος για το 2025: Οι αγρότες ζητούν η αναπλήρωση να περιλαμβάνει όλα τα προϊόντα που έχουν καταρρεύσει οι τιμές τους κάτω από το κόστος παραγωγής και η κυβέρνηση αναφέρεται σε μια ελάχιστη ενίσχυση (είναι χαρακτηριστικό ότι 160 εκατομμύρια ευρώ αφορούν μόνο σε κτηνοτρόφους, σιτοπαραγωγούς και βαμβακοπαραγωγούς). Μάλιστα, αυτά τα χρήματα προέρχονται από την παρακράτηση μέρους της βασικής ενίσχυσης που έπρεπε να αποδοθεί στους παραγωγούς και δεν τους αποδόθηκε - το ομολόγησε ο ίδιος ο πρωθυπουργός στη Βουλή - κι αφορούν μόνο την «κλεψιά» που έγινε το 2025, ενώ συνολικά στα χρόνια διακυβέρνησης της ΝΔ τα «κλεμμένα» υπολογίζονται σε 1 δισ. ευρώ. Τα μπλόκα ζητούν να επιστραφούν στους πραγματικούς παραγωγούς όλα τα «κλεμμένα». Η κυβέρνηση επικαλείται πάλι την ΚΑΠ, λέγοντας ότι «τυχόν γενική αναπλήρωση χαμένου εισοδήματος» για προϊόντα που πωλούνται σε τιμές κάτω του κόστους θα υπονόμευε τη βασική αρχή της ΚΑΠ, και ότι «μια τέτοια προσέγγιση δεν είναι νομικά επιτρεπτή και θα προκαλούσε σοβαρούς δημοσιονομικούς κινδύνους».

- Κατώτατες εγγυημένες τιμές που να καλύπτουν το κόστος παραγωγής και να αφήνουν βιώσιμο εισόδημα. Εδώ επανέρχεται από την κυβέρνηση το ψωμοτύρι ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει στην «ελεύθερη αγορά», ότι υπάρχουν κανόνες της ΕΕ που «δεν επιτρέπουν εγγυημένες τιμές», και ότι «γι' αυτό υπάρχουν οι ενισχύσεις». Δηλαδή παραπέμπει στα εργαλεία που προκαλούν ακόμα μεγαλύτερη μείωση τιμών, αφού ως γνωστόν οι «ευρωπαϊκές ενισχύσεις» αξιοποιούνται από τους βιομήχανους για να παίρνουν ακόμα πιο φτηνά την παραγωγή.

- Για την αντιμετώπιση της ευλογιάς: Οι κτηνοτρόφοι απαιτούν εμβολιασμό των ζώων, πλήρη αποζημίωση για τα θανατωμένα ζώα, αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος, δωρεάν ανασύσταση των κοπαδιών. Από την άλλη ο πρωθυπουργός επικαλείται τα 80 εκατομμύρια που είναι «σταγόνα στον ωκεανό», ενώ ξεκόβεται ξανά κάθε κουβέντα για τον εμβολιασμό, με το υπουργείο να επικαλείται ξανά τις κατευθύνσεις τις ΕΕ και τις «εξαγωγές φέτας», δηλαδή το να μη θιγούν η εξωστρέφεια και τα κέρδη των βιομηχάνων.

- Να μην ενταχθεί ο ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ και να εξυγιανθεί: Οι αγρότες τονίζουν ότι αυτή η ένταξη θα λειτουργήσει σε βάρος τους, αφού στόχος του κράτους είναι μέσα από την ΑΑΔΕ «να βάλει χέρι» στις επιδοτήσεις/ενισχύσεις για χρέη (εφορία, τράπεζες, ΔΕΗ, ΕΛΓΑ κ.ά.). Η κυβέρνηση απαντά ότι αυτό το αίτημα είναι «μη διαπραγματεύσιμο». Την ίδια στιγμή, μόλις την περασμένη βδομάδα έγιναν οι «βουτηχτές» από τον ΕΛΓΑ σε λογαριασμούς αγροτών, οι οποίοι αντί να δουν αποζημιώσεις είδαν δεσμευμένα βιβλιάρια, επιβεβαιώνοντας τις παραπάνω προειδοποιήσεις. Αλλωστε, η κυβέρνηση αρνείται να ικανοποιήσει το αίτημά τους για πάγωμα των οφειλών σε ασφαλιστικούς οργανισμούς, ΚΕΑΟ, ΔΟΥ, τράπεζες, ΔΕΗ και ρύθμιση των χρεών με άτοκες δόσεις χωρίς προκαταβολή.

- Να σταματήσουν οι αθρόες εισαγωγές και οι «ελληνοποιήσεις» ομοειδών προϊόντων χωρίς δασμούς π.χ. Mercosur και άλλες συμφωνίες της ΕΕ. Κι εδώ η κυβέρνηση απαντά με τους σιδερένιους νόμους της αγοράς, αφού ξεκαθαρίζει ότι οι «εισαγωγές ρυθμίζονται από την αγορά και τον κανόνα "προσφοράς - ζήτησης"».

- Να διπλασιαστούν άμεσα οι αγροτικές συντάξεις: Η κυβέρνηση ξεκαθαρίζει ότι αυτό δεν είναι «εφικτό δημοσιονομικά» και επικαλείται το «κόστος», λέγοντας ότι έτσι θα αυξηθούν φόροι και εισφορές. Την ίδια στιγμή, βέβαια, απαλλάσσει από φόρους και εισφορές το κεφάλαιο, όπως αποτυπώνεται και στον προϋπολογισμό του 2026.

Οι αγρότες επιμένουν βέβαια στις άλλες διεκδικήσεις για:

• Να σταματήσει η κρατική καταστολή, ο αυταρχισμός και τα αγροτοδικεία - παραγραφή όλων των δικογραφιών για τις κινητοποιήσεις στους αγωνιστές αγρότες με απόφαση της Βουλής.
• Να γίνουν τα αναγκαία έργα υποδομής που το αγροτικό κίνημα διεκδικεί σε κάθε περιοχή (π.χ. άρδευση και αντιπλημμυρική/αντιπυρική θωράκιση, αγροτική οδοποιία κ.λπ.).
• Σύνδεση της επιδότησης με την παραγωγή στη γεωργία και με το ζωικό κεφάλαιο στην κτηνοτροφία. Οσοι παράγουν και είναι πραγματικοί αγρότες και κτηνοτρόφοι, αυτοί να παίρνουν τις επιδοτήσεις και να είναι ακατάσχετες.
• Κατάργηση ΑΤΑΚ-ΚΑΕΚ σε χωράφια κάτω των 20 στρεμμάτων λόγω πολυτεμαχισμού και πολυ-ιδιοκτησίας. Νομοθετική θέσπιση της ανταλλαγής αγροτεμαχίων λόγω έλλειψης αναδασμών και πολυτεμαχισμού. Αμεσοι έλεγχοι και πληρωμή όλων των δεσμευμένων ΑΦΜ. Πληρωμή του Μέτρου 23. Να δουλέψει σωστά το Monitoring.
• Να μην υπάρξει μείωση των πόρων της ΚΑΠ για την πολεμική προετοιμασία.
• Να καταργηθεί το ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής που στέλνει ο παραγωγός από το χωράφι.
• Να ικανοποιηθούν τα αιτήματα των μελισσοκόμων και των αλιέων.

Δυναμώνει η αλληλεγγύη στα μπλόκα του αγώνα από εργαζόμενους και νεολαία

Είναι τεράστια πρόκληση να παρουσιάζονται οι αγωνιζόμενοι βιοπαλαιστές σχεδόν ως «αχάριστοι», που παίρνουν δισεκατομμύρια και «τολμούν» να διαμαρτύρονται. Και, στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση και οι προπαγανδιστές της να αναμασούν τους γνωστούς χαρακτηρισμούς περί «ακραίων» μορφών πάλης, που «στρέφονται ενάντια σε άλλες κοινωνικές ομάδες».

Ομως κάθε τέτοια προσπάθεια βρίσκει ηχηρή απάντηση από το μεγάλο και ορμητικό κύμα εργατικής - λαϊκής αλληλεγγύης, που κάθε μέρα φουντώνει όλο και πιο πολύ. Κι αυτό όχι μόνο επειδή ο λαός αναγνωρίζει το δίκιο των αιτημάτων επιβίωσης που προβάλλουν οι αγρότες, αλλά και επειδή κατανοεί ότι αυτός ο αγώνας αφορά και τον ίδιο, την ανάγκη του να έχει πρόσβαση σε φτηνά και ποιοτικά προϊόντα, που σήμερα είναι απλησίαστα στα ράφια.

Αυτό το μεγαλείο αλληλεγγύης έλαμψε στα παλλαϊκά συλλαλητήρια της βδομάδας που πέρασε, που σε πόλεις της Θεσσαλίας μάλιστα δόθηκε συντονισμένη απεργιακή μάχη με σύνθημα «Μπλόκο στην πολιτική που για τα κέρδη των λίγων θυσιάζει τις λαϊκές ανάγκες». Μαζικές συγκεντρώσεις που αποτέλεσαν σημείο αναφοράς για το δυνάμωμα της κοινής πάλης εργατών και αγροτών απέναντι στον κοινό αντίπαλο.

Για να τους το ανταποδώσουν εργαζόμενοι από διάφορους κλάδους: «Βρεθήκαμε από την πρώτη στιγμή εκεί, γιατί είναι και δικός μας αγώνας. Η πολιτική που εξοντώνει εσάς είναι η ίδια που γεννά την ακρίβεια, τα 13ωρα, το τσάκισμα των ΣΣΕ, τα μεροκάματα πείνας και τους προϋπολογισμούς πολέμου που δεν χωράνε τις λαϊκές ανάγκες».

Ταυτόχρονα η κυβέρνηση προσπαθεί να χρεώσει στον δίκαιο αγώνα των αγροτών τη «μειωμένη κίνηση στις τοπικές αγορές», ότι δήθεν «είναι σε βάρος των τοπικών επιχειρήσεων» ο αγώνας αυτός. Και σ' αυτήν την περίπτωση βέβαια πήρε πληρωμένη απάντηση από τους μαζικούς φορείς των αυτοαπασχολούμενων της πόλης, που στο πλαίσιο της απεργίας την Τρίτη πήραν αποφάσεις κλεισίματος των καταστημάτων τους για να βρεθούν μαζικά στους δρόμους μαζί με τους αγρότες και τους εργαζόμενους, όπως έγινε σε όλο τον νομό Καρδίτσας.

Το μήνυμά τους ήταν σαφές: «Η κυβέρνηση και η πολιτική της ευθύνεται που είναι άδεια τα μαγαζιά μας. Είμαστε θύματα της ίδιας πολιτικής που εσάς σας ξεκληρίζει και εμάς μας οδηγεί στον αφανισμό, ενώ οι μεγάλοι όμιλοι θεωρούνται η "ατμομηχανή" της ανάπτυξης και ενισχύονται με κάθε τρόπο».

Από την απεργία στην Καρδίτσα, όπου ενώθηκαν εργαζόμενοι και βιοπαλαιστές αγρότες

Οι ίδιοι που παίρνουν κοψοχρονιά τα προϊόντα των παραγωγών και θησαυρίζουν από την εκτίναξη της ακρίβειας στο ράφι. Οι μεγαλοξενοδόχοι και οι Ενώσεις τους που καταγράφουν υπερκέρδη από το ξεζούμισμα των εργαζομένων, οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες: Αυτοί είναι οι μόνοι που ενοχλούνται από τα μπλόκα των αγροτών, γιατί βάζουν «μπλόκο» στην κερδοφορία τους.

Το γεγονός ότι η μεγαλοεργοδοσία κλιμακώνει την άθλια επίθεση σε βάρος των βιοπαλαιστών αγροτών και των μπλόκων τους είναι απόδειξη ότι ο κοινός αγώνας με τους εργαζόμενους και τα άλλα λαϊκά στρώματα μπορεί και πρέπει να βαθύνει.

Αφού όλα τα παραπάνω κατέρρευσαν με πάταγο, η κυβέρνηση στον κατήφορό της επιχείρησε μέχρι και να φέρει σε αντιπαράθεση τους αγρότες με πιο ευαίσθητες κατηγορίες ανθρώπων, όπως καρκινοπαθείς που τάχα «εμποδίζονται» οι θεραπείες τους από τα μπλόκα. Στην ίδια κατεύθυνση, δεν δίστασε ακόμα και να κλείσει τον δρόμο σε εκδρομή παιδιών με αναπηρία, με πρόσχημα τα μπλόκα!

Μίλησε για ενδεχόμενα «ατυχήματα στους δρόμους», οι οποίοι μετατρέπονται σε ποτάμια με την πρώτη βροχόπτωση εξαιτίας της εγκληματικής πολιτικής του «κόστους - οφέλους», για «ταλαιπωρία των πολλών» και άλλα σαθρά.

Ολα τα παραπάνω αποτελούν πρόκληση και πεισμώνουν τους βιοπαλαιστές να εντείνουν την πίεση, γιατί οι ίδιοι βρίσκονται μερόνυχτα στους δρόμους και στο κρύο, μακριά από τις οικογένειές τους και τις δουλειές τους. Εχουν τα ίδια βάσανα με όλο τον υπόλοιπο λαό, πληρώνουν και οι ίδιοι τις συνέπειες της πολιτικής του κέρδους, με το τσακισμένο εισόδημα και την ακρίβεια στα ύψη.

Ολες οι προσπάθειες της κυβέρνησης της έχουν γυρίσει μπούμερανγκ, αφού ο αγώνας των βιοπαλαιστών παίρνει όλο και μεγαλύτερη δύναμη από τη μαζική συμπαράσταση και αλληλεγγύη που τους δείχνει ο λαός καθημερινά, όπως είπαν και οι ίδιοι στην προχθεσινή μεγάλη πανελλαδική σύσκεψη στις Σέρρες.

Οι αγρότες δεν κλείνουν δρόμους, αντίθετα τους ανοίγουν, όπως έγινε για να περάσουν απρόσκοπτα οι συγγενείς των θυμάτων των Τεμπών και να παρευρεθούν στη Λάρισα για τη δίκη για το βιντεοληπτικό υλικό της εμπορικής αμαξοστοιχίας, όπως θα γίνει και από σήμερα Σάββατο σε όλη τη χώρα με αγωνιστικά ανοίγματα των διοδίων, αλλά και όπως αποφάσισαν να διευκολύνουν τη μετακίνηση των πολιτών για τις γιορτές των Χριστουγέννων, προειδοποιώντας την κυβέρνηση και την αστυνομία να μην τολμήσουν να κλείσουν τους δρόμους.

Γι' αυτό άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι σχεδόν 9 στους 10 συμφωνούν με τα δίκαια αιτήματα των αγροτών και 7 στους 10 με τον αγώνα στα μπλόκα. Τώρα είναι η ώρα ο κοινός αγώνας των αγροτών και του λαού να ενταθεί απέναντι στη στριμωγμένη κυβέρνηση, απαιτώντας να ικανοποιηθούν τα δίκαια αιτήματά τους εδώ και τώρα! Η νίκη τους θα είναι νίκη όλων!

Επίσκεψη στα μπλόκα ετοιμάζει η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδας, η μεγαλύτερη Ομοσπονδία του ιδιωτικού τομέα στη χώρα μας.

Συγκεκριμένα, την Τρίτη 23 Δεκέμβρη η Ομοσπονδία θα βρεθεί σε μπλόκα στην περιοχή της Βοιωτίας, εκφράζοντας έμπρακτα τη στήριξη και τη συμπαράστασή της στους αγρότες που συνεχίζουν τον μεγαλειώδη αγώνα τους.

Η αναχώρηση θα γίνει την Τρίτη στις 3 μ.μ. από την πλατεία Καραϊσκάκη (δηλώσεις συμμετοχής στα τηλέφωνα 2105239001 και 6941457405).

Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, έκανε την παρακάτω δήλωση για τις αγροτικές κινητοποιήσεις:

«Οι αγρότες όχι μόνο δεν "ταλαιπωρούν την κοινωνία", όπως συνεχίζει προκλητικά η κυβέρνηση να ισχυρίζεται, αλλά "ανοίγουν δρόμους" για να δυναμώσει ο αγώνας για το δίκιο και την επιβίωση όλου του λαού. Γι' αυτό άλλωστε και έχουν τη στήριξη της μεγάλης λαϊκής πλειοψηφίας, κόντρα στις κυβερνητικές μεθοδεύσεις.

Αυτό απέδειξαν οι βιοπαλαιστές αγρότες έμπρακτα με τη στάση και την αλληλεγγύη τους στον αγώνα που δίνουν οι συγγενείς των θυμάτων του εγκλήματος των Τεμπών για τη δική τους δικαίωση.

Σε τελική ανάλυση, ο αντίπαλος είναι κοινός, είναι η πολιτική του κέρδους, το εχθρικό σημερινό κράτος, η σάπια ΕΕ, που θυσιάζει τις ανάγκες των πολλών για τα συμφέροντα των λίγων».

Οι αγρότες ανοίγουν δρόμους, η κυβέρνηση και η αστυνομία τους κλείνουν, και μάλιστα με μεγάλους κινδύνους.

Αυτό αποδείχθηκε και την Παρασκευή με το σοβαρό ατύχημα που συνέβη στον Πλατύκαμπο της Λάρισας, όπου ασθενοφόρο συγκρούστηκε με κλούβα των ΜΑΤ, η οποία έκλεινε τον δρόμο επικαλούμενη τα μπλόκα. Το ασθενοφόρο μετέφερε δύο ασθενείς, ενώ από τη σφοδρή σύγκρουση τραυματίστηκαν ο οδηγός και ο συνοδηγός του οχήματος.

Από την άλλη, η αστυνομία έκλεισε τους δρόμους και σε συγγενείς θυμάτων των Τεμπών που κατευθύνονταν προς τη Λάρισα, ώστε να παραστούν στη δίκη για τη διαχείριση του βιντεοληπτικού υλικού της εμπορικής αμαξοστοιχίας. Για το απαράδεκτο περιστατικό επέκριναν την ηγεσία της Αστυνομίας οι συγγενείς και οι δικηγόροι τους, αφού οι αγρότες είχαν ανοίξει τους δρόμους για να φτάσουν απρόσκοπτα στο δικαστήριο.

Κυβέρνηση και αστυνομία αναλαμβάνουν λοιπόν πολύ μεγάλες ευθύνες! Οι αγρότες έχουν ξεκαθαρίσει ότι προφανώς δεν κλείνουν δρόμους για τα ασθενοφόρα. Είχαν επίσης προειδοποιήσει να μην εμποδιστούν από κλούβες της αστυνομίας συγγενείς θυμάτων των Τεμπών με πρόσχημα τα μπλόκα, αφού από προχθές έχουν ενημερώσει ότι δεν πρόκειται να εμποδίσουν την πρόσβαση στα δικαστήρια. Εχουν επίσης ήδη προειδοποιήσει ότι δεν πρόκειται να εμποδίσουν ταξιδιώτες τις μέρες των γιορτών να φτάσουν στον προορισμό τους.

Τελικά, αν κάποιος εμποδίζει και κλείνει δρόμους είναι η κυβέρνηση και η Αστυνομία, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να συκοφαντήσουν τον δίκαιο αγώνα. Καλά θα κάνουν λοιπόν να μαζευτούν και να αφήσουν αυτά τα κόλπα, ενώ σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση θα είναι υπεύθυνη για περιστατικά όπως τα παραπάνω!

«Θα κερδίσουμε. Αρκεί να έχουμε υπομονή και πίστη στον αγώνα μας». Με αυτή την κουβέντα ολοκληρώθηκε μία από τις συνελεύσεις στο μπλόκο του Ε-65 στην Καρδίτσα. Δίπλα μας είναι μερικοί κτηνοτρόφοι. Μετά τις καταστροφές του «Daniel» που έπνιξε τα κοπάδια τους, η ευλογιά έδωσε τη χαριστική βολή.

Ενας από αυτούς φωνάζει: «Να πληρώσει (η κυβέρνηση) και αμέσως γυρνάμε σπίτια μας. Αν δεν πληρώσει αντάρα θα γίνει!». Ο διπλανός τού απαντά: «Οχι δεν πάει έτσι! Δεν είναι μόνο τα χρωστούμενα!». Η κουβέντα είναι έντονη, μιλούν για τα αιτήματα. Φωνάζουν. Αλλωστε έχουν τσακιστεί, τα μαντριά έχουν αδειάσει.

Οταν κάπως ηρεμούν τα πνεύματα, εξηγούν στον «Ριζοσπάστη»: Η πάλη τους δεν είναι ζήτημα μόνο αποζημιώσεων, τωρινών ή χρωστούμενων. Τα αιτήματα έχουν να κάνουν με την επιβίωση και την προοπτική, αν θα μπορέσουν δηλαδή να συνεχίσουν να παράγουν.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το αίτημα για την ανασύσταση των κοπαδιών. Οι κτηνοτρόφοι διεκδικούν επικαιροποίηση των ποσών αποζημίωσης ώστε να ανταποκρίνονται στο πραγματικό κόστος αγοράς και παραγωγής. Αλλά και κάλυψη της απώλειας παραγωγής (γάλα, κρέας, αναπαραγωγή) για τουλάχιστον 12-24 μήνες ή όσο χρειαστεί και μέχρι την πλήρη ανασύσταση του κοπαδιού, με το 30% επί του κύκλου εργασιών βάσει υπολογισμών πώλησης κρέατος και γάλακτος. Και κυρίως η ανασύσταση κοπαδιού να γίνει πέρα από το εάν έχει δοθεί αποζημίωση σφαγής.

Το να πληρωθούν οι κτηνοτρόφοι για τα ζώα που έχασαν, από μόνο του δεν είναι τίποτα, λένε. Γιατί; Εστω ότι αποζημιώνεται το ζώο στην πλήρη αξία του. Αυτό δεν περιλαμβάνει και το χαμένο εισόδημα που απέφερε αυτό το ζώο τους μήνες που χάθηκαν. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι η όποια αποζημίωση αφήνει και πάλι τον βιοπαλαιστή κτηνοτρόφο έρμαιο των σιδερένιων νόμων της καπιταλιστικής αγοράς.

Στην Ελλάδα έχουν θανατωθεί πάνω από 440.000 αιγοπρόβατα. Οταν (και αν) αποζημιωθούν, θα ξεκινήσουν μαζικές παραγγελίες ζωικού κεφαλαίου για το ξαναφτιάξιμο των κοπαδιών, κυρίως από το εξωτερικό. Ο βιοπαλαιστής κτηνοτρόφος όμως θα ανταγωνιστεί μέσα σ' αυτήν την αρένα τις μεγάλες κτηνοτροφικές μονάδες. Οι τιμές, όπως αναμένεται, θα ανέβουν και δεν θα είναι ίδιες με της αποζημίωσης.

Αρα η κουβέντα καταλήγει στο ερώτημα: Πώς θα γίνει η ανασύσταση; «Ας πληρώσουν αυτοί και θα τα βρούμε» είπε ένας. «Να γίνει με ευθύνη του κράτους» παίρνει την απάντηση. «Θα πηγαίνει το κράτος δηλαδή στους ζωοεμπόρους στη Γαλλία να αγοράζει πρόβατα για τον Τάκη;». Γέλια...

Οταν όμως σταματάνε, η συζήτηση φεύγει από το όριο της αποζημίωσης. Φτάνει στον χαρακτήρα του ίδιου του κράτους, που - όπως είπε ένας της παρέας - αν η ...ανασύσταση αφορούσε τα συμφέροντα των βιομηχάνων και των μεγαλεμπόρων, θα έτρεχε να τους εξυπηρετήσει χωρίς δεύτερη κουβέντα.

Αγρότες συζητούν στο μπλόκο με τον συντάκτη του «Ριζοσπάστη»

Τα χέρια πηγαίνουν στις τσέπες. Tο πλήθος «σπάει» προς τις σκηνές που έχει στήσει το κάθε χωριό, ο κάθε Αγροτικός Σύλλογος. Τα τρακτέρ παραμένουν παρατεταγμένα στην Εθνική, σχηματίζοντας μια ουρά χιλιομέτρων. Είναι στολισμένα διπλά: Σημαίες των Αγροτικών Συλλόγων και χριστουγεννιάτικα λαμπιόνια.

Στη σκηνή του ΑΣ Παλαμά είναι το άτυπο «αρχηγείο» του μπλόκου. Δίπλα είναι παρκαρισμένο ένα τρέιλερ με ίχνη από βαμβάκι. Τώρα είναι φορτωμένο με καυσόξυλα για τις σόμπες του μπλόκου. Εκεί, όταν αρχίζουν να παίζουν μουσική τα μεγάφωνα ξεκινούν οι συνελεύσεις. Από έξω έχει μόνιμα κόσμο. Οι πατεράδες έχουν φέρει και τα παιδιά στο μπλόκο. Χαιρετούρες, τα πιτσιρίκια που σκαρφαλώνουν γύρω στα τρακτέρ, παίζουν κυνηγητό. Περισσότερος κόσμος στο μπλόκο, περισσότερα πιτσιρίκια. Στη συνέλευση μάλιστα χρειάστηκε να μιλήσουν γι' αυτό, κάνουν συστάσεις να είναι πιο προσεκτικός ο κόσμος όταν μετακινεί τρακτέρ και αγροτικά. Το φετινό είναι το πιο ζωντανό μπλόκο εδώ και δεκαετίες.

Στην πόρτα της σκηνής, εκεί που κρέμεται ένα «merry christmas» για να θυμίζει την αποφασιστικότητα στη συνέχιση του αγώνα, ένας αγρότης, νέος στην ηλικία, μιλάει για το απεργιακό συλλαλητήριο που έγινε την περασμένη Τρίτη στην κεντρική πλατεία της Καρδίτσας. «Πιστεύω θα δώσει ώθηση στον κόσμο. Θα βγούνε κι άλλοι στον δρόμο. Ολοι λένε ότι δεν πάει άλλο αυτή η κατάσταση».

Προσπερνάμε τη σκηνή του Παλαμά με το χριστουγεννιάτικο δέντρο της και φτάνουμε στη σκηνή που έχουν στήσει παραδίπλα η Σέκλιζα και το Καλλιφώνι. Την προηγούμενη νύχτα έξω από τη σκηνή έβραζαν φαγητό σε μια μεγάλη κατσαρόλα, είχε πολύ κόσμο. Σήμερα άλλο χωριό ανέλαβε τη σίτιση. Μέσα στη σκηνή είναι ο Μίμης Κρανιώτης, πρόεδρος του ΑΣ Καλλιφωνίου. Σε μια γωνία, όπως σε όλες τις σκηνές, είναι μια τηλεόραση που μόνιμα παίζει ειδήσεις.

Συζητάμε για την απάντηση των αγροτών στον προσχηματικό διάλογο της κυβέρνησης. Ο Μίμης πηγαίνει στο αγροτικό και φέρνει μια ντουζίνα κιτρινισμένα φυλλάδια, προκηρύξεις Αγροτικών Συλλόγων από τη δεκαετία του '90. Τα ξεδιπλώνει, τα δείχνει. «Βλέπεις; Τα αιτήματα ίδια είναι. Κατώτερες εγγυημένες τιμές. Κόστος παραγωγής. Και ο πρωθυπουργός κάνει ότι δεν ξέρει τάχα. Πού τα πουλάει αυτά;».

Τριάντα χρόνια μετά, κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ο πυρήνας των προβλημάτων παραμένει. «Αλλά θα σου πω, πριν κάποια χρόνια, πολλοί τσιμπάγανε. Εβγαινε η κυβέρνηση, έλεγε φέρτε μας αιτήματα, λέγανε πολλοί να πάμε να συναντηθούμε να τους ενημερώσουμε, να βρούμε τους κυβερνητικούς βουλευτές να δώσουμε τα αιτήματα. Αλλά φέτος δεν πιάνει. Είμαστε αποφασισμένοι, αν δεν απαντήσουν συγκεκριμένα, με λύσεις, δεν κάνουμε πίσω».

Το αίτημα για κατώτερες εγγυημένες τιμές στα προϊόντα η κυβέρνηση το χαρακτηρίζει «μαξιμαλιστικό». Ακόμα και ανάμεσα στους αγρότες, υπάρχουν ορισμένοι που το θεωρούν αδύνατο. Η απάντηση όμως δίνεται στις συζητήσεις μέσα στις σκηνές. «Πώς γίνεται για τους βιομηχάνους να μην είναι μαξιμαλιστικό; Στις εταιρείες της Ενέργειας, στους ομίλους με τα διόδια υπάρχουν εγγυημένα κέρδη. Γιατί γι' αυτούς είναι ρεαλιστικό και για εμάς όχι;».

Αρχίζει και μαζεύεται κόσμος στη σκηνή. Ο Τάκης είναι και οδηγός. «Εγώ τα κουβαλάω τα προϊόντα στους βιομηχάνους. Στα σιλό και στα εκκοκκιστήρια. Βλέπω πόσα πληρώνεται ο αγρότης. Αυτοί (οι μεγαλέμποροι και οι βιομήχανοι) μια χαρά έχουν εγγυημένες τιμές. Ο,τι τιμή θέλουν δίνουν. Τι β' ποιότητα, τι αιθέρα να δώσεις το μπαμπάκι, τα ίδια λεφτά παίρνεις».

Ενας αγρότης δίπλα του, βαμβακοπαραγωγός, λέει: «Αν ήξερα αγόρι μου φέτος από την αρχή ότι θα δίναμε 34 λεπτά το μπαμπάκι, δεν θα είχα σπείρει καν». Τριάντα τέσσερα λεπτά το κιλό. Κάτω από το κόστος παραγωγής. Η εξίσωση είναι απλή: Οσο περισσότερο δουλεύεις, τόσο περισσότερο χάνεις.

Ο Τάκης δείχνει προς τα έξω. «Αν πάμε μαζί, έξω από τα σιλό θα σου δείξω. Οχι μόνο τιμές, αλλά και επιδοτήσεις έχουν εγγυημένες. Εξω από κάθε μονάδα, έχει πινακίδες. Γράφουν: τόσα εκατομμύρια από την ΕΕ, τόσα από την κυβέρνηση. Στο πιο κοντινό, θα δεις, 1,4 εκατομμύρια ευρώ. Δεν πάνε στον παραγωγό όμως αυτά τα λεφτά. Πάνε στον βιομήχανο».

Ενας ακόμη αγρότης έρχεται κοντά. «Να δεις πού πηγαίνουν τα χρήματα. Κάνε μια βόλτα στο μπλόκο», λέει. «Τα τρακτέρ γερνάνε μαζί μας. Μέσος όρος ηλικίας 40 χρόνια. Το τρακτέρ είναι ιδρώτας και αίμα - όχι μόνο αυτουνού που το οδηγεί, μιας ολόκληρης οικογένειας. Ετσι τα πήραμε. Και τώρα δεν έχουμε να τα συντηρήσουμε. Για κάθε μεροκάματο που βγάζουμε για την οικογένεια, θέλουμε άλλο ένα για τα μηχανήματα».

Η νύχτα προχωράει και η κουβέντα γυρίζει στα χωριά που ερημώνουν. Κάποιος μιλάει για τον γιο του. «Μου λέει: "Τι να πάω να ποτίσω ρε πατέρα; Τσάμπα δουλειά είναι". Και τι να του πω, αφού αυτό ακούνε τα παιδιά όλη μέρα στα καφενεία - ο ένας μπήκε μέσα 300, ο άλλος 500».

Στο τραπέζι έρχεται και ο Κώστας Βαγγελάκος, νεαρός αγρότης και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Σέκλιζας. «Φέτος τα πράγματα έχουν αλλάξει. Εδώ και μήνες τα παιδιά ρωτούσαν στα χωριά, τι θα γίνει; Θα βγουν τα τρακτέρ; Δεν πάει άλλο. Το φιτίλι έχει φτάσει στο δυναμίτη. Πολλοί εδώ φέτος έκαναν ρεκόρ παραγωγής και πήραν λιγότερα από κάθε άλλη χρονιά. Καταλαβαίνεις τι πάει να πει να δίνεις 16 κιλά στάρι για να πιεις έναν καφέ;».

Και συμπληρώνει: «Είναι και ότι οι μύθοι πέφτουν ένας - ένας, καταρρέουν. Εμάς, για παράδειγμα, τους νέους ειδικά, μας λένε "αλλάξτε καλλιέργειες" να πάμε σε πιο κερδοφόρες». Γύρω του οι μεγαλύτεροι γελάνε. «Για να αλλάξεις καλλιέργεια όμως, πρέπει να κάνεις ένα πλάνο δεκαετίας. Δεν γίνεται έτσι. Εγώ ας πούμε, έχω αλωνιστική για βαμβάκι, για να τη μετατρέψω για ρίγανη, που πουλιέται καλύτερα, θέλει δέκα χιλιάρικα. Και θα πει κανείς, παίρνουμε επιδοτήσεις. Ενα μηχάνημα το πήρα με πρόγραμμα. Πήγα στον έμπορο, δεν έχουν μπει ακόμα τα λεφτά. Και μου είπε πως αν δεν πληρωθεί μέχρι τον Δεκέμβρη θα χρεωθώ εγώ τόκους ένα πεντακοσάρικο. Γίνεται έτσι να κάνεις σχεδιασμό; Να καλλιεργήσεις, να μείνεις στον τόπο σου; Γι' αυτό τα αιτήματά μας είναι αιτήματα επιβίωσης. Να έχουμε τη σιγουριά ότι θα δουλέψουμε και δεν θα μπούμε μέσα, θα μπορέσουμε να ζήσουμε».

Η κουβέντα φτάνει στην πολιτική της ΕΕ. «Κάθε απόφαση της ΕΕ είναι κι άλλη μια ταφόπλακα», είχαν πει στη συνέλευση, και πως τα κονδύλια της ΚΑΠ για τους αγρότες μειώνονται για να κατευθυνθούν στην πολεμική οικονομία. Και ένας νεότερος φώναξε: «Εδώ δεν μπορούμε να ζήσουμε και θέλουν να πάμε να πολεμήσουμε κιόλας». Στη σκηνή, ο Κώστας λέει: «Η κυβέρνηση έχει αποθεματικό με δισεκατομμύρια. Για ποιον το κρατάει;». Ο Μίμης συμπληρώνει «λένε ότι οι κανόνες της ΕΕ δεν επιτρέπουν να το δώσουνε για εμάς». Και η απάντηση δίνεται από όλους: «Ναι, αλλά για τις τράπεζες, για τον πόλεμο επιτρέπεται να τα δώσει!»

Κι όμως δεν είναι μόνο η οργή που έχει δυναμώσει τα μπλόκα φέτος. «Εχει αλλάξει το σκεπτικό», λέει ο Κώστας. «Καταλαβαίνουμε ότι δεν πρέπει να κοιτάμε μόνο την περιοχή τη δική μας, ή την καλλιέργεια τη δική μας, αν είμαστε αγρότες ή κτηνοτρόφοι, από τον κάμπο ή τη Μακεδονία. Αν είμαστε αγρότες ή εργάτες ή μαγαζάτορες. Για να κερδίσουμε κάτι πρέπει να παλέψουμε για αιτήματα που να μας καλύπτουν όλους. Η ενότητα φέτος είναι πρωτοφανής».

ΧΑΛΚΙΔΑ

Παράλληλα, σήμερα Σάββατο και αύριο Κυριακή οι αγρότες θα προχωρήσουν ξανά συντονισμένα σε άνοιγμα των μπαρών στα διόδια για τον λαό που θέλει να ταξιδέψει χωρίς να χρυσοπληρώνει τους ομίλους, ενώ από την Τρίτη, παραμονές Χριστουγέννων, θα διευκολύνουν τη διέλευση πολιτών που ταξιδεύουν, απαιτώντας από κυβέρνηση και αστυνομία να μην κλείνουν τους δρόμους.

Με τις δράσεις να είναι σε εξέλιξη την ώρα που έκλεινε η ύλη της εφημερίδας μας, είχαν ήδη ξεκινήσει οι αποκλεισμοί στη Θεσσαλία, την καρδιά του αγροτικού αγώνα. Συγκεκριμένα, οι αγρότες του μπλόκου της Νίκαιας προχώρησαν σε αποκλεισμό των κόμβων στο Κιλελέρ και στον Πλατυκάμπο.

«Απαιτούμε άμεσες λύσεις στα αιτήματα επιβίωσης», τονίζουν, προσθέτοντας ότι «τους δρόμους τους κλείνει η κυβέρνηση με την αδιάλλακτη στάση της και όχι οι αγρότες».

Χθες Παρασκευή απέκλεισαν τον κόμβο Κιλελέρ στη Λάρισα

Στη συνέλευση, οι βιοπαλαιστές αποφάσισαν να προχωρήσουν σε άνοιγμα των διοδίων, σήμερα Σάββατο, στις 11 το πρωί. Παράλληλα, θα καταφθάσουν στο μπλόκο, συντονισμένα και νέες δυνάμεις με τρακτέρ.

Επίσης, αποφασίστηκε να παραμείνει μια λωριδα του Ε-65 ανοιχτή από την Τρίτη, προκειμένου να διευκολυνθεί η μετακίνηση του λαού μπροστά στις γιορτές.

Στην Κεντρική Μακεδονία παραμένουν και ενισχύονται τα μπλόκα σε όλους τους νομούς, στο οδικό δίκτυο και στα τελωνεία Ευζώνων και Προμαχώνα.

Στο τελωνείο Ευζώνων το απόγευμα της Παρασκευής οι αγρότες έκλεισαν τις εισόδους από τις 6 έως τις 10 το βράδυ, ενώ την Κυριακή προετοιμάζεται λαϊκό γλέντι αλληλεγγύης με την εθελοντική συμμετοχή καλλιτεχνών του Κιλκίς.

Στο τελωνείο του Προμαχώνα οι αγρότες έκλεισαν για ώρες την είσοδο και την έξοδο για τα φορτηγά, κλιμακώνοντας κι αυτοί τον αγώνα.

Σε αποκλεισμό του ρεύματος προς Θεσσαλονίκη προχώρησαν από τις 12.30 το μεσημέρι της Παρασκευής και μέχρι την Τρίτη οι αγρότες στο μπλόκο των Μαλγάρων, ενώ το ρεύμα προς Αθήνα παραμένει διαρκώς κλειστό. Παράλληλα, την Τετάρτη και την Πέμπτη θα τραβήξουν τα τρακτέρ στην άκρη του δρόμου, για να διευκολύνουν τη μετακίνηση όσων θέλουν να ταξιδέψουν για τις γιορτές.

INTIME NEWS

Σέρρες - Προμαχώνας

Σε ανάλογους αποκλεισμούς προχώρησαν και τα μπλόκα σε Χαλκηδόνα, Κουλούρα και Πέλλα, ενώ ενισχύονται εκείνα της Πιερίας.

Με την οργή να κυριαρχεί και στα μπλόκα της Στερεάς και της Εύβοιας, την Παρασκευή πραγματοποιήθηκαν αποκλεισμοί της κυκλοφορίας και στο παράπλευρο οδικό δίκτυο της Εθνικής Οδού Αθηνών - Θεσσαλονίκης, ενώ το Σαββατοκύριακο έχουν προγραμματιστεί παρεμβάσεις και άνοιγμα σταθμών διοδίων.

Συγκεκριμένα, για τρεις ώρες, έκλεισαν το παράπλευρο οδικό δίκτυο στον κόμβο του Μπράλου και την υψηλή γέφυρα Χαλκίδας και γειτονικούς παράδρομους.

Το Σάββατο το μπλόκο της Αταλάντης και αντιπροσωπείες από άλλα μπλόκα της Στερεάς θα ανοίξουν τα διόδια της Τραγάνας, ενώ την Κυριακή στις 5 μ.μ. τα μπλόκα του Κάστρου, της Χαλκίδας, της Θήβας και της Κηρίνθου θα ανοίξουν τα διόδια των Αφιδνών.

Στην Αρτα οι αγρότες προχώρησαν το απόγευμα της Παρασκευής σε τρίωρο αποκλεισμό των παράδρομων της Ιόνιας Οδού, στο ύψος του κόμβου Αγίου Δημητρίου - Πέτα, όπου έχει στηθεί το μπλόκο τους. Οι αγρότες της Πρέβεζας, μαζί με τους αγρότες του μπλόκου της Βόνιτσας στην Αιτωλοακαρνανία, σήμερα Σάββατο σηκώνουν τις μπάρες των διοδίων στην υποθαλάσσια σήραγγα του Ακτίου, ενώ θα διακόπτουν την κυκλοφορία στην Εθνική Οδό Ιωαννίνων - Πρέβεζας κάθε απόγευμα για τρεις ώρες.

Σε Γιάννενα και Θεσπρωτία, τα μπλόκα του Καλπακίου και του λιμανιού της Ηγουμενίτσας συζητούν την κλιμάκωση, με προσανατολισμό το άνοιγμα των διοδίων στην Τύρια και στο Δροσοχώρι στην Εγνατία Οδό. Ενδεικτική της αγωνιστικής ανάτασης αποτελεί και η ίδρυση νέων Αγροτικών Συλλόγων. Συγκεκριμένα, τις προηγούμενες μέρες αγροτοκτηνοτρόφοι και μελισσοκόμοι από την περιοχή του Φιλιατιού προχώρησαν στη συγκρότηση του δικού τους Αγροτοκτηνοτροφικού Συλλόγου Καλαμά, και δίνουν τη μάχη για τη μαζικοποίηση του μπλόκου στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας.

Τις κινητοποιήσεις τους κλιμακώνουν και στο μπλόκο της Μπάρας Σιάτιστας, που επίσης την Παρασκευή προχώρησαν σε δίωρο συμβολικό αποκλεισμό. Εκεί οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι καθημερινά διανέμουν προϊόντα στους διερχόμενους οδηγούς, ενώ το μπλόκο ενισχύεται διαρκώς από νέες αφίξεις παραγωγών και με στήριξη εργατικών σωματείων.

Στον δε Εβρο, και συγκεκριμένα στο Ορμένιο, σε μια μαζική συνέλευση οι πέντε Αγροτικοί Σύλλογοι που συγκροτούν το μπλόκο, παρουσία των αντιπροσώπων τους που επέστρεψαν από την πανελλαδική σύσκεψη των μπλόκων, αποφάσισαν την κλιμάκωση του αγώνα με εξολοκλήρου αποκλεισμό του τελωνείου για φορτηγά που έρχονται προς την χώρα και σε αποκλεισμό από τις 4 το απόγευμα έως τις 12 το βράδυ για φορτηγά που εξέρχονται.

Στους Κήπους, κλειστό παραμένει το τελωνείο, ενώ οι αγρότες του Αγροτικού Συλλόγου Αλεξανδρούπολης κλιμακώνουν αφήνοντας πλέον να μετακινούνται μόνο τα φορτηγά με ευπαθή προϊόντα.

Στην Καβάλα παραμένουν με ενισχυμένη παρουσία τρία αγροτοκτηνοτροφικά μπλόκα: Στη Χρυσούπολη, στο Αρχαίο Θέατρο των Φιλίππων και στον κόμβο Μουσθένης της Εγνατίας Οδού, ενώ τη Δευτέρα 22 Δεκέμβρη θα πραγματοποιήσουν κοινή παράσταση διαμαρτυρίας στο υποκατάστημα του ΕΛΓΑ. Χθες Παρασκευή το μπλόκο της Μουσθένης απέκλεισε τον κόμβο από τις 4 μ.μ.

Την ίδια μέρα προχώρησαν σε οκτάωρο αποκλεισμό έως τις 8 μ.μ. αγρότες και κτηνοτρόφοι από το Νευροκόπι Δράμας.

Συμβολικούς αποκλεισμούς εξακολουθούν να πραγματοποιούν και οι αγρότες που έχουν στήσει μπλόκο στη διασταύρωση Κοκκινογείων - Προσοτσάνης.

Συνεχίζουν τον αποκλεισμό του τελωνείου στην Ξάνθη οι αγρότες της περιοχής, ενώ στην Εγνατία και συγκεκριμένα στην έξοδο της Κομοτηνής προς Ξάνθη παραμένουν και οι αγρότες της Ροδόπης.

Τα αδιέξοδα που γίνονται ακόμα μεγαλύτερα οδηγούν και τους παραγωγούς της Δυτικής Ελλάδας σε κλιμάκωση του αγώνα. Χαρακτηριστική είναι η κατάσταση στην Αιτωλοακαρνανία, όπου τα κρούσματα από την ευλογιά των αιγοπροβάτων συνεχίζονται, όπως και οι θανατώσεις ζώων. Υπό αυτές τις συνθήκες, το μπλόκο του Αγγελόκαστρου αποφάσισε να προχωρήσει σε άνοιγμα διοδίων το Σαββατοκύριακο και σε νέες αποφάσεις από Δευτέρα για τη συνέχιση του αγώνα.

Στην Ηλεία η οργή επίσης ξεχειλίζει, και από το γεγονός ότι παρά τα κρούσματα καταρροϊκού πυρετού και ευλογιάς που «θέρισε» κοπάδια, για την πρώτη ασθένεια δεν προβλέπονται καν αποζημιώσεις! Την κατάσταση επιδεινώνουν οι χαμηλές τιμές σε προϊόντα όπως το ελαιόλαδο, την ώρα που το κόστος παραγωγής είναι αυξημένο.

Και με αυτά τα δεδομένα, το μπλόκο στην είσοδο της νέας Εθνικής Οδού Πατρών - Πύργου παραμένει ακλόνητο. Μέσα στο Σαββατοκύριακο θα γίνουν ανοίγματα των διοδίων, ενώ την Κυριακή το απόγευμα, με πρωτοβουλία της Ομάδας Γυναικών Πύργου (μέλους της ΟΓΕ) θα πραγματοποιηθεί συγκέντρωση αλληλεγγύης.

Ακλόνητο με καθημερινές δράσεις παραμένει και το μπλόκο των Λεχαινών.

Στην Αχαΐα, μετά από μαζική συνέλευση το μπλόκο της Εγλυκάδας αποφάσισε άνοιγμα διοδίων το Σαββατοκύριακο, ενώ συγκεντρώσεις και άλλες δράσεις συνεχίζουν τα μπλόκα του Αιγίου, στη γέφυρα Σελινούντα και Καλαβρύτων.

Σε κινητοποιήσεις στα μπλόκα τους προχώρησαν την Παρασκευή και οι αγρότες - κτηνοτρόφοι στον κόμβο της ΒΙΠΕ Τρίπολης και στη Νεστάνη Αρκαδίας, καλώντας σε κλιμάκωση τις επόμενες μέρες.

Παράλληλα, σε νέες δράσεις, με ανοίγματα διοδίων κ.λπ., προχωρούν τα μπλόκα σε Μεσσηνία, κόμβο Ινάχου στα Μαλαχιά Αργολίδας, Κιάτου Κορινθίας, Εθνικής Οδού Τρίπολης - Σπάρτης (παλιάς και νέας) κ.λπ.

Τον αγώνα τους συνεχίζουν και οι αγροτοκτηνοτρόφοι στην Κρήτη. Στο Ρέθυμνο ο αποκλεισμός του Δασαρχείου είναι σε εξέλιξη, ενώ την Πέμπτη οι παραγωγοί πραγματοποίησαν μηχανοκίνητη πορεία στο κέντρο της πόλης. Στα Χανιά παραμένει ακλόνητο το μπλόκο στα Μεγάλα Χωράφια, με την Ομοσπονδία Αγροτοκτηνοτροφικών Συλλόγων να καλεί σε περαιτέρω ενίσχυση τις επόμενες μέρες. Χθες Παρασκευή προχώρησαν και σε συμβολικό κλείσιμο του δρόμου, με την παρουσία δεκάδων αγροτοκτηνοτρόφων και αγροτικών μηχανημάτων, ενώ για σήμερα Σάββατο προγραμματίζονται νέο κλείσιμο και πραγματοποίηση λαϊκού γλεντιού μετά τη συγκέντρωση διαμαρτυρίας, στην οποία θα συμμετάσχουν εργατικά σωματεία και μαζικοί φορείς.

Στο μεταξύ και στα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου έχει ήδη απλωθεί η φωτιά του πανελλαδικού ξεσηκωμού, με δράσεις να ξεδιπλώνονται μεταξύ άλλων σε Κέρκυρα, Ζάκυνθο, Μυτιλήνη (μπλόκο στη διασταύρωση Καλλονής - Αγίας Παρασκευής), Σάμο (μπλόκο στο Κοκκάρι), Ρόδο, Λήμνο, Νάξο κ.α.

Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις αντιπροσωπεύουν το 38% του συνολικού αριθμού επιχειρήσεων αλλά το μερίδιό τους στην «προστιθέμενη αξία» του γεωργικού συμπλέγματος είναι μόλις το 2%. Την ίδια ώρα οι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, που αποτελούν το 10,9% του συνόλου των επιχειρήσεων, αντιπροσωπεύουν το 63% της «προστιθέμενης αξίας»

Τα παραπάνω λόγια θα μπορούσαν να ανήκουν στον πρωθυπουργό και στον κυβερνητικό εκπρόσωπο την ώρα που παρουσιάζουν το «νέο» (στην πραγματικότητα παμπάλαιο) «παραγωγικό μοντέλο» για την αγροτική παραγωγή και στριμωγμένοι από τις μεγαλειώδεις αγροτικές κινητοποιήσεις τούς καλούν να παραδοθούν μια ώρα αρχύτερα στη ...μοίρα τους και σε μεγαλέμπορους και βιομηχάνους.

Θα μπορούσαν και να ανήκουν σε κάποιον από τους ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Ελ. Λύση και λοιπούς που με το ένα χέρι «χτύπαγαν την πλάτη» των αγροτών στα μπλόκα και με το άλλο ψήφιζαν αυτήν τη βδομάδα στο Ευρωκοινοβούλιο «με χέρια και με πόδια» τη «νέα» ΚΑΠ, που προβλέπει τον αφανισμό των μισών και τη χαμοζωή των υπόλοιπων μισών, ώστε να «ταΐζουν» με φτηνή πρώτη ύλη τους επιχειρηματικούς ομίλους.

Ο συνολικός αριθμός των εταιρειών στον αγροτικό τομέα μειώθηκε στο μισό από το 2000

Για μια ακόμα φορά, στο πλαίσιο αυτό, γίνεται και προσπάθεια να ντυθούν οι στόχοι αυτοί με επιστημονικοφανή μανδύα, αλλά και με αυταπάτες και κάλπικες προσδοκίες.

Και για μια ακόμα φορά, όπως πριν μερικά χρόνια, τότε με την περιβόητη έκθεση Πισσαρίδη, το «πρότυπο» που μπαίνει μπροστά στον Ελληνα αγρότη και κτηνοτρόφο είναι αυτό της Ολλανδίας, καλώντας τους αγρότες που δίνουν μάχη επιβίωσης απέναντι σε κυβερνήσεις, μεγαλεμπόρους και βιομηχάνους να δουν «πώς η Ολλανδία έγινε γεωργική υπερδύναμη παρά το μικρό της μέγεθος» και πώς «η Ολλανδία παράγει σε αξία 1.700 ευρώ αγροτικά προϊόντα το στρέμμα, το Ισραήλ 1.290 και η Ελλάδα μόλις 190. Κι αυτό γιατί η Ολλανδία ακολουθεί πολιτική αγοράς, το Ισραήλ πολιτική καινοτομίας, ενώ η Ελλάδα πολιτικές σκοπιμότητας»¹, όπως έλεγε σε πρόσφατο συνέδριο του Economist ο ...ανιδιοτελής γενικός διευθυντής λιανικής τραπεζικής της Eurobank, Ιακ. Γιαννακλής.

Τον Οκτώβρη ο πληθωρισμός τροφίμων στην Ολλανδία «έτρεχε» με 4,1%, ενώ το 2023 ξεπέρασε ακόμα και το 17%!

Το 2022 ένα στα τέσσερα νοικοκυριά σε γεωργικές και κηπευτικές εκμεταλλεύσεις είχε συνολικό εισόδημα κάτω από το επίσημο όριο «χαμηλού εισοδήματος»

Ακριβώς αυτό επιβεβαιώνουν και τα πιο πρόσφατα επίσημα στοιχεία⁵, ορισμένα από τα οποία παρουσιάζουμε παρακάτω: Το «ολλανδικό θαύμα» στην αγροτική παραγωγή δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα «θαύμα» κερδοφορίας για μεγαλοαγρότες, μεγαλεμπόρους και βιομηχάνους, και «εφιάλτης» για τους βιοπαλαιστές αγρότες, τους εργαζόμενους, τον λαό της Ολλανδίας.

«Ταυτόχρονα» - λένε οι ίδιες οι έρευνες των αστικών επιτελείων - «το τοπίο μεταβάλλεται: Ο αριθμός των μικρών γεωργικών και κηπευτικών επιχειρήσεων μειώνεται, ενώ αυξάνεται ο αριθμός των μεγάλων και πολύ μεγάλων επιχειρήσεων».

Τα νούμερα αποκαλύπτουν την τεράστια αυτή συγκέντρωση, με το πέταγμα εκτός παραγωγής περισσότερων από τους μισούς αγροτοκτηνοτρόφους μέσα σε περίπου 25 χρόνια:

Από το 2010 ο συνολικός αριθμός των γεωργικών και κηπευτικών επιχειρήσεων έχει μειωθεί σχεδόν κατά το ένα τρίτο, και σε σύγκριση με το 2000 έχει μειωθεί στο μισό. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 2025 υπάρχουν συνολικά 49.459 γεωργικές εταιρείες στην Ολλανδία, από 97.000 το 2000 και 72.000 το 2010.

Ο αριθμός των πολύ μεγάλων αγροκτημάτων αυξάνεται. Από το 2010 έως το 2024, μέσα σε μόλις 15 χρόνια, τα μικρά αγροκτήματα από το 30% έφτασαν στο 17%, ενώ τα μεγάλα από το 17% στο 27%.

Μόνο σε μια χρονιά, μεταξύ 2023 και 2024, έκλεισαν 700 αγροκτήματα και θερμοκήπια, συνολική μείωση 1,4%.

Ενδεικτικό για την καπιταλιστική συγκέντρωση στον τομέα είναι και το εξής στοιχείο: Ο όγκος εργασίας στη γεωργία και στην κηπουρική αυξήθηκε το 2023 κατά 1.300 ετήσιες μονάδες εργασίας (AJU), στις 164.700 AJU (+3,6%), κυρίως λόγω της αύξησης των εργαζομένων εκτός νοικοκυριού. Με εξαίρεση το 2022 ο αριθμός των ετήσιων μονάδων εργασίας από το 2017 σημειώνει σταθερή αύξηση ετησίως κατά 1,5%, ενώ προηγουμένως, από το 2000 μέχρι το 2017, ο όγκος εργασίας μειωνόταν ετησίως κατά 2% μέσο όρο.

Με λίγα λόγια, τα προηγούμενα χρόνια οι μικροί αγροτοπαραγωγοί πετάχτηκαν εκτός παραγωγής και αντικαταστάθηκαν σε μεγάλο βαθμό από τις «ολλανδικές Μανωλάδες» του πάμφθηνου εργατικού δυναμικού (δεκάδες χιλιάδες μετανάστες - εποχικοί εργαζόμενοι, κυρίως από Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη) που δουλεύει στα μεγάλα θερμοκήπια και στις υπόλοιπες συγκεντρωμένες και «υπερσύγχρονες» παραγωγικές μονάδες, με μισθούς πείνας, άγρια εκμετάλλευση και κάτω από άθλιες συνθήκες, αξιοποιώντας και όλες τις δυνατότητες που δίνει το αντεργατικό νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ⁶.

Η μεγαλύτερη μείωση παρατηρείται στη γαλακτοκομία και στις εντατικές κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις με χοίρους (-13% σε 5 χρόνια), πουλερικά (-12% το ίδιο διάστημα) και μοσχάρια. Αυτή η μείωση μάλιστα συνδέεται με τους αυστηρότερους περιβαλλοντικούς κανονισμούς και τα προγράμματα «εθελούσιας εξόδου», αφού τα τελευταία χρόνια έχουν εισαχθεί τα διάφορα ιδιωτικά συστήματα ποιότητας, υπάρχει επίσης ένα αυξανόμενο μερίδιο «βιολογικής παραγωγής», ενώ οι πωλήσεις χημικών φυτοπροστατευτικών παραγόντων μειώθηκαν από το 2020, αφού πολλές από αυτές απαγορεύτηκαν με τα νέα «στάνταρ» που μείωσαν την παραγωγή αλλά «αύξησαν την αξία» των προϊόντων που επεξεργάζονται και εμπορεύονται οι επιχειρηματικοί όμιλοι. Την ίδια ώρα, βέβαια, η ΕΕ κλείνει μια σειρά εμπορικές και άλλες συμφωνίες (όπως η περιβόητη Mercosur) με χώρες προέλευσης με «μηδενικά στάνταρ», στο πλαίσιο των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και προκειμένου να διασφαλίσει ακόμα πιο φτηνή πρώτη ύλη για τις βιομηχανίες της.

Προς αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση αξιοποιήθηκαν και οι περιβόητες επιδοτήσεις της ΚΑΠ και των άλλων ευρωπαϊκών προγραμμάτων, που - όπως λένε τα αστικά επιτελεία - στην Ολλανδία «αξιοποιήθηκαν για τις μεταρρυθμίσεις», ενώ εδώ «έγιναν Πόρσε και μπουζουξίδικα». Εγιναν δηλαδή επιδοτήσεις για να ξεριζωθούν χιλιάδες από τη γη τους και να εγκαταλείψουν τα κοπάδια τους, ενώ οι «πράσινοι» και άλλοι κανονισμοί λειτούργησαν ως «κόφτες», επιβάρυναν το κόστος παραγωγής για χιλιάδες παραγωγούς, αποτέλεσαν «πάτημα» για να σφίξει κι άλλο η θηλιά αγροτοβιομηχάνων και μεγαλεμπόρων, οδηγώντας στη συγκέντρωση της παραγωγής σε μεγαλύτερες μονάδες, πιο στενά δεμένες με τα μονοπώλια.

Μεγάλη, σε αυτό το πλαίσιο, είναι και η λαθροχειρία που κάνουν όσοι, όπως ο πρόεδρος του ΣΕΒ, αναμασούν ότι στην Ελλάδα «ο κλάδος επαναπαύτηκε στις επιδοτήσεις. Οι επιδοτήσεις είναι ένας σοβαρός λόγος που έμεινε πίσω ο κλάδος (...) Στην Ελλάδα οι επιδοτήσεις ανέρχονται κοντά στο 20% της παραγωγής, ενώ στην Ολλανδία μόλις στο 3%».

Τι κρύβουν; Οτι μπορεί οι αγροτικές επιδοτήσεις στην Ολλανδία σε σχέση με τη συνολική απόδοση να είναι σε χαμηλότερο επίπεδο από την Ελλάδα, την ίδια στιγμή όμως η μέση επιδότηση ανά εκμετάλλευση ξεπερνά τα 15.000 ευρώ ετησίως (έναντι περίπου 4.000 ευρώ στην Ελλάδα⁵), δηλαδή σχεδόν 4 φορές πάνω.

Τι επιβεβαιώνουν αυτές οι διαφορές; Οτι δεν υπάρχει «καλός» και «κακός» σχεδιασμός επιδοτήσεων, «εξαρτημένοι» και «ανεξάρτητοι» από τις επιδοτήσεις της ΕΕ αγρότες, αλλά ότι ακριβώς ο μηχανισμός των επιδοτήσεων της ΕΕ και της ΚΑΠ λειτουργεί παντού ως «ρυθμιστής» ώστε τα μονοπώλια της εμπορίας και μεταποίησης αγροτικών προϊόντων να εξασφαλίζουν μέσω αυτών φτηνότερες πρώτες ύλες: Είτε στην Ελλάδα «σφίγγοντας τη θηλιά» και «υποβοηθώντας» την τάση συγκέντρωσης της γης, είτε στην Ολλανδία επιδοτώντας τις ήδη συγκεντρωμένες και μεγαλύτερες καπιταλιστικές μονάδες παραγωγής.

Ενδεικτικό στο μεταξύ για το πώς τα μονοπώλια της αγροτοδιατροφής κρατάνε και μέσα από τον μηχανισμό των επιδοτήσεων, όπως και μέσα από μια σειρά άλλες ρυθμίσεις, το κεφάλι των αγροτοπαραγωγών πάνω από το νερό «τόσο - όσο» απαιτούν τα συμφέροντά τους, είναι και το εξής στοιχείο. Από το 2010 έως το 2023 το μερίδιο της κατηγορίας «πρώτης ύλης» στον συνολικό αγροτοδιατροφικό τομέα παρέμεινε σταθερό στο 31%, ενώ εκείνο των εταιρειών της μεταποίησης ανέβηκε κατά 4%, στο 18%. Αντίστοιχα, τα έσοδα των σχετικών βιομηχανιών διπλασιάστηκαν - αύξηση 100% - την ίδια ώρα που αυτά τα συνολικά αυξημένα έσοδα του πρωτογενούς τομέα (+55%) και συγκεντρώθηκαν σε λιγότερα χέρια και εν πολλοίς «απορροφήθηκαν» από την αντίστοιχη αύξηση στο κόστος των «ανάντη» (λιπάσματα κ.ά. +35%) και των μεταφορικών (+65%), που πίεσαν παραπέρα το κόστος παραγωγής, ειδικότερα για τους μικρότερους αγρότες, που βρέθηκαν ανάμεσα σε συμπληγάδες.

Ο μύθος εξάλλου ότι από την καπιταλιστική ανάπτυξη (και) στον αγροτοκτηνοτροφικό τομέα, όπως και από την πολύ μεγάλη παραγωγικότητα, «ωφελούνται όλοι», καταρρέει «άμα τη εμφανίσει» των βασικών μεγεθών του κλάδου.

Χαρακτηριστικό είναι το εξής στοιχείο: Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις αντιπροσωπεύουν το 38% του συνολικού αριθμού επιχειρήσεων, ενώ χρησιμοποιεί και το 38% της γεωργικής γης, αλλά το μερίδιό τους στη λεγόμενη «προστιθέμενη αξία» του γεωργικού συμπλέγματος είναι μόλις το 2%... Ακριβώς στο άλλο άκρο βρίσκονται οι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, που με ποσοστό 10,9% επί του συνόλου των επιχειρήσεων αντιπροσωπεύουν πλέον το 62% της «προστιθέμενης αξίας» του ολλανδικού «γεωργικού συμπλέγματος»...

Κάπως έτσι προκύπτουν και οι γνωστοί «μέσοι όροι» πίσω από τους οποίους κρύβεται η τεράστια ταξική διαφοροποίηση και διαστρωμάτωση, με τη «μέση γεωργική ή κηπευτική επιχείρηση» της Ολλανδίας στο τέλος του 2023 να έχει πάνω από 4,4 εκατ. ευρώ στον ισολογισμό της.

Ακόμα κι έτσι, η αστική στατιστική καταγράφει πως «υπάρχουν σημαντικές διαφορές στο εισόδημα», αφού «το μέσο εισόδημα για τις γεωργικές και κηπευτικές επιχειρήσεις το 2025 εκτιμάται σε 129.300 ευρώ ανά μη αμειβόμενη μισθοδοσία, αλλά για το 20% των επιχειρήσεων θα είναι κάτω από 3.400 ευρώ και για το 20% θα είναι πάνω από 177.000 ευρώ». Ανομοιομορφία που αυξάνεται παραπέρα ανάλογα και με το είδος της καλλιέργειας κ.λπ.

Παράλληλα, συνεχώς μεγαλώνουν και τα χρέη, όπου παρά τη «μείωση της αφερεγγυότητας» τα προηγούμενα χρόνια (μιας που εκατοντάδες χιλιάδες χρεοκόπησαν και πετάχτηκαν εκτός παραγωγής) πάνω από το 20% των δανειοληπτών βρίσκονται και σήμερα στο «κόκκινο».

Κάνοντας τη «σούμα» σε αυτόν τον «λογαριασμό» προκύπτει και μια εικόνα για το «ολλανδικό μοντέλο» η οποία κάθε άλλο παρά διαφημίζεται από τα αστικά επιτελεία: Το 2022 ένα στα τέσσερα νοικοκυριά σε γεωργικές και κηπευτικές εκμεταλλεύσεις είχε συνολικό εισόδημα κάτω από το όριο της φτώχειας, έτσι όπως αυτό ορίζεται στην Ολλανδία. Μύθος δηλαδή ότι από την καπιταλιστική ανάπτυξη, τον «εξαγωγικό προσανατολισμό» και την αξιοποίηση της επιστήμης και των νέων τεχνολογιών, με κριτήριο την καπιταλιστική κερδοφορία, τάχα «ωφελούνται όλοι», και οι μικροί παραγωγοί.

Τα κέρδη των ομίλων της αγροτοδιατροφής δεν είναι το μόνο που έχει εκτοξευτεί τα τελευταία χρόνια. Μαζί τους έχει εκτοξευτεί και ο πληθωρισμός τροφίμων, με τους Ολλανδούς να πληρώνουν «τον κούκο αηδόνι», βλέποντας μέσα σε μερικά χρόνια αύξηση πάνω από 20% στα τρόφιμα. Στοιχεία από τη Στατιστική Υπηρεσία Ολλανδίας (CBS) δείχνουν ότι τον Σεπτέμβρη οι τιμές των τροφίμων στην Ολλανδία ήταν 3,7% υψηλότερες απ' ό,τι έναν χρόνο νωρίτερα, πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 3%. Τον Οκτώβρη ο πληθωρισμός τροφίμων «έτρεχε» με 4,1%, ενώ τα προηγούμενα χρόνια, μετά την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία, ξεπέρασε ακόμα και το 17%!

Στην αγροτοκτηνοτροφική «υπερδύναμη» Ολλανδία το 2024 πάνω από 540.000 άνθρωποι βίωναν «επισιτιστική φτώχεια», δεν είχαν δηλαδή πρόσβαση σε επαρκή και ποιοτική τροφή. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι στην Ολλανδία, όπου με βάση την ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνικής θα μπορούσαν λίγο - πολύ να παράγονται τα πάντα, η συντριπτική πλειοψηφία της παραγωγής αφορά συγκεκριμένους κλάδους (π.χ. κηπευτικών, θερμοκηπίου, ανθοπαραγωγής και σποροπαραγωγής και κτηνοτροφικούς), που στηρίζουν την «εξωστρέφεια» των μονοπωλιακών ομίλων, ενώ υπάρχει σημαντική αδυναμία κάλυψης βασικών διατροφικών αναγκών, όπως σε φρούτα και έλαια.

Παράλληλα η εντατικοποίηση της παραγωγής με κίνητρο το κέρδος και ο βαθύτερος έλεγχός της από τα μονοπώλια βρίσκονται πίσω από τα εκτεταμένα διατροφικά σκάνδαλα (π.χ. εντοπισμός της απαγορευμένης ουσίας φιπρονίλη σε αυγά και κρέας πουλερικών, μόλυνση παρασκευασμάτων κρέατος με τον ιό της ηπατίτιδας Ε). Ενδεικτικά, μόνο το πρώτο 6μηνο του 2022 η ολλανδική υπηρεσία τροφίμων εντόπισε 5.700 παραβάσεις σε σφαγεία κόκκινου κρέατος και πουλερικών (περίπου σε 1 στους 4 ελέγχους που έκανε), εντοπίζοντας ότι στην πλειοψηφία τους αυτές οφείλονται στην ταχύτητα σφαγής...

Και αυτά τα στοιχεία είναι παραπάνω από ενδεικτικά για το τι σημαίνει ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής με κριτήριο το κέρδος του κεφαλαίου, των επιχειρηματικών ομίλων, και όχι τις διατροφικές και άλλες ανάγκες των λαών.

Αυτές οι ανάγκες μπορούν να ικανοποιηθούν ολόπλευρα μόνο στο πλαίσιο μιας άλλης εξουσίας, της εργατικής εξουσίας, του σοσιαλισμού, όπου τα μέσα παραγωγής θα βρίσκονται στα χέρια της εργατικής τάξης, όπου η κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων θα σπάσει τα δεσμά και του βιοπαλαιστή της υπαίθρου, που θα πάψει να είναι όμηρος του κεφαλαίου, των μονοπωλίων και των ιμπεριαλιστικών δεσμεύσεων της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

Μόνο στο πλαίσιο μιας τέτοιας εξουσίας και οικονομίας μπορεί το κόστος παραγωγής να μειωθεί δραστικά και μόνιμα, με την κοινωνικοποιημένη βιομηχανία να προσφέρει φτηνά εφόδια, καύσιμα, μηχανήματα, πρόσβαση στις νέες πολύ μεγάλες δυνατότητες που δίνουν η επιστήμη και η τεχνολογία.

Μόνο στο πλαίσιο μιας τέτοιας εξουσίας και οικονομίας μπορεί η μικρομεσαία αγροτική παραγωγή, οργανωμένη σε εθελοντικούς παραγωγικούς συνεταιρισμούς, στο πλάι των μεγάλων κρατικών αγροκτημάτων, να εξασφαλίζει στον αγροτοπαραγωγό, στον οποίο θα παραχωρείται για χρήση η κοινωνικοποιημένη γη, εγγυημένη τιμή για το προϊόν, καλύπτοντας το κόστος παραγωγής και παρέχοντάς του αξιοπρεπές εισόδημα, χωρίς να εξαρτάται από τις διακυμάνσεις της «αγοράς» και τα χρηματιστήρια.

Μόνο μια τέτοια εξουσία μπορεί να οργανώσει ένα ολοκληρωμένο, σύγχρονο και αποκλειστικά κρατικό σύστημα πρόληψης και προστασίας από φυσικές καταστροφές (πυρκαγιές, πλημμύρες, παγετούς) και ζωονόσους, να εξασφαλίζει αποκατάσταση για κάθε απώλεια, αλλά και σύγχρονες υπηρεσίες Υγείας, Παιδείας, Πολιτισμού, στέγης για τη ζωή στο χωριό.

Μόνο ένα τέτοιο κοινωνικό σύστημα, απαλλαγμένο από το κυνήγι του κέρδους και στο οποίο η διάθεση θα γίνεται μέσω των κρατικών καναλιών, μπορεί να σχεδιάσει και να καλύψει όλες τις σύγχρονες ανάγκες του λαού για φτηνά, ποιοτικά και επαρκή προϊόντα για ολόκληρο τον λαό.

Αυτή είναι η πρόταση του ΚΚΕ, το πραγματικά νέο «μοντέλο ανάπτυξης» για το οποίο και οι βιοπαλαιστές αγρότες αξίζει να κάνουν κάθε θυσία στον δρόμο της αντεπίθεσης και της ανατροπής.

Υποσημειώσεις - παραπομπές:

1. «Ελευθερία της Δευτέρας», 1/12/2025: «Η Ολλανδία παράγει σε αξία 1.700 ευρώ αγροτικά προϊόντα το στρέμμα, το Ισραήλ 1.290 και η Ελλάδα μόλις 190».

2. Μέχρι και σήμερα το περιβόητο «Ρολόι Δημοπρασιών του Ααλσμιρ», όπου εμπορεύονται σπόρους και βολβούς, είναι σημείο αναφοράς για το παγκόσμιο εμπόριο, όπου πουλιούνται και αγοράζονται τα παγκόσμια αποθέματα και η μελλοντική παραγωγή.

3. «Ριζοσπάστης» 20/3/2024, «Αποκαλυπτικά»: «Μια καθόλου τυχαία εταιρεία...».

4. Ορέστης Διαμαντόπουλος: «Η έκθεση Πισσαρίδη, το ολλανδικό αγροτοδιατροφικό "θαύμα" και η πραγματική διέξοδος για τους βιοπαλαιστές αγρότες», «Ριζοσπάστης» 5-6/12/2020.

5. Τα στοιχεία προέρχονται από το υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας, Επισιτιστικής Ασφάλειας και Φύσης της Ολλανδίας και τη μελέτη για την κατάσταση στην ολλανδική γεωργία των Berkhout, P., H. van der Meulen, P. Ramaekers, 2024. Staat van Landbouw, Visserij, Voedsel en Natuur, Editie 2024. Wageningen, Wageningen Economic Research, Rapport 2024-089. 180 blz., 89 fig., 27 tab., 234 ref.

6. Ενδεικτική είναι η έκθεση της «Oxfam», «Απαραίτητοι αλλά αόρατοι και εκμεταλλευόμενοι» (https://oxfam.app.box.com/s/2pjb5ppz4ujr1ca7xbzto8ziegg58868), όπου επισημαίνεται ότι εργοδότες «προσλαμβάνουν μέσω γραφείων εύρεσης εργασίας, επειδή μεταξύ άλλων αυτό τους επιτρέπει να παρακάμπτουν τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας στον τομέα και να πληρώνουν χαμηλότερους μισθούς, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης συμβάσεων μηδενικών ωρών εργασίας».

2025 The Associated Press. All

Από κινητοποιήσεις αγροτών στη Γαλλία

Η συμφωνία με τις χώρες της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη, Ουρουγουάη και Βολιβία) υπηρετεί κατά γράμμα τις συστάσεις της έκθεσης Ντράγκι, θυσιάζοντας τον ατομικό αγροτοπαραγωγό για χάρη της «ανταγωνιστικότητας» των ομίλων.

Η συμφωνία αυτή είναι ένα ωμό παζάρι ανάμεσα σε ιμπεριαλιστικά κέντρα, όπου οι αγρότες μετατρέπονται σε «αναλώσιμο είδος», για να φουσκώσουν τα ταμεία των βιομηχάνων: Σύμφωνα με την Κομισιόν, η συμφωνία θα καταργήσει δασμούς στο 91% των προϊόντων που εξάγει η ΕΕ (αυτοκίνητα, χημικά, φάρμακα), εξοικονομώντας περίπου 4 δισ. ευρώ ετησίως για τα ευρωπαϊκά μονοπώλια.

Ωστόσο, το τίμημα είναι οι αθρόες εισαγωγές φθηνών προϊόντων (βόειο κρέας, ζάχαρη, μέλι) από τη Λατινική Αμερική. Οι Ευρωπαίοι αγρότες καλούνται να ανταγωνιστούν προϊόντα που παράγονται με πάμφθηνα εργατικά χέρια, χαμηλότερο κόστος παραγωγής (χωρίς τα βάρη της «Πράσινης Μετάβασης»), χρήση φυτοφαρμάκων και ορμονών που είναι απαγορευμένα στην ΕΕ. Αυτό οδηγεί αναπόφευκτα σε περαιτέρω πίεση για πτώση των τιμών κάτω από το κόστος παραγωγής, υπερχρέωση και τελικά στον αφανισμό των μικρών παραγωγών.

2025 The Associated Press. All

Με τα τρακτέρ στις Βρυξέλλες

Οι αντιδράσεις κρατών όπως η Γαλλία ή μεγάλων ομίλων (π.χ. «Lactalis», LDC, CEFS) δεν γίνονται για την προστασία των ατομικών αγροτοπαραγωγών. Αντανακλούν, μεταξύ των άλλων, τη σύγκρουση συμφερόντων ανάμεσα στα βιομηχανικά μονοπώλια, που θέλουν ελεύθερες εξαγωγές, και ορισμένα αγροτοδιατροφικά μονοπώλια, που φοβούνται τον ανταγωνισμό από τη Λατινική Αμερική.

Οι «ρήτρες διασφάλισης», που ψήφισε την περασμένη Τρίτη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (από την Ελλάδα τις υπερψήφισε η κοινοβουλευτική ομάδα της ΝΔ, ενώ τα υπόλοιπα αστικά κόμματα καταψήφισαν για να «χαϊδέψουν τα αυτιά» των αγροτών που βρίσκονται στα μπλόκα, χωρίς όμως να αμφισβητούν την ουσία της καταλήστευσής τους από τα μονοπώλια μέσω και της ΚΑΠ) παρουσιάζονται ως «δίχτυ προστασίας».

Στην πραγματικότητα, αποτελούν επικοινωνιακό ελιγμό για τον κατευνασμό των αγροτικών κινητοποιήσεων. Παράλληλα, λειτουργούν ως διαπραγματευτικό εργαλείο της ΕΕ για την προστασία των δικών της εξαγωγικών μονοπωλίων. Η «δέσμη μέτρων» υπόσχεται αυστηρή επιτήρηση των εισαγωγών σε «ευαίσθητα» αγροτικά προϊόντα και δυνατότητα επανεισαγωγής δασμών.

Ωστόσο, η αποτελεσματικότητά τους αμφισβητείται, επειδή ο χαρακτηρισμός ενός προϊόντος ως «ευαίσθητου» είναι μεταβλητός και εξαρτάται από τις εκάστοτε ανάγκες κερδοφορίας των ομίλων. Κι επίσης, προϊόντα κρίσιμα για την τοπική παραγωγή μιας χώρας μπορεί να εξαιρεθούν από τη λίστα αν δεν θεωρούνται «ευαίσθητα» για το σύνολο της ΕΕ.

Ουσιαστικά, οι ρήτρες δεν αφορούν τις ανάγκες των αγροτών, αλλά αποτελούν δικλίδες εγγυήσεων για κράτη - μέλη (όπως η Γαλλία) που αντέδρασαν για λογαριασμό των μονοπωλίων τους. Για παράδειγμα, γαλλικά μεγαθήρια όπως η «Lactalis» (γαλακτοκομικά) ή ο όμιλος LDC (πουλερικά), καθώς και η CEFS (ζάχαρη), αντιδρούν γιατί φοβούνται την απώλεια μεριδίου αγοράς από τα αντίστοιχα μονοπώλια της Mercosur. Οι «αντιστάσεις» τους δεν έχουν καμία σχέση με τον μικρό παραγωγό. Είναι απλώς συγκρούσεις μεταξύ των ομίλων της βιομηχανίας και της αγροτοδιατροφής.

Αυτή η συμφωνία δεν έρχεται στο κενό. Αποτελεί αναπόσπαστο συμπλήρωμα της αντιλαϊκής στρατηγικής που εξειδικεύεται μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).

Κι ενώ η Mercosur ανοίγει περαιτέρω την πόρτα στον ανταγωνισμό που αποτελεί θηλιά στον λαιμό του αγρότη, ο αναθεωρημένος Κανονισμός της ΚΑΠ - που ψηφίστηκε επίσης την περασμένη Τρίτη στο Ευρωκοινοβούλιο - έρχεται να πολλαπλασιάσει τα ήδη οξυμένα προβλήματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτόν τον Κανονισμό τον υπερψήφισαν «με χέρια και με πόδια» όλα τα κόμματα (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Πλεύση Ελευθερίας, Βελόπουλος και Νίκη), με μοναδική εξαίρεση την Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ.

Οι επικαιροποιημένες διατάξεις - παρά τα επικοινωνιακά «μπαλώματα» για τον κατευνασμό των αγροτικών κινητοποιήσεων - διατηρούν την ουσία μιας πολιτικής που επιδεινώνει τους όρους επιβίωσης των βιοπαλαιστών αγροτών.

Είναι χαρακτηριστικά τα εξής: Προωθείται η περαιτέρω αντικατάσταση των επιτόπιων ελέγχων από το σύστημα δορυφορικής παρακολούθησης (monitoring), το οποίο έχει προκαλέσει τεράστια προβλήματα στους Ελληνες παραγωγούς. Η εφαρμογή του οδήγησε στον άδικο αποκλεισμό χιλιάδων αγροτεμαχίων από τις επιδοτήσεις, ταλαιπωρώντας αναίτια χιλιάδες αγρότες. Παράλληλα, η αποδυνάμωση των φυσικών ελέγχων διευκολύνει την κατάχρηση των ενισχύσεων από επιτήδειους, όπως κατέδειξε και το πρόσφατο σκάνδαλο στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Τα κόμματα που υπερψήφισαν τον σχετικό Κανονισμό (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ κ.ά.) φέρουν ακέραιη την ευθύνη για τις εξελίξεις. Στο πλαίσιο αυτό, οι όποιες διαμαρτυρίες τους για την κατάσταση των ελέγχων που πολλαπλασίασαν τη δυσλειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ κρίνονται ως άκρως υποκριτικές.

Η θέσπιση των πληρωμών κρίσης (Crisis Payments) αποτελεί αποσπασματική λύση που δεν καλύπτει την ουσιαστική αποζημίωση και πρόληψη. Αντί για αποζημίωση στο 100% της ζημιάς, προωθείται η ιδιωτική ασφάλιση και η λογική του πλαφόν (30% απώλεια για να εξασφαλιστεί αποζημίωση), αφήνοντας τους παραγωγούς εκτεθειμένους. Οι κατ' αποκοπή ενισχύσεις που προβλέπονται για τους νέους αγρότες δεν αρκούν για να κλείσουν την «ψαλίδα» μεταξύ του κόστους παραγωγής και των χαμηλών τιμών παραγωγού.

Ο αναθεωρημένος Κανονισμός δεν ικανοποιεί κανένα από τα δίκαια αιτήματα επιβίωσης των αγροτών, όπως για μείωση του κόστους παραγωγής (αφορολόγητο πετρέλαιο, φθηνό ρεύμα και εφόδια), εγγυημένες τιμές πώλησης των προϊόντων, πλήρη κρατική αποζημίωση για ζημιές και ζωονόσους, αντιμετώπιση των ζωονόσων από το κράτος και με εμβολιασμούς, υλοποίηση απαραίτητων έργων υποδομής (άρδευση, αντιπλημμυρικά, αντιπυρικά) κ.λπ.

Τα υπόλοιπα κόμματα ψήφισαν και αυτήν την επικαιροποίηση του Κανονισμού της ΚΑΠ επικαλούμενα τις επιδοτήσεις, τις οποίες παρουσιάζουν ως δήθεν στήριξη στον αγρότη. Ομως, οι ίδιοι οι αγρότες πλέον καταλαβαίνουν πολύ καλά ότι οι αγροτικές επιδοτήσεις χορηγούνται για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου στη μεταποίηση και το εμπόριο και εξασφαλίζουν φθηνές πρώτες ύλες για τους μεγάλους ομίλους (αγροτοβιομηχάνους, σουπερμαρκετάδες) - εις βάρος του αγρότη που εκτοπίζεται.

Η διέξοδος για τον βιοπαλαιστή της υπαίθρου δεν βρίσκεται εντός των πλαισίων της ΚΑΠ, η οποία υπηρετεί τα λόμπι των αγροτοβιομηχάνων. Η λύση απαιτεί κλιμάκωση του αγώνα ενάντια στην ΕΕ και το σύστημα της εκμετάλλευσης, με στόχο μια οικονομία όπου οι παραγωγοί θα καρπώνονται οι ίδιοι τον πλούτο που παράγουν.