Με μια συγκινητική εκδήλωση τιμήθηκαν οι αλύγιστοι αγωνιστές, κομμουνιστές ΕΑΜίτες
Από νωρίς το απόγευμα, τη μέρα της εκδήλωσης, άρχισαν να συγκεντρώνονται στο χώρο απόγονοι των εκτελεσμένων, απλός λαϊκός κόσμος, μέλη και φίλοι του ΚΚΕ, γεμίζοντας την πλατεία, για να τιμήσουν τους εκτελεσμένους από τους Γερμανούς ναζί κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκε και ο Αγρινιώτης κομμουνιστής δήμαρχος Χαϊδαρίου, Μιχάλης Σελέκος.
Η εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε, ενταγμένη στο πλαίσιο του εορτασμού των 100χρονων του Κόμματος, είχε αναβαθμισμένο περιεχόμενο, ενώ η ΚΟ έκανε σοβαρή προσπάθεια να έρθει σε επαφή με απογόνους των θυμάτων, να συζητήσει μαζί τους, να αναπτύξει πιο συστηματική επαφή. Αυτή η προσπάθεια έδωσε νέα στοιχεία, μαρτυρίες που φωτίζουν πλευρές της Ιστορίας της περιόδου της Αντίστασης. Για πρώτη φορά ο χώρος ήταν στολισμένος, με τις φωτογραφίες των 3 απαγχονισμένων της πλατείας Δημοκρατίας (πλατεία Μπέλλου τότε), Πάνο Σούλο, Χρήστο Σαλάκο, Αβραάμ Αναστασιάδη (με τα σύντομα βιογραφικά τους), καθώς και με πλούσια έκθεση φωτογραφίας και αρχειακού υλικού της περιόδου, που επιμελήθηκε η ΤΕ Αιτωλοακαρνανίας του ΚΚΕ.
Σημαντική πλευρά της εκδήλωσης ήταν η παρουσίαση της έκδοσης που επιμελήθηκε η ΤΕ Αιτωλοακαρνανίας με αφορμή τα 100 χρόνια του ΚΚΕ και είναι αφιερωμένη στην εκτέλεση των 120. Η έκδοση διακινήθηκε πλατιά στους συμμετέχοντες και θα διακινείται το επόμενο διάστημα από τις Κομματικές Οργανώσεις στο Αγρίνιο.
Η θυσία των 120 αγωνιστών, κομμουνιστών ΕΑΜιτών στέκεται πλάι στους 200 της Καισαριανής, της Κοκκινιάς, του Κούρνοβου, του Χαϊδαρίου. Η εκτέλεση ήρθε ως απάντηση των Γερμανών ναζί κατακτητών στον δίκαιο αγώνα που διεξήγαγαν το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ και ο λαός της περιοχής. Στις 9 Απρίλη 1944, λίγο έξω από το χωριό Σταμνά, σε τρένο που μετέφερε τρόφιμα και πολεμοφόδια στις γερμανικές δυνάμεις κατοχής στο Αγρίνιο, δυνάμεις του ΕΛΑΣ έστησαν ενέδρα και έκαναν σαμποτάζ. Οι Γερμανοί είχαν τεράστιες απώλειες από την πετυχημένη ενέργεια των ανταρτών του ΕΛΑΣ. Ετσι κρέμασαν τους 3 και τουφέκισαν 117 στην Αγία Τριάδα.
Η κεντρική ομιλία έγινε από την Αλεξάνδρα Λαμπροκωστοπούλου, Γραμματέα της ΤΕ Αιτωλοακαρνανίας του Κόμματος, επισημαίνοντας ότι η πορεία, η ανάπτυξη του εργατικού - λαϊκού, του ΕΑΜικού κινήματος είναι ταυτισμένη με την πορεία και ανάπτυξη της δράσης του ΚΚΕ.
Στάθηκε ακόμα στους ταξικούς, εργατικούς αγώνες που προηγήθηκαν στην πόλη και στην περιοχή, οι οποίοι άνδρωσαν πολλούς από τους αγωνιστές που βρέθηκαν μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα τον Απρίλη του 1944: «Ο νους μας πάει πίσω στο 1922, στα πρώτα οδοφράγματα των καπνεργατών στην πόλη. Στη μεγάλη καπνεργατική αιματηρή απεργία τον Αύγουστο του 1926, που αντιμετωπίστηκε από τη χωροφυλακή και το στρατό. Σ' αυτές τις ταξικές μάχες συναντάμε την δολοφονημένη Γεωργαντζέλη και τον μικρό Καρανικόλα στο Πάρκο Αγρινίου». Και συμπλήρωσε: «Χωρίς τις Κομματικές Οργανώσεις δεν μπορούσε να κρατηθεί το αντάρτικο, στο οποίο η περιφέρειά μας έδωσε 11.000 πολεμιστές στον ΕΛΑΣ», «το Κόμμα έφτανε στα όρια της διάλυσης από τα χτυπήματα του μεταξικού καθεστώτος» πριν από τον πόλεμο και την κατοχή.
«Με αυτά τα λόγια αναφέρεται στον ηρωισμό των κομμουνιστών η Μαρία Δημάδη. Ενας ηρωισμός που μόνο η πάλη για την απελευθέρωση της εργατικής τάξης μπορεί να εμπνεύσει. Μόνο το Κόμμα της, το ΚΚΕ, μπορεί να οργανώσει», ανέφερε η ομιλήτρια.
Τέλος ευχαρίστησε τους απογόνους που πήραν μέρος και για την υποστήριξή τους, που συνέβαλε στην επιτυχία της εκδήλωσης.
Για να μπορέσει να πραγματοποιηθεί η εκδήλωση, λειτούργησε ομάδα εργασίας με μέλη και φίλους του Κόμματος. Η δραστηριότητα ξεκίνησε με μελέτη της βιβλιογραφίας, με ψάξιμο αρχειακού υλικού. Η ουσιαστική δουλειά έγινε με κύριο εργαλείο τους τόμους που έχει εκδώσει η ΚΕ του ΚΚΕ «Επεσαν για τη ζωή». Η συλλογή των πληροφοριών συνεχίζεται από την ΚΟ, όπως και οι επαφές με τις οικογένειες των απογόνων, που φώτισαν άγνωστες πτυχές των ιστορικών γεγονότων, ενώ έδωσαν και πρωτότυπο υλικό που εκτέθηκε στην εκδήλωση.
Συγκινητική στιγμή η παράδοση των δύο πρωτότυπων γραμμάτων που άφησε πίσω του ο Πάνος Αλεξάς, λίγο πριν την εκτέλεσή του, με απόφαση του Στρατοδικείου Μεσολογγίου το 1949. Ο Πάνος Αλεξάς ήταν μέλος του Γραφείου της Επιτροπής Πόλης Αγρινίου του ΚΚΕ, ανθυπολοχαγός του ΕΛΑΣ και παίκτης του Παναιτωλικού. Επίσης, παραδόθηκαν για το Ιστορικό Αρχείο του ΚΚΕ και δυο αυθεντικές φωτογραφίες του από την οικογένειά του.
Η συγκίνηση κορυφώθηκε στην εκδήλωση όταν μαθητές, με λευκές μπλούζες, κόκκινα μαντήλια στο λαιμό και κρατώντας κόκκινα τριαντάφυλλα, ανάγνωσαν τα 120 ονόματα των εκτελεσμένων, με τον εξόριστο σύντροφο δίπλα τους να φωνάζει: «Παρών!». Ενα στιγμιότυπο συμβολικό για τη νέα γενιά που παραλαμβάνει την αγωνιστική σκυτάλη από την παλιά, αλλά και για τους βετεράνους του Κόμματος, που δηλώνουν «παρών» δείχνοντας τον δρόμο της αλύγιστης πάλης για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Η παρουσίαση των 120 ονομάτων είναι το αποτέλεσμα μιας πολύχρονης προσπάθειας για τη διασταύρωση και ταυτοποίηση του συνόλου των στοιχείων όλων των εκτελεσμένων, η οποία συνεχίζεται.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μουσικό αφιέρωμα στο εργατικό - λαϊκό τραγούδι που επιμελήθηκαν καταξιωμένοι μουσικοί της περιοχής: Παναγιώτης Πλαστήρας (κλαρίνο - μοιρολόι), Σωτήρης Γκεβετζές (τραγούδι), Γιώργος Σκαβάρας (κιθάρα), Κώστας Γκίκας (μπουζούκι).