Για το φετινό διαγωνισμό επιλέχτηκε το σύνθημα «Μελέτα, μα έχε άγρυπνα και ανοιχτά τα μάτια της ψυχής σου στη ζωή» (Δ. Γληνός). Μέσα από αυτό το πρίσμα, οι μαθητές προσέγγισαν τη θεματική ενότητα που επέλεξαν ανάμεσα σε έξι. Ηδη ολοκληρώθηκε η φάση της αποστολής των περιλήψεων, ενώ σύμφωνα με τον προγραμματισμό, οι ολοκληρωμένες εργασίες θα σταλούν μέχρι τις 17 Απρίλη. Θα ακολουθήσουν οι εκδηλώσεις για την ανάδειξη των νικητών το καλοκαίρι. Μία πρόγευση δίνουν οι περιλήψεις των εργασιών τις οποίες ξεφυλλίσαμε και παρουσιάζουμε ανά θεματική ενότητα.

• Ενα αέναο ταξίδι εξέλιξης του σύμπαντος και της ζωής ή δημιουργία του κόσμου σε 7 ημέρες;

Οι επιστημονικές και θρησκευτικές ερμηνείες γύρω από τη δημιουργία και την εξέλιξη της ζωής είναι ένα θέμα που προσεγγίζεται από τους μαθητές και στο φως πρόσφατων επιστημονικών ανακαλύψεων και δίνει αφορμή να αναδείξουν κομμάτια από το περιεχόμενο του σχολείου. Αλλες ομάδες επέλεξαν να παρουσιάζουν το θέμα συνολικά, με έμφαση στο τι διδάσκονται στις τάξεις γύρω από το θέμα, άλλες στο φως πρόσφατων επιστημονικών ανακαλύψεων, άλλες αναδεικνύοντας ειδικότερες πλευρές του ζητήματος της εξέλιξης της ζωής. Σε αυτή την κατεύθυνση, σκοπεύουν να αξιοποιήσουν και ανάλογους τρόπους παρουσίασης, από γραπτό λόγο, βίντεο και power point μέχρι επισκέψεις σε σημεία αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και ερωτηματολόγια.

• Μυστικά και ιστορίες που κρύβονται πίσω από τραγούδια της περιοχής, της χώρας μου, του κόσμου.

Από ρεμπέτικα μέχρι τραγούδια του Αμερικανικού Νότου, από παραδοσιακή μουσική, που διατηρείται ακέραιη μέχρι σήμερα και αποτελεί κομμάτι της ιστορίας του τόπου τους, μέχρι τραγούδια που γεννήθηκαν μέσα στους αγώνες του εργατικού κινήματος και σε άλλες χώρες, τραγούδια που απαγορεύτηκαν ή λογοκρίθηκαν, κέντρισαν το ενδιαφέρον των μαθητών που επέλεξαν το δεύτερο θέμα του διαγωνισμού. Δείχνοντας πώς η μουσική που γεννήθηκε μέσα από το λαό και τους αγώνες, τους εμπνέει και τους «μιλά». Οι μορφές που επιστρατεύουν οι μαθητές είναι βίντεο, χορός και φυσικά μουσική.

• Εργα τέχνης ενάντια στο φασισμό και τον πόλεμο.

Οι μαθητές επιλέγουν απ' όλες τις μορφές τέχνης ένα έργο, ανακαλύπτουν και αναδεικνύουν το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο δημιουργήθηκε και παρουσιάστηκε, τη σημερινή του αξία. «Το Μεγάλο μας Τσίρκο» συνδυασμένο με τις απόψεις συμμαθητών τους για το νόημά του, το ρεμπέτικο τραγούδι, η «Γκουέρνικα», αλλά και «Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο» και η τέχνη ενάντια στον πόλεμο, το χαρακτικό του μεγάλου δημιουργού Τάσσου «Πρωτομαγιά», έργα του Μπρεχτ, είναι μερικά από τα έργα που επιλέχτηκαν από ομάδες οι οποίες θα ξεδιπλώσουν την ιστορία γύρω από τα συγκεκριμένα έργα, φτάνοντας στο σήμερα.

• «Εμείς οι ίδιοι μοιάζουμε των εγκλημάτων τους απόηχος, που κατάφερε τα σύνορα να δρασκελίσει» (απόσπασμα από το ποίημα «Μετανάστες» του Μπ. Μπρεχτ).

Η προσφυγιά στην ιστορία του ελληνικού λαού - η προσφυγιά όπως τη βιώνουμε σήμερα. Αυτό βρίσκεται στο επίκεντρο των εργασιών των μαθητών που επιλέγουν το συγκεκριμένο εξαιρετικά επίκαιρο θέμα. Κοινό χαρακτηριστικό των περιλήψεων είναι ότι οι συμμετέχοντες μαθητές θέλουν να αναδείξουν το τι γεννά την προσφυγιά, να δείξουν τον ένοχο, να αναζητήσουν τι υπάρχει πίσω από τις εικόνες που βλέπουν οι ίδιοι και οι συμμαθητές τους καθημερινά στις οθόνες, ο λόγος που κάποιος σήμερα εγκαταλείπει την πατρίδα του, η διαχρονικότητα του ζητήματος. Οπως προκύπτει από τις περιλήψεις, τις εργασίες θα συνθέτουν συνεντεύξεις, λογοτεχνικά κείμενα, ερωτηματολόγια, έργα τέχνης, θεατρικοί μονόλογοι.

• Αθλητισμός: Πολυτέλεια για λίγους ή ανάγκη για όλους;

Είτε η άμεση ενασχόλησή τους με τον αθλητισμό είτε η ανάγκη για να υπάρξουν υποδομές που θα τους την εξασφαλίζει, ήταν, όπως προκύπτει, το κίνητρο για τις ομάδες που επέλεξαν το πέμπτο θέμα για την εργασία τους. Στο επίκεντρο βρίσκονται η σημασία της άσκησης στην υγεία, η θέση της Φυσικής Αγωγής στο σημερινό σχολείο, η εμπορευματοποίηση του αθλητισμού, η ανεπάρκεια των εγκαταστάσεων, οι ανάγκες και οι δυνατότητες που υπάρχουν και η αναντιστοιχία τους με την πραγματικότητα και η εμπειρία από τα τεράστια επιτεύγματα σ' αυτόν τον τομέα στη Σοβιετική Ενωση. Για την παρουσίαση, οι ομάδες δηλώνουν ότι θα αξιοποιήσουν πολυμέσα, συνεντεύξεις, ερωτηματολόγια για να παρουσιάσουν την κατάσταση που επικρατεί στις περιοχές τους και τις ανάγκες, ακόμα και διοργάνωση τουρνουά.

• Γεγονότα που άλλαξαν την Ιστορία του κόσμου.

Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος και η Οκτωβριανή Επανάσταση είναι τα ιστορικά γεγονότα γύρω από τα οποία, όπως προκύπτει από τις περιλήψεις, επέλεξαν οι περισσότερες ομάδες να αναπτύξουν το έκτο θέμα. Σε ό,τι αφορά τις πλευρές από τις οποίες θα τα αναδείξουν, πολλές ομάδες επέλεξαν να παραθέσουν τα όσα μαθαίνουν στα σχολικά βιβλία και να αντιπαραθέσουν την αλήθεια, αυτή που τους κρύβουν ή τη διαστρεβλώνουν. Κοινό τόπο αποτελεί, επίσης, η πρόθεση να αντλήσουν και να μεταδώσουν διδάγματα από τα γεγονότα που θα παρουσιάσουν, αξιοποιώντας διάφορες μορφές.