Οπαδοί του ΑΚΡ πανηγυρίζουν τη νέα του νίκη

Με φόντο την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών διεργασιών για τη Μέση Ανατολή (Συρία, Ιράν, Κουρδικό κ.τ.λ.), η τουρκική αστική τάξη εξακολουθεί να επενδύει στο «συντηρητικό» Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), όπως έδειξαν και τα αποτελέσματα των επαναληπτικών βουλευτικών εκλογών της περασμένης Κυριακής: Το ΑΚΡ έλαβε 49,49% των ψήφων και εξέλεξε 317 από τους συνολικά 550 βουλευτές (από 40,87% και 258 τον Ιούνη). Το σοσιαλδημοκρατικό CHP 25,31% και 134 έδρες (από 24,56% και 132). Το φιλοκουρδικό επίσης σοσιαλδημοκρατικό HDP 10,76% και 59 έδρες (από 13,12% και 80). Το εθνικιστικό MHP 11,9% και 40 έδρες (από 16,3% και 80).

Το ίδιο το ΑΚΡ υποδέχτηκε τα αποτελέσματα, εκτός των πανηγυρισμών, και με επισημάνσεις που καθόλου δεν πέρασαν απαρατήρητες. Στην πρώτη του ομιλία, ο ηγέτης του κόμματος, Αχμέτ Νταβούτογλου, σημείωσε: «Μην ανησυχείτε... Λάβαμε και το μήνυμα της 7ης Ιούνη και αυτό που δώσατε σήμερα (σ.σ. την 1η Νοέμβρη)». Απηύθυνε δε δημόσια έκκληση για «άρση όλων των μορφών πόλωσης, συγκρούσεων και έντασης», προκαλώντας έτσι την ικανοποίηση μέχρι και της «Χουριέτ», γνωστής για την έντονη αντιπαράθεσή της ειδικά με το «περιβάλλον» του Ερντογάν, η οποία χωρίς περιστροφές εξέφρασε την «αισιοδοξία» της και έδωσε ευχές για επιτυχία στη νέα κυβέρνηση.

Το «μήνυμα» για το οποίο μίλησε ο Νταβούτογλου δεν είναι άλλο από αυτό της αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού σκηνικού, η οποία είναι καθαρό πως θα συνεχιστεί το επόμενο διάστημα. CHP και MHP φαίνεται ότι αδυνατούν σήμερα να αποτελέσουν αξιόπιστες «εναλλακτικές» για το αστικό σύστημα. Ωστόσο, ακόμα και αν οι εξελίξεις στα δύο συγκεκριμένα κόμματα προχωρήσουν γρήγορα (ήδη διάφοροι ζητούν αλλαγή ηγεσίας και στα δύο κόμματα), το HDP μοιάζει να έχει ήδη αποκτήσει σταθερό ρόλο στην πολιτική σκηνή, όπως προμήνυε από τον Ιούνη ακόμα η θετική υποδοχή που του επιφύλασσαν διάφορα αστικά επιτελεία.

Την ανάγκη να δυναμώσει η συνεργασία όλων των αστικών δυνάμεων έθεσαν οι ίδιες οι εργοδοτικές οργανώσεις της χώρας, υπογραμμίζοντας: «Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όλοι είμαστε στο ίδιο πλοίο, μπορούμε να ξεπεράσουμε όλες τις διαφωνίες όταν δουλεύουμε αρμονικά, συμβουλεύοντας ο ένας τον άλλον». Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και τα συγχαρητήρια που εξέφρασαν σε Νταβούτογλου - Ερντογάν ξένες κυβερνήσεις, με το Παρίσι να καλεί τη νέα κυβέρνηση να «συσπειρώσει και να ενώσει» τη χώρα και το Βερολίνο να την καλεί να ηγηθεί της χώρας «σε πνεύμα εθνικής ενότητας και συμβιβασμού».

Αλλωστε, στο ίδιο πλαίσιο, της αντιμετώπισης των «πολώσεων», η διεθνής κοινότητα έχει εκφράσει επανειλημμένα την ανησυχία της για την αναστολή των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων στο Κουρδικό, για το οποίο τα παζάρια μοιάζουν έτοιμα να ξεκινήσουν πάλι.

Μάλιστα, το λεγόμενο Κουρδικό θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένα από τα βασικά «μέτωπα» στα οποία θα εκδηλωθούν ακόμα πιο καθαρά οι βαθιές ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις που αφορούν όλη τη Μέση Ανατολή, με σχέδια για αλλαγές και στα σύνορα της περιοχής.

Στο εσωτερικό της Τουρκίας, το Κουρδικό αποτελεί ήδη πεδίο στο οποίο οι αστικές πολιτικές δυνάμεις καλούνται να μελετήσουν την πιο ωφέλιμη για τα συμφέροντα της τάξης τους τακτική, σε μια περίοδο που ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα εκφράζουν την «εκτίμησή» τους και συνεργάζονται ανοιχτά με τμήματα των Κούρδων (π.χ. η Ουάσιγκτον δεν κρύβει ότι παρέχει όπλα σε PYD και YPG στη Συρία), στρώνοντας το έδαφος για μια μελλοντική αναβάθμιση της θέσης των Κούρδων στη «γειτονιά» (οι οποίοι βέβαια δεν είναι ένα ενιαίο πράγμα, και από κοινωνικοταξική πλευρά και ως προς την αστική τάξη με την οποία διατηρούν πιο ανοιχτούς διαύλους).

Στις λιγοστές μέρες από την περασμένη Κυριακή, σημαντικό μέρος της αστικής αρθρογραφίας ασχολήθηκε με θέματα όπως το ποιος «κάνει κουμάντο» πλέον στους Κούρδους της Τουρκίας (η πλευρά Οτσαλάν ή άλλοι), η «αντοχή» που έδειξε το HDP στις εκλογές παρά την επίθεση που δέχτηκε κ.ά. Στο μεταξύ, μόλις την περασμένη Πέμπτη, το ηγετικό στέλεχος του ΡΚΚ Τζεμίλ Μπαγίκ βγήκε δημόσια να υποστηρίξει ότι τα υψηλά ποσοστά του HDP στις νοτιοανατολικές επαρχίες δε θα έρχονταν αν το ΡΚΚ δεν είχε δύναμη εκεί, αλλά και ότι «προτάσεις που λένε ότι το HDP πρέπει να αποσυνδεθεί από την οργάνωση (σ.σ. το ΡΚΚ) ή να δείξει την εναντίωσή του ενάντια στις επιχειρήσεις της οργάνωσης είναι κουταμάρες».

Την ίδια στιγμή, δημοσίευμα της (προσκείμενης στο ΑΚΡ) εφημερίδας «Σαμπάχ» εμφάνισε τον Κασέμ Σχάσο, διοικητή των ένοπλων Κούρδων μαχητών του ιρακινού Κουρδιστάν (Πεσμεργκά), να υποστηρίζει ότι ΡΚΚ και PYD «δυσκολεύουν» τις μάχες εναντίον του «ΙΚ». Ο Σχάσο ισχυρίστηκε μάλιστα ότι στις αρχές Νοέμβρη οι Πεσμεργκά ετοίμαζαν επίθεση εναντίον των θέσεων του «ΙΚ» στην πόλη Σιντζάρ αλλά αναγκάστηκαν να την αναβάλουν εξαιτίας των θέσεων που είχαν πάρει στην περιοχή δυνάμεις των ΡΚΚ και ΡYD. Στο ίδιο δημοσίευμα παρατέθηκαν και πρόσφατες δηλώσεις του δημάρχου της Σιντζάρ, Μάχμα Κχαλίλ, ότι το ΡΚΚ προσπαθεί «να "διαταράξει" την κατάσταση στην περιοχή για τους δικούς του σκοπούς».

Αναδεικνύεται δηλαδή ότι οι αντιθέσεις μέσα στους Κούρδους αστούς που διαπλέκονται με τις αντιθέσεις όσον αφορά το μέλλον της περιοχής διευρύνονται, και μεταξύ διαφόρων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων αλλά και στο εσωτερικό τμημάτων του αστικού κόσμου που αναζητούν «μερίδα του λέοντος» σε μια τόσο προικισμένη γεωγραφική περιφέρεια.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι επιλογές της τουρκικής πλουτοκρατίας θα παίξουν μεγάλο ρόλο για τις εξελίξεις. Ασφαλώς, οι «ισορροπίες» στην εσωτερική πολιτική σκηνή και σε κάθε κόμμα χωριστά θα επιδράσουν και αυτές με τη σειρά τους. Για παράδειγμα, την τελευταία διετία υπάρχει σημαντική «κινητικότητα» και μέσα στο ίδιο το AKP, υπάρχει δυσαρέσκεια και κριτική για επιλογές του Ερντογάν (που εξακολουθεί να παίζει ηγετικό ρόλο), που αντανακλούν προβληματισμούς της ίδιας της αστικής τάξης.

Σε αυτή την κατεύθυνση είναι πολύ χρήσιμες οι επισημάνσεις του Κομμουνιστικού Κόμματος στην Τουρκία. Μιλώντας στη 17η Διεθνή Συνάντηση Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων, στην Κωνσταντινούπολη, το μέλος της ΚΕ του ΚΚ στην Τουρκία Κεμάλ Οκουγιάν τόνισε ότι τμήματα της τουρκικής αστικής τάξης και ιμπεριαλιστικές δυνάμεις επιδιώκουν την ενίσχυση της συνεργασίας (ακόμα και σε επίπεδο εξουσίας) των αστικών κομμάτων της Τουρκίας, με αναμορφωμένα ΑΚΡ και CHP αλλά και τη συμμετοχή και του HDP.

Επισήμανε ακόμα την ανάγκη του συστήματος να δημιουργεί κόμματα - «αναχώματα», εμποδίζοντας την ανάπτυξη της ταξικής πάλης, και συνέχισε: «Το σύστημα στην Τουρκία βιάζεται να οικοδομήσει τη δική του πειστική "αριστερή λύση", καθώς εάν δεν το κάνει θα βρεθεί μπροστά σε προβλήματα. Χωρίς τον ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα το σύστημα θα απειλούνταν. Το ίδιο συμβαίνει και σε άλλες χώρες, δείτε το PODEMOS στην Ισπανία, τις εξελίξεις στους Εργατικούς της Αγγλίας... Μπορεί όλες αυτές οι εξελίξεις να μην έχουν καμία σχέση με την ανάγκη για τη διαχείριση της κρίσης και τη διάσωση του καπιταλισμού;».

Στις σύνθετες αυτές συνθήκες, το ΚΚ στην Τουρκία έδωσε και την εκλογική μάχη καλώντας τον εργαζόμενο λαό να μη στρατευτεί με καμιά αστική δύναμη. Με τις μικρές αλλά μαχητικές του δυνάμεις κατάφερε να καταγράψει μια αξιοπρόσεκτη άνοδο, τετραπλασιάζοντας τις ψήφους του σε σχέση με τον Ιούνη, από 13.870 σε 53.897.