Δεν αλλάζει το μονότονο σκηνικό στην πολύπαθη Ανατολική Ουκρανία και το ίδιο συνεχίστηκε και αυτή τη βδομάδα. Με βομβαρδισμούς από τις δυνάμεις της αντιδραστικής κυβέρνησης σε κατοικημένες περιοχές, στους θύλακες που ελέγχουν οι πολιτοφυλακές, που αντέδρασαν στην πραξικοπηματική κυβέρνηση του Κιέβου, τις αυτοαποκαλούμενες (αν και ψευδεπίγραφα) Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ. Επίσης, δεν έλειψαν οι τραυματισμοί αμάχων, οι καταστροφές κτιρίων, με τους κατοίκους των περιοχών αυτών να έχουν συνηθίσει τη ζωή στα καταφύγια, τις άγρυπνες βραδιές και τη διαρκή πάλη για την καθημερινή επιβίωση, την εξασφάλιση των λιγοστών τροφίμων και τα μεροκάματα του τρόμου σε όσους ακόμα τα έχουν.

Επίσης, ένα καθημερινό στοιχείο που καταγράφεται, είναι η όλο και μεγαλύτερη συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων, οπλικών συστημάτων από την ουκρανική κυβέρνηση, που περιλαμβάνει και βαρέα όπλα, που υποτίθεται είχαν αποκλειστεί από τη λεγόμενη συμφωνία εκεχειρίας της 12ης Φλεβάρη του 2015, η οποία έχει μείνει στα χαρτιά, κυρίως λόγω της αδιάλλακτης στάσης της κυβέρνησης του Κιέβου, που έχει τις «πλάτες» των ιμπεριαλιστών της ΕΕ, των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Την ίδια ώρα, πυκνώνουν τα αμερικανοΝΑΤΟικά γυμνάσια στην Ουκρανία και τις γειτονικές από τη Ρωσία χώρες, όπως και οι νέες Δυνάμεις Ταχείας Επέμβασης, όπου και η ελληνική συγκυβέρνηση συμμετέχει ενεργά.

Την ίδια ώρα, η αντιπαράθεση συνολικά στην Ουκρανία, που ξεκίνησε ως ενδοαστική κόντρα (για την επιλογή ιμπεριαλιστικού στρατοπέδου από μερίδες της ουκρανικής αστικής τάξης) και εξελίχτηκε σε ενδοϊμπεριαλιστική αντιπαράθεση των ΕΕ, ΗΠΑ και της καπιταλιστικής Ρωσίας, γίνεται προσπάθεια να αμβλυνθούν κάποιες από τις επιπτώσεις της. Οχι από έγνοια για τον ουκρανικό λαό, που ματώνει και βιώνει στο πετσί του την καπιταλιστική βαρβαρότητα (η οποία βεβαίως ξεκίνησε από την ανατροπή του σοσιαλισμού και τη διάλυση της ΕΣΣΔ), αλλά γιατί όλη αυτή η κατάσταση δημιουργεί προβλήματα στις σχέσεις μονοπωλιακών ομίλων σε μια σειρά τομείς και όχι μόνο την Ενέργεια, που βεβαίως ξεχωρίζει. Σ' αυτή την κατεύθυνση κινούνται κάποιες προσπάθειες της Γερμανίας, τα μονοπώλια της οποίας έχουν ισχυρή διασύνδεση με τα αντίστοιχα ρωσικά. Δεν είναι τυχαίο που τον Ιούνη, ο ρώσικος ενεργειακός κολοσσός «Gazprom» και επιχειρηματικοί όμιλοι της Γερμανίας και της Αυστρίας αποφάσισαν να επεκτείνουν το λεγόμενο «Βόρειο Ρεύμα 2» με νέους κλάδους, δηλαδή νέους αγωγούς φυσικού αερίου προς την ευρωπαϊκή αγορά.

Ταυτόχρονα, δε σταματάνε και τα παζάρια ανάμεσα σε Ουκρανία, ΕΕ και Ρωσία για τη μεταφορά του ρωσικού φυσικού αερίου μέσω των ουκρανικών αγωγών. Ωστόσο, τα παζάρια αυτά είναι αρκετά σύνθετα, όπως έδειξε και η συνάντηση της περασμένη Τρίτης στη Βιέννη. Σε αυτή τη συνάντηση ανάμεσα στους υπουργούς Ενέργειας της Ουκρανίας Βολοντιμίρ Ντεμτσίσιν, της Ρωσίας Αλεξάντερ Νόβακ και τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επίτροπο Υπεύθυνο για την Ενεργειακή Ενωση, Μάρος Σεφτσοβίτσς. Βασικό σημείο διαφωνίας ήταν η μη αποδοχή από την Ουκρανία της πρότασης της Ρωσίας για τιμή πώλησης του ρωσικού αερίου στα 247 δολάρια τον κυβικό τόνο, την ίδια ώρα που όπως ανακοίνωσε ο Ευρωπαίος επίτροπος, η διαφωνία αυτή δε θα αποτρέψει τη διέλευση του αερίου προς την ευρωπαϊκή αγορά, που καλύπτει κατά 1/3 τις ανάγκες της μέσω της ουκρανικής διαδρομής, ενώ η ΕΕ θέλει νέα συμφωνία, τουλάχιστον μέχρι το Μάρτη του 2016.

Η ουκρανική πλευρά διεκδικεί να παίρνει το ρωσικό αέριο πολύ φτηνότερο (100 δολάρια τον κ.τ.) και δηλώνει ότι θέλει να περιορίσει ως και να εξαλείψει τις προμήθειες από τη Ρωσία, αποκτώντας επάρκεια από άλλες πηγές και τις εγχώριες εξορύξεις. Ωστόσο, επειδή αυτή η διαδικασία δεν προβλέπεται να ολοκληρωθεί σύντομα, αφήνονται ανοιχτές κάποιες «γέφυρες», ενώ αξιοποιείται με τη συνδρομή της ΕΕ και η μέθοδος της «αντιστροφής ροής». Δηλαδή της επιστροφής π.χ. από τη Σλοβακία προς την Ουκρανία, του ρώσικου φυσικού αερίου, κάτι βέβαια που γνωρίζει και δεν καλοβλέπει η Ρωσία. Πάντως, προς το παρόν και με βάση την παλιότερη συμφωνία που έληξε στις 30 Ιούνη, η Ρωσία διέκοψε τις προμήθειες προς την Ουκρανία, εφόσον αυτή δεν προπληρώσει τις ποσότητες που παραγγέλνει. Βεβαίως, το παζάρι θα έχει και συνέχεια, σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, στα τέλη Αυγούστου και ενδέχεται να γίνει νέα υπουργική συνάντηση το Σεπτέμβρη.

Διαύλους επικοινωνίας, όμως, παρά τη σκληρή αντιπαράθεση, διατηρούν και οι ΗΠΑ και η Ρωσία. Την Τετάρτη, στο περιθώριο των συνομιλιών στη Βιέννη για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, έγινε συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ρωσίας και των ΗΠΑ, Σεργκέι Λαβρόφ και Τζον Κέρι, όπου εκφράστηκαν και πάλι ευχολόγια για τη μόνη προοπτική της απαρέγκλιτης εφαρμογής της συμφωνίας του Μινσκ. Ωστόσο, το μόνο που καταλήχτηκε είναι η συμφωνία να συνεχιστούν πιο συστηματικά οι επαφές των δύο πλευρών, μέσω αξιωματούχων που ορίστηκαν για το σκοπό αυτό, την υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ για τα ζητήματα της Ευρασίας, Βικτόρια Νούλαντ και τον υφυπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας, Γκριγκόρι Καράσιν.

Ταυτόχρονα, άλλο ένα στοιχείο που δείχνει ότι η αντιπαράθεση στην Ουκρανία έχει πολύ βάθος, είναι η λεγόμενη πολιτική διευθέτηση στην Ανατολική Ουκρανία, που αφορά τη λεγόμενη αποκέντρωση και το καθεστώς αυτονομίας στο Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ. Ο Πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο προχώρησε την Πέμπτη στην κατάθεση στη Βουλή για έγκριση της λεγόμενης συνταγματικής μεταρρύθμισης, δηλαδή του νομοσχεδίου που θα καθορίζει το καθεστώς αυτονομίας και την εκλογή τοπικών αρχών. Ο Ποροσένκο ισχυρίστηκε ότι πάρθηκαν υπόψιν οι τροπολογίες που κατατέθηκαν απ' όλες τις πλευρές, πράγμα που ξεσήκωσε τις αντιδράσεις των αρχών των περιοχών που ελέγχουν οι πολιτοφυλακές, που παρόλο που απέστειλαν τις θέσεις τους, δεν έλαβαν καμία απάντηση και ούτε βέβαια και ενσωματώθηκαν αυτές στο προτεινόμενο νομοσχέδιο.

Αμεση ήταν η αντίδραση των αυτοαποκαλούμενων ΛΔ, που ανακοίνωσαν ότι θα προχωρήσουν μόνες τους στην εκλογή νέων τοπικών οργάνων. Χαρακτηριστική η δήλωση του λεγόμενου προέδρου του Λαϊκού Συμβουλίου του Ντονέτσκ, Αλεξάντερ Ζαχαρτσένκο, ότι η κυβέρνηση του Κιέβου ευθύνεται που δεν εφαρμόζει τη συμφωνία του Μινσκ και τα σημεία 4 και 11, σχετικά με το καθεστώς αυτονομίας που προσδιορίζεται σε αυτά. Ετσι, ανακοίνωσε ότι οι τοπικές εκλογές προγραμματίζονται για τις 18 Οκτώβρη φέτος.

Αξίζει, πάντως, να θυμηθούμε τι προέβλεπε η συμφωνία του Μινσκ 2 (12/2/15), όπως ονομάστηκε, αφού είχε προηγηθεί και άλλη συμφωνία το Σεπτέμβρη του 2014, που γρήγορα κατέρρευσε. Αυτή, λοιπόν, η συμφωνία που είχε επικυρωθεί από την τετραμερή συνάντηση, επίσης στο Μινσκ, των Προέδρων της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο, της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ και της καγκελαρίου της Γερμανίας Αγκελα Μέρκελ και επίσης καρκινοβατεί, ήταν φανερό από την αρχή ότι ήταν ένας προσωρινός συμβιβασμός, που δεν αναιρούσε τις αιτίες της σύγκρουσης, που ήταν και είναι ο ανταγωνισμός για τη γεωστρατηγική θέση της χώρας, το φυσικό της πλούτο, την αξιοποίησή της από τα μονοπώλια ως «ενεργειακού κόμβου». Επιπλέον, το ίδιο το κείμενο και η «δημιουργική του ασάφεια» έκανε σαφές ότι μέσω των πολυποίκιλων ερμηνειών του, θα άνοιγε και δε θα έκλεινε ένα νέο κύκλο αντιπαράθεσης.

Στα 13 σημεία της συμφωνίας, εμπεριέχονταν η κατάπαυση του πυρός, που κάθε άλλο παρά επιτεύχθηκε, η απόσυρση των βαρέων όπλων, που επίσης ακόμα δεν υφίσταται, η διάλυση «παράνομων ένοπλων ομάδων», που επιδέχονταν πολλών ερμηνειών, η έναρξη του διαλόγου για διενέργεια τοπικών εκλογών, σύμφωνα με την ουκρανική νομοθεσία και το νόμο της Ουκρανίας «σχετικά με την προσωρινή διαταγή της τοπικής αυτοδιοίκησης σε ορισμένες περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ», καθώς και η μελλοντική λειτουργία των εν λόγω περιοχών μέσω συνταγματικής μεταρρύθμισης σε συμφωνία με τις αρχές (σημείο 4 και 11). Επίσης, αμνηστία που δεν προχώρησε, ανταλλαγή αιχμαλώτων που στην αρχή προχώρησε σ' ένα βαθμό, ανθρωπιστική βοήθεια που γίνεται σποραδικά εν μέσω μαχών, αποκατάσταση κοινωνικοοικονομικών σχέσεων στο Ντονμπάς, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών μεταβιβάσεων, όπως οι συντάξεις και άλλες πληρωμές (εισπράξεις και έσοδα, η έγκαιρη πληρωμή όλων των λογαριασμών κοινής ωφελείας, η ανανέωση της φορολογίας εντός του νομικού πλαισίου της Ουκρανίας), που ούτε κατά διάνοια συνέβη. Ακόμα, μετά τη διενέργεια τοπικών εκλογών, με βάση τον ουκρανικό νόμο και τη συνταγματική μεταρρύθμιση, έως το τέλος του 2015, το ουκρανικό κράτος επανακτά τον πλήρη έλεγχο στα σύνορα σε ολόκληρη τη ζώνη των συγκρούσεων, κάτι που είναι απίθανο, με βάση τις σημερινές εξελίξεις, 4 μήνες μετά τη συμφωνία.

Αυτά τα στοιχεία του συμβιβασμού τελικά κατέληξαν να είναι και ως σήμερα ασαφή, όπως δείχνει περίτρανα και το νομοσχέδιο για την αποκέντρωση που δεν έχει τη συμφωνία των αρχών των δύο αυτοαποκαλούμενων Λαϊκών Δημοκρατιών. Ετσι, το μόνο βέβαιο είναι ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία θα συνεχιστεί. Και βέβαια αυτό θα έχει τραγικές επιπτώσεις για τον ουκρανικό λαό, που ήδη έχει πληρώσει βαρύ φόρο αίματος. Για να σταματήσει αυτή η αιμορραγία, απαραίτητη προϋπόθεση είναι τόσο στις ανατολικές όσο και στις δυτικές επαρχίες να ανασυγκροτηθεί το επαναστατικό κομμουνιστικό κίνημα και με την αυτοτελή πάλη των λαϊκών δυνάμεων, με τις δικές τους σημαίες και για τα δικά τους συμφέροντα, να μπει στο στόχαστρο ο πραγματικός αντίπαλος, η εξουσία του κεφαλαίου - ντόπιου και ξένου - και οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που έχουν επέμβει στη χώρα. Δηλαδή, η ειρήνευση και η λαϊκή ευημερία του λαού εξαρτάται άμεσα από την κατάκτηση της εξουσίας από την εργατική τάξη και τα άλλα εκμεταλλευόμενα στρώματα.