Στον αφρό αναδύεται η υπόθεση του ελληνικού κρατικού χρέους, η διαχείριση του οποίου είτε με «κούρεμα» είτε με άλλου τύπου «ελάφρυνση» θα συνδυαστεί με μπαράζ από νέα αντεργατικά μέτρα.

Στο τέλος της περασμένης βδομάδας, ξαναβγήκαν στην επιφάνεια οι κόντρες και οι αντιθέσεις ανάμεσα στην ΕΕ και το ΔΝΤ. Αφορμή στάθηκαν «διαρροές» του ΔΝΤ σχετικά με τη σύγκληση «Συνδιάσκεψης Κορυφής» της τρόικας στην Ουάσιγκτον κατά το διήμερο 14 με 15 Νοέμβρη, με τη συμμετοχή και της ελληνικής κυβέρνησης, που, από την πλευρά της, εμφανίζεται να δηλώνει «άγνοια». Σε κάθε περίπτωση, η «πρωτοβουλία» ανήκει στην πλευρά του ΔΝΤ, που κατά το παρελθόν έχει βάλει στο τραπέζι ζήτημα νέου «κουρέματος» του κρατικού χρέους σε συνδυασμό με την κλιμάκωση των αντιλαϊκών μέτρων. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν το ενδεχόμενο συμμετοχής και άλλων «ενδιαφερομένων». Να σημειωθεί ότι στις διεργασίες για το προηγούμενο «κούρεμα» είχε πρωτοστατήσει το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF), που εκπροσωπεί τις μεγάλες διεθνείς τράπεζες.

Ταυτόχρονα, το ΔΝΤ φέρνει στο προσκήνιο τους νέους σχεδιασμούς του σχετικά με τις μελλοντικές «αναδιαρθρώσεις» κρατικών χρεών, παίρνοντας υπόψη τις αρνητικές εμπειρίες σε Ελλάδα και Αργεντινή. Εχει τη σημασία του και το γεγονός ότι η τρέχουσα χρηματοδότηση της ΕΕ προς την Ελλάδα ολοκληρώνεται στο τέλος του 2014, ενώ το ΔΝΤ απομένει να διαθέσει 12,2 δισ. ευρώ μέχρι και το Φλεβάρη του 2016. Εκ των πραγμάτων, δηλαδή, αλλάζουν τα εσωτερικά δεδομένα στο πλαίσιο της τρόικας, σε μια εξέλιξη που εντείνει τις μεταξύ τους αντιθέσεις.

Οι εξελίξεις τρέχουν με φόντο τους γενικότερους ανταγωνισμούς, τις αβεβαιότητες ως προς τους ρυθμούς της οικονομικής ανάκαμψης, καθώς και από τους «γεωπολιτικούς κινδύνους» στην ευρύτερη περιοχή. Σε αυτό το πλαίσιο, η «διαχείριση» του ελληνικού κρατικού χρέους αποτελεί έναν ακόμη κρίκο της γενικότερης διαπάλης ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα (ΕΕ - ΔΝΤ), αλλά και στους κόλπους της Ευρωζώνης. Οι λυκοσυμμαχίες αναδιατάσσονται σε κάθε επίπεδο και ανάλογα με το κάθε υπό διευθέτηση ζήτημα του κεφαλαίου.

Το ΔΝΤ, εδώ και αρκετό καιρό, τάσσεται υπέρ της υιοθέτησης μέτρων «χαλάρωσης» της νομισματικής πολιτικής στην Ευρωζώνη, ενώ τους τελευταίους μήνες - ιδιαίτερα από τον περασμένο Ιούνη - αντίστοιχα μέτρα λαμβάνει και η ίδια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).

Την περασμένη Πέμπτη, η ΕΚΤ αποφάσισε να δώσει συνέχεια σε αυτήν την κατεύθυνση, με την υιοθέτηση επιπλέον μέτρων για τη διοχέτευση φρέσκου πακτωλού φτηνών - σχεδόν τζάμπα - κεφαλαίων στις τράπεζες της Ευρωζώνης. Στόχος είναι η μετακύλιση της ρευστότητας στους βιομηχάνους και τα άλλα τμήματα του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, ενώ οι «προβληματισμοί» τους αφορούν στο κατά πόσο η νομισματική πολιτική θα μπορέσει να στηρίξει τις νέες κερδοφόρες επενδύσεις.

Η κυβέρνηση της Γερμανίας εμφανίζεται αντίθετη με το συνολικό πακέτο της ΕΚΤ, δηλαδή τόσο με την εξαΰλωση των βασικών επιτοκίων του ευρώ (μόλις στο 0,05%) όσο και με τα μέτρα «χαλάρωσης». Απόλυτα θετικές, με βάση τα ιδιαίτερα συμφέροντα των δικών τους αστικών τάξεων, εμφανίζονται κυβερνήσεις όπως της Γαλλίας και της Ιταλίας. Ανεξάρτητα από τις διαφορές σε ό,τι αφορά το μείγμα της πολιτικής, το ζητούμενο - και εξαιρετικά αβέβαιο - είναι η μετακύλιση των κεφαλαίων που λιμνάζουν σε νέες κερδοφόρες επενδύσεις. Και παρά τους «ύμνους» σειράς αστικών ΜΜΕ για την τάχα «φιλολαϊκή στροφή» που συνιστούν οι αποφάσεις της ΕΚΤ, η διασφάλιση της κερδοφορίας των ευρωενωσιακών μονοπωλίων που είναι ο στόχος τους είναι αυτή που με τη σειρά της απαιτεί αλλεπάλληλα αντεργατικά μέτρα, «μνημόνια διαρκείας» πάνω σε όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς, συνδυασμό των μέτρων νομισματικής πολιτικής με νέα αντεργατικά χτυπήματα.

Στο μεταξύ, ολοκληρώθηκε την περασμένη βδομάδα στο Παρίσι η τριήμερη «προπαρασκευαστική» διαβούλευση ανάμεσα στη συγκυβέρνηση και την τρόικα (ΕΕ - ΔΝΤ - Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα). Στο επίκεντρο, βρέθηκε η κλιμάκωση της επίθεσης απέναντι στα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, οι διαρθρωτικές αλλαγές που σε αυτήν τη φάση κρίνονται αναγκαίες για την ανάκαμψη της ανταγωνιστικότητας και των επιχειρηματικών κερδών, το γενικότερο μείγμα της αντιλαϊκής πολιτικής. Οπως ανακοινώθηκε, τα κλιμάκια της τρόικας θα επανέλθουν στην Αθήνα στο τέλος Σεπτέμβρη για τη συνέχιση της αξιολόγησης, ενώ θα προηγηθεί στις 12 Σεπτέμβρη η συνεδρίαση του συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (συμβούλιο Γιούρογκρουπ), κατά την οποία θα συζητηθεί και το «πρόγραμμα προσαρμογής» της Ελλάδας.

Σε ό,τι αφορά την ατζέντα των αντιλαϊκών παζαριών, το θέμα των ομαδικών απολύσεων, σύμφωνα με τις κυβερνητικές πηγές, αποτελεί «ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση» και θα αξιολογηθεί, στο πλαίσιο της επικείμενης διαβούλευσης με τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς.

Στο επίκεντρο βρίσκεται η κατάργηση των τριετιών στις ιδιωτικές επιχειρήσεις με έμφαση στους εργαζομένους που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό. Σύμφωνα με τα ισχύοντα, υπάρχει η δυνατότητα αύξησης των αποδοχών αυτών σε ποσοστό 10% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας, με ανώτατο όριο τις τρεις. Με την κατάργηση των τριετιών θα προκύψουν νέες τρανταχτές μειώσεις των μισθών μέχρι και 30%.

Στις αντιλαϊκές προτεραιότητες βρίσκονται οι αντεργατικοί σχεδιασμοί για τις αλλαγές στη λειτουργία των συνδικάτων, με στόχο να μπουν επιπλέον εμπόδια στη συνδικαλιστική δράση, όπως π.χ. για την προκήρυξη απεργίας, ενώ προωθείται και η παροχή δικαιώματος στην εργοδοσία να προχωρεί σε ανταπεργία («λοκ άουτ»).

Οι σχεδιασμοί του κεφαλαίου περιλαμβάνουν και νέες μειώσεις στις ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλουν οι εργοδότες. Παράλληλα, από το 2015, προβλέπεται η διαμόρφωση νέου μισθολογίου στο δημόσιο τομέα, συνδεδεμένου με τις διαδικασίες «αξιολόγησης» των εργαζομένων.

Τα «κόκκινα» τραπεζικά δάνεια και οι πλειστηριασμοί λαϊκής κατοικίας ήταν επίσης στην ατζέντα των διαβουλεύσεων στο Παρίσι. Ο ισχύων νόμος σχετικά με την προστασία της κύριας κατοικίας (ψηφίστηκε στα τέλη του 2013) έχει καταληκτική ημερομηνία στις 31/12/2014, καθώς από την 1/1/2015 οι τράπεζες θα έχουν το ελεύθερο να προχωρούν σε πλειστηριασμούς. «Δεν τέθηκε ζήτημα παράτασης της αναστολής των πλειστηριασμών για ένα χρόνο», διαμήνυσαν σχετικά κυβερνητικοί παράγοντες, γεγονός που σημαίνει ότι η απελευθέρωση των πλειστηριασμών βρίσκεται «προ των πυλών».

Τα παζάρια φαίνεται πλέον να περιστρέφονται γύρω από τους όρους διενέργειας των πλειστηριασμών κατασχεθέντων ακινήτων. Η κυβέρνηση σχεδιάζει ρύθμιση με τιμή εκκίνησης στα 2/3 της αντικειμενικής αξίας, με την τρόικα να προτείνει αρχική τιμή στο 1/3 της αντικειμενικής αξίας. Σήμερα, οι πλειστηριασμοί των κατασχεθέντων ακινήτων μπορούν να γίνουν μόνο στο 100% της αντικειμενικής αξίας, η οποία πλέον, λόγω της συνεχιζόμενης κατρακύλας, είναι πολύ υψηλότερη από την τρέχουσα εμπορική τιμή.

Παράλληλα, και σε συνδυασμό με τα προβληματικά επιχειρηματικά δάνεια, συζητείται και το θέμα του νέου πτωχευτικού κώδικα των επιχειρήσεων, με κατεύθυνση την επιτάχυνση των σχετικών διαδικασιών.

Σε κάθε περίπτωση, οι διαβουλεύσεις κυβέρνησης - τρόικας επιβεβαίωσαν για πολλοστή φορά ότι η πραγματική «κόκκινη γραμμή» στα μεταξύ τους παζάρια είναι η υπεράσπιση της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Στο ίδιο ακριβώς «μάθημα», άλλωστε, στα σχέδια στήριξης των κερδών του ντόπιου κεφαλαίου, έδωσε μέσα στη βδομάδα τις δικές του εξετάσεις και ο ΣΥΡΙΖΑ, σε μία ακόμα συνάντηση του Αλ. Τσίπρα με τον πρόεδρο του ΣΕΒ.

Η απάντηση του λαού στους τωρινούς ή στους επίδοξους διαπραγματευτές των συμφερόντων των εγχώριων μονοπωλίων μπορεί να είναι μόνο μία: Καμία αναμονή, καμία εμπιστοσύνη σε όσους τον καλούν να στοιχηθεί πίσω από τους αντεργατικούς στόχους του κεφαλαίου και της ΕΕ!