Πέμπτη 3 Απρίλη 2014
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 20
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΤΟΜΑΣ ΓΚΟΥΤΙΕΡΕΣ ΑΛΕΑ
Ο Μυστικός Δείπνος

Με χιούμορ, ειρωνεία, ευρήματα σκηνοθετικά και μεγάλη δόση «μπουνιουελικής αναίδειας», ο πολύμορφος Κουβανός σκηνοθέτης Γκουτιέρες Αλέα καταγγέλλει την υποκρισία των αφεντικών που χρησιμοποιούν τις αντιφάσεις της θρησκείας στην ανάγκη τους για συνεχή κερδοφορία και προσεγγίζει με βλέμμα που ανατριχιάζει τη δυτική όψη του φαινομένου της δουλείας και τις τεχνικές συντήρησής του, συνθέτοντας μια πολιτική παραβολή (στη βάση ενός πραγματικού γεγονότος που έλαβε χώρα στην Κούβα, στα τέλη του 18ου αιώνα) που αρθρώνεται με όρους θρησκευτικούς. Πυλώνας δομικός της ταινίας, η μεγάλης διάρκειας σεκάνς του μυστικού δείπνου, μια τελετουργική σύνθεση διανθισμένη με πλήθος σατιρικών και σουρεαλιστικών στοιχείων με λειτουργία συμβολική και άψογα καδραρίσματα που ευθέως παραπέμπουν σε πίνακες μεγάλων ζωγράφων.

Προσπαθώντας να εκπληρώσει μια θρησκευτική υποχρέωση, ένας μεγαλογαιοκτήμονας φυτειών ζαχαροκάλαμου στην Αβάνα του 1780, αποφασίζει να αναπαραστήσει τη Μεγάλη Πέμπτη, τον Μυστικό Δείπνο, παίζοντας ο ίδιος το ρόλο του Χριστού κι επιλέγοντας 12 σκλάβους για μαθητές του. Οι 11 συνιστούν επιλογή τυχαία, ο δωδέκατος όμως είναι εκείνος που επανειλημμένα εξεγέρθηκε και προσπάθησε να σηκώσει κεφάλι... Ο σκληρός επιστάτης της φυτείας πιστεύει ότι οι σκλάβοι δεν έχουν σχέση με θεούς και θρησκείες, ότι το να καλεί το αφεντικό τους σκλάβους να φάνε μαζί του, είναι γελοία κι επικίνδυνη πρακτική... Ο παπάς της φυτείας, αντίθετα, θεωρεί καθήκον κάθε χριστιανού (του αφέντη εν προκειμένω) τον προσηλυτισμό (των μαύρων σκλάβων του)... Ο γαιοκτήμονας προσφέρει λουκούλλειο γεύμα. Οι σκλάβοι στο τραπέζι αναθαρρεύουν, διηγούνται τις ιστορίες τους, μιλούν για ελευθερία και τη δυνατότητα της απόλυτης ευτυχίας σε συνθήκες σκλαβιάς και ζητούν από το αφεντικό να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής τους. Το γεύμα λειτουργεί καταλυτικά... Τώρα, οι σκλάβοι γνωρίζουν πώς τρώνε οι αφέντες... Καταλυτικά λειτουργούν και οι μεθυσμένες υποσχέσεις του αφεντικού. Το σουρεαλιστικό κλίμα εξελίσσεται σε άκρως ρεαλιστική διαλεκτική λογική - κάτω από το πρίσμα αυτό φωτίζεται η έννοια της ελευθερίας - που οδηγεί τους νέγρους σκλάβους, «μαθητές του Χριστού», σε μια πρώτη κοινωνική αφύπνιση, στην εξέγερση της επόμενης μέρας. Η άγρια καταστολή της εξέγερσής τους, δίνει στους σκλάβους να καταλάβουν πως το «θρησκευτικό θέατρο» είναι μόνο θέατρο. Πως τα αφεντικά το χρησιμοποιούν ως φάντασμα για τη σωτηρία της ψυχής αλλά το θάνατο του σώματος. «Ο θρήσκος φεουδάρχης - γράφει ο Βασίλης Ραφαηλίδης - θα τσακίσει ανελέητα τους εξεγερμένους σκλάβους, τη στιγμή ακριβώς που αυτοί θα προσπαθήσουν να κάνουν πράξη το χριστιανισμό, μεταφέροντας τον από την περιοχή του αλλοτριωτικού θεάτρου σ' αυτήν της πραγματικότητας».

Παίζουν: Νέλσον Βιλάγκρα, Συλβάνο Ρέι, Λούις Αλμπέρτο Γκαρσία, κ.ά.

Παραγωγή: ΚΟΥΒΑ (1976)


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ