Πέμπτη 8 Φλεβάρη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 18
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΑΡΘΡΟ 24
Γιατί θέλουν να καταλύσουν τη νομολογία του ΣτΕ

Ιστορική απόφαση με σημαντικές προεκτάσεις η 2086/95 του Ε΄ Τμήματος για την ερμηνεία της έννοιας του δάσους, που την αποδέχτηκαν ο Αρειος Πάγος το 1998 και το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο το 1999

Καμένο δάσος για χάρη αυτών που εποφθαλμιούν. Ομως η αρχή «άπαξ δάσος πάντοτε δάσος» στέκεται εμπόδιο...
Καμένο δάσος για χάρη αυτών που εποφθαλμιούν. Ομως η αρχή «άπαξ δάσος πάντοτε δάσος» στέκεται εμπόδιο...
Σοβαρή απειλή για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις εγκυμονεί η αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος. Δεν είναι τυχαίο που το άρθρο 24 βρέθηκε στο στόχαστρο της κυβέρνησης, καθώς πάνω σ' αυτό οικοδομήθηκε η νομολογία του Ε΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας για την προστασία των δασών. Με την επικείμενη αναθεώρηση ανατρέπεται η μέχρι τώρα νομολογία του ΣτΕ, που μπορεί να συμπυκνωθεί στη φράση «άπαξ δάσος, πάντοτε δάσος».

Στόχος της αναθεώρησης είναι η κατάλυση της προστασίας του περιβάλλοντος, που την εγγυάται το άρθρο 24. Γιατί, όμως, τέτοιο μίσος και λυσσαλέα επίθεση από το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ κατά του άρθρου 24; Η απάντηση είναι απλή και προφανής. Η εφαρμογή του άρθρου αυτού του Συντάγματος του 1975 ήταν το κυριότερο εμπόδιο στα αντιπεριβαλλοντικά σχέδια των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, που πολλές φορές προσέκρουσαν πάνω στη διάταξη αυτή.

Ενδεικτικά, σταχυολογούμε μερικές πολύ σημαντικές αποφάσεις του ΣτΕ που στηρίχτηκαν στο άρθρο 24:

  • Στο Ε΄ Τμήμα του ΣτΕ προσέκρουσε η μεταφορά συντελεστή δόμησης, απαγορεύτηκε η ίδρυση ρυπογόνων βιομηχανιών, η λειτουργία καζίνο στο Φλοίσβο κλπ.
  • Αποκρούστηκε η πρόθεση Μητσοτάκη για ίδρυση «Πολυδύναμου» στην Πεντέλη, όταν το 1992 επιχείρησε να καταστρέψει δασική έκταση στο Πεντελικό Ορος.
  • Το ίδιο τμήμα αντιστάθηκε στα μεγάλα έργα - διάνοιξη της λεωφόρου Υμηττού, Εγνατία Οδός (προστασία της αρκούδας), δημιουργία χώρων υγειονομικής ταφής των απορριμμάτων, λειτουργία της υποθαλάσσιας σήραγγας Ακτίου-Πρέβεζας, χρήση γης και όροι δόμησης στην Πεντέλη, δημιουργία σταθμού μεταφόρτωσης και ανακύκλωσης απορριμμάτων στον ορεινό όγκο του Αιγάλεω, ίδρυση οικισμών από τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς, αλόγιστη κατασκευή μαρινών σε νησιά, κλπ.
  • Δεν πέρασε η απόφαση της κυβέρνησης για ίδρυση μονάδας επισκευής πλοίων στον όρμο της Πύλου, σ' έναν χώρο αρχαιολογικό και εξαιρετικού κάλλους.

Για να ξεπεράσει τα «εμπόδια» του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ η κυβέρνηση αρκετές φορές προχώρησε σε νομοθετικές ρυθμίσεις (ζεύξη Ρίου-Αντιρρίου, λεωφόρος Υμηττού κλπ.). Τώρα για να ξεκαθαρίσουν μια και καλή με το άρθρο 24 και το Ε΄ Τμήμα, κυβέρνηση και αντιπολίτευση προσπαθούν να επιτύχουν τους σκοπούς τους μέσω της αναθεώρησης.

Σημαντική ερμηνεία...

Η συνεισφορά του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ είναι καταλυτική και αναφέρουμε κάποιες από τις αποφάσεις-σταθμούς στη νομολογία του.

Από το 1995 με μια σημαντική απόφαση (2086/95), κάνει ερμηνεία της έννοιας του δάσους, που την αναζητεί στην επιστήμη της δασικής οικολογίας. Σύμφωνα με τη νομολογία του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ, δάσος ή δασικό οικοσύστημα είναι οργανικό σύνολο αγρίων φυτών με ξυλώδη κορμό σε σχετικά μεγάλη επιφάνεια εδάφους, που μαζί με τη συνυπάρχουσα χλωρίδα και πανίδα αποτελούν, με την αμοιβαία αλληλεξάρτηση και αλληλεπίδραση, ιδιαίτερη βιοκοινότητα και ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον. Επίσης, δασική έκταση υπάρχει όταν στο παραπάνω σύνολο η άγρια ξυλώδης βλάστηση, υψηλή ή θαμνώδης, είναι αραιή. Η απόφαση αυτή του ΣτΕ συντέλεσε στο να αποτραπεί η ακύρωση πράξεων αναδάσωσης, που περιέγραφαν μεν τη βλάστηση και τη μορφή του δασικού οικοσυστήματος, αλλά παρέλειπαν να βεβαιώσουν την εξυπακουόμενη λειτουργία του δάσους. Ετσι, με την απόφαση αυτή σώθηκαν χιλιάδες στρέμματα δάσους και δασικής έκτασης.

Την παραπάνω νομολογία του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ δέχτηκε και ο Αρειος Πάγος (απόφαση 840/1998), ενώ το 1999 την αποδέχτηκε και το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο με την ιστορική απόφαση 27/1999.

...με σημαντικές προεκτάσεις

Η σημασία αυτών των αποφάσεων είναι τεράστια και για την Ποινική Δικαιοσύνη, αφού ανοίγεται ο δρόμος για την αποτελεσματική δίωξη όσων διαπράττουν το αδίκημα της εκχέρσωσης δασικών εκτάσεων.

Επίσης, η ίδια απόφαση έχει ευεργετικές επιπτώσεις και για υποθέσεις που αφορούν σε κατεδάφιση κτισμάτων. Το δικαστήριο, στο εξής, ερμηνεύει κατάλληλα το σχετικό νόμο, με αποτέλεσμα να μπορεί να ελέγχει τις αποφάσεις των διοικητικών πρωτοδικείων πάνω σ' αυτά τα θέματα.

Το ΣτΕ αποτρέπει και την επέκταση σχεδίου πόλης σε δασικές περιοχές ή τη χρησιμοποίηση δασικών εκτάσεων από την ιδιωτική πολεοδόμηση, δηλαδή από τους... αμαρτωλούς οικοδομικούς συνεταιρισμούς. Μάλιστα, το Ε΄ Τμήμα του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου με την υπ' αριθμόν 1589/99 απόφασή του θεωρεί παράνομη οποιαδήποτε ένταξη δάσους σε σχέδιο πόλης, ακόμα και αν είναι να χαρακτηριστεί κοινόχρηστος χώρος.

Το E΄ Τμήμα του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου γίνεται πολύ αυστηρό για τη θυσία του δάσους και μόνο όταν εξυπηρετεί υπέρτατο δημόσιο συμφέρον επιτρέπει να χαθούν οι δασικές εκτάσεις. Εκρινε αντισυνταγματικές ορισμένες από τις διατάξεις των νόμων 998/79 και 1737/87 για τα βοσκοτόπια.

Βάζει φραγμό σε διάφορες προθέσεις της διοίκησης να λιγοστέψει τα δάση για την ίδρυση χώρων υγειονομικής ταφής απορριμμάτων, εγκατάσταση αναψυκτηρίων κλπ. (αποφάσεις 265/97 και 67/98). Θεωρεί ανεπίτρεπτη την καταστροφή δασών και δασικών εκτάσεων για την κατασκευή δρόμων, εφόσον υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις, όπως στην περίπτωση της περιφερειακής λεωφόρου Υμηττού (1675/99) με τη δημιουργία υπόγειας σήραγγας.

Σχετικά με τη δημιουργία δασολογίου, το ΣτΕ προσπαθεί να επιβάλει στη διοίκηση να συμμορφωθεί με τις συνταγματικές επιταγές και τη σύνταξη δασολογίου (απόφαση 2818/97).


Γ. Γ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ