H ιστορία της «Δημοκρατικής» Παράταξης συνεχίζεται; | ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

H ιστορία της «Δημοκρατικής» Παράταξης συνεχίζεται;

Ο ταλαιπωρημένος όρος «δημοκρατικός» εξακολουθεί να φαίνεται, χρήσιμος για τα αστικά κόμματα στην προσπάθειά τους να συγκαλύψουν την ουσία της πολιτικής τους. Γνωρίζοντας ότι η έννοια της δημοκρατίας συνδέεται με το βαθύ πόθο ενός λαού, που έχει υποστεί πολλές τυραννίες, δε διστάζει να κάνει ψυχολογικό εκβιασμό πάνω στα οδυνηρά βιώματα μεγάλου μέρους αυτού του λαού. Αυτό το τελευταίο έγινε στην Ελλάδα κυρίως εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ με το γνωστό εκβιαστικό δίλημμα «Δεξιά - αντιδεξιά», βγαλμένο από τον ιστορικό ρόλο των κομμάτων της «Δεξιάς» στον τόπο, αλλά συγκαλύπτοντας τον εξίσου αντιδραστικό ρόλο των κομμάτων του «Κέντρου», ιδιαίτερα στις ιστορικές στιγμές κορύφωσης της ταξικής πάλης. Το ΔΗΚΚΙ συνεχίζει ουσιαστικά αυτό το αδιέξοδο σχήμα, αλλά με τη μορφή «νεοφιλελευθερισμός - αντινεοφιλελευθερισμός», ακολουθώντας μ' αυτό τον τρόπο ένα ρεύμα που γνωρίζουμε από τα δυτικοευρωπαϊκά μέρη τα τελευταία χρόνια και που στρέφεται ενάντια στα παραδοσιακά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα με φαινομενικά αριστερή αξίωση, αλλά με βασικό κοινό παρονομαστή τη διαχείριση του συστήματος, χωρίς να λείπει, φυσικά, και ο αντικομμουνισμός, εκφρασμένος με άλλοτε πιο καθαρές, άλλοτε πιο συγκαλυμμένες μορφές.

Το Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα, ήδη από την ίδρυσή του, έδειχνε ότι δε θα ήταν το κόμμα της ριζικής αλλαγής στο πολιτικό, ούτε στο ιδεολογικό προσκήνιο.

Τα όσα διαπιστώθηκαν στην Πολιτική Απόφαση του 15ου Συνεδρίου του ΚΚΕ εξακολουθούν να επαληθεύονται. Δηλαδή, ότι το ΔΗΚΚΙ αναπτύσσει μεν κριτική σε επιλογές της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά όχι στην ίδια την υπόστασή της σαν περιφερειακή καπιταλιστική ένωση, ότι μιλάει με φιλολαϊκή γλώσσα, αλλά περιχαρακώνει το προγραμματικό του πλαίσιο στην υπεράσπιση της πολιτικής του ΠΑΣΟΚ του '81-'89. Αυτό μπορεί να φαίνεται κάπως μελοδραματικά από το «Πού είσαι αείμνηστε Ανδρέα Παπανδρέου να δεις το γιο σου», σε πρόσφατη ομιλία του αρχηγού του ΔΗΚΚΙ στη Βουλή, μ' αφορμή τις αποφάσεις του Ελσίνκι κατόπιν διαπραγματεύσεων των Σημίτη - Γεωργίου Παπανδρέου, αλλά επεκτείνεται ιστορικά πολύ πιο πέρα από την οκταετία αυτή, παίρνοντας μια σοβαρότερη μορφή στο διαφημιστικό πίνακα του ΔΗΚΚΙ, που απεικονίζει τους Βενιζέλο, Πλαστήρα, Γιώργο και Ανδρέα Παπανδρέου και φέρνει τα λόγια: Η ιστορία της δημοκρατικής παράταξης συνεχίζεται.

Αν ο διαφημιστικός πίνακας αποτελεί το ρεζουμέ μιας πολιτικής και μάλιστα σε συμπυκνωμένη μορφή, τότε θα μπορούσαμε να χαρακτηρίζουμε απροκάλυπτο αυτό το μήνυμα, γιατί με ποια ιστορικά γεγονότα συνδέονται αυτά τα ονόματα;

Με τον Βενιζέλο συνδέεται το Ιδιώνυμο. Με τον Γιώργο Παπανδρέου τα Δεκεμβριανά. Με τον Πλαστήρα η εκτέλεση του Μπελογιάννη, η ένταξη στο ΝΑΤΟ. Αλλά και το σύνθημα «το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση, ο λαός στην εξουσία» του Ανδρέα καλύπτει μία πολιτική ενσωμάτωσης και καθυπόταξης των λαϊκών δυνάμεων, μία σε όλο και πιο συντηρητική κατεύθυνση πολιτική, που δεν άρχισε με τον Σημίτη, αλλά χαρακτηρίζει και την περίφημη «σοσιαλιστική» 8ετία του «καλού» ΠΑΣΟΚ, συμβαδίζοντας με την όλο και πιο νεοφιλελεύθερη πολιτική των ομογάλακτων ευρωπαϊκών κομμάτων. Εξάλλου, η «ανθρώπινη» φάση, που πέρασαν τα κόμματα αυτά, δεν οφειλόταν ποτέ στην καλοσύνη τους, αλλά σε έναν πολύ συγκεκριμένο συσχετισμό των δυνάμεων στον κόσμο, τον οποίο υποθέτουμε πια γνωστό, αλλά επίσης στην υψηλή καπιταλιστική μεταπολεμική συγκυρία, που δημιούργησε την υλική δυνατότητα γι' αυτήν.

Ο Βενιζέλος έστειλε το 1918 στρατεύματα στη νεαρή σοσιαλιστική Ρωσία και αργότερα, συμπλέοντας με τα σχέδια των Αγγλων, στη Μικρά Ασία. Ο Σημίτης στη Γιουγκοσλαβία, και κατέστησε δυνατή την επέμβαση του ΝΑΤΟ σ' αυτή τη χώρα με διάφορες διευκολύνσεις από το ελληνικό έδαφος. Αλλωστε, οι πρόσφατες εξελίξεις στην παιδεία δείχνουν, ότι ζήλεψε και το Ιδιώνυμο τηρουμένων των αναλογιών στις σύγχρονες συνθήκες. Γιατί τότε να μη θεωρεί το ΔΗΚΚΙ τον Σημίτη άξιο συνεχιστή της «δημοκρατικής παράταξης»;

Αντί αυτού κατηγορεί το ΠΑΣΟΚ του Σημίτη, ότι ταυτίζεται πολιτικά και ιδεολογικά με τη Νέα Δημοκρατία και ότι είναι η νέα συντηρητική παράταξη. Ετσι χωρίζει τον πολιτικό χάρτη της χώρας στη νεοφιλελεύθερη Νέα Δημοκρατία μαζί με το μετά από τον Ανδρέα νεοφιλελεύθερο ΠΑΣΟΚ, σε αντιπαράθεση με το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα, που το ΔΗΚΚΙ υποστηρίζει.

Οι καταγγελίες των αρνητικών - για το λαό - επιπτώσεων από την πορεία της χώρας προς ΟΝΕ και ΕΥΡΩ μπορούν εύκολα να παραπλανήσουν δυσαρεστημένα λαϊκά στρώματα και να τα εγκλωβίσουν σε μια νοσταλγία προς το «καλό» ΠΑΣΟΚ του κάποτε, χωρίς να οδηγηθούν στην αντίθεση και τη θέληση της ρήξης με την πολιτική αυτή. Γίνεται προσπάθεια εκσυγχρονισμού των αντιδεξιών ανακλαστικών σε αντινεοφιλελεύθερα ανακλαστικά.

Το πώς παίζει ο κ. Τσοβόλας με βιώματα και προηγούμενες ιδεολογικές επιστρώσεις, φαίνεται και από το «καρφί» κατά του ΚΚΕ, όπως εκφράστηκε στην ως άνω ομιλία του στη Βουλή: «Υποστηρικτές σας, κ. πρωθυπουργέ, σε αυτή τη βλαπτική για τα εθνικά μας συμφέροντα πολιτική, είναι τα γνωστά μεγάλα εκδοτικά και οικονομικά συγκροτήματα, κορυφαία στελέχη της Νέας Δημοκρατίας και κάποιοι που το καλοκαίρι του '89 από την παραδοσιακή αριστερά μέσα και έξω από τη Βουλή, στήριζαν τη σκευωρία κατά του ΠΑΣΟΚ» (υπογράμμιση δική μου, Α. Ι).

Οι διαχειριστές της συντηρητικής, νεοφιλελεύθερης πολιτικής της μετά το '89 εποχής είναι η Νέα Δημοκρατία και το «νέο» ΠΑΣΟΚ, σύμφωνα με το ΔΗΚΚΙ, η πολιτική του οποίου διέπεται από διαχειρισιακό και θεσμικό πνεύμα, δηλαδή τίθεται μονάχα ενάντια σε τρόπους διαχείρισης του συστήματος, ενάντια στο νεοφιλελεύθερο τρόπο σκέψης, όπως καθιερώνεται με τις συνθήκες των Μάαστριχτ και Αμστερνταμ, πχ. η ΟΝΕ δεν έπρεπε να προηγείται της πολιτικής ένωσης, αλλά να ήταν αποτέλεσμά της - η ΕΕ χρειάζεται πρώτα εμβάθυνση και μετά διεύρυνση, δεν πρέπει να είναι ομοσπονδία, να διατηρηθεί το έθνος-κράτος, αλλιώς σβήνουν οι «μικροί» κλπ.

Δε συνιστά αντίθεση με την ίδια την οικονομική, πολιτική, αλλά και στρατιωτική ένωση (η Ευρώπη χρειάζεται τη δική της άμυνα, λέει, κάνοντας και με αυτόν τον τρόπο μια έκκληση στα αντιαμερικανικά ανακλαστικά), καθώς και την πλουτοκρατία των καπιταλιστικών μονοπωλίων. Και εδώ ακριβώς βρίσκεται η παγίδα. Ωθεί τον κόσμο να στραφεί ενάντια σε επιμέρους εργαλεία της κεφαλαιοκρατικής ευρωπαϊκής ενοποίησης, για να ξεθυμάνει έτσι και να εγκλωβιστεί ανώδυνα.

Αυτό σε συνδυασμό με την κοινωνική συναίνεση (πώς αλλιώς θα σταθεί μια μικρή χώρα, είναι θέμα εθνικής επιβίωσης) και την ταξική ειρήνη, που ουσιαστικά προτείνει με διαφοροποιημένη ορολογία, κάνει το ΔΗΚΚΙ να μη διαφέρει καθόλου από τα άλλα αστικά - μικρά και μεγάλα - κόμματα, αλλά να είναι απλώς άλλη μια παραλλαγή με χαρακτηριστικά μικροαστικά, ουτοπικά, εδώ και εκεί εθνικιστικά και στην ουσία οπισθοδρομικά. Παρουσιάζει ένα κράμα «γεύσεων» (δεν πρόκειται καν για καλά θεμελιωμένες αστικές απόψεις) από γνωστές δυτικές θεωρίες με εδώ και εκεί μαρξιστικές σαλτσούλες. Τίποτε το πρωτότυπο, πόσο μάλλον το καινούριο δεν υπάρχει. Ετσι δε λείπει «η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο», «το φυσικό, ιστορικό και πολιτισμικό περιβάλλον δεν είναι εμπόρευμα» ως γεύσεις μαρξισμού, και συναντάμε το αρκετά ξεπερασμένο ιδεολόγημα «μεταβιομηχανική εποχή».

Ηαντίσταση και η υπεράσπιση του μικρού μεγέθους ενάντια στο γιγαντισμό φέρνει το άρωμα κάποιων θεωριών, που επιβιώνουν στις δυτικές χώρες κάτω από το σύνθημα «το μικρό είναι όμορφο» σαν πρόταση ενός είδους «μικρού καπιταλισμού». Πρόκειται για μια άλλη διαχωριστική γραμμή, πέρα από την «πρόοδο- συντήρηση», «νεοφιλελευθερισμό - αντινεοφιλελευθερισμό», έχουμε και τη «μικρά μεγέθη-κολοσσούς». Ενα ιδεολόγημα συνεπώς, που σε μια Ελλάδα απευθύνεται σε πολλά επίπεδα: οικονομικά, εθνικά, ιστορικά, ψυχολογικά. Δε συνιστά, ωστόσο, το ΔΗΚΚΙ αντίθεση στα καπιταλιστικά μονοπώλια και η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι μονόδρομος... Για τη στρεβλή ανάπτυξη και την υπονόμευση του οράματος της Ενωμένης Ευρώπης των λαών, των δυνάμεων της παραγωγής και της εργασίας το Μάαστριχτ φταίει με το νεοφιλελεύθερο τρόπο σκέψης του. Αλλωστε, παραλληλίζεται ο νεοφιλελευθερισμός (που τον ονομάζει και «υπαρκτό νεοφιλελευθερισμό») με τον υπαρκτό σοσιαλισμό. Η ιδεολογική λαθροχειρία δεν έχει τελειωμό. Επιστρέφοντας στην Ιδρυτική Διακήρυξη του ΔΗΚΚΙ, στο οποίο προσδιορίζεται σαν κίνημα που «θα στηρίζεται στις σύγχρονες αρχές και αξίες του Σοσιαλισμού με Δημοκρατία», και παίρνοντας υπόψη τα όσα επισημάναμε παραπάνω, αναρωτιόμαστε το ΔΗΚΚΙ είναι με το λαό ή με τα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό;

Την απάντηση την ξέρουμε σ' αυτή τη μάλλον ρητορική ερώτηση. Προκύπτει από τα όσα εκθέσαμε παραπάνω. Εκτός και αν θέλουμε να πιστέψουμε, ότι με την άνοδο του ΔΗΚΚΙ στην εξουσία θα εξανθρωπιστεί ο καπιταλισμός και θα δημιουργηθεί «ο σοσιαλισμός με ανθρωπιά και δημοκρατία». Ο προεκλογικός πίνακας αποτελεί τουλάχιστον την ένδειξη μιας ιστορίας που συνεχίζεται...

Αννεκε ΙΩΑΝΝΑΤΟΥ