Κάθε μέρα φεύγουν απ' τη ζωή 1-3 ασθενείς που βρίσκονται στη λίστα αναμονής για κάποια μεταμόσχευση διότι, στο πλαίσιο της απουσίας ενός αποκλειστικά δημόσιου και Δωρεάν Συστήματος Υγείας, δεν εφαρμόζεται η μεταμοσχευτική πολιτική που θα επέτρεπε την αξιοποίηση των τουλάχιστον 340 δυνητικών δοτών κάθε χρόνο. Την ίδια στιγμή, στη λίστα αναμονής υπάρχουν 1.000 νεφροπαθείς, που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση, 70 υπατοπαθείς τελικού σταδίου, 21 καρδιοπαθείς στο τελικό στάδιο της καρδιακής ανεπάρκειας - ένα μεγάλο μέρος των οποίων παραμένει στη ζωή χάρη στην «τεχνητή καρδιά» - και 6 πνευμονοπαθείς στο τελικό στάδιο.

Τα παραπάνω αναφέρθηκαν χτες με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Δωρεάς Οργάνων, σε εκδήλωση που έγινε με πρωτοβουλία του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) και τη συμμετοχή στελεχών μεταμοσχευτικών κέντρων και εκπροσώπων οργανώσεων των μεταμοσχευμένων. Η αδυναμία διαμόρφωσης ενός κινήματος υπέρ της δωρεάς οργάνων - με κεντρικό σχεδιασμό του κράτους - προσκρούει πρωτίστως στις αδυναμίες των κρατικών νοσοκομείων, όπου είναι ενταγμένες οι μεταμοσχευτικές δυνάμεις. Οι αδυναμίες αυτές είναι αποτέλεσμα των πολιτικών των κυβερνήσεων της τελευταίας δεκαετίας, από τότε δηλαδή που λειτούργησε ο ΕΟΜ, σε συνδυασμό με τις μόνιμες ελλείψεις στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), που αποτελούν και τη σπονδυλική στήλη των μεταμοσχεύσεων.

Είναι χαρακτηριστικά τα στοιχεία που αναφέρθηκαν χτες: Υπήρξαν νοσοκομεία που δεν κρατούσαν τους κλινικά νεκρούς «γιατί έμπαιναν μέσα», λόγω του υψηλού κόστους των φαρμάκων και άλλων υλικών που χρειάζονται για τη συντήρηση μια ή δύο επιπλέον μέρες. Ο ίδιος ο ΕΟΜ υπολειτουργεί καθώς είναι κενές 10 απ' τις 23 προβλεπόμενες θέσεις και τα κονδύλια για τη λειτουργία δεν επαρκούν. Στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο (ΩΚΚ) κόπηκε το επίδομα (600 ευρώ το μήνα) των συντονιστριών με αποτέλεσμα να σταματήσουν οι μεταμοσχεύσεις μετά τις 3 μ.μ. Οπως ανέφερε ο νυν πρόεδρος - και πρώην διευθυντής της μονάδας μεταμοσχεύσων - του ΩΚΚ, Πέτρος Αλιβιζάτος, αναγκάστηκε να πληρώσει από ειδικούς λογαριασμούς - καθώς και απ' την τσέπη του - το προσωπικό για να μη σταματήσουν οι μεταμοσχεύσεις. Επίσης, ανέφερε ότι παλιότερα το ΩΚΚ έκλεισε για πέντε βδομάδες με αποτέλεσμα να σταλούν 12 μοσχεύματα στο εξωτερικό. Στις ΜΕΘ υπάρχουν τρομερές ελλείψεις νοσηλευτικού προσωπικού με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η προσέγγιση των συγγενών στην κατάλληλη ώρα για τη δωρεά οργάνων εκείνων που καταλήγουν.

Εκτός από το μεταμοσχευτικό κέντρο στο ΩΚΚ υπάρχουν μεταμοσχευτικά κέντρα συμπαγών οργάνων (π.χ. νεφρών) και σε άλλα νοσοκομεία της Αττικής, της Θεσσαλονίκης και των Πατρών. Επίσης, υπάρχουν και κέντρα μεταμόσχευσης αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων («μυελού των οστών») σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα. Στα κέντρα μεταμόσχευσης «μυελού των οστών» όχι μόνο δεν αυξήθηκε το προσωπικό των νοσηλευτών και άλλων επιστημόνων (π.χ. τεχνολόγων) αλλά μειώθηκε κιόλας. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση στο κέντρο στου «Παπανικολάου» στη Θεσσαλονίκη. Αντί να προσληφθούν δέκα νοσηλεύτριες μετακινήθηκαν άλλες δέκα προς άλλα τμήματα ή άλλα νοσοκομεία.