Στο ιλιγγιώδες ποσό των 4 τρισ. δολαρίων, ανέρχεται ο ημερήσιος τζίρος στην παγκόσμια αγορά συναλλάγματος, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα.

Το ασύλληπτο αυτό στον κοινό νου, μέγεθος κεφαλαίων, διαπραγματεύεται σε καθημερινή βάση, στα μεγάλα χρηματιστήρια του πλανήτη, με τη μορφή των κερδοσκοπικών προθεσμιακών συμβολαίων στις τιμές συναλλάγματος, χωρίς να υπολογίζονται τα άλλα αστρονομικά ποσά, εκείνα που «παίζονται» στις αγορές των μετοχών, των εμπορευμάτων, των χρεογράφων κ.ο.κ. Σε σχέση μάλιστα με το 2007, ο τζίρος αυτός έχει αυξηθεί κατά 20%.

Οι εξελίξεις αυτές, συνδέονται στενά με την τεράστια υπερσυσσώρευση κεφαλαίου, το οποίο, μην έχοντας τη δυνατότητα να τοποθετηθεί στις σφαίρες της παραγωγής, του εμπορίου ή άλλης οικονομικής δραστηριότητας, αναζητά διέξοδο σε κερδοσκοπικές δραστηριότητες. Από την άλλη τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν τα αντιδραστικά και παρασιτικά χαρακτηριστικά του καπιταλιστικού συστήματος, την περίοδο του ιμπεριαλιστικού του σταδίου.

Από το 2008, όταν ξέσπασε η διεθνής καπιταλιστική κρίση, οι εργαζόμενοι σε όλο τον κόσμο, υποβάλλονται σε σκληρά προγράμματα λιτότητας, με στόχο την έξοδο των καπιταλιστικών οικονομιών από αυτή, με τις συνέπειες να φορτώνονται στα λαϊκά στρώματα. Και αυτό, γιατί οι καπιταλιστές σε ολόκληρο τον κόσμο, έχουν συσσωρεύσει τεράστια κεφάλαια, τα οποία μένουν αδιάθετα και αναξιοποίητα, με αποτέλεσμα να λιμνάζουν στις θυρίδες των τραπεζών, αυξάνοντας έτσι την σφαίρα του κερδοσκοπικού τζόγου.

Την ίδια στιγμή τεράστιες περιοχές του πλανήτη, μαραζώνουν μέσα σε συνθήκες ανείπωτης φτώχειας και εξαθλίωσης, επειδή δεν υπάρχουν τα αναγκαία κεφάλαια για να χρηματοδοτήσουν τη δημιουργία υποδομών και άλλων παραγωγικών δραστηριοτήτων που θα έδιναν λύση στο πρόβλημα της φτώχειας. Τη στιγμή που χώρες της Αφρικής και της Ασίας, υποφέρουν από την έλλειψη κεφαλαίων, σε δύο - τρία χρηματιστήρια της Ευρώπης και της Αμερικής, τζιράρονται καθημερινά μερικά τρισ. δολάρια.

Σε αυτή καθευατή την αγορά συναλλάγματος, ένα ελάχιστο ποσοστό των κεφαλαίων που παίζονται καθημερινά αφορούν πράξεις για τη χρηματοδότηση παραγωγικών δραστηριοτήτων (τρέχουσα αγορά συναλλάγματος), με τη συντριπτική τους πλειοψηφία να τοποθετείται σε κερδοσκοπικές πράξεις (προθεσμιακή αγορά συναλλάγματος).

Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, τη μεγαλύτερη συμβολή στην αύξηση του ημερήσιου κερδοσκοπικού τζίρου, είχαν τα περιβόητα κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου (hedge funds), αμοιβαία κεφάλαια, συνταξιοδοτικά ταμεία, ασφαλιστικές εταιρείες και άλλοι τραπεζικοί οργανισμοί, που αύξησαν τις συναλλαγές από τα 1,3 στα 1,9 δισ. δολάρια.

Οσον αφορά τα νομίσματα, αυξήθηκε σε σχέση με το 2007 η συμμετοχή του ευρώ και του γιεν ενώ μειώθηκε του δολαρίου. Σε ό,τι αφορά τα κέντρα του κερδοσκοπικού τζόγου, στην πρώτη θέση φιγουράρει η Βρετανία, οι τράπεζες της οποίας πραγματοποιούν το 36,7% του παγκόσμιου τζίρου, ενώ ακολουθούν οι ΗΠΑ (17,9%), η Ιαπωνία (6,2%) κλπ.