Με τη συνεχιζόμενη υποβάθμιση, την εκτρωματοποίηση της ελληνικής εκπαίδευσης, οι διδάσκοντες στο μέλλον τη φιλολογική επιστήμη θα στερούνται τη γνώση όσον αφορά τις «ρίζες», τα ανά τους αιώνες στάδια εξέλιξης και τη σωστή προφορά της ελληνικής γλώσσας. Μόνο με τη δική τους αναζήτηση και μελέτη των «πηγών» θα μπορέσουν να «μυήσουν» τους μαθητές τους στα άγνωστά τους πλέον, «μυστήρια» της γλώσσας μας. Τέτοια πολύτιμη και ανεκτίμητη «πηγή» γνώσης, αθάνατο και πρωτοπόρο για την εποχή του κειμήλιο της ελληνικής φιλολογικής επιστήμης, είναι το έργο του επαναστάτη, φωτισμένου, μεγάλου δασκάλου του υπόδουλου ελληνικού γένους, Ανθιμου Γαζή «ΛΕΞΙΚΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ».

Προς έπαινό τους, οι εκδόσεις «Κύπρος» (Ασκληπιού 82, τηλ. 3629.540, 3607.382), επανεξέδωσαν σε πιστό ανάτυπο, τη δεύτερη έκδοση του έργου, χειροποίητα δερματόδετη από τον παραδοσιακό βιβλιοδέτη Γιάννη Βουρδαμή. Η δεύτερη έκδοση του λεξικού τυπώθηκε το 1839 στη Βιέννη, «εις τόμους τρεις, υπό Κωνσταντίνου Γκάρπολα του Ολύμπιου» και μάλιστα προσαυξημένη «μετά δέκα περίπου χιλιάδων λέξεων, και με την υποσημείωση των μακρών και βραχέων, τα δε εις το παράρτημα του προτέρου λεξικού (σ.σ της πρώτης έκδοσής του) κύρια ονόματα Μυθολογικά, Ιστορικά και Γεωγραφικά, παρατίθενται εις τούτο αλφαβητικώς και κατά στοιχείον». Η σύνταξη του λεξικού (1809 -16), με τα οράματα του Κοραή, συνέβαλε τα μέγιστα στη μόρφωση του λαού.

Ο Ανθιμος Γαζής (Αναστάσιος Γκάζαλης, 1764 -1828) με το σπουδαίο παιδαγωγικό έργο του και την επαναστατική δράση του, υπήρξε ο δεύτερος, μετά τον Φεραίο, πνευματικός και επαναστατικός «φάρος» του σκλαβωμένου λαού. «Φάρος», όμως, και του ελληνισμού της διασποράς, με το περιοδικό «Λόγιος Ερμής» που εξέδιδε στη Βιέννη, με τα συγγράμματά του («Πίναξ Γεωγραφικός της Ελλάδος», «Πίναξ Γεωγραφικός της Ευρώπης», το λεξικό αρχαίων συγγραφέων «Ελληνική Βιβλιοθήκη», κ.ά.) και τις μεταφράσεις του («Γραμματική των φιλοσοφικών ερμηνειών» του Β. Μαρτίνου, «Επιτομή Αστρονομίας» του Λαλάντ, κ.ά). Αρχικά ο Γαζής, ως λόγιος κληρικός που ήταν, θεωρούσε ότι για να μπορέσει ο λαός να απελευθερωθεί πρέπει πρώτα να μορφωθεί. Με την ίδρυση της «Φιλικής Εταιρείας» (του προτάθηκε να γίνει ο ηγέτης της), συνειδητοποίησε ότι προϋπόθεση της μόρφωσης του λαού είναι η απελευθέρωσή του. Ετσι εγκατέλειψε την κληρική του θέση στη Βιέννη, ήρθε στην Ελλάδα και αφοσιώθηκε στην προετοιμασία της Επανάστασης, καθοδηγώντας τους οπλαρχηγούς στη Θεσσαλία, στις Μηλιές (γενέτειρά του), στη Στερεά, στις Σποράδες και αλλού και στην πνευματική αναζωογόνηση της μετεπεναστατικής Ελλάδας.