Κυριακή 11 Απρίλη 2010
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 21
ΔΙΕΘΝΗ
Από ορεσίβια χώρα... σε «ατμομηχανή» της ανάπτυξης

Η Κιργιζία στα χρόνια της Σοβιετικής Ενωσης

Το γεμάτο βουνά Κιργιστάν, ήταν, προεπαναστατικά, μια πάμφτωχη, κυρίως κτηνοτροφική χώρα, με τον πληθυσμό της να αποτελείται βασικά από αγράμματους νομάδες. Ελάχιστα ήταν τα αστικά κέντρα, αλλά ακόμη και σε αυτά κυριαρχούσε η υπανάπτυξη. Ακόμη και στην πρωτεύουσα Μπισκέκ (Φρούνζε επί ΕΣΣΔ) το 1915 υπήρχαν μόλις 4 δημοτικά σχολεία στα οποία φοιτούσαν 439 μαθητές, ενώ δεν υπήρχε καθόλου μέση και ανώτατη εκπαίδευση. Την ίδια περίοδο, πάντα στην πρωτεύουσα, υπήρχαν συνολικά... πέντε γιατροί. Αστική και εργατική τάξη εμφανίστηκαν προς τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν η χώρα «πέρασε» στη ρωσική αυτοκρατορία. Την ίδια εποχή καταγράφονται και οι πρώτοι σοσιαλδημοκρατικοί όμιλοι.

Η κατάσταση αυτή άλλαξε άρδην με την επικράτηση της Μεγάλης Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης. Η σοβιετική εξουσία απελευθέρωσε τη χώρα από τον τσαρικό και τον αστικό ζυγό. Σε πολιτειακό επίπεδο και μέχρι το 1936 είχε το καθεστώς της Αυτόνομης Δημοκρατίας στο πλαίσιο της Ρωσικής Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Κιργιζίας και από το 1936 έγινε μία από τις 15 Δημοκρατίες της ΕΣΣΔ.

Μέσα σε λίγες δεκαετίες, η χώρα αναδείχθηκε σε «ατμομηχανή» των ασιατικών σοβιετικών δημοκρατιών σε όλους τους βασικούς τομείς της οικονομίας και των κοινωνικών υποδομών και σε ανεπτυγμένη βιομηχανική χώρα. Το 1975, η βιομηχανική παραγωγή ξεπέρασε κατά 29 φορές αυτή του 1940 και κατά... 286 φορές του 1913. Το 1897 εγγράμματο ήταν μόλις το 3,1% του πληθυσμού. Το 1939 αυτό το ποσοστό έφτασε στο 79,8% και το 1970 στο 99,7%. Τη 10ετία του '70 είχε αναπτυχθεί σε όλη τη χώρα ένα δίκτυο 263 νοσοκομείων και 37,4 χιλιάδων Κέντρων Υγείας, όπου εργάζονταν 8,2 χιλιάδες γιατροί και 27,1 χιλιάδες ιατρικό προσωπικό. Λειτουργούσαν 7 θέατρα, μεταξύ αυτών όπερα και μπαλέτο και 1.100 πολιτιστικά κέντρα. Το 1934 δημιουργήθηκε η Κρατική Βιβλιοθήκη και το 1975 «μετρούσε» 3,5 εκατ. βιβλία και άλλα έντυπα, ενώ υπήρχαν 1.500 βιβλιοθήκες σε κάθε γωνιά της χώρας με 12,4 εκατ. βιβλία.

Δημιουργήθηκαν 7 ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα (πανεπιστήμιο, πολυτεχνείο κλπ.). Σε σύνολο 1.800 εκπαιδευτικών ιδρυμάτων κάθε τύπου και βαθμίδας φοιτούσαν σχεδόν 1 εκατ. παιδιά και νέοι. Σε κάθε 1.000 άτομα στην αγροτική οικονομία αντιστοιχούσαν 763 άτομα μέσης, ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης. Το 1936 δημιουργήθηκε το Τηλεγραφικό Πρακτορείο και το 1939 ο εκδοτικός οργανισμός. Το 1931 ξεκίνησαν οι πρώτες ραδιοφωνικές μεταδόσεις και το 1958 το πρώτο τηλεοπτικό στούντιο.

Η Ακαδημία Επιστημών της σοσιαλιστικής Κιργιζίας δημιουργήθηκε το 1954 (ως τότε λειτουργούσε ως παράρτημα της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ) και τη 10ετία του '70 δομούνταν σε τρία τμήματα και 13 επιστημονικά - ερευνητικά ινστιτούτα, ενώ διέθετε εξειδικευμένη βιβλιοθήκη 568 χιλιάδων τίτλων (σ.σ. οι αριθμοί του 1968).

Οι κατσικόδρομοι που αποτελούσαν βασικό... επικοινωνιακό δίκτυο προεπαναστατικά, έγιναν παρελθόν: Ανοίχτηκαν αυτοκινητόδρομοι συνολικού μήκους 21,3 χιλιάδων χιλιομέτρων, εκ των οποίων τα 14,2 χιλ. χλμ. με άσφαλτο (1975). Το σιδηροδρομικό δίκτυο απλώθηκε σε 37 χιλ. χλμ. Φυσικά, όλη αυτή η λαϊκή περιούσια μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού πέρασε στα χέρια των αστών και σημαντικές υποδομές διαλύθηκαν και απαξιώθηκαν.


Γ.ΤΡ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ