Η χτεσινή καθιερωμένη από τον ΟΗΕ ως Παγκόσμια Μέρα Νερού είναι μια ευκαιρία για να θυμηθούμε ότι το νερό, αυτός ο πιο ζωτικός φυσικός πόρος, αν και βρίσκεται σε ανεπάρκεια, στο καπιταλιστικό σύστημα αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα σε όφελος μερικών πολυεθνικών, που θησαυρίζουν, ενώ οι λαοί είτε ζουν διαρκώς με το φάσμα της λειψυδρίας, είτε πληρώνουν το νερό για ...χρυσάφι.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να πεθαίνουν κάθε χρόνο 1,5 εκατομμύριο παιδιά κάτω των 5 ετών από έλλειψη πρόσβασης σε ασφαλές πόσιμο νερό, σύμφωνα με τα στοιχεία της UNICEF, δηλαδή 3 παιδιά κάθε λεπτό! Κάθε χρόνο εκατομμύρια κυβικά μέτρα αποβλήτων που παράγονται από τις βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητες μολύνουν τα επιφανειακά και υπόγεια νερά του πλανήτη.

Την πιο σύγχρονη μάστιγα, όμως, αποτελεί η ιδιωτικοποίηση των φορέων διαχείρισης του νερού, καθώς το νερό μετατρέπεται σε εμπόρευμα στα χέρια των λίγων πολυεθνικών ομίλων, που μόνο στόχο έχουν τη μεγιστοποίηση των κερδών τους. Σήμερα οι κάτοικοι πολλών πόλεων στον κόσμο πληρώνουν ακριβά το τίμημα αυτής της πολιτικής, ενώ ο αριθμός τους αναμένεται να αυξηθεί, καθώς υπολογίζεται ότι μέχρι το 2015 περισσότερο από το 75% της ευρωπαϊκής αγοράς νερού και το 65% της αμερικανικής θα ιδιωτικοποιηθούν. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο γαλλικός κολοσσός Veolia, η κορυφαία εταιρεία στον τομέα αυτό, έχει σήμερα 110 εκατομμύρια πελάτες.

Στη χώρα μας τα διαθέσιμα επιφανειακά νερά υπολογίζονται σε 57.730.000.000 κυβικά και τα υπόγεια σε 13.000.000 κυβικά. Με βάση επιστημονικές έρευνες, 3 στα 5 ελληνικά ποτάμια παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα ρύπανσης, με τα πρωτεία να κατέχουν ο Ασωπός, ο Πηνειός, ο Αλιάκμονας και ο Νέστος. Προβλήματα ρύπανσης έχουν και πολλές λίμνες και λιμνοθάλασσες της χώρας με τα σημαντικότερα να εντοπίζονται στη Βιστωνίδα, στη λιμνοθάλασσα του Αμβρακικού και στην Κορώνεια.

Από την άλλη πλευρά, από τη δεκαετία του '90, οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ έχουν αρχίσει έναν κύκλο ιδιωτικοποιήσεων για τις δύο μεγαλύτερες επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης της χώρας, την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ. Οι ιδιωτικοποιήσεις αυτές είχαν ως αποτέλεσμα να πληρώνουν οι κάτοικοι της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης πανάκριβα το νερό και τα τέλη αποχέτευσης. Υστερα από 10 περίπου χρόνια ιδιωτικοποίησης της ΕΥΔΑΠ, τα τιμολόγια νερού αυξήθηκαν κατά 150%, ενώ τα τέλη αποχέτευσης κατά 75%. Από το 1998, που ξεκίνησε η προεργασία για την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ, τα τιμολόγια της εταιρείας αυξήθηκαν κατά 320%!

Και βέβαια οι προσπάθειες για περαιτέρω ιδιωτικοποίηση δε σταματούν. Στην ΕΥΔΑΠ από 4.500 εργαζόμενοι που υπήρχαν προ 15ετίας σήμερα δουλεύουν μόνο 3.100, πάνω από τους 100 εκ των οποίων με stage, ενώ διάφοροι τομείς ανατίθενται σε ιδιώτες εργολάβους, όπως η λειτουργία της Ψυττάλειας, του Κέντρου Λυμάτων Μεταμόρφωσης και ο τομέας της Πληροφορικής. Το ίδιο συμβαίνει και στην ΕΥΑΘ, για την οποία η προηγούμενη κυβέρνηση είχε κάνει διαγωνισμό για να αναθέσει τη λειτουργία της σε στρατηγικό επενδυτή. Κανείς δεν μπορεί να διαβεβαιώσει ότι η απόπειρα αυτή δε θα συνεχιστεί και με τη σημερινή κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και για τις δύο εταιρείες. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι νέος γενικός διευθυντής της ΕΥΔΑΠ διορίστηκε πρώην στέλεχος της πολυεθνικής Veolia, που είχε λάβει μέρος στο διαγωνισμό για την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ!

Περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις στη διαχείριση και εκμετάλλευση του νερού, υδρόμετρα στους αγρότες, αλλά και νέες αυξήσεις και χαράτσια στην τιμή του νερού ύδρευσης και στα τέλη αποχέτευσης, με πρόσχημα τη λειψυδρία και τις κλιματικές αλλαγές, επιφυλάσσει στη χώρα μας η εφαρμογή της Οδηγίας της ΕΕ 2000/60ΕΚ. Οπως δήλωσε χτες κατά τη διάρκεια ημερίδας της ΕΥΔΑΠ ο ειδικός γραμματέας της Υπηρεσίας Υδάτων του υπουργείου Περιβάλλοντος Ανδρέας Ανδρεαδάκης, βασικός άξονας της πολιτικής του υπουργείου στον τομέα αυτόν είναι ακριβώς η εφαρμογή της οδηγίας αυτής. Τα τιμολογιακά μέτρα μετατίθενται, όπως πρόσθεσε, για το 2012, αντί για φέτος, αφού πρέπει να προηγηθούν τα σχέδια διαχείρισης για κάθε υδατικό διαμέρισμα.

Από την εφαρμογή της Οδηγίας θα πληγούν ιδιαίτερα οι μικρομεσαίοι αγρότες, οι οποίοι θα υποχρεωθούν να πληρώνουν, όχι με το στρέμμα, αλλά με ογκοχρέωση της πραγματικής κατανάλωσης. Δηλαδή, θα υποχρεωθούν να βάλουν υδρόμετρα στα χωράφια.

Στο στόχαστρο θα μπουν και οι οργανισμοί ύδρευσης και αποχέτευσης εκατοντάδων πόλεων της χώρας, οι οποίες θα πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο τιμολόγησης, ώστε να καλύπτεται όχι μόνο το οικονομικό κόστος, αλλά και το λεγόμενο «περιβαλλοντικό» κόστος ανάκτησης. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να αυξηθούν τα τιμολόγια τουλάχιστον κατά 50%.