Τελικά, δε θα χρειαστεί να περιμένουμε την κυβέρνηση να παρουσιάσει το σχέδιο νόμου για το Ασφαλιστικό. Το υλικό που μέχρι τώρα κατατέθηκε στο στημένο «διάλογο» των κοινωνικών εταίρων είναι υπεραρκετό. Και είναι βόμβα μεγατόνων στα θεμέλια της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης. Μια πρώτη γεύση, για τον ορυμαγδό που θα ακολουθήσει, έδωσε και το Πρόγραμμα που κατατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Η μείωση των δαπανών για την κοινωνική ασφάλιση κατά 9,7% και οι περικοπές κατά 540 εκατομμύρια ευρώ της κρατικής χρηματοδότησης προς τα Ταμεία μέσα στο 2010, είναι μόνο η αρχή. Αυτό που ακολουθεί είναι ένα τεράστιο αντικοινωνικό και αντιλαϊκό τσουνάμι.

Αλλωστε, η μείωση της χρηματοδότησης του κράτους είναι ακόμα μεγαλύτερη, αν αναλογιστεί κανείς ότι η Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων του υπουργείου, είχε ζητήσει η φετινή χρηματοδότηση να ξεπεράσει τα 17 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ στον προϋπολογισμό εγγράφτηκαν 14,5 δισ. ευρώ. Και ακόμα χειρότερα, και αυτή η μειωμένη χρηματοδότηση δεν πάει για τις ανάγκες της κοινωνικής ασφάλισης, αλλά καλύπτει (π.χ. ΟΤΕ, ΔΕΗ, τράπεζες) τις μαύρες τρύπες που άφησαν πίσω τους οι ιδιωτικοποιήσεις των δύο επιχειρήσεων, την απαλλαγή δηλαδή των νέων ιδιοκτητών από τις υποχρεώσεις τους απέναντι στους εργαζόμενους - ασφαλισμένους.

Το μπαράζ της κινδυνολογίας για τα οικονομικά των Ταμείων που από την πρώτη ημέρα ανάληψης των καθηκόντων της εξαπέλυσε η νέα κυβέρνηση είχε έναν και μόνο στόχο: Τη δραστική μείωση της κρατικής χρηματοδότησης, τη μεταφορά αυτού του βάρους στις πλάτες των εργαζομένων - ασφαλισμένων και την άγρια περικοπή των συντάξεων και των παροχών. Μάλιστα, η δραστική μείωση της κρατικής χρηματοδότησης δεν είναι προσωρινή, αλλά όπως ομολογείται και στο Πρόγραμμα Σταθερότητας «... υπάρχει, επίσης, σημαντικό περιθώριο για τη μείωση της συνεισφοράς του κρατικού προϋπολογισμού στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα».

Πώς γίνεται όμως να υπάρχει αυτό το περιθώριο, όταν για το 2009 απαιτήθηκαν πρόσθετοι πόροι και όταν το 70% των συντάξεων είναι κάτω από τα 600 ευρώ; Σε αυτό έρχεται να απαντήσει ξεκάθαρα το περιεχόμενο του «διαλόγου» και οι προτάσεις της κυβέρνησης που έχουν κατατεθεί μέχρι τώρα.

Πρώτο και βασικό, ο φόρος που σχεδιάζει να επιβάλει η κυβέρνηση και ο οποίος σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας Α. Λοβέρδο «από την άμεση φορολογία πρέπει να χρηματοδοτηθεί το Ταμείο Αλληλεγγύης των Γενεών και, ίσως γενικότερα να ενισχυθεί το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας». Εξειδικεύοντας την παραπάνω πρόταση, μέλος της Επιτροπής, που ορίστηκε εκ μέρους του υπουργείου, στην τελευταία συνεδρίαση, πρότεινε την:

• Εισαγωγή παραφορολογικής επιβάρυνσης υπέρ της Κοινωνικής Ασφάλισης είτε στην κατανάλωση (π.χ. στο ΦΠΑ, στη βενζίνη, στο αλκοόλ, στα τσιγάρα ή σε άλλα προϊόντα) είτε στο εισόδημα. Μέρος της παραπάνω επιβάρυνσης να αποδίδεται στο κεφάλαιο αλληλεγγύης γενεών (ΑΚΑΓΕ). Ετσι, για άλλη μια φορά, οι εργαζόμενοι είτε μέσω της φορολογίας είτε της κατανάλωσης θα κληθούν να πληρώσουν και πάλι για την Κοινωνική Ασφάλιση, πέρα από τις εισφορές που ήδη δίνουν στα ταμεία τους.

Θύματα αυτής της πολιτικής θα είναι και οι ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι στον ΟΓΑ, από τους οποίους η κυβέρνηση - όπως ανακοίνωσε - σχεδιάζει να αναπροσαρμόσει προς τα πάνω τις εισφορές τους για τον κλάδο ασθενείας. Οι εισφορές των ασφαλισμένων θα αυξηθούν σταδιακά από 1,5% σε 2,5% (αύξηση 66,6%) και των συνταξιούχων από 4% σε 5% (αύξηση 25%). Από την αύξηση αυτή αναμένεται να εισπραχθεί το επιπλέον ποσό των 150 εκατομμυρίων ευρώ για το 2010. Πολύ πιθανό σε μια επόμενη φάση να επιβληθούν επιπλέον, παρόμοιου τύπου, χαράτσια στην κατεύθυνση της μείωσης της κρατικής συμμετοχής.

Δεύτερο, τα περιθώρια μείωσης της κρατικής χρηματοδότησης που βλέπει η κυβέρνηση, σημαίνουν άγρια μείωση των συντάξεων, όπως προκλητικά κατατέθηκε στην τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής μέσα από την:

• «Ενοποίηση των συνταξιοδοτικών καθεστώτων, μεταξύ των νέων και των παλαιών ασφαλισμένων...». Η «ενοποίηση» αυτή, όπως έγινε και με το νόμο Ρέππα για το δημόσιο και τις ΔΕΚΟ, θα οδηγήσει σε αφαίρεση δικαιωμάτων για τους ασφαλισμένους πριν τις 31/12/1993 και την εξίσωσή τους προς τα κάτω με τους «νέους» ασφαλισμένους (μετά την 1/1/1993).
• «...καθώς και σταδιακή ενοποίηση των περισσότερων καθεστώτων που ισχύουν σε καθέναν από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς». Γενική εξίσωση προς τα κάτω σε όλα τα ταμεία, που θα οδηγήσει και στη συγκρότηση ενός ταμείου μισθωτών, όπως άλλωστε είναι και ο προγραμματικός στόχος του ΠΑΣΟΚ.

Τρίτο, το αντιασφαλιστικό κρεσέντο συμπληρώνεται, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα αποφάσεις και σχεδιασμούς, από την κατάργηση του καθεστώτος των ΒΑΕ «θέσπιση ενιαίου καθεστώτος για τα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα και την επικαιροποίησή του», τις περικοπές στις αναπηρικές συντάξεις «θέσπιση ενιαίου καθεστώτος απονομής συντάξεων με αναπηρία σε όλα τα ταμεία», όπου βέβαια θα εφαρμοστεί η γνωστή συνταγή, συρρίκνωσης της σύνταξης με βάση το χειρότερο καθεστώς.

Επειδή, όμως, όλα τα παραπάνω δεν αρκούν, η κυβέρνηση έχει σχεδιάσει και επεξεργάζεται - αν δεν είναι ήδη έτοιμο - το νέο μοντέλο ασφάλισης, το οποίο με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί τους εργαζόμενους, σε ένα σύστημα χωρίς την παραμικρή κρατική εγγύηση για τις συντάξεις. Πυρήνας αυτού το νέου μοντέλου είναι η αντίληψη ότι το κράτος αποσύρεται ολοκληρωτικά από τη χρηματοδότηση του δημόσιου ασφαλιστικού συστήματος. Η οποία χρηματοδότηση, από εδώ και στο εξής δεν θα αφορά στις συντάξεις, αλλά μόνο την προνοιακή πολιτική. Την εισφορά δηλαδή ενός ποσού μετά το 65ο έτος της ηλικίας τους, το οποίο με τα σημερινά δεδομένα, θα αντιστοιχεί σε επίπεδα συντάξεων τύπου ΟΓΑ ή κατώτερων συντάξεων και σίγουρα δε θα καλύπτει ούτε τα επίσημα όρια της φτώχειας. Από εκεί και πέρα, ο κάθε εργαζόμενος, άνεργος, απασχολήσιμος εγκαταλείπεται στη μοίρα του ή ακριβέστερα στους «νόμους της αγοράς». Τα ίδια και χειρότερα θα ισχύσουν και στον τομέα της υγείας και της περίθαλψης όπου έτσι και αλλιώς η συνεισφορά του κράτους στη χρηματοδότηση των Ταμείων μέχρι σήμερα ήταν ελάχιστη έως ανύπαρκτη.

Αυτόν το στόχο εξυπηρετούν και περιγράφουν οι προτάσεις του υπουργείου περί «θεσμοθέτησης της βασικής σύνταξης» και η «ενίσχυση της ανταποδοτικής σχέσης εισφορών - παροχών, καθώς και η ενίσχυση κινήτρων ασφάλισης και παραμονής στην εργασία (εξάλειψη των κινήτρων για πρόωρη συνταξιοδότηση)». Αυτό το μοντέλο σκιαγραφούν και οι απόψεις μελών της Επιτροπής για:

• «Εισαγωγή κεφαλαιοποιητικού συστήματος, π.χ. σε τμήμα της κύριας ασφάλισης κατά το σουηδικό πρότυπο ή στην επικουρική ασφάλιση συνολικά ή σε τμήμα της».
• «Κίνητρα για την επαγγελματική ασφάλιση». Αφού θα μειωθεί η δημόσια Κοινωνική Ασφάλιση, οι ασφαλισμένοι «σπρώχνονται» ήδη στην πρόσθετη Ασφάλιση με τα λεγόμενα επαγγελματικά ταμεία, που προβλέπει ο νόμος Ρέππα, τα οποία έτσι και αλλιώς θα λειτουργούν εξ ολοκλήρου κεφαλαιοποιητικά και δεν εγγυώνται συγκεκριμένη σύνταξη.

Ακόμα και την εισφοροδιαφυγή των εργοδοτών - μη θέλοντας να τη χτυπήσουν - σχεδιάζουν να τη φορτώσουν στους ίδιους τους εργαζόμενους. Ετσι προτείνουν:

• «...μετά την πάροδο ενός εύλογου χρόνου και εφόσον ο εργαζόμενος δεν έχει καταγγείλει την τυχόν παράλειψη της ασφάλισής του ή την πλημμελή ασφάλιση να μην αναγνωρίζονται ασφαλιστικά οι ημέρες εργασίας». Δηλαδή, το θύμα, ο εργαζόμενος τον οποίο ο εργοδότης δεν ασφαλίζει, γίνεται και υπεύθυνος για την πράξη του εργοδότη και θα τιμωρείται από το κράτος, γιατί αυτό δεν έχει αναπτύξει τους κατάλληλους ελεγκτικούς μηχανισμούς και δεν έχει την πολιτική βούληση να πιάσει τους εργοδότες που εισφοροδιαφεύγουν.

Και ενώ για τους εργαζόμενους προβλέπονται χαράτσια, μείωση συντάξεων και τιμωρία, για τους εργοδότες προαλείφονται και νέα προνόμια. Δίπλα στην παγίωση των χαριστικών ρυθμίσεων με ένα νέο σύστημα μόνιμης εισφοροαπαλλαγής, αλλά και στη χρηματοδότηση των ασφαλιστικών εισφορών των νέων ανέργων προτάθηκε και «μείωση των εργοδοτικών εισφορών υπό προϋποθέσεις, π.χ. στις περιπτώσεις απασχόλησης μακροχρόνια ανέργων...». Ετσι οι άνεργοι, στους οποίους δε δίνεται ούτε το επίδομα ανεργίας, γίνονται το πρόσχημα για να σταματήσουν οι εργοδότες να πληρώνουν εισφορές.