Το ότι η μουσική βιομηχανία απέχει ...έτη φωτός από το ταλέντο, την αγωνία, το μεράκι, το όνειρο των μουσικών δημιουργών, που επιμένουν σε αντίξοους καιρούς να μετατρέπουν την ευαισθησία τους σε ηχοχρώματα και τραγούδια, δεν είναι καινούριο. Το κεφάλαιο, που δραστηριοποιείται στο χώρο της παραγωγής και εκμετάλλευσης της μουσικής, τόσο στο εξωτερικό όσο και στη χώρα μας, για ένα πράγμα δεν ...κλείνει μάτι. Για το πώς θα αυξήσει τα κέρδη του, χειραγωγώντας συνειδήσεις και γούστα! Για το πώς θα μεγαλώσει την αγορά, μαντρώνοντας όσο περισσότερους πελάτες μπορεί. Στο όνομα δήθεν της μουσικής! Η παραγωγή της μουσικής τέχνης, που εξανθρωπίζει τον άνθρωπο, που μιλάει στην καρδιά του, τον παρηγορεί, τον κάνει να ονειρεύεται και τον αφυπνίζει, ουδόλως ενδιαφέρει τους αρχιτέκτονες της μουσικής ισοπέδωσης, τους νεκροθάφτες του παγκόσμιου και ελληνικού τραγουδιού.

Το αντίθετο μάλιστα! Και το έχουν αποδείξει επί δεκαετίες εκτοπίζοντας την αληθινή δημιουργία και επενδύοντας σε νέα εναλλασσόμενα μουσικά είδωλα - πολλές φορές της μιας χρήσης. Συνεχίζουν να το αποδεικνύουν καθημερινά με την υπερπληθώρα μέσων και τρόπων. Αξίζει ν' αναφερθούμε στην αποκαλυπτική εικόνα για τη ριζική αλλαγή του δισκογραφικού τοπίου, που πηγάζει από τη μελέτη του «Καταλόγου Ελληνικής Δισκογραφίας» του Π. Δραγουμάνου από το 1964 μέχρι το 2006. Τα στοιχεία πωλήσεων που υπάρχουν, επιβεβαιώνουν μαζί με τη ραγδαία αύξηση του αριθμού των δίσκων με υψηλές πωλήσεις και την παράλληλη ριζική αλλαγή των κυρίαρχων μουσικών ρευμάτων.

Στις δεκαετίες του '60 και '70 υψηλές πωλήσεις είχαν οι δίσκοι των Μ. Θεοδωράκη, Μ. Χατζιδάκι, κ.ά. Από τα τέλη της δεκαετίας του '80 και αργότερα, με αποκορύφωμα τα τέλη της δεκαετίας του '90, τη μερίδα του λέοντος ως προς τις πωλήσεις είχαν δίσκοι των N. Καρβέλα, Φοίβου, κ.ά. Και πάει λέγοντας... Αυτό επιβεβαιώνει κάτι που όλοι το εισπράττουμε χρόνια τώρα και αφορά στις επιλογές των δισκογραφικών εταιρειών στη χώρα μας, καθώς ζητούμενο δεν είναι πια η δημιουργία δίσκων με έργα σημαντικά και διαχρονικά, αλλά η κατασκευή εύπεπτων και τυποποιημένων ακουσμάτων, που ανακυκλώνονται και καταναλώνονται άμεσα για να δώσουν τη θέση τους σε άλλα παρεμφερή.

Πρόσφατα (6-7 Μάη), πραγματοποιήθηκε, για 5η συνεχόμενη χρονιά, το «Athens Music Forum», ένα συνέδριο, που αν και αυτοπροσδιορίστηκε ως «το μοναδικό συνέδριο για τη μουσική στην Ελλάδα», απείχε παρασάγγας από το να ανιχνεύσει πτυχές, τάσεις, προβλήματα της μουσικής δημιουργίας, εστιάζοντας στο επιχειρηματικό του πράγματος. Ηταν μια διοργάνωση του «Mad» και της «Archangel Music», κατεξοχήν για τη μουσική βιομηχανία, αποσκοπώντας να προσελκύσει και να συγκεντρώσει τους σημαντικότερους εκπροσώπους της, απόντων βεβαίως των ίδιων των δημιουργών... Εξάλλου, όταν η μουσική αντιμετωπίζεται ως προϊόν εκμετάλλευσης, γιατί να προσκληθούν οι τελευταίοι; Από αυτή την εκμετάλλευση ασφαλώς προκύπτει πολύ χρήμα και σε μια διαδικτυακή περίοδο, όπως αυτή που διανύουμε, η μουσική βιομηχανία αναζητά νέους τρόπους και μέσα για ν' ανταποκριθεί στις νέες ...απαιτήσεις και ασφαλώς να βγάλει περισσότερο χρήμα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τις εργασίες του διήμερου συνεδρίου άνοιξε ο υπουργός Πολιτισμού, Αντ. Σαμαράς. Μπλέκοντας «αγαθά και εμπορεύματα», «τεχνολογικές εφαρμογές και καλλιτεχνικά ρεύματα», «παραγωγούς και καταναλωτές», «οικονομικό κέρδος και καλλιτεχνική έμπνευση», χαρακτήρισε τη θεματολογία του «εξαιρετικά επίκαιρη, αφού αγγίζει θέματα όπως η πειρατεία από το διαδίκτυο, ένα ζήτημα για το οποίο σύντομα θα πάρει η πολιτεία κρίσιμες αποφάσεις, ως τις μεγάλες επαναστάσεις που φέρνουν οι δια-δραστικές δυνατότητες σ' αυτό που ως τώρα αποκαλούσαμε ραδιοτηλεόραση. Καθώς, βέβαια, και οι προσβάσεις που έχουν πλέον όλοι οι χρήστες κινητής τηλεφωνίας σε μια τεράστια γκάμα υπηρεσιών και οπτικοακουστικών αρχείων».

«Εδώ αλλάζουν ταυτόχρονα τα μοντέλα παραγωγής και εμπορίας, οι χρήσεις και οι εφαρμογές, οι δυνατότητες των καταναλωτών και οι συνήθειες των χρηστών επικοινωνιακών μέσων. Αλλάζουν όλα, αλλάζουν ταχύτατα, για πρώτη φορά οι καταναλωτές στο διαδίκτυο προσαρμόζονται ταχύτερα ίσως και από τους παραγωγούς, κλάδοι ολόκληροι αναδεικνύονται και κλάδοι ολόκληροι κινδυνεύουν», είπε ο υπουργός, δίνοντας το στίγμα μιας αντίληψης που προβληματίζεται όχι τόσο για το ...πολιτιστικό «τοπίο» - αυτό εξάλλου το έχει ρημάξει η πολιτική που υπηρετεί - αλλά για το επιχειρηματικό.

Ποια ήταν η θεματολογία του συνεδρίου; Η πρώτη μέρα - με κεντρικό θέμα «Your content-My choice»/ Το μουσικό περιεχόμενο ξεφεύγει από τα παραδοσιακά μέσα» αφιερώθηκε στη μουσική και την εικόνα ως «περιεχόμενο», όπως διαχέεται τόσο στα παραδοσιακά όσο και στα σύγχρονα διαδραστικά μέσα καθώς και στους παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου (InternetService Providers) και τη διαχείριση του περιεχομένου στη σύγχρονη εποχή του ondemand και των πολλαπλών μέσων. «Μουσική στο Διαδίκτυο: Μήπως τελικά συμφέρει όλους να σταματήσει το ανεξέλεγκτο download; Οι νέες προτάσεις νόμων σε όλο τον κόσμο... Παραδοσιακή τηλεόραση ή Interactive; (εκπρόσωποι από Youtube και IPTV στο ίδιο τραπέζι με εκπροσώπους ελληνικών καναλιών!). Ποιο είδος ραδιοφώνου κινδυνεύει περισσότερο από τα interactive μέσα; Mobile περιεχόμενο: Ηρθε η ώρα του! Είσαι έτοιμος να έχεις τα πάντα στο κινητό σου;».

Η δεύτερη μέρα με κεντρικό θέμα «Retuning the music industry, The show must go on» (Η μουσική βιομηχανία αλλάζει, γνώρισέ την!) ασχολήθηκε με την αλλαγή του μοντέλου της δισκογραφίας, καθώς και του ίδιου του κοινού ως αποδέκτη των προϊόντων της, καθώς και η προσαρμογή της στα νέα δεδομένα. «Αλλαγή ρεπερτορίου... Μια αλλαγή θα μας κάνει καλό; Η αλλαγή του μοντέλου της δισκογραφίας. Από το cd στο 360 model, το νέο μοντέλο δισκογραφίας. Η εποχή που μια δισκογραφική πούλαγε μόνο cd έχει περάσει! Πώς αντιλαμβάνονται οι δισκογραφικές εταιρείες το σύγχρονο μοντέλο; Η νέα μορφή μάρκετινγκ και προώθησης και η προσαρμογή στα νέα μέσα ενημέρωσης. Μια πολυεθνική μπορεί να εφαρμόσει αυτόνομες τακτικές και να αναλάβει πρωτοβουλίες στην Ελλάδα;».

Μέσα σ' αυτόν τον ...προβληματισμό αναρωτιόμαστε πού είναι η αγωνία για την ίδια τη μουσική. Για τον δημιουργό, που επί χρόνια επιμένει να κάνει την ευαισθησία του τραγούδι και ο οποίος βρίσκεται μπροστά στις κλειστές πόρτες των δισκογραφικών εταιρειών. Για το νέο μουσικό, που θέλει να ανοίξει τα φτερά του, αλλά τσακίζεται στη στενωπό της εμπορευματοποίησης. Πουθενά! Τα μονοπωλιακά μεγαθήρια, οι πολυεθνικές επιχειρήσεις της μουσικής βιομηχανίας και όλοι όσοι σχετίζονται με το εμπόριο της μουσικής προβληματίζονται για το πώς θα συνεχίσουν να θησαυρίζουν από και σε βάρος της μουσικής δημιουργίας. Για το πώς θα «στύψουν» περισσότερο δημιουργούς και εκτελεστές, αποσκοπώντας σε ολοένα μεγαλύτερα κέρδη.