Η 18η του Μάρτη για το επαναστατικό κίνημα έχει καταγραφεί ως η μέρα εγκαθίδρυσης της Παρισινής Κομμούνας. Ηταν στα 1871 όταν η κόκκινη σημαία των εργατών υψώθηκε στο δημαρχείο του Παρισιού. Ακόμη και σήμερα, 138 χρόνια μετά, στοιχειώνει τους αστούς. Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, το προλεταριάτο πήρε στα χέρια του την εξουσία. Ηταν η αρχή, η πρώτη προσπάθεια. Η Κομμούνα έδειξε τη δύναμη του εμφυλίου πολέμου, διέλυσε τις πατριωτικές αυταπάτες κι έκανε θρύψαλα την απλοϊκή πίστη ότι οι επιδιώξεις της αστικής τάξης είναι πανεθνικές. Η Κομμούνα έμαθε στο ευρωπαϊκό προλεταριάτο να βάζει συγκεκριμένα τα καθήκοντα της σοσιαλιστικής επανάστασης.

Λίγα χρόνια αργότερα, τον Οκτώβρη του 1917, τα χέρια του ρωσικού προλεταριάτου παίρνουν την κόκκινη σημαία απ' τα χέρια των νεκρών αδελφών τους και ανεβάζουν τον αγώνα του προλεταριάτου ένα βήμα παραπάνω. Ανάμεσα στους ηγέτες αυτής της επανάστασης, που καταγράφηκε τελεσίδικα ως η επανάσταση που έδειξε στους εργάτες όλου του κόσμου ότι έχουν τη δύναμη να ανατρέψουν τους καπιταλιστές και να εγκαταστήσουν τη δική τους εξουσία, ήταν και ο Γιάκοβ Μιχάηλοβιτς Σβερντλόφ. Ενα κορυφαίο στέλεχος του ρωσικού μπολσεβίκικου κόμματος, που συμπτωματικά πέθανε το 1919, τη μέρα που οι εργάτες όλου του κόσμου τιμούσαν την Παρισινή Κομμούνα.

Σημειώνοντας αυτή τη σύμπτωση ο Λένιν αναφέρθηκε στα χαρακτηριστικά του Σβερντλόφ ακριβώς ως οργανωτή της επανάστασης. «Η οργάνωση - σημείωσε ο Λένιν - των προλεταριακών μαζών, η οργάνωση των εργαζομένων ήταν και παραμένει η πολύ πιο βαθιά, μόνιμη ιδιότητα αυτής της επανάστασης και όρος της νίκης της. Στον τομέα αυτό αναδείχνονται περισσότερο εκείνοι ακριβώς οι ηγέτες που μπόρεσαν, σαν οργανωτές που δρουν έμπρακτα, να κατακτήσουν τέτοια εξαιρετικά περίοπτη θέση σαν αυτή που κατάκτησε και κατείχε δικαιωματικά ο Γ. Μ. Σβερντλόφ».

«Αν ρίξουμε μια ματιά στο δρόμο της ζωής αυτού του ηγέτη της προλεταριακής επανάστασης, θα δούμε αμέσως ότι το εξαιρετικό οργανωτικό ταλέντο του διαμορφώθηκε στην πορεία της μακρόχρονης πάλης, ότι ο ηγέτης αυτός της προλεταριακής επανάστασης κάθε μια από τις υπέροχες ιδιότητες του μεγάλου επαναστάτη τις σφυρηλάτησε ο ίδιος, ζώντας και περνώντας τη δοκιμασία των διάφορων εποχών μέσα στις πιο δύσκολες συνθήκες δράσης του επαναστάτη».

«Στις αρχές μόλις του 20ού αιώνα, είχαμε μπροστά μας τον σ. Σβερντλόφ σαν τον πιο ξεκάθαρο τύπο επαγγελματία επαναστάτη - άνθρωπο που ξέκοψε ολοκληρωτικά από την οικογένεια, από όλες τις ανέσεις και τις συνήθειες της παλιάς αστικής κοινωνίας, άνθρωπο που δόθηκε ολοκληρωτικά και απεριόριστα στην επανάσταση και μέσα σε πολλά χρόνια, και σε δεκαετίες ακόμη, περνώντας από φυλακή σε εξορία και από εξορία σε φυλακή, σφυρηλάτησε στον εαυτό του τις ιδιότητες εκείνες που μέσα σε πολλά πολλά χρόνια ατσαλώνουν τους επαναστάτες». «Ο επαγγελματίας όμως αυτός επαναστάτης δεν αποσπάστηκε από τις μάζες. Ο Σβερντλόφ βάδιζε πάντα δίπλα δίπλα και χέρι χέρι με τους πρωτοπόρους εργάτες που άρχισαν στις αρχές ακριβώς του 20ού αιώνα να αντικαθιστούν την προηγούμενη γενιά των επαναστατών από το περιβάλλον της διανόησης».

«Σ' αυτό ακριβώς το διάστημα οι πρωτοπόροι εργάτες έμπαιναν στη δουλειά κατά δεκάδες και εκατοντάδες και διαμόρφωσαν μέσα τους εκείνο το ατσάλωμα στην επαναστατική πάλη που, χωρίς αυτό - μαζί με την πιο στενή σύνδεση με τις μάζες - δε θα μπορούσε να επιτύχει η επανάσταση του προλεταριάτου στη Ρωσία. Αυτός ακριβώς ο μεγάλος δρόμος της παράνομης δουλειάς χαρακτηρίζει περισσότερο απ' όλα τον άνθρωπο που, επειδή συμμετείχε διαρκώς στην πάλη, ποτέ δεν αποσπάστηκε από τις μάζες, ποτέ δεν εγκατέλειψε τη Ρωσία, δρούσε πάντα μαζί με τους καλύτερους εργάτες και κατάφερε, παρ' όλη την απόσπασή του από τη ζωή, στην οποία καταδίκαζαν τους επαναστάτες οι διωγμοί, να διαμορφωθεί όχι μόνο σε αγαπημένο ηγέτη των εργατών, όχι μόνο σε ηγέτη που γνώριζε καλύτερα και περισσότερο την πρακτική δράση, αλλά και σε οργανωτή των πρωτοπόρων προλετάριων».

Ο «Ρ» παρουσιάζει σήμερα ένα μικρό χρονικό της Παρισινής Κομμούνας και τον λόγο του Λένιν για τον Σβερντλόφ στην έκτακτη συνεδρίαση της ΠΚΕΕ στις 18 του Μάρτη του 1919.