Η ταινία του Νίκου Ζαπατίνα, αλλά και οι άλλες παρόμοιες απόπειρες, δε νοιάζονται για τέτοια ...παιδευτικά! Θεωρούν πως οι επιτυχίες εκείνου του καιρού είναι προϋπόθεση της ζητούμενης και αναζητούμενης σημερινής εμπορικής επιτυχίας. Ντύνονται, λοιπόν, παρελθόν και προσπαθούν να μιμηθούν. Ομως, η μίμηση, η οποία, εκ των πραγμάτων, είναι αποστειρωμένη από αυθεντικούς χυμούς, μένει μίμηση και το όλο αποτέλεσμα βυθίζεται στο τίποτα!

Θα σας πω ένα ακόμα ...επιχείρημα! Οι ηθοποιοί που παίζουν στον σημερινό «Ηλία», είναι ένας - ένας, και όλοι μαζί, πολύ καλοί ηθοποιοί. Μερικοί από αυτούς εξαιρετικοί ηθοποιοί (Αντωνίου, Μπαζάκα, Φιλιππίδης, κ.ά.). Ομως, όσο και αν προσπαθούν δεν μπορούν να πλησιάσουν στα πρωτότυπα! Ο Χατζηχρήστος, ο Βέγγος, ήταν ανεπανάληπτοι, χωρίς αυτό να σημαίνει πως ήταν σώνει και καλά καλύτεροι ηθοποιοί. Απλώς, ζώντας στην εποχή τους, ήταν και οι ίδιοι μέρος της ηθογραφίας που έπαιζαν. Οταν έλεγε ο Χατζηχρήστος, «Δε με ξέρεις, δε σε ξέρω, υποφέρεις υποφέρω», μετέφερε στον θεατή όλη την αληθινή αγωνία του ανθρωπάκου της εποχής. Ο σημερινός ανθρωπάκος έχει άλλες εκφράσεις, άλλα λόγια, άλλους τρόπους για να εκφράσει σήμερα την αγωνία του.

Αλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε, πως η ηθογραφία σαν καλλιτεχνικό είδος τελείωσε για τη χώρα μας μαζί με τον Σακελλάριο και τον Γιαννακόπουλο. Τα καλλιτεχνικά είδη, οι καλλιτεχνικές εκφράσεις, αλλάζουν με τις εποχές, με τα νέα ήθη και τα νέα έθιμα, με τις καινούριες οικονομικές σχέσεις, με το προχώρημα, γενικά, της ιστορίας. Η ηθογραφία, ιδιαίτερα σήμερα, δεν είναι απλώς ξεπερασμένη, είναι τελείως νεκρή. Ο κόσμος έχει άλλα, πολύ πιο σύνθετα προβλήματα. Ο άνθρωπος έγινε πιο πολύπλοκος. Η ηθογραφία αδυνατεί να τον αποδώσει. Αλλα ήδη γραφής προσπαθούν να τον ανιχνεύσουν!

Ετσι, με τα απλοϊκά και τα αθώα αστεία του «Ηλία του 16ου» του 1957, ακόμα και με την απόπειρα προσαρμογής του σεναρίου στα καθ' ημάς από την Κάτια Κισσονέργη, όσο καλή διάθεση και αν έχεις, όση προσεγμένη δουλειά και αν έκανε, που έκανε ο Ζαπατίνας (κατά τη γνώμη μου είναι η καλύτερη δουλειά του, μετά από την πρώτη του ταινία, της οποίας μου διαφεύγει ο τίτλος), γέλιο δε βγαίνει! Ολοι οι συντελεστές παλεύουν φιλότιμα, όμως συναίσθημα δεν προκύπτει. Ο θεατής παρακολουθεί τα δρώμενα σαν πολύ τρίτος!

Εδώ θα πρέπει να κάνουμε μια ακόμα σοβαρή, στ' αλήθεια, παρατήρηση. Οι σημερινοί ηθοποιοί αναγκασμένοι να παίζουν όλες αυτές τις τηλεοπτικές αηδίες, μέρα τη μέρα, χρόνο με το χρόνο, χάνουν το σκηνικό και κινηματογραφικό ήθος τους. Θέλουν δε θέλουν οι ίδιοι χρησιμοποιούν τηλεοπτικές ευκολίες. Αλλά, και το χειρότερο, ο θεατής δεν μπορεί πάρα να τους βλέπει με το τηλεοπτικό μάτι του, αφού μέσα από την τηλεόραση, κυρίως, τους γνωρίζει και αφού γι' αυτό θα πάει, αν πάει, στο σινεμά να τους δει! Αντιλαμβάνεστε, πιστεύω, σε τι κυκεώνα έχουμε όλοι μπλέξει.

Παίζουν: Πέτρος Φιλιππίδης, Αντώνης Αντωνίου, Θέμις Μπαζάκα, Θανάσης Τσαλταμπάσης, Κώστας Αποστολάκης, Ηρώ Μανέ, Νένα Μεντή, κ.ά.