ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟΥ 2007

Η ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Οι αυταπάτες για φιλολαϊκά μέτρα από την κυβέρνηση της ΝΔ γρήγορα εξανεμίστηκαν και σε τμήμα της λαϊκής βάσης της, ενώ η αγανάκτηση δε διοχετεύεται προς το ΠΑΣΟΚ. Οι εκλογές της 16ης Σεπτέμβρη 2007 το επιβεβαίωσαν. Δίχως να επιφέρουν δραματικές αλλαγές στο συσχετισμό των δυνάμεων, με τα αποτελέσματά τους άνοιξαν ένα ρήγμα στη λειτουργία του αστικού πολιτικού συστήματος, όπως διαμορφώθηκε στις τελευταίες δεκαετίες. Το αστικό κατεστημένο ανησυχεί από τη λαϊκή δυσαρέσκεια που καταγράφηκε.

Τα βασικά χαρακτηριστικά των τελευταίων εκλογικών αποτελεσμάτων μπορούν να συνοψιστούν στα παρακάτω:

Πρώτο, στην αποδυνάμωση της ΝΔ, αλλά και του ΠΑΣΟΚ.

Δεύτερο, στην εκλογική ενίσχυση του ΚΚΕ (8,15%), που αποτελεί καρπό της πολύχρονης δράσης του.

Τρίτο, στην ενίσχυση και των αναχωμάτων υπέρ της πολιτικής του «ευρωμονόδρομου», του ΣΥΡΙΖΑ (ΣΥΝ) και του ΛΑ.Ο.Σ.

Ο δικομματισμός βεβαίως παραμένει ισχυρός (80%), ενώ μαζί με τα κόμματα που δεν αμφισβητούν την αστική διαχείριση αγγίζει το 90%.

Ταυτόχρονα, η αξιωματική αντιπολίτευση βρίσκεται σε κρίση, που παρουσιάζεται σε μεγάλο βαθμό ως διαπάλη για την πιο ικανή ηγεσία του ΠΑΣΟΚ.

Η κρίση στην οποία έχει περιπέσει το ΠΑΣΟΚ είναι βαθιά, παρότι το αποτέλεσμα των τελευταίων εκλογών έδειξε ότι τουλάχιστον μέχρι τότε το ΠΑΣΟΚ παρέμενε ένα από τα τρία ανθεκτικά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της Ευρώπης, μαζί με το ΣΚ Ισπανίας και το ΣΚ Πορτογαλίας. Είναι κρίση ιδεολογική και οφείλεται στο γεγονός ότι η στρατηγική του ταυτίζεται με της ΝΔ.

Το φαινόμενο δεν αφορά μόνο στο ΠΑΣΟΚ. Αγκαλιάζει τη διεθνή σοσιαλδημοκρατία. Στη Γερμανία εκφράζεται με την κυβερνητική συμμαχία Χριστιανοδημοκρατίας και Σοσιαλδημοκρατίας. Στη Γαλλία η καταψήφιση της πολιτικής υπέρ του κεφαλαίου που εφάρμοσε η κυβέρνηση Ζοσπέν (συμμετείχε και το Γαλλικό ΚΚ) οδήγησε σε πολύχρονη κρίση του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Η κρίση συνεχίζεται, ενώ στελέχη του κατέλαβαν υπουργικές και άλλες δημόσιες θέσεις στην κυβέρνηση Σαρκοζί. Στην Ιταλία, η κυβέρνηση Πρόντι συνεχίζει την πολιτική του «δεξιού» Μπερλουσκόνι, στο κόμμα του οποίου έχουν προσχωρήσει στελέχη του πάλαι ποτέ Σοσιαλιστικού Κόμματος Ιταλίας που στις αρχές της δεκαετίας του '80 συνεργάστηκε (Κράξι) με τη Χριστιανοδημοκρατία των Αντρεότι - Φορλάνι. Ως κυβέρνηση, η επίθεσή τους κατά των εργαζομένων της Ιταλίας εκφράστηκε με την προώθηση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων και τον αντικομμουνισμό. Δεν είναι, λοιπόν, πρωτοφανής η σημερινή σύμπραξη στη Γερμανία. Χρήσιμο είναι επίσης να θυμηθούμε ότι το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας έχει απαρνηθεί από το 1959 το μαρξισμό, έστω έτσι όπως τον αντιλαμβανόταν, δηλαδή διαστρεβλωμένο.

Τα αδιέξοδα είναι προφανή. Και σήμερα το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας, νιώθοντας τη μεγάλη φθορά από την πολιτική του στη συγκυβέρνηση, πιέζει την καγκελάριο Μέρκελ, ώστε να βάλει λίγο νερό στο κρασί της. Και προτείνει να αυξηθεί ο χρόνος καταβολής του επιδόματος ανεργίας, όπως επίσης να καθοριστεί ελάχιστο μεροκάματο! Τέτοιου τύπου είναι η «αριστερή στροφή» της σοσιαλδημοκρατίας, που τα αστικά Μέσα προβάλλουν. Φυσικά, ούτε αυτά έχουν γίνει δεκτά από την Μέρκελ, η οποία υλοποιεί το πρόγραμμα «Ατζέντα 2010» που συμφωνήθηκε με τον πρώην καγκελάριο Σρέντερ και το κόμμα του, το SPD.

Την κρίση της διεθνούς σοσιαλδημοκρατίας ομολογούν και επιχειρούν να την αναλύσουν και αστοί δημοσιολόγοι. Ταυτόχρονα όμως, μαζί με τη δημοκοπία ότι τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα πρέπει να κάνουν «στροφή προς τα αριστερά», οι αστικοί μηχανισμοί προωθούν ως «εναλλακτικές λύσεις» σχήματα τύπου Λαφοντέν (βλέπε στη Γερμανία), που προβάλλονται ως μία δήθεν αριστερή σοσιαλδημοκρατική εκδοχή. Βάση της αποτελεί ο προσανατολισμός για «ενίσχυση των οικονομικά ασθενέστερων στρωμάτων μέσω της αναδιανομής του παραγόμενου κοινωνικού πλούτου». Την εκδοχή του σχήματος υπό τον Λαφοντέν (τμήμα του γερμανικού SPD και του πρώην Κομμουνιστικού Κόμματος της Ανατολικής Γερμανίας) υιοθετεί και ο ΣΥΝ στην Ελλάδα.

Η κρίση των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων έχει αντικειμενική βάση. Η «διαμαρτυρία» του προέδρου του SPD, Κουρτ Μπεκ, ότι «ο σύγχρονος νεοφιλελευθερισμός συγχέει την πολιτική ελευθερία με την ιδιωτικοποίηση και θέλει να μεταλλάξει τον αλληλέγγυο πολίτη σε εγωιστή αστό», δείχνει στην πραγματικότητα τα αδιέξοδα της σοσιαλδημοκρατίας.

Το ίδιο και η διαπίστωση του Ανρί Βεμπέρ, που έγραψε: «Ενας σοβαρός λόγος για τις ήττες του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος ήταν ότι δεν μπορούσε να γίνει καθαρά ορατό το μακροπρόθεσμο σχέδιό μας, εκείνη η "ρεαλιστική ουτοπία", χωρίς την οποία δεν μπορεί να υπάρξει κινητοποίηση της αριστεράς».

Τα κόμματα της σοσιαλδημοκρατίας είναι κόμματα του κεφαλαίου. Εδώ και χρόνια δεν μπορούν να διαχειρίζονται τα συμφέροντά του με το λεγόμενο «κοινωνικό κράτος» και με τον καπιταλιστικό κρατικό τομέα στην Παιδεία, στην Πρόνοια, στην Υγεία, αλλά και σε τομείς της οικονομίας, όπως η Ενέργεια, οι μεταφορές, οι επικοινωνίες κ.ά. Σε αυτό ακριβώς συνίσταται και η κρίση τους, αν και το «κράτος πρόνοιας» δε στηρίχτηκε μόνο από τα σοσιαλδημοκρατικά, αλλά και από τα χριστιανοδημοκρατικά κόμματα.

Οι ανάγκες αναπαραγωγής του κοινωνικού κεφαλαίου, οι πολιτικές παρεμβάσεις στην τάση μείωσης του μέσου ποσοστού κέρδους, οδήγησαν στις ιδιωτικοποιήσεις κρατικών τομέων, στη δεκαετία του 1980 και εκτεταμένα του 1990, στην κατεδάφιση εργατικών δικαιωμάτων και στην «πειθαρχία» των κομμάτων του στις αξιώσεις του κεφαλαίου για την ενίσχυση του «μονόδρομου» της ανταγωνιστικότητας. Σε αυτή τη γραμμή ενσωματώθηκαν πλήρως και Κομμουνιστικά Κόμματα που έχουν μεταλλαχτεί.

Ετσι, η «διαχωριστική γραμμή» ανάμεσα στη «δεξιά» και στην «αριστερά» περιορίζεται στη μεταξύ τους «πλειοδοσία» παροχών άμβλυνσης των πιο οξυμένων γωνιών της σχετικής εξαθλίωσης για να αποφευχθούν «κοινωνικές αναταράξεις».

Τα παραπάνω εξηγούν και γιατί «κοινωνικό κράτος» στον καπιταλισμό δεν υπάρχει. Κοινωνικό κράτος είναι μόνο το κράτος της εργατικής τάξης.

Το κοινωνικό έδαφος που χάνει η σοσιαλδημοκρατία επιχειρούν να καταλάβουν κόμματα όπως ο ΣΥΝ, στην Ελλάδα, στη βάση της υπεράσπισης του «κοινωνικού κράτους», στο νεοφιλελευθερισμό, αιτιολογώντας όμως τη γενική απελευθέρωση των αγορών στο όνομα της «παγκοσμιοποίησης».

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Σημειώσεις:

26. Εφημερίδα «ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ», 7 Οκτωβρίου 2007.

27. Εφημερίδα «ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ», 30 Σεπτεμβρίου 2007.