Κυριακή 22 Ιούνη 2008
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 15
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Το «ιρλανδικό θαύμα» και το ΟΧΙ του ιρλανδικού λαού

Δεν μπορούν τα κόμματα και τα επιτελεία του κεφαλαίου να κρύψουν τη λύσσα τους με το ΟΧΙ του λαού της Ιρλανδίας στην Ευρωσυνθήκη. Ετσι έβαλαν μπρος κάθε ισχυρό αστικό προπαγανδιστικό μέσο προκειμένου να δημιουργήσουν στις συνειδήσεις των λαών μαζική ψυχολογία αντίδρασης ως προς τους παράγοντες που διαμόρφωσαν το ΟΧΙ των Ιρλανδών εργαζομένων. Υποστηρίζουν λοιπόν πως η Ευρωσυνθήκη καταψηφίστηκε επειδή οι Ιρλανδοί εργάτες και αγρότες φοβήθηκαν πως θα «επιτρέπονταν οι αμβλώσεις»... Μέγα ψέμα! Από την πρώτη στιγμή η Καθολική Εκκλησία στην Ιρλανδία είχε ταχτεί υπέρ του ΝΑΙ. Το άλλο βρώμικο επιχείρημά τους είναι ότι οι Ιρλανδοί είναι «μεθύστακες»... Και το πλέον αισχρό ήταν το επιχείρημα ότι δεν ήξεραν τι ψήφιζαν, δηλαδή ότι είναι νοητικά καθυστερημένοι..! Βρώμικα και αισχρά επιχειρήματα, γιατί αν ήταν πραγματικότητα, τότε η χώρα την οποία ονόμασαν οικονομικό «θαύμα» σημαίνει ότι είναι «θαύμα μέθυσων και νοητικά καθυστερημένων».

Η αναφορά μας σ' αυτή την ξετσίπωτη αλλά επικίνδυνη προπαγάνδα θυμίζει το «αν η πραγματικότητα δε μας συμφέρει, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα»... Και η προσπάθεια συσκότισης των παραγόντων που συνέβαλαν στο συνειδητό ΟΧΙ έχει τη σημασία της για το κεφάλαιο. Γιατί ακόμα και στις ελάχιστες φωτογραφίες που έχουν ξεφύγει από τα ελεγχόμενα ειδησεογραφικά πρακτορεία βλέπουμε συνθήματα ενάντια στον ευρωστρατό, στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, στην ανεργία, στην ακρίβεια, στους φόρους κλπ. Που σημαίνει, διαμόρφωση συνείδησης κατά της αντιδραστικής πολιτικής της ΕΕ και βεβαίως του ιρλανδικού κράτους. Και φοβούνται τη γενικότερη αμφισβήτηση του σάπιου συστήματός τους και του λεγόμενου ιρλανδικού θαύματός τους. Που αυτό συνέβαλε στο συνειδητό ΟΧΙ.

Το «αντεργατικό «θαύμα»

Ποιο είναι όμως το «ιρλανδικό θαύμα»; Ετσι «βάφτισαν» την ανάπτυξη της ιρλανδικής καπιταλιστικής οικονομίας τη δεκαετία του '90. Πράγματι, ορισμένοι δείκτες της οικονομίας της χώρας παρουσίασαν, στο διάστημα από το 1994 έως το 2001, εντυπωσιακή εξέλιξη. Παραδείγματος χάριν, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) αυξήθηκε το 1994 κατά 5,8% και τα επόμενα χρόνια ακολούθησε μια επίσης ανοδική πορεία (το 1995 9,8%, το 1996 8,1%, το 1997 10,8%, το 1998 8,5%, το 1999 10,7%, το 2000 9,2%).

Τι κρύβεται όμως πίσω από το «ιρλανδικό θαύμα»; Ο σημαντικότερος παράγοντας της «ανάπτυξης» στην Ιρλανδία ήταν η μεγάλη εισαγωγή ξένων κεφαλαίων (κυρίως αμερικανικών) και κυρίως στους κλάδους της πληροφορικής και του φαρμάκου. Στην Ιρλανδία διαθέτουν μεγάλα εργοστάσια ή εγκαταστάσεις εταιρείες κατασκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών και εταιρείες λογισμικού, όπως οι APPLE, DELL, COMPAQ, GATE 2000 και AST, MICROSOFT, LOTUS, CLARIS, ORACLE, ΙΒΜ και NOVELL, αλλά και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της Υγείας και του Φαρμάκου, όπως οι ABBOTT, SCHERING PLOUGH, MERCK, JOHNSON & JOHNSON.

Βεβαίως, για να αποφασίσουν τα αμερικανικά μονοπώλια να κάνουν τις επενδύσεις τους, έπρεπε να υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις. Και γι' αυτό φρόντισαν οι κυβερνήσεις της Ιρλανδίας, δημιουργώντας ένα πρωτόγνωρα αντιδραστικό εργασιακό καθεστώς. Με θεμέλιό του τη λεγόμενη κοινωνική εταιρική σχέση.

Δημιούργησαν λοιπόν το «Εθνικό Κέντρο Partnership» (Συνεταιρισμού), στο οποίο συμμετέχουν από κοινού πολιτικά κόμματα, εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, συνδικαλιστικές οργανώσεις και ενώσεις εργοδοτών. Μέσω του «Εθνικού Κέντρου Συνεταιρισμού» επιδιώκεται η σύναψη τοπικών και κλαδικών συμφωνιών για την προώθηση των λεγόμενων Προγραμμάτων Σταθεροποίησης και Ανάπτυξης. Υποτιθέμενος στόχος των συμφωνιών είναι η απασχόληση. Οι συμφωνίες όμως που καταλήγονται προβλέπουν:

Συγκράτηση μισθών. Μερική απασχόληση. Εισαγωγή νέων μορφών οργάνωσης της εργασίας. Ευελιξία στη σχέση απασχόλησης. Ευελιξία του χρόνου εργασίας. Ετήσια διευθέτηση του χρόνου εργασίας. Ευελιξία στον τρόπο πληρωμής. Καθυστέρηση στη συνταξιοδότηση. Διάλειμμα καριέρας. Εργασία στο σπίτι. Τηλεεργασία. Εργασία με περιορισμένο χρόνο σύμβασης.

Η Ιρλανδία είναι μία από τις χώρες εκείνες όπου δεν υπάρχουν κατώτατοι διασφαλισμένοι μισθοί. Οι συμβάσεις που υπογράφονται για τους μισθούς είναι συνήθως τριετείς και οι ρυθμοί «αύξησης» γύρω από το 1% το χρόνο, και πάντως αρκετά κάτω από τον πληθωρισμό, που στη συγκεκριμένη περίοδο - τα στοιχεία της οποίας παρουσιάζουμε - ήταν σε ποσοστά πάνω από 3%!

Εφαρμόζουν κατά κόρον τη «μερική απασχόληση» παρουσιάζοντας έτσι υψηλά ποσοστά απασχόλησης. Αλλά σύμφωνα με τη «Γιούροστατ», οι μερικά απασχολούμενοι, που ήταν κάτω από το 8% στις αρχές της δεκαετίας του '80, το 2003 είχαν φτάσει ήδη στο 17%. Για τις γυναίκες το ποσοστό είναι 33,1%..!

Τι εννοούν «μερική απασχόληση»; Τους εργαζόμενους που, κατά τη διάρκεια της βδομάδας, κάνουν οποιαδήποτε εργασία για τουλάχιστον μία ώρα!!! Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ο μέσος χρόνος εργασίας των μερικά απασχολουμένων στην Ιρλανδία είναι 18,7 ώρες.

Οι νέες μορφές οργάνωσης της εργασίας έχουν σχέση με το δικαίωμα του εργοδότη να ορίζει ο ίδιος ανά πάσα στιγμή το χώρο και το αντικείμενο της εργασίας του μισθωτού, σε ένα καθεστώς εντατικοποίησης. Οσο για συνθήκες δουλειάς... Είναι ενδεικτικό ότι την περίοδο 1994-1997, για την οποία υπάρχουν επίσημα στοιχεία, τα εργατικά δυστυχήματα αυξήθηκαν στη χώρα κατά 82%, ενώ κατά 94% αυξήθηκε ο αριθμός των σοβαρών εργατικών ατυχημάτων.

Η εφαρμογή της «ευελιξίας στον τρόπο πληρωμής» σημαίνει ότι η εργοδοσία, ανάλογα με τις ανάγκες της, πληρώνει είτε με τη μορφή της «συμμετοχής των εργαζομένων στα κέρδη, είτε με το μοίρασμα μετοχών.

Το λεγόμενο «διάλειμμα καριέρας» είναι υποχρεωτική παύση της εργασίας σε εργαζόμενους, με το πρόσχημα της επανεκπαίδευσης και της απόκτησης ικανοτήτων, για να συμβάλει στην κινητικότητα της απασχόλησης. Στην ουσία είναι ένας προσχηματικός τρόπος απόλυσης, που αξιοποιείται από το κεφάλαιο για εργαζόμενους που λόγω της μεγάλης χρονικής διάρκειας στη δουλειά τους, στον επαγγελματικό τους τομέα, μπορεί να απαιτούν μεγαλύτερους μισθούς και καλύτερες συνθήκες εργασίας.

Τα συστήματα συνταξιοδότησης που ισχύουν στην Ιρλανδία είναι άθλια. Σύμφωνα με στοιχεία της «Γιούροστατ» όταν στην ΕΕ η μέση πληρωμή συντάξεων κινείται γύρω από το 13% του ΑΕΠ, στην Ιρλανδία το κεφάλαιο διέθετε για συντάξεις το 5,8% του ΑΕΠ το 1993, ενώ το 2003 το σχετικό ποσοστό έπεσε στο 3,9%. Παράλληλα, και ενώ ο μέσος όρος ηλικίας συνταξιοδότησης στην ΕΕ είναι τα 60 χρόνια, στην Ιρλανδία η αντίστοιχη ηλικία ξεπερνά τα 63 χρόνια, ενώ για τις γυναίκες είναι η ηλικία των 63,5 χρόνων.

Σύμφωνα επίσης με τη «Γιούροστατ», τα μεικτά κέρδη των επιχειρήσεων στη δεκαετία 1994-2003 αυξήθηκαν από το 41,1% στο 50% του ΑΕΠ. Η διαβόητη λοιπόν οικονομική ανάπτυξη σημαίνει ανάπτυξη των υπερκερδών των μονοπωλίων και όχι των λαϊκών εισοδημάτων. Τα δε μεικτά κέρδη, με βάση τις στατιστικές μεθόδους της ΕΕ, υπολογίζεται ότι την ίδια δεκαετία στην Ιρλανδία αυξήθηκαν κατά 300%!

Μεγάλωσαν οι κοινωνικές ανισότητες

Γι' αυτό, σχετικά με τα λεγόμενα «οικονομικά θαύματα» αλλά και γενικότερα για την ανάπτυξη κάθε καπιταλιστικής οικονομίας, το ερώτημα είναι: «Ανάπτυξη για ποιον;». Από την απάντηση σ' αυτό το ερώτημα φαίνεται καθαρά ότι δίπλα σ' αυτούς τους λίγους που ωφελήθηκαν πολύ, τους καπιταλιστές, είναι η μεγάλη λαϊκή πλειοψηφία που έχασε, και έχασε πολλά.

Σ' αυτή την περίοδο, του «θαύματος», μεγαλώνουν στο έπακρο οι κοινωνικές ανισότητες στην Ιρλανδία. Αυτό φαίνεται και από το εξής στοιχείο: Ενώ το 1987 το μερίδιο των μισθών στο συνολικό κοινωνικό εισόδημα βρισκόταν στο 71%, το 2000 υποχώρησε στο 58%. Σ' όλη τη δεκαετία του '90 οι μισθοί έμειναν καθηλωμένοι.

Η κυβέρνηση της Ιρλανδίας με το πρόγραμμα «Partnership 2000» επέβαλε αυξήσεις στους μισθούς (από το 2000 και μετά) κατά 1% το χρόνο! Την ίδια ώρα ο συντελεστής φορολόγησης των επιχειρηματικών κερδών μειώθηκε από 40% σε 20%.

Η ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης πήρε νέες μεγαλύτερες διαστάσεις, ιδιαίτερα στους κλάδους όπου έγιναν οι ξένες επενδύσεις. Συγκεκριμένα, στους τρεις κλάδους που κυριαρχούνται από το αμερικανικό κεφάλαιο (Πληροφορική, Ηλεκτρονικά, Φάρμακο) ο όγκος της παραγωγής αυξήθηκε κατά 375% (τη δεκαετία 1990 - 1999), ενώ η απασχόληση αυξήθηκε μόνο κατά 73%. Αποτέλεσμα αυτού είναι η παραγωγή ανά εργαζόμενο να αυξηθεί κατά 215%!

Παράλληλα, η Ιρλανδία, μεταξύ 1980 και 1996, μείωσε τις δημόσιες δαπάνες για την Υγεία κατά 20%, ενώ ο αριθμός των νοσοκομειακών κλινών μειώθηκε, σε βαθμό που η χώρα να κατέχει την τελευταία θέση ως προς αυτό το δείκτη μεταξύ των χωρών - μελών της ΕΕ.

Από το 2001 και μετά αρχίζει η άνοδος της ανεργίας στην Ιρλανδία (είχε φτάσει περίπου στο 23%), το μεγαλύτερο ποσοστό φτώχειας στην ΕΕ (το 29% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας). Κι αυτά είναι δύο μόνο ενδεικτικά, για την εξαθλίωση της ζωής των λαϊκών δυνάμεων, στοιχεία των συνεπειών του «ιρλανδικού θαύματος».

Υπάρχει μετά απ' όλ' αυτά αμφιβολία για τους παράγοντες που οδήγησαν συνειδητά τον ιρλανδικό λαό στο ΟΧΙ στην Ευρωσυνθήκη;

----------------------------

  • Στοιχεία για το άρθρο αυτό αντλήθηκαν από την «Κομμουνιστική Επιθεώρηση» (τεύχος 4 του 2004) και από άρθρο στο «Ρ» 16/4/2006 για το λεγόμενο ιρλανδικό θαύμα.

Επιμέλεια
Στέφανος ΚΡΗΤΙΚΟΣ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Οταν οι αστοί αρθρογραφούν με τίτλους: «Ιρλανδία εναντίον Φινλανδίας»...(2016-04-10 00:00:00.0)
Η καπιταλιστική ανάπτυξη δεν μπορεί να είναι αέναη...(2015-03-28 00:00:00.0)
Το ιρλανδικό θαύμα(2013-11-17 00:00:00.0)
Με αποφασιστικότητα ενισχύουμε την πάλη των λαών ενάντια στην ΕΕ(2008-06-21 00:00:00.0)
Οταν ένας λαός θέλει, τότε μπορεί!(2008-06-15 00:00:00.0)
Εφιάλτης και γάγγραινα για τους λαούς(2006-04-16 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ