Στα τέλη του Μάη πραγματοποιήθηκαν δύο εκθέσεις Εικαστικών Τεχνών, που σηματοδότησαν δύο εκ διαμέτρου αντίθετες διαδρομές: Η «Art Athina 2007» και η έκθεση «Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος, Ανθρωποι - χρώμα και σίδερο...». Σ' αυτές τις διοργανώσεις αναφέρεται το κείμενο της ζωγράφου - χαράκτριας Εύας Μελά.

«Την "Art Athina" διοργάνωσε ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αιθουσών Τέχνης (ΠΣΑΤ). Συμμετείχαν μόνο 15 από τις 100 και πλέον ελληνικές γκαλερί (μετά από επιλογή) και 21 από χώρες του εξωτερικού. Τιμώμενη χώρα η Ρωσία με τις "σημαντικότερες" (κατά τους διοργανωτές) γκαλερί της χώρας... Συνυπήρχαν η ευρηματικότητα στις μορφές, βασισμένη σε μια στέρεη καλλιτεχνική παιδεία, με ένα χυδαίο αντικομμουνιστικό περιεχόμενο, που έφθασε μάλιστα να προσπαθεί να γελοιοποιήσει το γνωστό σοβιετικό μνημείο για την Οκτωβριανή Επανάσταση».

«Η "Art Athina", έκθεση 4 ημερών, εμπορική έκθεση, με εισιτήριο για το κοινό ΚΑΙ για τους καλλιτέχνες(!!!) που επιχορηγήθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού, με 200.000 ευρώ (ποσό που αντιστοιχεί στην ετήσια επιχορήγηση από το ΥΠΠΟ του συλλογικού φορέα των 5.000 εικαστικών καλλιτεχνών, του ΕΕΤΕ, προκειμένου να ικανοποιήσει το σύνολο των αναγκών του, μεγάλες εκθέσεις με ανοιχτές προσκλήσεις, επιστημονικά συνέδρια, συνεργασία με καλλιτεχνικές ενώσεις στο εξωτερικό, διεθνείς διοργανώσεις, λειτουργικά έξοδα, εξυπηρέτηση κοινού κλπ.!!!)».

«Η "Art Athina" που χρόνια τώρα (και με τις προηγούμενες διοικήσεις του Πανελλήνιου Συνδέσμου Αιθουσών Τέχνης) βγάζει μια σχιζοφρενική σχέση με την ελληνική καλλιτεχνική πραγματικότητα, αφού παρουσιάζει μια πλασματική εικόνα που κάποιοι θέλουν να φτιάξουν για την ελληνική τέχνη: Μια εικόνα κοσμοπολιτισμού, που αποκαλύπτει πολλά "κόμπλεξ" κατωτερότητας έναντι της αισθητικής που προωθεί το διεθνές εμπόριο της Τέχνης, εικόνα διαφορετική από την πραγματική και από αυτήν που η ίδια η "ελληνική αγορά τέχνης" διαθέτει όλο το χρόνο... Ετσι έμειναν εκτός "Art Athina" οι περισσότερες αίθουσες τέχνης, αν και είναι μέλη του συνδέσμου. "Κόπηκαν" αίθουσες που έχουν μια ιστορία και που πρότειναν σημαντικά ονόματα της σύγχρονης ελληνικής τέχνης και μάλιστα καλλιτέχνες που είναι ευνοούμενοι της "ντόπιας αγοράς"... Εφθασε σε σημείο να "κοπεί" αίθουσα που πρότεινε την έκθεση σχεδίων του "εθνικού" μας γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά... Αντίθετα, βρέθηκαν να συμμετέχουν στην "Art Athina" γκαλερί που δεν τις ήξερε κανείς, με ξενικά ονόματα, αδιευκρίνιστης ως σήμερα ιδιοκτησίας και προέλευσης».

«Οσο για το γενικό κλίμα... Χρόνια τώρα, έχει επισημανθεί πως στις εκθέσεις του ΠΣΑΤ κυριαρχεί - κύρια στα περίπτερα των φιλοξενούμενων γκαλερί από το εξωτερικό - η υποκατάσταση των εικαστικών τεχνών από πλήθος αμφίβολης καλλιτεχνικής υπόστασης φωτογραφίες, από "εννοιολογικά" έργα στα οποία και αυτή ακόμα η δημιουργία με "έννοιες" είναι με πολύ ρηχό - συνήθως παιδαριώδες - περιεχόμενο. Πλήθος έργων που δηλώνουν τερατολαγνεία, βία, χυδαιότητα, πρόκληση ή κοσμοπολίτικη διακόσμηση και εντυπωσιασμό... Η υποκατάσταση της καρδιάς και του νου των καλλιτεχνών από τα εκφραστικά μέσα, αφού στις περισσότερες συμμετοχές το ίδιο "το εκφραστικό μέσον" αναγορεύεται σε αυτοσκοπό και ο "επιμελητής" της έκθεσης - ή ο χορηγός της - καθορίζει και το πεδίο μέσα στο οποίο καλείται να δημιουργήσει ο καλλιτέχνης!!!».

«Αυτό είναι ακόμα πιο έντονο και εμφανές στην παρουσία των γκαλερί του εξωτερικού, εκεί που το εμπόριο της τέχνης είναι πιο αμείλικτο, τα τεράστια οικονομικά συγκροτήματα έχουν μεγαλύτερη παρέμβαση στην τέχνη από ό,τι στην Ελλάδα (μέχρι στιγμής). Στην Ελλάδα, που παρουσιάζεται πολλές φορές από δίπλα σαν ένας περιθωριακός "βλαχοδήμαρχος". (Ο γγ του υπουργείου Πολιτισμού, Χρ. Ζαχόπουλος, δήλωσε για την Art Athina: "Υποστηρίζουμε την έκθεση αυτή γιατί είναι ένας εξωστρεφής θεσμός". Αλλωστε οι ίδιοι οι διοργανωτές της προσδιορίζουν στους στόχους της έκθεσης: "Να ενεργοποιήσει Ελληνες και ξένους συλλέκτες που θα οδηγήσει σε δυναμικές πωλήσεις σε μια συνεχώς αναπτυσσόμενη αγορά... συμβάλλοντας στην απόκτηση του ευδιάκριτου στίγματος. Να χειρίζεται με σύγχρονους επαγγελματικούς όρους την προβολή στην Ελλάδα και το εξωτερικό εδραιώνοντας ταυτόχρονα τη νέα δυναμική ταυτότητά της". Βέβαια, δίπλα στα εμπορευματοποιημένα έργα τέχνης, υπάρχουν πάντα και πολύ σημαντικά έργα, τα οποία όμως δε δίνουν το στίγμα στην έκθεση. Και βέβαια αξιοσημείωτη είναι η απουσία του "μεγάλου κοινού" από την έκθεση αυτή, σε σημείο που εύλογα κανείς αναρωτιέται μήπως η (απαράδεκτη) παρέμβαση της αστυνομίας που αποκαθήλωσε ένα έργο, υπαγορεύτηκε για διαφημιστικούς λόγους...».

«Από την άλλη, η έκθεση μέσα στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος. Με τη συμμετοχή 70 καλλιτεχνών. Χωρίς εισιτήριο, χωρίς αποκλεισμούς, με μοναδικό γνώμονα για τη συμμετοχή, την επαφή με τη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη και τους εργαζόμενους στο Πέραμα».

«Οπου οι καλλιτέχνες προσπάθησαν να γνωρίσουν τους εργαζόμενους μέσα από μια επικοινωνία δύο χρόνων, να έρθουν σε επαφή μαζί τους, να αισθανθούν τις συνθήκες ζωής και δουλιάς τους: Το Πέραμα της ανεργίας, των εργατικών ατυχημάτων, της ασυδοσίας των εφοπλιστών. Και αυτό προσπάθησαν να αποδώσουν με κάθε τρόπο, μέσα από όλα τα είδη της τέχνης, ζωγραφική, γλυπτική, χαρακτική, φωτογραφία, εγκαταστάσεις, βίντεο κ.ά. και μέσα από πολλές αισθητικές απόψεις και διαδρομές. Μέσα σε ένα χώρο που από μόνος του είχε ομορφιά της αληθινής ζωής και τη φόρτιση τόσο αισθητικά όσο και εννοιολογικά: Ενα εργοτάξιο, όπου τα έργα διακριτικά δήλωναν την απουσία και την ερήμωση, την εγκατάλειψη (και κατά μια άλλη έννοια, την παρουσία των εργατών). Μια έκθεση που πλαισιώθηκε με συζητήσεις, με συναυλίες, σαν γιορτή. Μια συλλογική προσπάθεια, όπου δεν υπήρχαν "κομισάριοι" και "επιμελητές", όπου όλοι οι καλλιτέχνες συμμετείχαν σε όλα, έστησαν την έκθεση, φύλαξαν βάρδιες, ξεναγούσαν τον κόσμο. Μια έκθεση που τα έργα δεν πωλούνταν. Που έγινε με μοναδικό στόχο να φέρει το έργο τέχνης στους τόπους δουλιάς, εκεί που βρίσκεται ο φυσικός του αποδέκτης. Και που είχε στους στόχους της να βάλει ένα λιθαράκι για την ανάπτυξη της καλλιτεχνικής δημιουργίας από τους ίδιους τους εργαζόμενους».

«Η έκθεση αυτή πραγματοποιήθηκε χωρίς επιχορήγηση. Τελικά, χορηγός ήταν ο ίδιος ο λαός, αφού η έκθεση πραγματοποιήθηκε χάρις στα "κόκκινα μεροκάματα" των σωματείων των εργαζόμενων στη Ν/Ζώνη Περάματος που φρόντισαν για τα πάντα. Μια έκθεση που ο ίδιος ο λαός την τίμησε με την παρουσία του γενναιόδωρα. Και που σηματοδότησε "κατάθεση ψυχής" και για τους εργαζόμενους στο Πέραμα και για τους καλλιτέχνες».

«Στον απόηχο αυτών των δύο εικαστικών γεγονότων, ανοίγει εκ των πραγμάτων μια συζήτηση για το ποια είναι και πού πάει η ελληνική τέχνη σήμερα. Τι εκπροσωπεί, και το κυριότερο: Τι επιδιώκει η "Art Athina"; Και κάθε έκθεση τέτοιου είδους. Και τι σηματοδοτεί ο "έρωτας" του ΥΠΠΟ με τις ιδιωτικές κερδοσκοπικές διοργανώσεις - πράγμα άλλωστε γνωστό και από την παλιότερη (επί ΠΑΣΟΚ) πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ. Αλλωστε ας θυμηθούμε τα λόγια ενός Γιαπωνέζου "παράγοντα" του εμπορίου της Τέχνης, στο Συνέδριο των Δελφών (1994): "Εμείς θα καθορίζουμε το περιεχόμενο που θέλουμε και οι καλλιτέχνες θα δημιουργούν πάνω σε αυτό". Τελικά, είναι κοινή ομολογία ότι η ελευθερία της έκφρασης, της Τέχνης (που είναι το ζητούμενο), δε χωράει μέσα στο σύστημα της "ελεύθερης" αγοράς».