Με τη ρητή δέσμευση του πρωθυπουργού και υπουργών της κυβέρνησης ότι μέσα στο 1997 θα προχωρήσουν σε προκήρυξη διαγωνισμών για την ιδιωτικοποίηση κερδοφόρων τμημάτων των εθνικών αξόνων ΠΑΘΕ (Πάτρα - Αθήνα - Θεσ/νίκη - Εύζωνοι) και Εγνατίας οδού, αναχώρησε χτες από τη χώρα μας η κοινοτική επίτροπος για θέματα περιφερειακής πολιτικής, Μ. Ματίες.

Οσο για τα αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης, να μην επηρεαστεί το ύψος της κοινοτικής χρηματοδότησης προς τη χώρα μας, λόγω της προγραμματισμένης διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης και να υπολογιστεί η ιδιαιτερότητα των υψηλών στρατιωτικών δαπανών της χώρας, η Γερμανίδα επίτροπος - με αρκετά κομψό πάντως τρόπο - τα απέρριψε χωρίς δεύτερη συζήτηση.

Η είσοδος των ιδιωτικών κεφαλαίων στην κατασκευή τμημάτων των δύο εθνικών αξόνων, έχει τα χαρακτηριστικά ενός νέου σκανδάλου, αντίστοιχου με αυτό της σύμβασης του αεροδρομίου των Σπάτων, της ζεύξης στο Ρίο - Αντίρριο κλπ. Για το θέμα αυτό ο "Ρ" πριν από ένα χρόνο, είχε παρουσιάσει μελέτη του τραπεζικού ομίλου "Barclays" με ημερομηνία 13 Μάρτη 1995 και για λογαριασμό του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, η οποία πρότεινε διαφορά σενάρια ιδιωτικοποίησης των δύο εθνικών αξόνων. Τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης αυτής ήταν τα ακόλουθα δύο: η αποπληρωμή των ιδιωτικών επιχειρήσεων θα γίνει μέσω της μακροχρόνιας εκμετάλλευσης των διοδίων σε τμήματα των οδών, με μεγάλη πυκνότητα οδικής κυκλοφορίας, τα οποία έχουν ήδη ολοκληρωθεί ή πρόκειται να ολοκληρωθούν στο εγγύς μέλλον. Επειδή όμως το ύψος των διοδίων το θεωρούσαν... χαμηλό, πρότειναν γενναίες αυξήσεις. Στα πλαίσια αυτά ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ ανακοίνωσε χτες αυξήσεις στα διόδια, ενώ το περιβάλλον του υπουργείου "διαρρέει" διάφορες σκέψεις, για αύξηση των διοδίων από φέτος και για τα δύο επόμενα χρόνια, που θα κυμανθεί μεταξύ του 50% και του 100%! Στόχος της φοροεπιδρομής, η είσπραξη 300 - 320 δισ. δραχμών, ώστε να αποζημιωθούν οι ιδιώτες κατασκευαστές. Σκάνδαλο, δηλαδή, πρώτο: σημαντικό μέρος του κόστους κατασκευής της Εγνατίας, όπου και διαπιστώνεται το μεγαλύτερο πρόβλημα χρηματοδότησης - η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων αρνείται να το χρηματοδοτήσει, επειδή το κρίνει μη αποδοτικό - μεταφέρεται στους εργαζόμενους.

Το δεύτερο σκάνδαλο συνδέεται με τη συμμετοχή κεφαλαίων των ιδιωτικών εταιριών σε διαφορά τμήματα των εθνικών αξόνων, που θα κυμανθεί γύρω στο 10%, ενώ το υπόλοιπο αφορά τη συμμετοχή του ελληνικού δημοσίου, κοινοτική χρηματοδότηση και τραπεζικά δάνεια.

Οσο για το μέλλον των διαρθρωτικών ταμείων, μέσω των οποίων υποτίθεται ότι επιδιώκεται η σύγκλιση των οικονομιών, η κοινοτική επίτροπος ήταν αρκετά σαφής: Κανένας υπουργός Οικονομικών - ανέφερε χαρακτηριστικά σε σχετική ερώτηση - δε νομίζω ότι θέλει να πληρώσει περισσότερα για τα διαρθρωτικά ταμεία. Ενώ στη συνέχεια δήλωσε με μεγαλύτερη σαφήνεια "δεν μπορούμε να πούμε ότι στο μέλλον θα υπάρξουν περισσότερα κονδύλια για τα διαρθρωτικά ταμεία. Μπορούμε όμως να διαχειριστούμε τα υπάρχοντα κονδύλια με καλύτερο τρόπο". Οσο για τις επικείμενες αλλαγές στη λειτουργία των ταμείων, η απάντηση ήταν έμμεση. "Ορθό θα ήταν να παρακολουθούμε το ρυθμό απορρόφησης, ώστε να μη γεμίζουμε βαρέλια δίχως πάτο". Και σύμφωνα με τα λεχθέντα της κοινοτικής επιτρόπου, στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά βαρέλια δίχως πάτο, μιας και σε πολλά τομεακά προγράμματα η απορροφητικότητα επενδύσεων είναι μικρή έως ελάχιστη.

Το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι ο ισχυρός πυρήνας της ΕΕ προωθεί συρρίκνωση των διαρθρωτικών ταμείων, το κερασάκι δηλαδή που χρησιμοποιούσαν προκειμένου να ανοίξουν τις αγορές των χωρών του Νότου στα εμπορεύματα των βορειοευρωπαϊκών χωρών. Αλλά και με τα λιγότερα αυτά χρήματα πρόκειται στο μέλλον να ενισχυθούν περισσότερες χώρες, μίας και η Γερμανία προωθεί την ένταξη της Πολωνίας, της Τσεχίας και της Ουγγαρίας, χώρες δηλαδή οι οποίες έχουν υποταχθεί οικονομικά στο γερμανικό Μάρκο.