Τρίτη 2 Φλεβάρη 1999
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 2
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΓΙΑ ΠΟΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΓΙΝΕΤΑΙ ΛΟΓΟΣ;

Ο πολύμορφος μαθητικός αγώνας που βρίσκεται εδώ και τρεις μήνες σε εξέλιξη, οι προσπάθειες πανεκπαιδευτικής έκφρασης της πάλης ενάντια στον αντιεκπαιδευτικό κυβερνητικό νόμο, αλλά και η εκδήλωση έμπρακτης δράσης από τμήματα της εργατικής τάξης, άλλων λαϊκών στρωμάτων και των φορέων τους, κατάφεραν να αναδείξουν ένα τεράστιο πολιτικό πρόβλημα με περιεχόμενο ευρύτερο απ' αυτό της παιδείας στην Ελλάδα. Αντικειμενικά το εκπαιδευτικό ζήτημα έχει ευρύ περιεχόμενο, πέρα από τη μετάδοση της συσσωρευμένης γνώσης στους μαθητές, αφού συνδέεται με τη μόρφωση, τη διαπαιδαγώγηση, τη διαμόρφωση κοινωνικής συνείδησης, την πολύπλευρη προετοιμασία των νέων ανθρώπων να ανταποκριθούν σε αυτό που πραγματικά πρέπει να είναι: Κοινωνικοποιημένοι, έτοιμοι να δημιουργήσουν, συμβάλλοντας στη συνέχεια της ανθρώπινης ιστορίας και της κοινωνικής εξέλιξης. Αν αυτός είναι ο σκοπός του σχολείου, τότε ανάλογη με τη συγκεκριμένη κάθε φορά φάση μιας ιστορικής περιόδου και με προσανατολισμό το μέλλον, μας ενδιαφέρει να είναι - βήμα -βήμα και γιατί όχι άλμα προς τα μπρος - και η εκπαιδευτική διαδικασία. Αυτό είναι ζήτημα προς κατάκτηση. Γι' αυτό το αίτημα των μαθητών για ενιαίο δωδεκάχρονο σχολείο απαντά στις σύγχρονες εκπαιδευτικές ανάγκες, δικαιολογημένα από την άποψη ότι διεκδικούν καλύτερη μόρφωση σε σχέση με το παρελθόν, αλλά και επιτακτικό σε σχέση με το δικό τους μέλλον.

* * *

Πραγματικά είναι πρώτιστη ανάγκη σήμερα να επεκταθεί η υποχρεωτική βασική εκπαίδευση στα 12 χρόνια, ώστε όλοι οι άνθρωποι να αποκτούν ευρύτερη γενική μόρφωση, πριν από οποιαδήποτε επαγγελματική κατάρτιση και πριν από οποιαδήποτε διαδικασία επιλογής για την Ανώτατη Εκπαίδευση. Τι σημαίνει όμως πρακτικά αυτό; Σημαίνει αποσύνδεση του Λυκείου από το σύστημα επιλογής για την ανώτατη εκπαιδευτική βαθμίδα και εξασφάλιση ίσων δυνατοτήτων πρόσβασης στην ανώτατη εκπαίδευση για όλους ανεξαίρετα τους μαθητές. Προϋπόθεση ίσων δυνατοτήτων μιας τέτοιας πρόσβασης είναι να έχει εξασφαλιστεί για όλους η ίδια γενική μόρφωση, μέσα από ενιαίο τύπο δωδεκάχρονου σχολείου. Η κατεύθυνση όμως του αντιεκπαιδευτικού νόμου είναι εντελώς αντίθετη μ' αυτήν. Η σύνδεση του Λυκείου με την πρόσβαση στα ΑΕΙ (υπήρχε βεβαίως και πριν με τις πανελλήνιες εξετάσεις) τώρα γίνεται ακόμη πιο στενή, που το Λύκειο χάνει εντελώς το χαρακτήρα του σχολείου για παροχή γνώσης και μόρφωσης, μετατρεπόμενο σε προθάλαμο επιλογής για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Σ' αυτή τη διαδικασία οι πανελλαδικές εξετάσεις, της Β και Γ Λυκείου, αποτελούν κλειδί στην όλη διαδικασία και μηχανισμό διαχωρισμού των μαθητών σ' αυτούς που θα προχωρήσουν στην ανώτατη εκπαίδευση και σ' αυτούς που θα αποκλειστούν, με τη διαφορά ότι οι τελευταίοι δε θα 'χουν αποκτήσει ούτε τα ελάχιστα της απαιτούμενης για κάθε άνθρωπο μόρφωσης. Ο κυβερνητικός νόμος, με τη μετατροπή του Λυκείου σε προθάλαμο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, εντείνει τον ανταγωνισμό μεταξύ των μαθητών και το άγχος για το Πανεπιστήμιο, ανοίγοντας το δρόμο στη διόγκωση των φροντιστηρίων (αν πριν στις πανελλήνιες εξετάσεις υπήρχαν τέσσερα μαθήματα τώρα έγιναν δεκατέσσερα), που αυξάνει το κόστος της εκπαίδευσης, κάνοντάς το απλησίαστο για τα παιδιά των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Ετσι εντείνονται οι ταξικοί - εξεταστικοί φραγμοί νωρίτερα, πριν την αποφοίτηση από το Λύκειο. Επομένως εδώ όχι ίσες δυνατότητες δεν υπάρχουν, αλλά εντείνονται οι ανισότητες. Και βεβαίως ο νόμος φρόντισε για τους μαθητές των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, που τους αποκλείει εκ των προτέρων το δικαίωμα στη μόρφωση, αλλά και στις ίσες δυνατότητες επιλογής μετά το Λύκειο, να τους στείλει, στα ανύπαρκτα - από άποψη υποδομής, προγραμμάτων, εξοπλισμού, καθηγητών, αλλά και διεξόδου για τους απόφοιτους τους - Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια, τα περίφημα ΤΕΕ. Ετσι διευρύνεται το παλιό χάσμα ανάμεσα στο Λύκειο και στην τεχνικοεπαγγελματική εκπαίδευση, αποφασίζεται από άλλους, νωρίτερα, η "μοίρα" του κάθε μαθητή.

* * *

Οι μαθητές λοιπόν παλεύουν για ένα Λύκειο αποδεσμευμένο από τη μετέπειτα πορεία τους, που θα παρέχει μόρφωση σε όλους και θα δίνει ίσες δυνατότητες για τη μετέπειτα επιλογή τους. Η κυβέρνηση και η άρχουσα τάξη θέλει ένα Λύκειο προσανατολισμένο μόνο σ' αυτούς που θα μπαίνουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ενίσχυσε τον ταξικό - επιλεκτικό χαρακτήρα του, για να ελέγξει τη ροή προς τις ανώτατες σχολές, για τους λίγους και εκλεκτούς της. Και έφτιαξε για τους πολλούς τα ΤΕΕ, ιδρύματα πρόωρης παραγωγής των προλεταρίων. Ετσι δεν είναι τυχαίο που το μαθητικό κίνημα έφτασε στο αίτημα για ενιαίο δωδεκάχρονο σχολείο, αντιστεκόμενο στην αντιδραστική μεταρρύθμιση, που οδηγεί τους μαθητές έξω από το Λύκειο, στα κατώτερα ΤΕΕ. Και ταυτόχρονα με τη διόγκωση των φροντιστηρίων ανοίγει το δρόμο στη διόγκωση της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Ενα πραγματικά καινούριο ποιοτικά σχολείο, για όλα τα παιδιά της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, δεν ανακυκλώνει τα παλιά υλικά των ταξικών φραγμών, της αποσπασματικής και στείρας μόρφωσης και της ιδιωτικοποίησης.

* * *

Σε ένα τέτοιο σχολείο, που στόχο θα είχε τη διαμόρφωση της προσωπικότητας του μαθητή, οι προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις θα γίνονταν στην τάξη με την ευθύνη των καθηγητών και των μαθητών του σχολείου σαν στοιχείο της συνολικής διαδικασίας διδασκαλίας - μάθησης και δε θα είχαν χαρακτήρα απόρριψης ή επιλογής. Ολοι οι μαθητές μπορούν και πρέπει να τελειώνουν το σχολείο και γι' αυτό πρέπει να παίρνονται μέτρα, σταθμίζοντας τις δυσκολίες και τις ικανότητες του κάθε μαθητή (την ταξική του προέλευση, το μορφωτικό του περιβάλλον, τις επιδόσεις του στις προηγούμενες τάξεις κλπ.). Ο νόμος κάνει το εντελώς αντίθετο. Ετσι οι μαθητές απέρριψαν την κυβερνητική "μεταρρύθμιση". Δικαιολογημένα επιμένουν στη διεύρυνση της γενικής μόρφωσης για όλη τη νεολαία, με ενιαίο 12χρονο σχολείο, να απαλλαγεί το Λύκειο από το βραχνά των πανελλαδικών εξετάσεων, να αποσυνδεθεί από τη διαδικασία εισαγωγής στα ΑΕΙ, να παγώσει τουλάχιστον ο νόμος και τα εξεταστικά μέτρα και στην έναρξη ουσιαστικού διαλόγου, για τη δημόσια εκπαίδευση. Η κυβέρνηση και ο υπουργός Παιδείας εμφανίζονται αδιάλλακτοι κι ας έχει χρεοκοπήσει πλέον η αντιεκπαιδευτική μεταρρύθμισή τους. Η συντριπτικά μεγάλη πλειοψηφία των μαθητών και του λαού την έχει καταδικάσει, οι αγώνες των μαθητών έχουν δικαιωθεί.

Στέφανος ΚΡΗΤΙΚΟΣ

Οι μαθητές λοιπόν παλεύουν για ένα Λύκειο αποδεσμευμένο από τη μετέπειτα πορεία τους, που θα παρέχει μόρφωση σε όλους και θα δίνει ίσες δυνατότητες για τη μετέπειτα επιλογή τους. Η κυβέρνηση και η άρχουσα τάξη θέλει ένα Λύκειο προσανατολισμένο μόνο σ' αυτούς που θα μπαίνουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, Λύκειο για τους λίγους και εκλεκτούς της


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ