Οι ισχυροί αυτού του κόσμου οραματίζονται τη χωρίς όρια εισροή χρημάτων, εμπορευμάτων και υπηρεσιών από τις βιομηχανικές χώρες προς όλον τον κόσμο. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), η Παγκόσμια Τράπεζα και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ) αποτελούν την αιχμή του δόρατος, όταν πρόκειται για άνοιγμα αγορών - μέχρι τώρα κλειστές - για το διεθνές κεφάλαιο. Ετσι, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου πέτυχε, μόνο το 1997, την υπογραφή για το άνοιγμα τριών αγορών: Το Φεβρουάριο, 69 κράτη συμφώνησαν για τη φιλελευθεροποίηση των αγορών τους στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, ακολούθησε μια συμφωνία για άνοιγμα της αγοράς στον τομέα της τεχνολογίας της πληροφορικής. Την 1η του Μάη 1999 φιλελευθεροποιούνται πλήρως οι οικονομικές υπηρεσίες μεταξύ 41 αναπτυσσόμενων χωρών και 29 χωρών-μελών του ΟΟΣΑ. Η συμφωνία αυτή ανοίγει στις ξένες χρηματιστηριακές υπηρεσίες, στις τράπεζες και τις ασφαλιστικές εταιρίες τις αγορές των κρατών που την υπέγραψαν. Και, φυσικά, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι από τα παραπάνω αυτοί που κατ' εξοχήν θα επωφεληθούν είναι τα ισχυρά οικονομικά κοντσέρν των πιο αναπτυγμένων βιομηχανικών χωρών. Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Ράμπιν, μάλιστα, δεν απέκρυψε ότι "αυτή η συμφωνία θα ανοίξει τις αγορές των οικονομικών υπηρεσιών σε απεριόριστο βαθμό, γεγονός που δεν είχε επιτευχθεί μέχρι τώρα, και ταυτόχρονα θα παρέχει συνεχώς οφέλη για τα αμερικανικά συμφέροντα".

Αντίθετα, οι αναπτυσσόμενες χώρες και οι λιγότερο οικονομικά αναπτυγμένεςβλέπουν με πολύ σκεπτικισμό την παραπάνω συμφωνία. Ο εκπρόσωπος της Αιγύπτου στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, Μονίρ Ζαχράν, δεν είναι ο μόνος που εκφράζει φόβους, ότι στο μέλλον οι τράπεζες και οι ασφαλιστικές εταιρίες των αναπτυσσόμενων χωρών θα είναι εύκολη λεία για τις πολυεθνικές εταιρίες. Και ασιατικές χώρες όπως η Ταϊλάνδη, η Μαλαισία και η Ινδονησία πιστεύουν ότι οι πολυεθνικές εταιρίες θα κάνουν πλιάτσικο στους οικονομικούς τομείς των χωρών τους - που έχουν ήδη πληγεί από τη νομισματική κρίση. Οταν, όμως το ΔΝΤ και η κύρια οργάνωση του μεγάλου αμερικανικού επιχειρηματικού λόμπι, το Συμβούλιο για Διεθνείς Επιχειρήσεις (US - CIB) έθεσαν σε αυτές τις χώρες την "εναλλακτική λύση" ή υπογράφουν τη συμφωνία ή κόβεται η επιπλέον οικονομική βοήθεια, τότε και αυτοί που είχαν τους ενδοιασμούς τους συμφώνησαν...

Αυτές τις μέρες του Μάη γίνεται λόγος για μία συμφωνία που έχει ακόμα μεγαλύτερη, μέγιστη, σημασία για το παγκόσμιο μεγάλο κεφάλαιο. Πρόκειται για την MAI, την Πολυμερή Συμφωνία για την Προστασία των Επενδύσεων, για την οποία γίνονται μυστικές διαπραγματεύσεις, στα πλαίσια του ΟΟΣΑ, από το 1995. Κανονισμοί προστασίας των εργαζομένων για δημοκρατική συμμετοχή στις αποφάσεις ή για το περιβάλλον δεν έχουν θέση, φυσικά, σε αυτήν τη συμφωνία.Αντίθετα, στην MAI καθορίζεται ολόκληρη δέσμη διεθνών κανόνων για τις επενδύσεις που "θα παρέχουν στις πολυεθνικές εταιρίες", όπως τονίζει ο Τόνι Κλαρκ από το Καναδικό Κέντρο Για Εναλλακτική Πολιτική (CCPA) "απεριόριστα δικαιώματα και ελευθερίες να αγοράζουν και να πουλάνε, καθώς και να μεταφέρουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες, όποτε και όπου θέλουν, σε ολόκληρο τον κόσμο - και όλα αυτά εντελώς ανεμπόδιστα, αφού δε θα μπορούν να γίνονται - το απαγορεύει το MAI - κρατικές παρεμβάσεις ή ρυθμίσεις.

Το αρχικό κείμενο του σχεδίου της συμφωνίας διανεμήθηκε, με απόλυτη μυστικότητα, την άνοιξη του 1997 μεταξύ των κυβερνήσεων των χωρών - μελών του ΟΟΣΑ. Αν και η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ) συμμετέχει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ως παρατηρητής, οι συνδικαλιστές δεν έλαβαν το αρχικό κείμενο του σχεδίου της συμφωνίας, αλλά μόνο αποσπάσματα. "Ωστόσο, ακόμα και αυτά τα αποσπάσματα ήταν αρκετά, για να καταλάβουν ότι με την υπογραφή της ΜΑΙ από τις κυβερνήσεις των 29 χωρών - μελών του ΟΟΣΑ αναγγέλλεται η οριστική, τώρα πια και πολιτική, παγκόσμια κυριαρχία των πολυεθνικών εταιριών, το τέλος του εθνικού κράτους, καθώς και του κοινωνικού κράτους", είπε η Μαρία Μις από τη γερμανική αντιπροσωπεία της ΔΟΕ. Σε δήλωσή της η γερμανική αντιπροσωπεία της ΔΟΕ διαπιστώνει: "Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότιμία τόσο εκτενής συμφωνία θέτει υπό αμφισβήτηση την κυριαρχία των λαών, των εθνικών κρατών με τα ελεύθερα εκλεγμένα κοινοβούλιά τους και τις κυβερνήσεις τους. Είμαστε της άποψης ότι καμία κυβέρνηση δεν έχει το δικαίωμα να υπογράψει μια συμφωνία που περιορίζει την κυριαρχία των λαών προς όφελόος της, χωρίς όρια επιβολής των συμφερόντων των πολυεθνικών. Απαιτούμε τη δημοσίευση της ΜΑΙ".

Ο κύριος Τσίμερ από το Υπουργείο Οικονομικών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας αρνήθηκε σε μια αντιπροσωπεία της ΔΟΕ την πρόσβαση στο κείμενο της συμφωνίας. Για τη μυστικότητα που τηρείται είπε χαρακτηριστικά: "Είναι καθ' όλα νόμιμο, να μη ρωτάμε τον απλό πολίτη υπό ποιες συνθήκες θα μπορεί να επενδύει μία επιχείρηση στο εξωτερικό".

Ο Φρεντ Σμιτ από το Ινστιτούτο για Κοινωνική - Οικολογική Οικονομική Ερευνα στο Μόναχο, αναφερόμενος στην MAI, επέκρινε τη Γερμανική Συνδικαλιστική Ομοσπονδία (DGB) "ότι δεν έκανε καμία αποφασιστική ενέργεια ώστε να δοθεί μεγαλύτερη δημοσιότητα και να υπάρξει αντίδραση στη συμφωνία". Γιατί, όπως είπε, εδώ δε γίνεται λόγος "για μικροεπεμβάσεις αισθητικής, αλλά για την αποτροπή μιας συμφωνίας, με την οποία παραμερίζονται τα τελευταία εμπόδια στο δρόμο των πολυεθνικών για την απεριόριστη κυριαρχία τους. Μακροπρόθεσμα θα πρέπει να αναποδογυρίσουμε τη ΜΑΙ και να γίνει ΙΑΜ - μία Διεθνής Συμφωνία για τον Ελεγχο των Πολυεθνικών".

Επιμέλεια: Γιάννα ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΗ