Βαριά εξακολουθεί να πέφτει η σκιά του Σουχάρτο στην πολιτική και οικονομική ζωή της Ινδονησίας, αφού παρά την παραίτησή του από τον προεδρικό θώκο, που ο ίδιος είχε καταλάβει πραξικοπηματικά πριν τριάντα και πλέον χρόνια, εξακολουθεί να κινεί τα νήματα της εξουσίας. Οι άνθρωποί του, όπως δικαστές, σημαντικοί αξιωματικοί του στρατού, διευθυντές υπουργείων και εταιριών, άνθρωποι - κλειδιά σε θέσεις εκδοτών ή ιδιοκτητών έντυπων αλλά και ηλεκτρονικών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, παραμένουν στα πόστα τους μέχρι σήμερα. Η μέρα οπότε θα ανανεωθεί η γραφειοκρατική και κρατική μηχανή της τέταρτης πολυπληθέστερης χώρας του κόσμου (202.000.000 άτομα!) φαίνεται πως θα αργήσει να ξημερώσει. Μεταξύ άλλων όχι μόνον γιατί ο "νέος" Πρόεδρος Χαμπίμπι είναι "πνευματικό τέκνο" του παλιού δικτάτορα, αλλά και επειδή κανείς, ούτε από την πολιτική εξουσία, ούτε από την ηγεσία του στρατού, δε φαίνεται διατεθειμένος να έρθει σε οριστική ρήξη με το νεποτισμό, τη δύναμη της οικογένειας Σουχάρτο.

Ετσι, μόνον ανέκδοτο δεν είναι η "ιστορία" που κυκλοφορεί εδώ και καιρό στην Τζακάρτα: "Από τον καιρό που πατάς το πόδι σου στο αεροδρόμιο, γεμίζεις το πορτοφόλι της οικογένειας Σουχάρτο. Πώς; Κάνοντας πολύ απλές κινήσεις όπως με το να αγοράζεις τσιγάρα, να παίρνεις ταξί, να πληρώνεις διόδια και ξενοδοχείο, να αγοράζεις εφημερίδες..." (1).

Σαν αρχίσει κανείς να ψιλοψάχνει την ιστορία του αισχρού πλουτισμού της οικογένειας Σουχάρτο - σε βάρος του ινδονησιακού λαού, εννοείται... - του έρχεται στο μυαλό ο παράλληλος βίος και πολιτεία ενός άλλου δικτάτορα, εξίσου αβυσσαλέου και αδίστακτου: του Ζαϊρινού Μομπούτου Σεσεσέκο! Ισως, γιατί όπως και στην περίπτωση του τελευταίου, έτσι και στην περίπτωση του 76χρονου Σουχάρτο, έχουμε να κάνουμε με έναν από τους πλουσιότερους ανθρώπους της Γης. Το περιοδικό FORBES εκτιμούσε την περιουσία του σε 16 δισ. δολάρια και τον κατέτασσε ανάμεσα στους έξι πλουσιότερους της Γης. Οσο για την περιουσία της οικογένειάς του (έξι παιδιά, συγγενείς, ετεροθαλής αδελφός κλπ.); Αυτή συνολικά ξεπερνά τα 30 δισ. δολάρια.

Και ο νέος Πρόεδρος Χαμπίμπι; Ο 61χρονος Χαμπίμπι δε φέρει τόσο την ταμπέλα του πλουτοκράτη όσο του "ονειροπόλου υψηλής τεχνολογίας". Οχι μόνον γιατί διαθέτει το δικό του κόμβο στο Διεθνές Διαδίκτυο Πληροφοριών (ΙΝΤΕΡΝΕΤ), ή επειδή διαθέτει μία σεβαστή σειρά αεροπλανικών μοντέλων στο γραφείο του, αλλά και γιατί υποστήριξε με θέρμη στο παρελθόν πολυδάπανα σχέδια, με πρώτο, εκείνο για την ανάπτυξη μίας φιλόδοξης ινδονησιακής - παρακαλώ! - αεροναυπηγικής βιομηχανίας και δεύτερο, την ανάπτυξη κέντρων παραγωγής πυρηνικής ενέργειας σε μία ταλαιπωρημένη από τους Εγκέλαδους Ινδονησία! (2).

Βέβαια, όλα αυτά δεν είναι τυχαία. Ο Χαμπίμπι σπούδασε αεροναυπηγική στη Γερμανία και δούλευε για πολλά χρόνια ως αντιπρόεδρος στην αεροναυπηγική εταιρία "Messerschmitt - Bolkow" έως ότου τον κάλεσε ο Σουχάρτο το 1974 για να αναλάβει υπουργός Ερευνών και Τεχνολογίας... Πέραν αυτών, ο Χαμπίμπι είναι γνωστός ως αφοσιωμένος μουσουλμάνος, ιδρύοντας το 1990 την "Ινδονησιακή Ενωση Μουσουλμάνων Διανοούμενων". Θα πετύχει, άραγε, στο νέο του ρόλο;

Ανθρωποι που τον γνωρίζουν καλά, του αμφισβητούν τις ικανότητες του πολιτικού. Τον θεωρούν όλοι "παιδί του Σουχάρτο" (3) με ελάχιστη προσωπική πολιτική πείρα και γι' αυτό ελάχιστοι εμπιστεύονται πως θα μπορέσει να ανταποκριθεί στα αιτήματα των φοιτητών και του λαού για δημοκρατικές αλλαγές, εκλογικές μεταρρυθμίσεις και κάλπες σε σύντομο χρονικό διάστημα... Οσο για τις ικανότητές του στα οικονομικά; Κυκλοφορούν φήμες πως η κατάρτιση του Χαμπίμπι σε οικονομικά ζητήματα περιορίζεται σε παράλογες θεωρίες "ζιγκ ζαγκ", περί αντιμετώπισης του πληθωρισμού με μείωση και μετά διπλασιασμό των τραπεζικών επιτοκίων κλπ.

Οσο για την αντιπολίτευση; Χρόνια αντικομμουνισμού και καταπίεσης στοιχειωδών δημοκρατικών πολιτικών δικαιωμάτων κάνουν φανερά τα σημάδια τους σε μία απονευρωμένη αντιπολίτευση. Η αχνή φωνή της φαίνεται να περιορίζεται σε δύο κυρίως πρόσωπα: Τον 54χρονο Αμιέν Ράις, ηγέτη του μουσουλμανικού κόμματος "Μουχαμαντίγιαχ" και τη χαμηλών τόνων 51χρονη κόρη του πρώην Προέδρου Σουχάρτο και προεδρίνα του απαγορευμένου "Ινδονησιακού Δημοκρατικού Κόμματος", Μεγκαβάτι Σουκαρνοπούτρι...

Δ. ΟΡΦ.

(1) "Ιντερνάσιοναλ Χέραλντ Τρίμπιουν": "Τι θα γίνει με τα πλούτη της "Σουχάρτο ΑΕ""; (23 - 24 Μάη).

(2) B. J. Habibie: Suharto's successor and boyhood friend, CNN Interactive (21 Μάη).

(3) ΤΙΜΕ "Ποιος είναι ο Χαμπίμπι;" (1 Ιούνη 1998)