ΗΝΩΜΕΝΑ ΕΘΝΗ (του ανταποκριτή μας Χρ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ). -

Εκτραχύνονται οι σχέσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και τον ΟΗΕ, μετά την καταψήφιση από τη Γενική Συνέλευση του διεθνούς οργανισμού (22/12/97) της αμερικάνικης αξίωσης να μειωθεί από 25% στο 20% η εισφορά των ΗΠΑ στον ετήσιο προϋπολογισμό του ΟΗΕ.

Στη διάρκεια των σχετικών συζητήσεων, διατρανώθηκε πανηγυρικά ότι οι ΗΠΑ έχουν εντελώς απομονωθεί από τα υπόλοιπα 184 μέλη του Οργανισμού. Ακόμα και οι παραδοσιακοί σύμμαχοί τους απέρριψαν την απαίτηση της Ουάσιγκτον για σμίκρυνση της εισφοράς της, η οποία, ας σημειωθεί, έχει εξαρχής οριστεί σ' αυτό το ύψος από τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ, με βάση τη θέση που κατέχουν οι ΗΠΑ στην παγκόσμια οικονομία.

Οι αντιπρόσωποι στις πιο πάνω συζητήσεις δήλωσαν ότι είναι πρόθυμοι να εξετάσουν ξανά το θέμα των εισφορών μέσα στο 1998, υπό τον όρο όμως ότι στο μεταξύ οι ΗΠΑ θα μειώσουν σημαντικά το σημερινό επίπεδο του χρέους τους, το οποίο ξεπερνάει τα 1,3 δισεκατομμύρια δολάρια και έχει πραγματικά φέρει τον Οργανισμό στα πρόθυρα οικονομικής χρεοκοπίας. Ωστόσο, μόλις πρόσφατα, το αμερικανικό Κογκρέσο είχε σκαιότατα απορρίψει την εξόφληση του χρέους, αν πρώτα δε μειωνόταν το ποσοστό της εισφοράς στο 20%.

Σύμφωνα με τα ετήσια ποσοστά εισφοράς, που καθόρισε στην ίδια συνεδρίασή της (22/12/97) η ΓΣ για τα επόμενα τρία χρόνια, οι χώρες που επωμίζονται τα μεγαλύτερα βάρη είναι η Ιαπωνία και τα 15 μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η εισφορά της Ιαπωνίας θα αυξηθεί από 17,9% το 1998 στο 20,5% το έτος 2000, δηλαδή θα πλησιάσει το αμερικάνικο ποσοστό, παρά την πολύ μικρότερη οικονομική δυναμικότητά της. Τρίτη έρχεται η Γερμανία, με 9,6%. Ο προϋπολογισμός του ΟΗΕ έχει οριστεί για τα επόμενα δύο χρόνια στα 2,585 δισεκατομμύρια δολάρια περίπου.

Το πνεύμα που κυριάρχησε στην πιο πάνω συνεδρίαση της ΓΣ εκφράστηκε παραστατικά από τον αντιπρόσωπο του Λουξεμβούργου, Λουίς Βόλζφελντ, ο οποίος, μιλώντας εκ μέρους της ΕΕ, τόνισε μεταξύ άλλων: "Η Ευρωπαϊκή Ενωση επιθυμεί να κάνει σαφές ότι θα συμφωνήσει να ξαναρχίσουν συνομιλίες, μόνο αν οι ΗΠΑ υιοθετήσουν υποχρεωτικές νομικές δεσμεύσεις, που θα τους δώσουν τη δυνατότητα να εξοφλήσουν στο ακέραιο τις καθυστερούμενες δόσεις τους και να σεβαστούν τις οικονομικές υποχρεώσεις τους απέναντι στο Χάρτη του ΟΗΕ". Αναφερόμενοι στις εξελίξεις αυτές, οι "Νιου Γιορκ Τάιμς" παρέθεταν δηλώσεις Αμερικανών διπλωματών, σύμφωνα με τις οποίες "ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο δύσκολη η αντιπροσώπευση των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Εθνη. Η έχθρα κατά της Ουάσιγκτον, που άλλοτε ήταν σιωπηρή, τώρα εκφράζεται ανοιχτά".

Η νέα αυτή κατάσταση προκάλεσε - όπως αναμενόταν άλλωστε - βιαιότατες αντιδράσεις στον υπερατλαντικό χώρο. Χαρακτηριστικό σχετικά είναι το νομοσχέδιο που έχουν υποβάλει στη Βουλή των Αντιπροσώπων δεκάδες μέλη της, με το οποίο ζητούν την αποχώρηση των ΗΠΑ από τον ΟΗΕ.

Μέσα στα ίδια σχέδια φαίνεται να εντάσσεται και μια αλλόκοτη επιστολή, που στάλθηκε στο Καπιτώλιο, έδρα του Αμερικανικού Κογκρέσου, υπογραφόμενη δήθεν από τον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού, Κόφι Ανάν, που τον εμφάνιζε να λέει ότι θα ήταν ευτυχής, αν έβλεπε τις ΗΠΑ να αποχωρούν από τον ΟΗΕ. Ο Γενικός Γραμματέας, κατάπληκτος, διαβεβαίωσε κατηγορηματικά ότι ποτέ δεν έγραψε μια τέτοια επιστολή.

Ταυτόχρονα, και η Κέι Μπέιλι Χάτσισον, μέλος της αμερικανικής Γερουσίας, διέψευσε και αυτή ότι έστειλε με την υπογραφή της επικριτική επιστολή κατά του ΟΗΕ στο γραφείο του Ανάν ως απάντηση στην πιο πάνω επιστολή. Επιπρόσθετα, ο εκπρόσωπός της, Ερικ Ραφ, διευκρίνισε ότι η κυρία Χάτσισον, που ανήκει στο Ρεπουμπλικάνικο Κόμμα, δεν έγραψε μεν την επιστολή, που αποδίδεται σ' αυτήν, όμως συμφωνεί με το περιεχόμενό της...

Στη συνέχεια, ο Σάσι Θαρούρ, βοηθός του Γενικού Γραμματέα, δήλωσε στους "Νιου Γιορκ Τάιμς" ότι ακόμα και αν η αρχική "επιστολή" ήταν πλαστή, η απάντηση από το Κογκρέσο προκάλεσε απογοήτευση. Και με την ευκαιρία αυτή, υπενθύμισε μια αμερικανική έρευνα, που έδειχνε ότι η οικονομία των ΗΠΑ ωφελείται από την παρουσία του ΟΗΕ σ' αυτή τη χώρα - αγορά εφοδίων, υπηρεσίες κτλ. - κατά 3,2 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Απ' αυτά, ένα μεγάλο μέρος το καρπούται η Νέα Υόρκη.

Ποιοι, λοιπόν, κρύβονται πίσω από τις μυστηριώδεις αυτές επιστολές;

Πάντως, όλες αυτές οι υπονομευτικές και ύποπτες ενέργειες καταγγέλλονται αναφανδόν από πολλούς παράγοντες της χώρας.

Σε άρθρο του στην εφημερίδα "Κρίστιαν Σάιενς Μόνιτορ", ο ανταποκριτής του τηλεοπτικού σταθμού CBS, Ρίτσαρντ Χότελετ, στηλιτεύει την αντιφατική και ανακόλουθη τακτική των ΗΠΑ απέναντι στον ΟΗΕ, παρατηρώντας: "Για χρόνια, οι ΗΠΑ δεν έχουν καταβάλει στο ακέραιο τις εισφορές τους στον τακτικό προϋπολογισμό του ΟΗΕ και για τις ειρηνευτικές επιχειρήσεις, μολονότι έχουν ψηφίσει γι' αυτές". Και ακόμα: "Οι ΗΠΑ επιμένουν ότι συνθήκες, σαν αυτές που απαγορεύουν τη διασπορά και δοκιμή πυρηνικών όπλων, πρέπει να τηρηθούν κατά γράμμα, οι ίδιες όμως παραγνωρίζουν τις δικές τους υποχρεώσεις να καταβάλουν το μέρισμά τους στις δαπάνες του ΟΗΕ".

Επίσης, τρεις οργανώσεις - Φόρουμ Οικουμενικής Πολιτικής, Παγκόσμια Ομοσπονδία Συνδέσμων του ΟΗΕ, Παγκόσμιο Ομοσπονδιακό Κίνημα - σε πρόσφατη διαδήλωση συμπαράστασης έξω από την έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, επισήμαιναν σε φυλλάδιό τους: "Για δύο και πλέον χρόνια ο ΟΗΕ βρίσκεται στο μεταίχμιο οικονομικής κατάρρευσης. Κράτη - μέλη τού οφείλουν σήμερα 2,4 δισεκατομμύρια δολάρια, από τα οποία 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια οφείλουν οι ΗΠΑ - περισσότερα από ό,τι όλα μαζί τα άλλα μέλη. Η κρίση αυτή εξανάγκασε τον ΟΗΕ να προβεί σε συντριπτικές περικοπές στον προϋπολογισμό του". Και πρόσθετε: "Η κυβέρνησή μας δρα ενάντια στους πόθους της μεγάλης πλειοψηφίας τον ψηφοφόρων. Είναι καιρός να σταματήσει η Ουάσιγκτον να παραβαίνει το διεθνές δίκαιο και ν' αρχίσει να υπακούει στους εκλογείς της".

Το ίδιο έντονα επικρίνει την Ουάσιγκτον και η έγκυρη "Ενωση των ΗΠΑ για τα Ηνωμένα Εθνη" (ΟΗΕ - ΗΠΑ), που έχει 25.000 μέλη και συνεργάζεται με 145 άλλες εθνικές οργανώσεις, οι οποίες συνολικά αριθμούν δεκάδες εκατομμύρια μέλη.

Σε δελτίο Τύπου, σχολιάζοντας μια συγκέντρωση που έγινε τελευταία στην πόλη Ιντιπέντενς της πολιτείας Μιζούρι, ιδιαίτερη πατρίδα του πρώην Προέδρου Χάρι Τρούμαν, σημείωνε ότι ενώ ένας εκπρόσωπος της κυβέρνησης Κλίντον, σε ομιλία του κατά τα εγκαίνια μιας νέας εκεί πλατείας, εκθείαζε τη σπουδαιότητα του ΟΗΕ, εκτόξευσε και την παρακάτω προειδοποίηση: "Χωρίς μεταρρύθμιση (στο διεθνή οργανισμό) και μια μείωση της κλίμακας των αμερικανικών οφειλών, οι Ηνωμένες Πολιτείες δε θα καταβάλουν τις συνδρομές τους και θ' αρχίσουν να απαγκιστρώνονται από τα Ηνωμένα Εθνη...".

Κατά την άποψη της ΟΗΕ - ΗΠΑ, συνεχίζει το σχόλιο, "οι λέξεις αυτές αποτελούν μιαν ιστορική επιδείνωση στις σχέσεις ΗΠΑ - ΟΗΕ και μια παράξενη ομολογία της κυβέρνησης ότι είναι ανίκανη να εξασφαλίσει την υποστήριξη του αμερικανικού λαού για να αντιταχθεί στο αντι-ΟΗΕ αίσθημα του Κογκρέσου... Το θέμα είναι η απειλή του Κογκρέσου να καταφέρει ανεπανόρθωτο πλήγμα στις σχέσεις μας με τα Ηνωμένα Εθνη, αν τα άλλα 184 κράτη - μέλη του ΟΗΕ - ανάμεσά τους και οι στενότεροι σύμμαχοί μας - δε συμφωνήσουν να ζουν με κάποιους όρους υπαγορευόμενους από μια μικρή, αλλά ισχυρή ομάδα Αμερικανών νομοθετών".

Και κατέληγε: "Η ΟΗΕ - ΗΠΑ πιστεύει σταθερά σ' αυτό που ο ίδιος ο Πρόεδρος Κλίντον διαβεβαίωνε δημόσια, μόλις πρόσφατα, όταν μιλούσε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ότι η υποστήριξη του ΟΗΕ από τις ΗΠΑ είναι απόλυτα προς το εθνικό και οικουμενικό συμφέρον. Ομως, η δήλωση στην Ιντιπέντενς δυστυχώς προβάλλει μια άλλη πραγματικότητα στην πολιτική της Ουάσιγκτον και πρέπει να ληφθεί σοβαρότατα υπόψη".