Οταν το 1984 - μετά από χρόνιους αγώνες των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά και του συνόλου του λαϊκού κινήματος - λειτούργησαν για πρώτη φορά τα τετραετή Πανεπιστημιακά Τμήματα (ΠΤ) δασκάλων και νηπιαγωγών, δημιουργήθηκε αμέσως η ανάγκη της επιστημονικής και διοικητικής αναβάθμισης και εξομοίωσης των δασκάλων των διετών Παιδαγωγικών Ακαδημιών (ΠΑ) με αυτούς των ΠΤ.
Το πρώτο αίτημα που έμπαινε τότε από το δασκαλικό συνδικαλιστικό κίνημα ήταν το άμεσο κλείσιμο των ΠΑ και των Σχολών Νηπιαγωγών και το άνοιγμα των ΠΤ στους εν ενεργεία δασκάλους, έτσι ώστε να πάρουν όλες τις παραπανίσιες γνώσεις που έπαιρναν οι συνάδελφοί τους στα Πανεπιστήμια. Αν αυτό τότε είχε γίνει σήμερα δε θα υπήρχε κανένα πρόβλημα.
Ωστόσο, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ λειτούργησε για 4 χρόνια ακόμη (1988) τις ΠΑ- για μικροκομματικές και μόνο σκοπιμότητες - γεγονός που δημιούργησε μεγάλη συμφόρηση στην επετηρίδα και αδιαφόρησε εντελώς για την επιστημονική αναβάθμισηδασκάλων και νηπιαγωγών, με αποτέλεσμα να προκύψουν σήμερα στα σχολεία δάσκαλοι δύο "ταχυτήτων": Οι απόφοιτοι των ΠΑ και οι απόφοιτοι των ΠΤ. Το 1984 με το νόμο 1505, ο οποίος ψηφίστηκε κάτω από την πίεση των εκπαιδευτικών, επιτεύχθηκε ένα θετικό βήμα προς την εξομοίωση: Οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εξομοιώθηκαν μισθολογικά - διοικητικά με τους αποφοίτους τετραετών ΠΤ. Ωστόσο, αυτό δεν αρκούσε γιατί από τη μια αναγνωριζόταν "επιστημονική ανεπάρκεια" στους αποφοίτους ΠΑ, ενώ από την άλλη δεν τους δινόταν - και δεν τους δίνεται - η δυνατότητα μεταπτυχιακής εργασίας. Το 1990 επί υπουργίας του κ. Δεσποτόπουλου, υπογράφηκε το ΠΔ 130/90 που δρομολογούσε μια κάποια λύση στο ζήτημα. Το διάταγμα όμως αυτό έμεινε ουσιαστικά στα χαρτιά - με εξαίρεση κάποια ελάχιστα ΠΤ που το εφάρμοσαν,είτε γιατί οι υπουργοί (ΠΑΣΟΚ-ΝΔ) δε χρηματοδότησαν τα προγράμματα εξομοίωσης, είτε γιατί κάποιοι πανεπιστημιακοί αδιαφόρησαν για την εφαρμογή του. Ετσι φτάνουμε στο χειμώνα του 1997 όπου, ενόψει των μεγάλων κινητοποιήσεων στην εκπαίδευση, ο κ. Αρσένης - για δημαγωγικούς και μόνο λόγους - αναγγέλλει ότι θα ξεκινήσει πρόγραμμα "εξομοίωσης - επανακατάρτισης" με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Το πρόγραμμα αυτό ξεκίνησε το περασμένο καλοκαίρι και δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια τυπική εικονική "εξομοίωση", με σκοπό η κυβέρνηση να παρουσιάσει "έργο", για να μπορέσει να εισπράξει τα 7,3 δισ. δραχμές μέχρι τις 31-12-'99 από το Β ΚΠΣ της ΕΕ, εξομοιώνοντας μόνο 12.000 εκπαιδευτικούς, ενώ για τους άλλους δεκάδες χιλιάδες,... έχει ο Θεός. Σ' αυτό το πρόγραμμα - κοροϊδία, δυστυχώς συμφώνησε και η πλειοψηφία της ΔΟΕ (παρατάξεις ΠΑΣΚ - ΔΑΚΕ - ΣΥΝ), με εξαίρεση τη "Δημοσιοϋπαλληλική Ενότητα Εκπαιδευτικών", αγνοώντας απόφαση της 64ης ΓΣ του κλάδου.
Από τον τρόπο που άρχισε να λειτουργεί η "εξομοίωση" βγαίνουν αβίαστα τα παρακάτω συμπεράσματα:
α) Ο τρόπος αυτός "εξομοίωσης" είναι πολιτική επιλογή της κυβέρνησης και όχι "πρόχειρη" απόφαση λόγω "άγνοιας" του ζητήματος όπως αρκετοί με φανερές σκοπιμότητες προπαγανδίζουν. Η κυβέρνηση θέλει εκπαιδευτικό ημιμαθή και όχι πολύπλευρα μορφωμένο, για να τον έχει "υποχείριό της". Το έχει δείξει, άλλωστε, αυτό και με άλλες ενέργειές της (π. χ. με τη σχεδόν ανύπαρκτη επιμόρφωση).
β) Το πρόγραμμα εξομοίωσης στήθηκε κατά κύριο λόγο για να απορροφηθούν τα κονδύλια του Β ΚΠΣ και να αποδοθούν σε κάποιους "ημέτερους" επιμορφωτές και"επιμορφωτές παρατρεχάμενους" του ΥΠΕΠΘ και σε καμία περίπτωση για επιστημονική εξομοίωση.
γ) Η αδιαφορία για την επιστημονική αναβάθμιση των δασκάλων και νηπιαγωγών, τόσο της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΠΘ, όσο και της πλειοψηφίας των καθηγητών των ΠΤ που έτρεξαν να στελεχώσουν τα "τμήματα εξομοίωσης", φαίνεται ξεκάθαρα από το πρόγραμμα σπουδών: Μέχρι και 28 μαθήματα υποχρεώνονται να παρακολουθήσουν και να εξεταστούν οι δάσκαλοι σ' ένα διάστημα δύο χρόνων ενώ, ταυτόχρονα, θα εργάζονται στο σχολείο. Από αυτά τα περισσότερα είναι επαναλήψεις μαθημάτων που έχουν διδαχθεί στις ΠΑ, η επιλογή τους καθώς και αυτή της διδακτέας ύλης γίνεται "κατά βούληση", χωρίς ενιαίο σχεδιασμό προγράμματος, με αποτέλεσμα να διαφοροποιούνται από ΠΤ σε ΠΤ, ενώ κάποια άλλα μαθήματα είναι παντελώς άχρηστα στο δάσκαλο. Αλήθεια τι μπορεί να χρησιμεύσει στον εκπαιδευτικό το μάθημα της "Ευρωπαϊκής Διάστασης της Εκπ/σης;" (πληροφορούμαστε ότι γίνεται και από φιλοκυβερνητικούς συνδικαλιστές). Αν αυτό δεν είναι κοροϊδία προς έναν κλάδο και προς ολόκληρη την κοινωνία, τότε τι είναι;
δ) Το πρόγραμμα εξομοίωσης - όπως και άλλα προγράμματα της ΕΕ - χρησιμοποιούνται από την κυβέρνηση για την "εξαγορά συνειδήσεων". Αλλιώς πώς μπορούμε να εξηγήσουμε το φανατισμό ορισμένων πανεπιστημιακών να εφαρμόσουν αυτό το "έκτρωμα", που όχι μόνο δεν ωφελεί τους εκπαιδευτικούς σε τίποτα, αλλά τους εξοντώνει, επιβαρύνοντας την ατομική και οικογενειακή τους κατάσταση ή ακόμα το γεγονός ότι σε πολλά τμήματα εξομοίωσης διδάσκουν άτομα φιλικά προσκείμενα στην κυβέρνηση, χωρίς να έχουν καν τυπικά και ουσιαστικά προσόντα; Πώς μπορούμε να εξηγήσουμε ότι κανένας από την Πανεπιστημιακή Κοινότητα (ΠΚ) δε βρέθηκε να καταγγείλει αυτές τις διαδικασίες;
Είναι γενική εκτίμηση και απαίτηση, το ζήτημα της εξομοίωσης να λυθεί άμεσα. Πώς, όμως, μπορεί να γίνει αυτό; Αρκεί μια σφραγίδα στο πτυχίο της διετούς Ακαδημίας, για να εξομοιωθούν οι εκπ/κοί; Οπωσδήποτε όχι. Σε τι θα ωφελούσε άλλωστε; Κανένας και πουθενά δε θα αναγνώριζε ως επιστημονικά ισότιμο, ένα τέτοιο πτυχίο, με το Πανεπιστημιακό.
Η Δημοσιοϋπαλληλική Ενότητα Εκπαιδευτικών είναι η μόνη συνδικαλιστική παράταξη που έχει ολοκληρωμένη, επεξεργασμένη και υπεύθυνη πρόταση για το ζήτημα αυτό. Τι λέει αυτή η πρόταση:
Θέλω, τέλος, να αναφερθώ σε μια απαράδεκτη και προσβλητική για τον Ελληνα δάσκαλο ανακοίνωση που εξέδωσε πριν από μια βδομάδα ο πρόεδρος του ΠΤΔΕ Αθηνών σχετικά με την αναστολή του προγράμματος εξομοίωσης στο τμήμα του, λόγω των δυναμικών κινητοποιήσεων των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, που ζητούσαν να σταματήσει αυτή η κοροϊδία της δήθεν "εξομοίωσης".
Γράφει, λοιπόν, μεταξύ άλλων στην τελευταία παράγραφο. "Είμαστε βέβαιοι ότι οι εκπαιδευτικοί κατανοούν τη σημασία αυτού του προγράμματος, αναλογίζονται τις ευθύνες που έχουν απέναντι στους συναδέλφους τους και τον ελληνικό λαό, συνειδητοποιούν ότι το ΠΤΔΕ ήταν και είναι κοντά στο δάσκαλο και αγωνίζεται να του προσφέρει περισσότερα".
Σίγουρα κ. πρόεδρε, οι εκπρόσωποι "κατανοούν" τη σημασία του συγκεκριμένου προγράμματος: Κάποιους θα τους κάνει πλουσιότερους κατά 10.000 την ώρα, ενώ σε κάποιους θα διαλύσει την προσωπική και οικογενειακή τους ζωή για δύο χρόνια, χωρίς να τους δώσει από επιστημονικής άποψης σχεδόν τίποτα. Κάποιοι, επίσης, θα πάρουν τη μερίδα του λέοντος από τα 7,3 δισ., ενώ κάποιοι άλλοι 120 δραχμές την ώρα και μια βεβαίωση "εξομοίωσης", στους περισσότερους άχρηστη από πρακτικής άποψης. Οι εκπαιδευτικοί, καθημερινά μέσα και έξω από την τάξη, κάτω από αντίξοες συνθήκες, αναλογιζόμενοι την ευθύνη τους απέναντι στον ελληνικό λαό δίνουν το δικό τους "μοναχικό" αγώνα. Αγωνίζονται πάνω από όλα για τη μορφωτική τους αναβάθμιση, ώστε να προσφέρουν με όλες τις δυνάμεις τους καλύτερη ποιότητα εκπαίδευσης σε όλα τα παιδιά. Αυτό το μαρτυρά άλλωστε και η μεγάλη "ζήτηση" στα προγράμματα επιμόρφωσης(ΠΕΚ), εξομοίωσης και μετεκπαίδευσης, που δυστυχώς και αυτά είναι - με ευθύνη και της πανεπιστημιακής κοινότητας - από μέτρια έως απαράδεκτα.
Απ' αυτόν τον αγώνα των δασκάλων, οι πανεπιστημιακοί - με φωτεινή εξαίρεση ελάχιστους, δυστυχώς - δηλώνουν απόντες εδώ και πολλά χρόνια, ενώ όλο και πιο συχνά δηλώνουν παρόντες σε υπουργικές και παραϋπουργικές αποφάσεις. Αλήθεια, δεν σας είδαμε συμπαραστάτες μας, έστω και με μια δήλωση, στις περσινές μας κινητοποιήσεις, αλλά ούτε και σε παλιότερες. Οσο για το πόσο κοντά "είναι σήμερα το ΠΤΔΕ στον δάσκαλο" βλέποντας κάποιος την πραγματικότητα έρχονται στο νου του τα λόγια του Δ. Γληνού, τα οποία στους δύσκολους καιρούς για την παιδεία και την κοινωνία που περνάμε ακούγονται τόσο επίκαιρα σαν να γράφτηκαν χτες:
"... στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο δεν υπάρχει ελληνική παιδαγωγική. Τα προβλήματα της ελληνικής παιδείας, τα προβλήματα του ελληνικού δημοτικού σχολείου αγνοούνται εκεί μέσα, γιατί βέβαια κανένα γερμανικό εγχειρίδιο δεν τα πραγματεύεται. Η δε σοφία μας είναι απολύτως ετερόφωτη ως γνωστόν... και ο πανεπιστημιακός παπαγαλισμός είναι καθιερωμένη και τρισέβαστη αξία. Μόνο η ζωντανή σκέψη δεν είναι ανεκτή στο ιερό "τέμενος των Μουσών"".
Τάσος ΤΟΚΑΣ
Πρόεδρος Συλλόγου Δασκάλων και Νηπιαγωγών Περιστερίου "Ελλη Αλεξίου",
στέλεχος της ΔΕΕ