Ο ένας από το '40 μέχρι σήμερα κατασκευάζει γραμμόφωνα και πουλά "πλάκες", δίσκους των 78 στροφών. Ο άλλος, σε σύγκριση με τον πρώτο, είναι ακόμα στην αρχή. Εχει πολλά χειροποίητα, παραδοσιακά, όργανα να κατασκευάσει ακόμα. Και οι δύο συνεχίζουν. Σε μια εποχή που από κοινωνιολόγους έχει χαρακτηριστεί "μεταβιομηχανική" και "μεταμοντέρνα". Που σύμφωνα με ορισμένους οικονομολόγους έχουμε να κάνουμε, πλέον, με τον τεταρτογενή και τον πεμπτογενή τομέα παραγωγής. Και όμως αυτοί συνεχίζουν. Με μεράκι, με πάθος και με όνειρα για το μέλλον.

Χωμένος κάπου στη γειτονιά του Ψυρρή, σ' ένα εργαστήρι, δύο μέτρα επί τρία, ο 83χρονος σήμερα Κωνσταντίνος Πετρόπουλος,συνεχίζει να κατασκευάζει και να επισκευάζει γραμμόφωνα, να πουλά δίσκους, εδώ και 57 χρόνια. Ξεκίνησε το '37, πιάνοντας δουλιά στο εργοστάσιο του Λαμπρόπουλου. Συντηρητής στο τμήμα γραμμοφώνων. Εκεί έμαθε να επισκευάζει παλιά και να κατασκευάζει καινούρια. Οταν ξέσπασε ο πόλεμος σταμάτησε και στην Κατοχή ξεκίνησε "δουλιές του ποδαριού". Ξανάπιασε την "τέχνη" του όταν "ηρέμησαν τα πράγματα". Εγινε γυρολόγος. Εβγαζε πάγκο στην οδό Αθηνάς. Μέχρι να "νοικοκυρευτεί". Να βάλει ένα κεραμίδι πάνω από τα περίεργα κουτιά του, τις χοάνες, τις βελόνες και τις πλάκες.

Τώρα σκέφτεται το χτες και κρίνει το σήμερα: "Δεν υπάρχουν πια γυρολόγοι. Ούτε και πραγματικοί μαστόροι. Και οι λίγοι νέοι που ασχολούνται, δεν την ξέρουν τη δουλιά. Την κάνουν μόνο σαν συμπλήρωμα και για λίγα χρήματα παραπάνω. Οι περισσότεροι σε κοροϊδεύουν, δε σε εξυπηρετούν. Παλιά δεν ήταν έτσι τα πράγματα. Εγώ απέμεινα τελευταίος, αλλά δεν τη σταματώ τη δουλιά. Θα συνεχίσω μέχρι να πεθάνω. Κάθε μέρα σηκώνομαι από τις 4 το πρωί και έρχομαι στο εργαστήρι. Ετσι, για το μεράκι μου...".

Ο Γιώργος Καρέλας έχει εργαστήρι μουσικών οργάνων στου Ψυρρή. Στα 35 του σήμερα, συμπληρώνει ήδη 20 χρόνια σ' αυτήν τη δουλιά. Να κατασκευάζει και να συντηρεί μπουζούκια, τζουράδες, μπαγλαμάδες, μαντολίνα, ούτια, λαγούτια και κιθάρες. Ο παππούς του έκανε κατασκευές από ξύλο και κοντά του γνώρισε τη χειροτεχνία. Παράλληλα, ασχολήθηκε, λίγο, και με τη μουσική. Οταν ήρθε στην Αθήνα, "κόλλησε" κοντά στο θείο του που ήταν κατασκευαστής μουσικών οργάνων και έμαθε την τέχνη.

Οσο για πάθος και "προοπτικές"; "Πάθος υπάρχει ακόμα, πέρα από τον επαγγελματισμό. Και μέλλον υπάρχει. Είμαστε περίπου 20 νέοι μαστόροι στην Αθήνα, καλοί κατασκευαστές. Και πελάτες υπάρχουν. Τα τελευταία δέκα χρόνια υπάρχει μια σημαντική στροφή του κόσμου, που ασχολείται με τη μουσική, προς το χειροποίητο. Τα δικά μας τα όργανα τα παραγγέλνουν όλοι οι καλοί μουσικοί. Τον κατασκευαστή θα προτιμήσουν, όχι τη μαζική παραγωγή και διάθεση. Βλέπεις ο ήχος που βγάζει ένα χειροποίητο όργανο είναι καλύτερος και η αντοχή του οργάνου, η "διαχρονικότητά" του, μεγαλύτερη. Ασε που αυτός που παραγγέλνει ένα όργανο, "δένεται" μαζί του. Είναι φτιαγμένο στα μέτρα του, όπως ακριβώς το παρήγγειλε". Το μυστικό της δουλιάς; "Να ξέρεις ότι αν δε δουλέψεις με τα χέρια, δε σου "βγαίνει". Με τα χέρια, "δένεσαι" με το όργανο, το προσέχεις, το κάνεις καλό. Βλέπεις, εμείς δεν είμαστε έμποροι". Οι ελπίδες του για το μέλλον; "Να συνεχίσει τη δουλιά η κόρη μου".

Θανάσης ΜΠΑΛΟΔΗΜΑΣ