"Μια πρόωρη νομισματική ένωση, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια πολιτική πανωλεθρία", προειδοποιούσε ο διευθυντής της Τράπεζας της Αγγλίας, Εντι Τζορτζ, σε συνέντευξή του που παραχώρησε πρόσφατα στο BBC. Σχετικές ανησυχίες, όμως, είχε εκφράσει ο Τζορτζ, πριν ένα χρόνο και στο Λουξεμβούργο. Ετσι, λοιπόν, με την άποψή του αυτή, το ανώτατο αυτό τραπεζικό διευθυντικό στέλεχος της Μεγάλης Βρετανίας, ουσιαστικά έρχεται να στηρίξει την ανάλογη σκεπτικιστική θέση του υπουργού Εξωτερικών, Ρίκφιντ. Αλλά και ο υπουργός Θησαυροφυλακίου, Κένεθ Κλαρκ, ο οποίος χαρακτηρίζεται σαν "ενθουσιώδης Ευρωπαίος", δεν έχει πεισθεί για το αν το ΕΥΡΩ είναι δυνατόν να καθιερωθεί την 1η του Γενάρη 1999.

Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι, η βρετανική κυβέρνηση στο Μάαστριχτ είχε κατορθώσει να επιβάλει έναν έξτρα διακανονισμό, ο οποίος της επιτρέπει τότε μόνο να προσχωρήσει στη νομισματική ένωση, όταν οι σχετικοί όροι θεωρηθούν απ' αυτήν σωστοί... Ο διακανονισμός αυτός αποτέλεσε τη μοναδική δυνατότητα, προκειμένου να έρθει στη Βουλή το επίμαχο αυτό θέμα. Οπως δε εξελίχθηκαν οι συζητήσεις, λίγο έλειψε αυτές να οδηγήσουν στην παραίτηση του ίδιου του πρωθυπουργού, Τζον Μέιτζορ.

Αναφορικά με τη νομισματική ένωση, οι Τόρις, εδώ και πάρα πολύ καιρό, παραμένουν βαθιά διασπασμένοι. Στα πλαίσια της τεταμένης ατμόσφαιρας που έχει δημιουργηθεί, καθώς και από τις διαφωνίες, το Εργατικό Κόμμα της Αγγλίας προσπαθεί ν' αποκομίσει όσο το δυνατόν περισσότερα πολιτικά οφέλη μια και προετοιμάζεται για επικείμενες εκλογές. Για το λόγο αυτό, οι αντιμααστριχτικές διαθέσεις που υπάρχουν στο κόμμα, μπαίνουν στο περιθώριο και αρχίζει να εμφανίζεται όλο και πιο έκδηλα φιλοευρωπαϊκό.

Από την άλλη πλευρά, ο Τζον Μονκς, Γενικός Γραμματέας της Συνδικαλιστικής Συνομοσπονδίας, TUC, προσπαθεί με κάθε τρόπο να κερδίσει αυτός τις σχετικές πρωτοβουλίες... Με επιστολή που έστειλε στον Σύλλογο Επιχειρηματιών και στην Τράπεζα της Αγγλίας, προτείνει τη δημιουργία μιας Ομάδας Εργασίας, η οποία"θα συμβάλει στο ξεπέρασμα των προκαταλήψεων που έχουν οι Βρετανοί πολίτες αναφορικά με τη νομισματική ένωση".

Ταυτόχρονα, άλλα ηγετικά συνδικαλιστικά στελέχη εκφράζουν την άποψη ότι με την καθιέρωση του ΕΥΡΩ υπάρχει η δυνατότητα ν' αποφευχθούν οι νομισματικοί καιροσκοπισμοί και να υποστηριχθούν οι διαπραγματεύσεις για τις Συλλογικές Συμβάσεις στα πλαίσια της ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας. Ακόμα, η Συνδικαλιστική Συνομοσπονδία επιμένει στο ότι η Συνθήκη του Μάαστριχτ ΙΙ θα πρέπει να εμπεριέχει δεσμεύσεις σχετικά με το καυτό θέμα της απόλυτης απασχόλησης. Ενόψει, όμως, του μονεταριστικού χαρακτήρα του Μάαστριχτ "το αίτημα αυτό θεωρείται μη ρεαλιστικό... ".

Πάντως, όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζουν οικονομικοί ειδικοί, ένα παραμένει ξεκάθαρο, που δυστυχώς δε θέλουν να το δουν ανώτατα ηγετικά συνδικαλιστικά στελέχη της χώρας: Η νομισματική ένωση, σύμφωνα με τα κριτήρια σύγκλισης που έχουν προγραμματισθεί, "θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την ήδη αποδυναμωμένη οικονομία" της ιμπεριαλιστικής αυτής χώρας. Αυτό βέβαια, φαίνεται και από τη σχετική πείρα που έχει συσσωρευθεί από το Σύστημα της Νομισματικής Σύνδεσης, από το οποίο η Μεγάλη Βρετανία αποχώρησε το 1992, γιατί η υπέρμετρα ανατιμημένη στερλίνα δεν ήταν δυνατόν πλέον να συγκρατηθεί. Η τεχνητή ανατίμησή της θα μπορούσε να υποστηριχθεί μόνο με υψηλούς τόκους της τάξης του 15%, γεγονός που θα οδηγούσε σεπαραπέρα αύξηση της ήδη μαζικής ανεργίας, η οποία αυτή τη στιγμή φθάνει στα 2.150.000 άτομα περίπου και αντιστοιχεί με το 8% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της χώρας. Ετσι λοιπόν, μετά την αποχώρηση από το Σύστημα Νομισματικής Σύνδεσης, η στερλίνα υποτιμήθηκε κατά 20% και οι τόκοι έπεσαν στο 6,25%. Στην περίπτωση δε που η Μεγάλη Βρετανία θελήσει να "ντυθεί το στενό σακάκι του ΕΥΡΩ", το οποίο δεν είναι δυνατόν να επηρεασθεί από την κυβέρνηση, τότε θα δημιουργηθούν σοβαρά προβλήματα...

Χαρακτηριστικό από την άποψη αυτή, είναι και το γεγονός ότι, όλο και περισσότεροι σχολιαστές, ακόμα και συντηρητικοί των "Τάιμς", εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες αναφορικά με την αντιπληθωριστική πολιτική της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Το κριτήριο που αφορά το έλλειμμα του προϋπολογισμού και που έχει καθορισθεί στο 3%, "θα είχε καταστροφικές συνέπειες" στη βρετανική οικονομία. Στο χρονικό διάστημα 1993 - '94 η Μεγάλη Βρετανία παρουσίασε ένα έλλειμμα της τάξης του 8%. Προκειμένου δε αυτό να πέσει στο απαιτούμενο όριο του 3% θα έπρεπε οι δημόσιες δαπάνες να μειωθούν κατά 30 δισεκατομμύρια στερλίνες. Το χρηματικό αυτό ποσό θα ισοδυναμούσε με τις συνολικές κοινωνικές δαπάνες που απαιτούνται για το εκπαιδευτικό σύστημα και τις μεταφορές. Στο μεταξύ, όλο και ισχυρότερες γίνονται οι φωνές, οι οποίες χαρακτηρίζουν το προβλεπόμενο νομισματικό σχέδιο σαν "μια επιχείρηση, μπροστά στην οποία θα τρόμαζε ακόμα και ο ίδιος ο Ναπολέων... ". Η πολιτική πάλη ενάντια στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα διεξάγεται από διάφορες κατευθύνσεις: Οι δεξιοί των Τόρις εκπέμπουν σήματα συναγερμού με το επιχείρημα, ότι λόγω της εξαφάνισης της στερλίνας και του περιορισμού των δικαιωμάτων του Κοινοβουλίου, απειλείται σε μεγάλο βαθμό η κυριαρχία της χώρας. Οι αριστεροί του Εργατικού Κόμματος επικαλούμενοι τη μονεταριστική πολιτική, βλέπουν να κινδυνεύουν με εξαφάνιση δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας. Και τη στιγμή που η συναίνεση ενάντια στη νομισματική ένωση φαίνεται να κερδίζει έδαφος, κατά ειρωνικό τρόπο η Συνδικαλιστική Συνομοσπονδία και η ηγεσία του Εργατικού Κόμματος είναι αυτοί, οι οποίοι "χτυπούν τα τύμπανα της Ευρώπης".

Κι όμως, παρά το γεγονός ότι, η σημερινή κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας διακατέχεται σε σημαντικό βαθμό από έναν σκεπτικισμό απέναντι στη νομισματική ένωση, αυτή ήδη, πριν λίγες μέρες, ανακοίνωσε δραστικές κοινωνικές περικοπές ύψους 25%, κάτι που ερμηνεύεται σαν "πρόθεση της κυβέρνησης ν' ανοίξει το δρόμο προς τις υπαγορεύσεις του Μάαστριχτ... ".

Ν.Η. - Η.