Σάββατο 10 Μάη 1997
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 25
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ελληνικό περιβάλλον και υδροβιότοποι

Αλλη μια ιδιαιτερότητα (και μοναδικότητα) του περιβάλλοντος της χώρας μας είναι οι πολυάριθμοι υδροβιότοποί του. Μια μεταβατική ζώνη μεταξύ των υδάτινων και χερσαίων οικοσυστημάτων. Η πιο συνηθισμένη μορφή που συναντάμε είναι οι παράκτιοι (με ρηχά θαλάσσια νερά), τα Δέλτα των ποταμών (όπως και οι εκβολές τους), οι λιμνοθάλασσες,τα αλμυρά έλη,οι αμμονησίδες κ.ά. Σημαντικοί είναι και οι εσωτερικοί υδροβιότοποι,ένα σύνολο από ποτάμια, καλαμιώνες, ρυάκια, λίμνες, θαμνώνες, υγρά λιβάδια και παραποτάμια δάση. Ας μην ξεχνάμε τους τεχνητούς υδροβιότοπους που περιλαμβάνουν αλυκές, ορυζώνες και τεχνητές λίμνες (σ.σ. με χαρακτηριστικότερη περίπτωση τη λίμνη Κερκίνη).

Η σημασία των υδροβιότοπων

Ο ρόλος τους στην υδροοικονομία,στο κλίμα και τη σύνθεση των βιοκοινοτήτων είναι κάτι περισσότερο από σημαντικός. Είναι ρυθμιστές της ροής και της στάθμης του νερού και υποδοχής των μεταναστευτικών πουλιών,που είτε ξεκουράζονται για λίγες μέρες, είτε φωλιάζουν για ένα μεγάλο διάστημα, εξασφαλίζοντας την απαραίτητη τροφή τους. Σ' αυτούς αναπαράγονται ορισμένα είδη αλιευμάτων. Μ' άλλα λόγια, αποτελούν τις πλέον ενδιαφέρουσες - από οικολογική άποψη - περιοχές για τη λειτουργία του φυσικού περιβάλλοντος.

Υδροβιότοποι της Ελλάδας

Στους υδροβιότοπους της χώρας φιλοξενούνται 300 υδρόβια κι αρπακτικά πουλιά,που η ζωή τους εξαρτάται από το νερό. Οπως ήδη αναφέραμε, βρίσκουν προσωρινό καταφύγιο μεταναστευτικά πουλιά από και προς Αφρική - Μέση Ανατολή, ενώ άλλα από την Κεντρική κι Ανατολική Ευρώπη ξεχειμωνιάζουν εδώ. Στο Δέλτα του Εβρου φιλοξενούνται πλήθος από πουλιά, καθιστώντας το μια από τις σοβαρότερες οικολογικές περιοχές της ηπείρου μας. Το ίδιο σε Βιστωνίδα, Φανάρι (υδροβιότοποι Θράκης). Πιο σημαντικά υδρόβια πουλιά που συναντάμε είναι οι πελεκάνοι,οι χαλκόκοτες,νεροχελίδονα,γλαρόνια,πάπιες,χήνες,κύκνοι,κορμονάροι.Από τα αρπακτικά μεγαλύτερο ενδιαφέρον (από άποψη σπανιότητας) εμφανίζουν οι θαλασσαετοί, βασιλαετοί, ψαραετοί, τσίφτες.Από την προστασία των υδροβιότοπων εξαρτάται η επιβίωση σπάνιων ειδών, όπως οι χαλκόκοτες, οι ερωδιοί, οι πελεκάνοι και οι χουλιαρομύτες. Στους υδροβιότοπους της χώρας συναντάμε βίδρες, νεροχελώνες, βατράχια, νερόφιδα και πολλά είδη ψαριών, που δεν υπάρχουν πουθενά αλλού. Ως προς τη βλάστηση, να σημειώσουμε τους καλαμιώνες, τα βούρλα, τα μυριόφυλλα, τα νούφαρα, τα αλμυρίκια και τις αρμυρήθρες.

Κι άλλες σημαντικές λειτουργίες

Μια από τις σημαντικές λειτουργίες των υδροβιότοπων είναι ο εμπλουτισμός των υπόγειων νερών, η δημιουργία αποθεμάτων για τον υδρολογικό κύκλο, η ελαχιστοποίηση πλημμυρών, η παγίδευση των φερτών υλών, η απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα και η αποθήκευση - απελευθέρωση μεγάλων ποσοτήτων θερμότητας. Οι υδροβιότοποι ρυθμίζουν το κλίμα της περιοχής, στηρίζουν τις τροφικές αλυσίδες και σχηματίζουν πολύπλοκα τροφικά πλέγματα. Η αξία τους, πέρα από περιβαλλοντική,που συνδέεται με τα οικοσυστήματα και τις βιοκοινότητες, είναι και κοινωνικοοικονομική.Με τα νερά τους βοηθούν στις αρδεύσεις, στα αλιεύματα και συμβάλλουν στην προφύλαξη από τις πλημμύρες και στην αναψυχή.

Η ορνιθολογική σημασία

Από τα 408 σπάνια και απειλούμενα είδη που έχουν καταγραφεί 240 φωλιάζουν εδώ. Μάλιστα, ορισμένα δε συναντιούνται σε άλλη χώρα της Ευρώπης, όπως λ.χ. ο αμμοπετροκλής, ο τουρκοτσομπανάκος και το σμυρνοτσίχλονο. Μεταναστευτικά πουλιά από τις σκανδιναβικές χώρες και τη Ρωσία ξεχειμωνιάζουν στον Εβρο, στον Αμβρακικό, στη Βόλβη, στην Κερκίνη, στην Κορώνεια, στο Μεσολόγγι κ.α. Επειδή η γεωγραφική θέση της Ελλάδας είναι ανάμεσα στην Αφρική, στη ΒΔ Ασία και τη Β. Ευρώπη, αποτελεί ζωτική περιοχή συγκέντρωσης των μεταναστευτικών πουλιών.

Απειλές στους ελληνικούς υδροβιότοπους Οι κυριότερες αιτίες αλλοίωσης των ελληνικών υδροβιότοπων μπορούν να συνοψιστούν στις παρακάτω. Κατ' αρχάς στην απόρριψη στερεών και υγρών αποβλήτων από βιομηχανίες, οικισμούς και κτηνοτροφικές μονάδες. Καταστροφή των καλαμιώνων. Υπεράντληση των υπόγειων νερών. Ανεξέλεγκτο κυνήγι. Εκχέρσωση της παράκτιας βλάστησης. Υπερβόσκηση των υγρών λιβαδιών. Παράνομη αμμοληψία. Επιχωματώσεις και διάνοιξη δρόμων. Αεροψεκασμοί και υπεραλίευση. Καταστροφή χώρων αναπαραγωγής των ψαριών. Μεταβολή αλατότητας λόγω τεχνικών έργων. Τουριστικές εγκαταστάσεις μέσα ή στις παρυφές τους. Εντατικές υδατοκαλλιέργειες. Οικοπεδοποιήσεις κτλ.

Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, που σέβεται στοιχειωδώς το περιβάλλον ως δημόσιο αγαθό,θα υπήρχε σοβαρή προσπάθεια εκ μέρους της πολιτείας για την προστασία και την ανάδειξή τους. Ομως οι εδώ "εγκέφαλοι" της Χ. Τρικούπη και της Ρηγίλλης ασχολούνται με άλλα σοβαρά και σπουδαία. Οπως η επέμβαση στην Αλβανία, ο αποκλεισμός της ΠΓΔΜ, ο κοινωνικός αυτοματισμός και προπάντων η επίτευξη των δεικτών σύγκλισης που οδηγεί στη φτώχεια το 1/3 του πληθυσμού.

ΠΗΓΕΣ

1. ΕΚΒΥ

2. Α. Γεωργόπουλου, "Ενας μικρός και εύθραυστος πλανήτης"


Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ