Μετά από μια ολόκληρη δεκαετία, από τότε που ο Κώστας Σημίτης εφάρμοζε με ευλαβική συνέπεια το πρώτο πρόγραμμα λιτότητας - ο λόγος για το διετές πρόγραμμα "σταθεροποίησης 1985 - '87" - καλείται αύριο από τη θέση του πρωθυπουργού, να εξαγγείλει τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησής του και για την ελληνική οικονομία. Μια οικονομία, που συνεχίζει να μαστίζεται από το υπέρογκο δημόσιο χρέος, την ανεργία που έχει ξεπεράσει το 10%, τη φοροδιαφυγή να ανθίζει, τους βιομήχανους και άλλους μεγαλοεπιχειρηματίες να μην επενδύουν τα προκλητικά κέρδη τους στον εκσυγχρονισμό των εργοστασίων, αλλά στον τζόγο και άλλες παρασιτικές δραστηριότητες, τις βιοτεχνίες να κλείνουν με ρυθμό μερικών χιλιάδων κάθε χρόνο, τη βιομηχανία να μαραζώνει, την εξάρτηση της χώρας να μεγαλώνει και τους εργαζόμενους να λένε "κάθε πέρσι και καλύτερα".

Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι ο νέος πρωθυπουργός δε θα διστάσει να επικαλεστεί - όπως γίνεται κατά παράδοση - τα μεγάλα και υπαρκτά προβλήματα της οικονομίας, για να δικαιολογήσει τα όποια μέτρα προαναγγείλει για το καλό, υποτίθεται, του τόπου και των εργαζομένων. Είναι ακόμη πολύ πιθανό, ο νέος πρωθυπουργός να επιχειρήσει να πείσει το λαό, ότι η κυβέρνησή του είναι καλύτερη από εκείνην του Ανδρέα Παπανδρέου. Οπως είναι πολύ πιθανό, να υποσχεθεί ότι η κυβέρνησή του "θα" εξετάσει την ικανοποίηση ορισμένων δίκαιων αιτημάτων, με κριτήριο την "αντοχή της οικονομίας" και στα πλαίσια των δυνατοτήτων που επιτρέπει το "πρόγραμμα σύγκλισης".

Ποιες είναι οι προτάσεις, που έχει καταθέσει στο νέο πρωθυπουργό το οικονομικό επιτελείο της "νέας" κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, για την οικονομία; Ολες οι πληροφορίες - επίσημες και ανεπίσημες - που έχει συγκεντρώσει ο "Ρ" από αρμόδιους παράγοντες, έχουν μια και μόνη κοινή αναφορά: Την ανάγκη, να συνεχιστεί με συνέπεια η ίδια οικονομική πολιτική.

Από το περιβάλλον του υπουργού Εθνικής Οικονομίας, έλεγαν ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για αποκλίσεις από την ακολουθούμενη πολιτική. Είναι επιτακτική ανάγκη, έλεγαν, να υπάρχει "αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία". Και, χωρίς να τους ρωτήσει κανείς, υπογράμμιζαν ότι η αντοχή της οικονομίας δεν επιτρέπει παροχές.Ωστόσο, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο προσφυγής σε πρόωρες εκλογές - που πιθανόν να οδηγηθεί η κυβέρνηση και λόγω της εσωκομματικής αντιπαράθεσης, που πιθανόν να οξυνθεί μέχρι το Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ - έλεγαν πως εξετάζεται το ενδεχόμενο να δοθούν κάποιες αυξήσεις σε "χαμηλοσυνταξιούχους", αλλά μόνο αν μέχρι το τέλος του χρόνου βρεθούν κονδύλια από πηγές εκτός προϋπολογισμού...

Παράλληλα, όμως, πρότειναν στον πρωθυπουργό, να εξαγγείλει με τις προγραμματικές δηλώσεις την άμεση (σε πρώτο βήμα) μερική ιδιωτικοποίηση του ΟΤΕ και στη συνέχεια της ΔΕΠ, των Τραπεζών Κρήτης, Αττικής, Κεντρικής Ελλάδος, αλλά - και γιατί όχι - της Εμπορικής και της Εθνικής. Σε δεύτερη φάση, επέκταση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, Αγροτικής Τράπεζας. Εκεί, όμως, που δίνει ιδιαίτερη έμφαση το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, είναι να επιδιωχτεί η ανάπτυξη της οικονομίας, με διαρθρωτικές αλλαγές, όχι με γνώμονα τα συμφέροντα της χώρας, αλλά τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου, δηλαδή με επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, ιδιωτικές επενδύσεις και την ανάθεση εκτέλεσης και εκμετάλλευσης των μεγάλων έργων σε ιδιώτες και πολυεθνικές.

Στο ίδιο μήκος κύματος, κινούνται και οι προτάσεις του υπουργείου Οικονομικών, η πολιτική ηγεσία του οποίου καλεί τον πρωθυπουργό να μην επιτρέψει "καμία χαλάρωση στην οικονομική πολιτική", με το επιχείρημα ότι "δεν υπάρχουν περιθώρια για παροχές σ' αυτή τη φάση". Αντίθετα, διατυπώνουν την άποψη πως "χρειάζονται βαθιές τομές, για αύξηση των εσόδων", για τις οποίες υπάρχουν έτοιμα και συγκεκριμένα σενάρια, που όμως δε θα θίγουν τον αντιλαϊκό χαρακτήρα του ισχύοντος φορολογικού συστήματος.

Είναι, βέβαια, πολύ πιθανό, ο νέος πρωθυπουργός να εξαγγείλει και κάποια μέτρα, όπως την πρόθεση της κυβέρνησής του να καταργήσει μαζί με ορισμένες φοροαπαλλαγές που αφορούν τα πλατιά λαϊκά στρώματα καιφοροαπαλλαγές που ενισχύουν τον παρασιτικό χαρακτήρα της οικονομίας, όπως η φορολογική απαλλαγή στους τόκους καταθέσεων κρατικών τίτλων κλπ. (μέτρο που ισχύει σε όλες σχεδόν τις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες). Οπως επίσης δεν αποκλείεται να υποσχεθεί βελτίωση των μισθών, με τη θεσμοθέτηση των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων και στο δημόσιο τομέα, νέα μισθολόγια για στρατιωτικούς, αύξηση των συντάξεων μέσω της σύνδεσής τους με το βασικό μεροκάματο κλπ.. Ολα αυτά όμως θα είναι τα "θα" της νέας κυβέρνησης, που θα υλοποιηθούν σε ένα βαθμό, παραμονές των εκλογών για καθαρά ψηφοθηρικούς λόγους.

Η νέα κυβέρνηση, όμως, δεν πρέπει να κριθεί ούτε από το νέο ύφος, ούτε από τις υποσχέσεις και το νέο ήθος που θα προσπαθήσει να της προσδώσει ο Κ. Σημίτης με την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων. Ούτε πρέπει να κριθεί με βάση τις διαβεβαιώσεις που θα μοιράσει πως "θα" εξασφαλίσει τη μείωση του δημόσιου χρέους, των κρατικών ελλειμμάτων, του πληθωρισμού, της ανεργίας, της φοροδιαφυγής κλπ. Η νέα κυβέρνηση πρέπει να κριθεί από την ίδια την πολιτική που θα εφαρμόσει στην πράξη. Αν, δηλαδή, αλλάξει ρότα και εφαρμόσει μια ριζικά διαφορετική πολιτική από αυτήν που εφαρμόζεται σήμερα ή θα συνεχίσει τον αντιλαϊκό μονόδρομο που επιτάσσουν η Συνθήκη του Μάαστριχτ και το Διευθυντήριο των Βρυξελλών μαζί με το ΣΕΒ. Και, δυστυχώς, όλα δείχνουν πως και η κυβέρνηση Σημίτη - που αυτοχρίσθηκε "κεντροαριστερή" και υποτίθεται ότι επιδιώκει τον "εκσυγχρονισμό" - θα συνεχίσει την οικονομική πολιτική που καταληστεύει πολύπλευρα και πολύμορφα τους εργαζόμενους, για να εξασφαλίσει ακόμη μεγαλύτερα κέρδη και περισσότερη ασυδοσία στους μεγαλοεπιχειρηματίες και τις πολυεθνικές.

Μακάρι να διαψευστούμε.

Λάμπρος ΤΟΚΑΣ