Στο 4ο μέρος της εισήγησής του, ο Θ. Κακκαβάς σημείωσε επιγραμματικά τις κατευθύνσεις των αντιδραστικών αλλαγών που ακολουθεί η κυβέρνηση και περιέγραψε τη μορφή του νέου συστήματος που επιδιώκει να επιβάλει:
«Οι κύριες κατευθύνσεις των αντιδραστικών αλλαγών θα είναι:
- Αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 65 - 67, για άνδρες και γυναίκες.
- Χτύπημα του θεσμού των βαριών και ανθυγιεινών επαγγελμάτων και της πρόωρης συνταξιοδότησης.
- Επανεξέταση προς το χειρότερο των αναπηρικών συντάξεων.
- Μείωση των εργοδοτικών εισφορών.
- Ανάληψη από τα ασφαλιστικά ταμεία δυσβάστακτων υποχρεώσεων απέναντι στα νοσοκομεία.
- Ο συντάξιμος μισθός να υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές 10ετίας ή 15ετίας ή όλου του ασφαλιστικού βίου.
- Στόχος κύρια και επικουρική, σε πρώτη φάση, να μην υπερβαίνουν το 80% και στη συνέχεια το 60%. Αυτά ισχύουν ουσιαστικά και σήμερα για τους νεοεισερχόμενους από την 1/1/1993 στην ασφάλιση. Εδώ εντάσσονται και οι προτάσεις που γίνονται για τη διαφοροποίηση ή και κατάργηση των επικουρικών συντάξεων με τη σημερινή τους μορφή.
- Ελάφρυνση παραπέρα του κρατικού προϋπολογισμού για συμμετοχή στις κοινωνικές δαπάνες και μέσω της «τιτλοποίησης» των απαιτήσεων του ΙΚΑ και άλλων οργανισμών. Ουσιαστικά, υποθηκεύεται το μέλλον της κοινωνικής ασφάλισης. Η κρατική επιχορήγηση θα μειώνεται με το χρόνο, «για να μην τεθεί σε κίνδυνο η δυνατότητα τήρησης» των κριτηρίων του Μάαστριχτ και μετά την ένταξη στην ΟΝΕ.
Η μορφή του συστήματος
- Ο πρώτος άξονας αφορά τη χορήγηση μιας ελάχιστης σύνταξης, ενός προνομιακού βοηθήματος, με συμμετοχή του κρατικού προϋπολογισμού. Το βοήθημα αυτό δεν έχει καμία σχέση και, ουσιαστικά, σημαίνει κατάργηση των κατώτερων ορίων συντάξεων, τα οποία αποτελούν έναν από τους θεμέλιους λίθους της κοινωνικής ασφάλισης. Το χτύπημα των κατώτερων συντάξεων έχει ξεκινήσει με τους τρεις αντιασφαλιστικούς νόμους της ΝΔ και την αποσύνδεσή τους από τα 20 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη, με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωσή τους. Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ εφάρμοσε με «ευλάβεια» αυτούς τους νόμους. Επίσης προχώρησε στη θεσμοθέτηση του ΕΚΑΣ (Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης), το οποίο επιδιώκεται να μετεξελιχθεί στον πρώτο άξονα του συστήματος.
- Ο δεύτερος άξονας αφορά τη χορήγηση σύνταξης σε καθαρά ανταποδοτική βάση. Αυτή θα είναι με διμερή χρηματοδότηση, δηλαδή με εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών και θα χορηγείται από τα κύρια Ταμεία ασφάλισης - είτε από τα υπάρχοντα, είτε από αυτά που θα προκύψουν από τις ενοποιήσεις.
- Ο τρίτος άξονας είναι οι ασφαλιστικές εταιρίες και η ιδιωτική ασφάλιση.
Είναι φανερό ότι τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, με μη μόνιμη απασχόληση και γενικά τις μεγάλες ομάδες εργαζομένων τις παραπέμπει σε προνομιακά επιδόματα και στη φιλανθρωπία».