Μία άλλη 11η Σεπτέμβρη, αυτή που εκδηλώθηκε το πραξικόπημα του Αουγκούστο Πινοτσέτ ,είναι αυτή που στοιχειώνει την καρδιά και τις συνειδήσεις των Χιλιανών.

Πέρασαν 33 χρόνια από την 11η Σεπτέμβρη του 1973, από τη στιγμή που ο Πινοτσέτ θρυμμάτισε τις ελπίδες του χιλιάνικου λαού, ελπίδες που είχε εναποθέσει στην κυβέρνηση της «Λαϊκής Ενότητας». Ανέτρεψε τον Σαλβαδόρ Αλιέντε, βομβαρδίζοντας μάλιστα το Προεδρικό Μέγαρο «Λα Μονέδα». Πρόκειται για μια εμπειρία που δείχνει ότι ο ιμπεριαλισμός, κύρια ο αμερικανικός, εκμεταλλεύτηκε τις αδυναμίες του κινήματος αλλαγής που επιχείρησε να φέρει ο σοσιαλιστής πρόεδρος και το μέτωπό του, που δεν πρόλαβαν να εξοπλίσουν κατάλληλα τα λαϊκά στρώματα για να αντιμετωπίσουν την αντίδραση, ντόπια και ξένη.

Ακολούθησαν 17 χρόνια διακυβέρνησης της Χιλής από το δικτατορικό καθεστώς του Πινοτσέτ. Επισήμως, τουλάχιστον 1.200 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ενώ μία πρωτοφανής καμπάνια εξόντωσης κομμουνιστών και προοδευτικών ανθρώπων συγκλόνισε την οικουμένη καθώς δεν έμεινε εντός των συνόρων της Χιλής. Θύματα του δικτύου δολοφόνων υπήρξαν στις ΗΠΑ, την Αργεντινή, την Ιταλία και άλλες χώρες. Το 1990 όταν ο δικτάτορας «έπρεπε» να αποχωρήσει, ρύθμισε τα της διαδοχής του, εξασφαλίζοντας τη διά βίου ασυλία με τον τιμητικό τίτλο του Γερουσιαστή. Ενώ πολλοί νόμοι της πιο σκοτεινής περιόδου της ιστορίας της Χιλής παραμένουν ενεργοί. Οπως για την Παιδεία, αίτημα των κινήματος των μαθητών, που ταρακούνησαν την κυβέρνηση Μπατσελέτ πριν μερικούς μήνες.

Χτες η ημέρα τιμήθηκε από το χιλιάνικο λαό με τον τρόπο που «πρέπει». Διαδηλώσεις έγιναν στο Σαντιάγο και άλλες πόλεις. Δεκάδες χιλιάδες Χιλιάνοι καταδίκασαν τα εγκλήματα της χούντας και φώναξαν «δε συγχωρώ - δεν ξεχνώ». Τα επεισόδια δεν έλειψαν, ούτε και στη διάρκεια της πορείας των φοιτητών στο νεκροταφείο όπου έχουν ταφεί αρκετά θύματα της δικτατορίας, ενώ υπήρξαν και συλλήψεις δεκάδων διαδηλωτών.