Αρχισε χτες το πρωί στο Μουσείο Μπενάκη το συνέδριο για τον Γιάννη Ρίτσο, με τίτλο: «Ο ποιητής και ο πολίτης Γιάννης Ρίτσος». Ο στόχος του συνεδρίου είναι, όπως δηλώνεται από τους διοργανωτές, «να αναδειχτεί ο πολυπρισματικός χαρακτήρας της ποίησής του, η πολυδιάστατη συνεισφορά του». Το έργο αυτό, βέβαια, δεν μπορεί να ξεκοπεί από τη στράτευσή του και την κοινωνική του δράση. Στην εισηγητική ομιλία του για το συνέδριο ο ιστορικός Δημήτρης Αρβανιτάκης υπογράμμισε ότι «ο Ρίτσος ταυτίστηκε με την κομμουνιστική Αριστερά», ότι «ήταν επαναστάτης ποιητής. Ποιητής της συντροφικότητας αλλά και της μοναξιάς, του "ένδον σκάπτειν". Ο ποιητής που μας έμαθε, όπως λέει, ότι "η επανάσταση είναι δυνατή, αλλά πρέπει να βρούμε το αλφαβητάρι της"».

Οι χτεσινές εργασίες περιέλαβαν: Στρογγυλό τραπέζι για το πώς κρίνουν οι σημερινοί ποιητές το «μοναδικό παγκόσμιο φαινόμενο της ποιητικής πολυγραφίας» του Ρίτσου (17 τόμοι, 8.000 σελίδες μόνο η ποίησή του) και τον πολιτικό της χαρακτήρα με συζητητές τους Ν. Βαγενά, Τζ. Μαστοράκη, Δ. Κοσμόπουλο και Χ. Βλαβιανό. Ο τελευταίος σχολίασε αρνητικά την πολυγραφία και την πολιτικότητα της ποίησης του Ρίτσου, και ως μόνη «καλή ποίησή» του θεωρεί τον «Ορέστη»! Το απόγευμα εισηγήσεις έκαναν οι Δ. Μαρωνίτης, Γ. Δάλλας, Ε. Ζαμάρου, Μ. Πιερής, Γ. Γιατρομανωλάκης.

Καλύτερα από λόγια «μιλούν» για τον Ρίτσο τα εκθέματα που συνοδεύουν το συνέδριο, παρότι είναι ελάχιστα από το τεράστιο Αρχείο του Ρίτσου. Ανάμεσα στα εκθέματα: Οι πρώτες ελληνικές και ξένες εκδόσεις έργων του, λευκώματα ζωγράφων εμπνευσμένων από την ποίησή του, φωτογραφίες. Τα σημαντικότερα είναι: Οι ταυτότητές του ως κρατούμενου στο Β΄ Ε.Τ.Ο.- Ε.Σ.Α.Ι. της Μακρονήσου και ως μέλους του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών. Το Βραβείο «Λένιν». Αρκετά από τα σκίτσα-πορτρέτα συντρόφων του, που τα φιλοτέχνησε σε εξορίες και φυλακές όπου τον έστειλε η αντίδραση. Το πλέον συγκινητικό έκθεμα είναι ένα μονόφυλλο χάρτινο, ζωγραφισμένο από τον ίδιο, «ντοσιέ» με διάφορα χειρόγραφα, το οποίο βρέθηκε πρόσφατα. Το «ντοσιέ» περιλαμβάνει μεταξύ άλλων: Το έργο «Η Αθήνα στ' άρματα» που έγραψε πορευόμενος, κατά την υποχώρηση, προς την Κοζάνη και μια ποιητική σύνθεση που μάλλον έγραψε μετά τον ηρωικό Δεκέμβρη του 1944.

Στη χτεσινή μέρα με την έναρξη του συνεδρίου ο διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη, Αγγελος Δεληβοριάς, διάβασε χαιρετισμό του πρωθυπουργού στο συνέδριο για τον Ρίτσο. Ο Κ. Καραμανλής, στο μήνυμά του, αφού αναφέρει ότι «σήμερα, μακριά από τις εποχές που δίχασαν και πλήγωσαν τους Ελληνες, μπορούμε να αποτιμήσουμε το έργο του», ως «διάπυρο, διαρκή ύμνο στον άνθρωπο και την εγγενή αξία του», συνεχίζει ότι αυτός ο ανθρωπισμός «είναι το ιδανικό που ενέπνευσε, ανεξαρτήτως μέσων και αποτελέσματος, και τους συντρόφους του Ρίτσου που αναζήτησαν στο σοσιαλισμό ένα σύγχρονο ιδεολογικό όχημα για τα ανθρωπιστικά ιδεώδη και αιτήματα». Βεβαίως, όλα αυτά τα ωραία δεν μπορούν να κρύψουν το γεγονός ότι ο Ρίτσος είναι σχεδόν εξαφανισμένος από την εκπαίδευση...