Παρασκευή 4 Μάρτη 2005
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 30
ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΑΙΝΙΩΝ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΗΣ
Ομηρος

Με μια πρώτη ματιά, η εμμονή του Γιάνναρη, σε «αστυνομικά» θέματα που απασχόλησαν τον Τύπο, και μάλιστα την «πρώτη σελίδα», φαντάζει, για κάποιον κακόπιστο, σαν κυνήγι της επικαιρότητας. Ομως, τα πράγματα, μάλλον, δεν είναι έτσι! Ο νεαρός σκηνοθέτης φαίνεται να συγκλονίζεται αληθινά από το ακραίο. Φαίνεται να μαγεύεται ολοκληρωτικά από τον κόσμο του περιθωρίου, τον οποίον γνωρίζει πολύ καλά. Να εντυπωσιάζεται χωρίς επιφυλάξεις από τις εκρηκτικές συμπεριφορές των «κοινωνικά απροσάρμοστων». Αυτά τα ακραία συναισθήματα τον συγκινούν και τα κάνει ταινία.

Τα κίνητρά του δε δείχνουν χυδαία. Απόδειξη της καλής του προαίρεσης είναι πως πάντα τάσσεται με τον αδικημένο. Παίρνει το μέρος του κολασμένου. Συνηγορεί στο αίτημα να εξετάζεται η «περίπτωση» του κάθε «ακραίου», μέσα από όλες τις συνισταμένες, που τον οδήγησαν στο απονενοημένο! Ζητάει, με το φακό του, να μην σταυρώνουμε τον «ένοχο», χωρίς να λάβουμε υπόψη, πως η πράξη του είναι αποτέλεσμα μιας προηγούμενης πράξης. Η σημερινή ακραία συμπεριφορά, έπεται μιας προηγούμενης ακραίας συμπεριφοράς. Κανένας δε γεννήθηκε δολοφόνος!

Εκεί που, κατά τη γνώμη μου, ελέγχεται ο Γιάνναρης, είναι πως δεν πάει ένα, ακόμα, βήμα βαθύτερα. Να φτάσει, δηλαδή, εκεί που καλλιεργούνται οι πραγματικές αιτίες, που δημιουργούν τις ακραίες συμπεριφορές, που οπλίζουν, με «καλάσνικοφ» και χειροβομβίδες, τα χέρια τόσο των αστυνομικών όσο και των «παραβατών». Αρκείται στην καταγγελία των εκτελεστικών οργάνων του «κακού», αφήνοντας το ίδιο το «κακό» έξω από το φακό του. Του αρκούν οι αστυφύλακες, που δολοφονούν, και δεν ψάχνει γι' αυτούς που οπλίζουν τους αστυφύλακες. Δεν ψάχνει γι' αυτούς που δημιουργούν το «περιθώριο». Τα μελλοντικά θύματα.

Η έλλειψη διαλεκτικής ανάλυσης μειώνει το έργο του πραγματικά ικανού σκηνοθέτη. Γιατί το συγκρατεί στην επιφάνεια, όπου τα πράγματα δείχνουν απλά, μέχρι απλοϊκά. Οπου κάνει τους ήρωες σχηματικούς. Από εδώ οι «καλοί» από εκεί οι «κακοί». Η έλλειψη διαλεκτικής σκέψης, εμποδίζει το φακό του, να ταξιδέψει στις ομορφιές του βυθού. Εκεί όπου τα πράγματα είναι πιο σύνθετα και γι' αυτό ολοκληρωμένα. Σκέφτομαι τι αξία θα είχε το έργο του Γιάνναρη, αν «έσπρωχνε» το φακό του προς τους πραγματικούς ενόχους. Αυτούς που δημιούργησαν την οικονομική μετανάστευση, που καλλιέργησαν το ρατσισμό. Και σκέφτομαι, ακόμα, τον ήρωά του και την πράξη του. Και αναρωτιέμαι τι οικουμενική αξία θα είχε η διαμαρτυρία του, αν με το όπλο του, και τη χειροβομβίδα του, απειλούσε το κοινωνικό σύστημα, που εκπαίδευσε και μίσθωσε τους εκτελεστές του.

Παρ' όλα αυτά η ταινία του Γιάνναρη είναι μια αναστάτωση. Εστω και στο πρώτο επίπεδο που στέκεται, προκαλεί ανατριχίλα! Ο «Αλβανός» είναι τόσο «γνώριμος». Και η συμπεριφορά μας τόσο γνώριμη και αυτή, επίσης. Το γεγονός πως η «έκρηξη» δεν έγινε στη δική μας αυλή, είναι απλώς μια σύμπτωση. Οι προϋποθέσεις υπήρχαν και υπάρχουν. Τίποτα δεν αποκλείει να είμαστε εμείς οι επόμενοι. Η περίπτωση του Αλβανού οικονομικού μετανάστη, που έφτυσε το γάλα της μάνας του στη χώρα μας και, κυρίως, στα χέρια της αστυνομίας, και απαυδισμένος «κατέσχε» ένα λεωφορείο, μαζί με τους επιβάτες του, και το οδήγησε στην Αλβανία, είναι σε όλους γνωστή. Γνωστή είναι, επίσης, και η δολοφονία του από τους Αλβανούς αστυνομικούς. Οι οποίοι (Αλβανοί αστυνομικοί) σκότωσαν και έναν Ελληνα επιβάτη!

Αυτό το γνωστό «περιστατικό» ο Γιάνναρης το κινηματογραφεί με αληθινό πάθος. Κατορθώνει με επιδέξιο ντεκουπάζ να κρατάει το ενδιαφέρον του θεατή, παρότι η ταινία, στο μεγαλύτερο μέρος της, εκτυλίσσεται μέσα στο λεωφορείο. Πρώτο βιολί στην ορχήστρα του είναι ο πρωταγωνιστής του. Το πρόσωπό του, τα χέρια του, τα μάτια του, το ατέλειωτο «παράπονο» της φωνής του, σε αφοπλίζουν. Από κοντά και οι άλλοι ηθοποιοί προσθέτουν συγκίνηση με τη λιτότητά τους.

Η ταινία του Γιάνναρη, πέρα από τις πολιτικές επιφυλάξεις, που προαναφέραμε, είναι μια τίμια καλλιτεχνική δουλιά. Μια δουλιά που αποδεικνύει, πως όταν ο κινηματογράφος μας ασχολείται με ζωντανά θέματα, μπορεί και γεννάει ζωντανές ταινίες.

Παίζουν: Στάθης Παπαδόπουλος, Θεοδώρα Τζήμου, Γιάννης Στάκογλου, Μηνάς Χατζησάββας, Αρτώ Απαρτιάν, Μαριλού Κάππα, Αντώνης Ντουράκης, Ερση Μαλικέντζου κ.ά.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Τρεις ενδιαφέρουσες ταινίες(2009-03-22 00:00:00.0)
Στα όρια(2007-02-08 00:00:00.0)
Απαράδεκτες ρατσιστικές αντιδράσεις(2001-08-04 00:00:00.0)
Σώοι οι όμηροι, νεκρός ο απαγωγέας(1999-07-16 00:00:00.0)
Καμιά δικαιολογία στο ρατσισμό(1998-11-04 00:00:00.0)
Νέο κρούσμα αστυνομικής βίας(1996-07-06 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ