Τετάρτη 10 Μάρτη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 20
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
Μουσική, χορός, ποίηση, η «ύλη» τους
«Κλασική συνταγή» της «Σπείρας»

Από την «Κλασική συνταγή»
Από την «Κλασική συνταγή»
Οποιος αναδράμει, με ανοιχτές τις «κεραίες» της ψυχής, με «ακονισμένη» μουσικά ακοή και με νοήμονα «μνήμη», στο σύνολο της συνθετικής δημιουργίας του Σταμάτη Κραουνάκη, θα νιώσει ότι η μουσική του κυλά μέσα στο μεγάλο, πλατύ, πολύμορφο, πολύηχο, ορμητικό, τρικυμισμένο, κελαρυστό, γαλήνιο, φωτεινό, μελαγχολικό, γελαστό ή δακρυσμένο «ποτάμι» της μουσικής μας παράδοσης. Η υπογράφουσα τη στήλη δε δηλώνει μουσικολόγος. Ομως, στη μουσική του Κραουνάκη «ακούει» όλα τα πένθη και τους καημούς, τα πάθη και τους πόθους, τις λύπες και χαρές, τις λυρικές ανασαιμιές, τα μεράκια, το παιχνίδισμα, το χιούμορ αλλά και το καυστικό σκώμμα, που «κουβαλούν» και η μακραίωνη λαϊκή μουσική μας και οι καλύτερες παραδόσεις της έντεχνης μουσικής μας στο 20ό αιώνα. Από αυτές «θράφηκε» και αυτές εμπλουτίζει με την απολύτως προσωπική συνθετική αλλά και ερμηνευτική «σφραγίδα» του. «Σφραγίδα» μιας ευφάνταστης, εύπλαστης, πολύμορφων ρυθμών, ηχοχρωμάτων και μελωδικών «δρόμων», συναισθηματικά υπερευαίσθητης, θεωρητικά και αισθητικά καλλιεργημένης, τεχνικά ασκημένης σε ποικίλα μουσικά είδη, ανοιχτής σε ρεύματα, αυτοπειθαρχούμενης, και, ταυτοχρόνως, απολύτως ελεύθερης μουσικής έκφρασης.

Ο Κραουνάκης, αν και έχει, ήδη, πλούσιο ποιοτικά και ποσοτικά και με πολλές και μεγάλες επιτυχίες συνθετικό έργο, παραμένοντας καλλιτεχνικά ανήσυχος και αποζητώντας μια νέα, πιο σύνθετη και συλλογικότερη μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης, δημιούργησε την (πεντάχρονη φέτος) «Σπείρα - Σπείρα», με την οποία και καλλιεργεί πολύπλευρα νέους ελπιδοφόρους μουσικούς και ερμηνευτές, και «εισηγείται» ένα ιθαγενές μουσικό θέατρο. «Καρπός» αυτής της καλλιτεχνικής αναζήτησης του Κραουνάκη είναι η απολαυστικότατη από κάθε άποψη - γι' αυτό και δίχρονης επιτυχίας - μουσικοθεατρική παράσταση «Κλασική συνταγή», που παρουσιάζεται στη σκηνή «Αθηναΐς». Μια μουσικοθεατρική παράσταση, που γονιμοποιείται με στοιχεία του προπολεμικού γερμανικού «θεάτρου - καμπαρέ», του ελληνικού θεάτρου ποικιλιών, της επιθεώρησης, των μουσικοσατιρικών σόου του Γιώργου Μαρίνου, αλλά και συντίθεται με πολλά άλλα «συστατικά». Με το μεγάλο μουσικό ταλέντο του Κραουνάκη, με τις γνώσεις του από τη σχέση της μουσικής του με το θέατρο και τα σόου, με διδαγμένη από το θέατρο ερμηνευτική άποψή του ότι το τραγούδι είναι μια πολυσύνθετη έκφραση. Οτι δεν είναι απλώς νότες και μουσικές φράσεις, αλλά λέξεις και φράσεις, ήχοι, παλμοί, ρυθμοί, λόγια και σιωπές καρδιάς, του νου, των βιωμάτων ενός ανθρώπου, ενός λαού και τόπου. Με δικές του μεγάλες επιτυχίες, αλλά και πολυαγαπημένα τραγούδια άλλων συνθετών. Με το πληθωρικό - κειμενογραφικά, στιχουργικά, ερμηνευτικά και σκηνοθετικά - παιχνιδιάρικο χιούμορ που διαθέτει ο συνθέτης. Με καλαίσθητο, λιτό σκηνικό (Βασίλης Λιακόπουλος). Με υπέροχα - αν και φτιαγμένα με ταπεινότατα υφάσματα και άλλα υλικά, πολύχρωμα, ευφάνταστα, χιουμοριστικά και παιχνιδιάρικα κοστούμια (Ντίνος Πετράτος). Με αρμόζοντες στο είδος και στο χώρο φωτισμούς (Κατερίνα Μαραγκουδάκη). Με την εμπειρότατη και ταλαντούχα στο είδος Πωλίνα, που παίζει και τραγουδά με καυστικό χιούμορ την «Γκρίζα κυρία». Και βέβαια, με νέους, ταλαντούχους καλλιτέχνες. Τους πιανίστες Χρίστο Θεοδώρου και Γιάννη Χριστοδουλόπουλο, οι οποίοι, υπό την «αόρατη» επί σκηνής μουσικοσκηνοθετική μπαγκέτα του Στ. Κραουνάκη, συνοδεύουν τα τραγούδια και «ενορχηστρώνουν» τον ατομικό ή ομαδικό λόγο στα νούμερα. Και με τους νεότατους ερμηνευτές της ομάδας. Ερμηνευτές, όλοι καλλίφωνοι, αλλά με ιδιαίτερο ταλέντο ο καθένας, είτε τραγουδιστικό είτε θεατρικό. Ξεχωριστά τραγουδιστικά ταλέντα είναι η ευρείας φωνητικής γκάμας Βικτωρία Ταγκούλη, η βελούδινη φωνητικά Ηρώ Σαϊα, ο Γιάννης Καραλής - μια αφτιασίδωτα λαϊκή φωνή - και ο Στέλιος Καρπαθάκης - γλυκιά ροκ φωνή. Καλλίφωνες, αλλά πρωτίστως θεατρίνες, με χιούμορ και σκηνικό γκελ, είναι η Ελένα Καραντινού, η Παρθένα Χοροζίδου και η Πελαγία Μουρούζη. Περισσότερο θεατρική είναι και η κλίση του Χρήστου Μουστάκα και του κινησιολογικά εκφραστικότατου Γιώργου Στιβανάκη. Ο Σταμάτης Κραουνάκης, αν και κρατά το μικρότερο και διακριτικότερο «ρόλο» στη μουσικοθεατρική πράξη, είναι η «ψυχή» κι η «αύρα» της. Τη γεύεται, χαίρεται, παίζει σαν παιδί και σε ένα νούμερο με το χιούμορ του κατορθώνει να βάλει και τους θεατές στο παιχνίδι.

Χοροθεατρικό «Derevo»

Από την παράσταση του «Derevo»
Από την παράσταση του «Derevo»
Χωρίς λόγο, αλλά με άλλα πανάρχαια «υλικά» του θεάτρου - της μιμικής, του χορού, του τσίρκου, της μουσικής, των σκηνογραφικών παιγνίων, πλάθει τις παραστάσεις της η πενταμελής θεατρική ομάδα «Derevo» («Δέντρο»), η οποία εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, παρουσιάζοντας στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το έργο «Μια φορά κι έναν καιρό... Ενα παραμύθι για αγάπη, δάκρυα και ραγισμένες καρδιές». Πρόκειται για πέντε Ρώσους καλλιτέχνες, τρεις άνδρες και δυο γυναίκες, που εγκαταστάθηκαν στη Γερμανία και με ιδρυτή τον πρώην ηθοποιό Αντον Αντασίνσκι συγκροτούν την ομάδα. Πέντε χορευτές - ηθοποιοί, οι οποίοι με την ολοφάνερα μεγάλη χορευτική και υποκριτική παιδεία τους, το ταλέντο, το υψηλό αισθητικό μέτρο τους, διαμόρφωσαν αυτή την πρωτότυπη θεατροχορευτική ομάδα, η οποία γονιμοποιεί την τέχνη της με μορφολογικά στοιχεία από τις παραδόσεις της ιταλικής «κομέντια ντελ άρτε» και του ιαπωνικού θεάτρου «μπούτο». Στοιχεία, στα οποία σαφώς παραπέμπουν, λ.χ. ο άσχημος πρωταγωνιστής, με την πουλίσια, γαμψή και κόκκινη, σαν του Πουλτσινέλα μύτη, ο οποίος ματαίως προσπαθεί να τον αγαπήσει η όμορφη κολομπίνα, όπως και οι φανταστικοί δράκοι και άλλα σύμβολα του κακού, καθώς και η αργόρυθμη τελετουργία των ιαπωνικών θεατρικών παραδόσεων. Το αλληγορικό, ποιητικά μελαγχολικό αλλά και χιουμοριστικά παιγνιώδες «παραμύθι» που παρουσίασε το «Derevo». Θέμα του ο πόθος του ωραίου, ο αγώνας για την κατάκτησή του, ο έρωτας με τους καημούς και τις χαρές του, η νιότη και τα γηρατειά, τελικά η ζωή και ο θάνατος. Η παράσταση μάγεψε με την υψηλή αισθητική της, παρά τη λιτότητα των σκηνογραφικών μέσων του και το ολιγομελές της ομάδας. Το αφαιρετικά περιγραφικό σκηνικό, τα λιτά καλαίσθητα κοστούμια, η ευφάνταστη μουσική και οι ατμοσφαιρικοί ήχοι, δημιουργούν το «έδαφος» για να λάμψει η χορο-μιμική και η υποκριτική ικανότητα των καλλιτεχνών της ομάδας: Αντον Αντασίνσκι, Γελένα Λαρόβαγια, Τατιάνα Καμπάροβα, Ολεγκ Ζουκόφσκι, Αλεξέι Μερκούτσεβ.

Μουσικο-ποιητικός «Κ. Π. Καβάφης»

Μια παράσταση «μετάληψης» με την ποίηση και παράλληλα μιας γνωριμίας με το βίο του αθάνατου Αλεξανδρινού ποιητή Κ. Καβάφη θέλησε να είναι η τιτλοφορημένη, μόνο με το ονοματεπώνυμό του, παράσταση που ανέβασε το ΜΜΑ, με την ευκαιρία και της αφιερωμένης στον Καβάφη έκθεσης που οργάνωσε. Η «ύλη», οι συντελεστές και ερμηνευτές της παράστασης θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα εξαίρετο αποτέλεσμα. Η επιλογή των ποιημάτων και των κειμένων για τον Καβάφη έγινε από τον ποιητή και καθηγητή της λογοτεχνίας μας Νάσο Βαγενά. Η σεναριακή σύνθεσή τους και η σκηνοθεσία από τον έμπειρο από τη μουσικο-βιογραφική παράσταση για τον Μ. Θεοδωράκη, Θ. Μουμουλίδη. Οι ωραίες μελοποιήσεις των καβαφικών ποιημάτων υπογράφονταν από τους Μ. Χατζιδάκι, Θ. Μικρούτσικο και Δ. Παπαδημητρίου. Η εκτέλεση της μουσικής από τη διδαγμένη προσεκτικά από τον Θανάση Τσιπινάκη Ορχήστρα Νυκτών Οργάνων Πάτρας και των τραγουδιών από τον Κώστα Θωμαΐδη (με σεμνότητα, θερμότητα και καλά προφερόμενο λόγο) και την Φωτεινή Δάρρα (έχει μελωδική φωνή, αλλά ερμηνευτικά ποζάρει και «μασά» το λόγο). Και πολύ καλούς, αισθαντικούς ηθοποιούς και με ασκημένο λόγο. Κι όμως εκεί έπασχε η παράσταση. Στο λόγο, που δύσκολα έφθανε στο αυτί του θεατή. Ενώ, όπως φαινόταν, στόχος του σκηνοθέτη και των ηθοποιών ήταν η αισθαντικότητα, η πνευματικότητα, η αλήθεια και η απλότητα του λόγου, χάθηκε το μέτρο αυτών των ζητουμένων - και αυτά, όσο σπουδαία κι αν είναι πρέπει να έχουν μέτρο και εξέλειπε ο πρώτιστος κανόνας: Ο λόγος να φθάνει καθαρός, άνετος, ευκρινής στο θεατή. Ο λόγος είναι ο φορέας του πνευματικού και συναισθηματικού κόσμου. Οχι το αχνό, μισομασημένο, δήθεν πνευματώδες και εσωτερικό σιναξάρισμα. Σ' αυτό το λάθος, με ευθύνη και του σκηνοθέτη και των ηθοποιών έπεσε περισσότερο ο Μηνάς Χατζησάββας (Καβάφης) και όλοι λίγο - πολύ οι συνάδελφοί του Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, ακόμη και ο Γιάννης Μπέζος. Κρίμα, που, ενώ ο νεότερός τους Δημοσθένης Παπαδόπουλος, ξεκινώντας έδωσε το μέτρο του ευκρινούς, λιτά εσωτερικού λόγου, υπέπεσε και εκείνος - αν πολύ λιγότερο- στο λάθος των συμπαικτών του.


ΘΥΜΕΛΗ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
«... σας λείπει τίποτα»;(2009-08-23 00:00:00.0)
«Τελευταία» ...νύχτα του κόσμου(2008-11-26 00:00:00.0)
...Κάψαν το σανίδι(2008-06-27 00:00:00.0)
Αναζητώντας διέξοδο σε μια δύσκολη εποχή(2006-01-29 00:00:00.0)
«Αδιόρθωτα τα μάτια κι οι καρδιές»(2005-03-06 00:00:00.0)
ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ(2000-11-28 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ