Αγώνας για απλή αναλογική χωρίς ανταλλάγματα | ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Αγώνας για απλή αναλογική χωρίς ανταλλάγματα

Δεν κατάφεραν να αποφύγουν τις υπερβολές αρκετές εφημερίδες την προηγούμενη βδομάδα γράφοντας για τη θετική ανταπόκριση του ΚΚΕ στην πρόσκληση του Συνασπισμού για κοινές πρωτοβουλίες προώθησης της απλής αναλογικής. Εμφάνισαν το γεγονός ως κάτι το πρωτόγνωρο, «ξεχνώντας» πως αντίστοιχες πρωτοβουλίες είχαν αναληφθεί στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν. Δύο φορές ΚΚΕ, ΔΗΚΚΙ και Συνασπισμός κατέθεσαν στη Βουλή σχέδιο νόμου για την καθιέρωση της απλής αναλογικής ως πάγιου εκλογικού συστήματος. Κι αν δεν είχαν μεσολαβήσει γεγονότα όπως ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος σε βάρος του Ιράκ και η Ελληνική Προεδρία στην Ευρωπαϊκή Ενωση, που έφεραν το λαϊκό, εργατικό, το αντιιμπεριαλιστικό κίνημα προ μεγάλων καθηκόντων, ανατρέποντας τις ως τότε προτεραιότητες, οι πρωτοβουλίες αυτές δε θα είχαν σταματήσει στο επίπεδο της Βουλής. Αλλωστε διακηρυγμένος στόχος - τουλάχιστον από την πλευρά του ΚΚΕ - ήταν και παραμένει η απλή αναλογική να αποτελέσει στόχο πάλης του λαού, των φορέων και των κινημάτων του.

Σήμερα αντικειμενικά η απλή αναλογική ως στόχος πάλης, ως αίτημα προς διεκδίκηση, επανέρχεται στο προσκήνιο. Και εκ των πραγμάτων πυροδοτείται ξανά ο προβληματισμός για το πώς αποτελεσματικότερα θα ανοίξει αυτό το μέτωπο. Από τη μια πλευρά οι κυβερνητικές προθέσεις για αλλαγές στον εκλογικό νόμο, που ωστόσο δε θίγουν σε τίποτα τον καλπονοθευτικό, ληστρικό χαρακτήρα του σημερινού, και οι κυνικές ομολογίες πως γνώμονας αυτών των αλλαγών είναι το να διασφαλίζουν κυβερνητική σταθερότητα... Η θωράκιση του συστήματος περιορίζει ασφυκτικά το εύρος των όποιων αλλαγών και σκιαγραφεί ανάγλυφα τον χαρακτήρα του νόμου που έχει στα σκαριά η κυβέρνηση.

Από την άλλη πλευρά το λαϊκό - εργατικό κίνημα που δεν απεμπόλησε ποτέ το αίτημα για απλή αναλογική, αναγνωρίζοντας το σύστημα αυτό ως το μόνο ικανό να καταγράψει ανόθευτη τη λαϊκή θέληση και τους συσχετισμούς δύναμης στην εκάστοτε χρονική συγκυρία. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως στο μεγαλύτερο κομμάτι των φορέων τους οι αρχαιρεσίες διεξάγονται με το σύστημα της απλής αναλογικής, διασφαλίζοντας την ισοτιμία της ψήφου των εργαζομένων. Με δεδομένο το ότι η απλή αναλογική συνιστά ένα βήμα εκδημοκρατισμού, ένα αναφαίρετο λαϊκό δικαίωμα, η κινητοποίηση διεκδίκησής της μπορεί να αγκαλιάσει πλήθος προοδευτικών ανθρώπων, προσωπικοτήτων ανεξάρτητα από ιδεολογικές ή πολιτικές αναφορές.

Ωστόσο, υπήρξαν δηλώσεις και δημοσιεύματα που έδειξαν πως κάποιοι επιδιώκουν, στις πρωτοβουλίες προώθησης της κοινής δράσης για την απλή αναλογική, να εμπλέξουν την πολιτική των συμμαχιών και συνεργασιών τους.

Το ΚΚΕ σε όλη τη μακρόχρονη ιστορία του με συνέπεια χάραζε και υπηρετούσε εκείνη την πολιτική συμμαχιών που είχε ανάγκη ο λαός και ο τόπος στην εκάστοτε ιστορική συγκυρία. Στη βάση συγκεκριμένων αρχών και θέσεων, που να διασφαλίζουν την αποτελεσματικότητα και την προοπτική της συμμαχίας, τη δυνατότητά της να ανοίγει δρόμους στο λαϊκό εργατικό κίνημα, κι όχι να το ευνουχίζει ή να σπέρνει την απογοήτευση μιας ανώριμης και άκαιρης για μικροκομματικούς λόγους καιροσκοπικής συνεργασίας. Ποτέ, το ΚΚΕ, δεν είδε τις συμμαχίες ή τις συνεργασίες με πνεύμα ευκαιριακό, δεν τις υπέταξε σε ωφελιμιστικούς προεκλογικούς υπολογισμούς και σκοπιμότητες, δεν τις ανήγαγε σε αυτοσκοπό. Μεταξύ άλλων, γιατί γνωρίζει καλά τις βαριές συνέπειες που μπορεί να έχει «μια συμμαχία για τη συμμαχία» τόσο στο ίδιο όσο, κυρίως, στο λαϊκό κίνημα.

Οπως όλοι καταλαβαίνουμε, υπάρχει ποιοτική διαφορά ανάμεσα στην κοινή δράση για τον α' ή β' στόχο και στην πολιτική συμμαχία. Η πρώτη προϋποθέτει συμφωνία σε ένα επιμέρους στόχο πάλης, όπως τώρα ο στόχος για απλή αναλογική, η πολιτική συμμαχία προϋποθέτει τη σύγκλιση πάνω σε προγράμματα, αρχές και θέσεις. Η εμφάνιση της απαιτούμενης σήμερα κοινής δράσης για τη διεκδίκηση της απλής αναλογικής ως προθάλαμο ευρύτερων πολιτικών συμφωνιών, στην πραγματικότητα υπονομεύει την ίδια την πάλη για την καθιέρωσή της. Γι' αυτό εκείνες οι δυνάμεις που πραγματικά ανησυχούν για μια φιλολαϊκή διέξοδο και θέλουν να είναι συνεπείς με τον εαυτό τους και τον εργαζόμενο λαό, είναι προτιμότερο να αποφεύγουν τα «μεγάλα λόγια» περί γενικότερων συνεργασιών! Και γιατί το ζήτημα των συμμαχιών του κάθε κόμματος είναι μια πολύ σοβαρή υπόθεση, αλλά και γιατί έτσι δυσκολεύουν την κοινή προσπάθεια για τη διεκδίκηση της απλής αναλογικής.

Σε ανακοίνωση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, την περασμένη Πέμπτη, περιλαμβάνεται κάλεσμα προς όλες τις πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις, που υποστηρίζουν την απλή αναλογική, να δραστηριοποιηθούν και να συντονιστούν για τη δημιουργία ενός πλατιού δημοκρατικού κινήματος, με αυτό το στόχο, για την πιο πλατιά ενημέρωση και κινητοποίηση του λαού. Εκφράζοντας την πεποίθηση ότι θα υπάρξει ανταπόκριση σ' αυτό το δημοκρατικό καθήκον και δηλώνοντας τη δική του δέσμευση για τη στήριξη κάθε τέτοιας προσπάθειας.

Η προσπάθεια, ωστόσο, κινητοποίησης του λαού για τη διεκδίκηση της απλής αναλογικής θα είναι ολοκληρωμένη μόνο στο βαθμό που θα αποκαλύπτει στον ελληνικό λαό τα κυβερνητικά ψεύδη και το σαθρό υπόβαθρο της επιχειρηματολογίας με την οποία η απλή αναλογική απορρίπτεται και μάλιστα ενοχοποιούμενη ως πηγή αστάθειας.

Ταυτόχρονα, βέβαια, δεν πρέπει να κουραστούμε να εξηγούμε στον κόσμο πως κανένα εκλογικό σύστημα, όσο δίκαιο κι αν είναι αυτό, από μόνο δε συνιστά ικανή προϋπόθεση για αλλαγές προς όφελος των λαϊκών συμφερόντων. Και πως ένα σημαντικό βήμα για τέτοιου είδους αλλαγές είναι η μαζική καταδίκη του δικομματισμού και της πολιτικής του, αρχής γενομένης στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές.

Β. Ν.