«(...) Αγγελε Αλαφροΐσκιωτε, που όλους τους ίσκιους κρυπτικά αποκρυπτογράφησες/(...) Αγγελε, Αρχάγγελε του Λαού, μες στους αιώνες ακούγεται η φωνή σου/(...)», γιατί «εκεί που λάμπει η Λευτεριά, θάνατος δεν υπάρχει», λέει ο Γιάννης Ρίτσος σ' ένα από τα «Συντροφικά Τραγούδια» του, με τίτλο «Στον Αγγελο Σικελιανό». Σ' αυτόν τον «Αρχάγγελο» της ποίησής μας, που «αγέρωχος» ανέβηκε «στο κορφοβούνι του Λαού του», αφιερώνεται η εξαίρετη μελέτη της καθηγήτριας της Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Ρίτσας Φράγκου Κικίλια «Αγγελος Σικελιανός (Βαθμίδες μύησης)» (εκδόσεις «Πατάκη»). Μελέτη, που η στήλη χαιρετίζει, γιατί το περιεχόμενό της φωτίζει μη διερευνημένες «πτυχές» που καθόρισαν την ιδεολογικοπνευματική, ανθρώπινη και ποιητική «φύση», πορεία και πράξη του Σικελιανού, ο οποίος εικοσιτετράχρονος ακόμα «ανανέωσε τον νεοελληνικό έμμετρο λόγο». Κυρίως, γιατί η Ρ. Φράγκου - Κικίλια (η σημαντικότερη, παθιασμένη μελετήτρια του Σικελιανού), επιμένει να φέρνει στο προσκήνιο αυτόν -τον σκοπίμως, επί δεκαετίες παραμελημένο από τους κρατούντες τα «ηνία» της Παιδείας και φιλολογίας- «εξόριστο θεό» (σ.σ. δανειζόμαστε το χαρακτηρισμό του Σικελιανού για τον Τζορντάνο Μπρούνο) των προοδευτικών ιδεών και της ποίησής μας. «Εξόριστος», γιατί «υπήρξε νους φιλόσοφος, συνεχώς αυτοπαιδευόμενος και καθόλη τη διάρκεια του βίου ζητητής της αλήθειας».

Η μελέτη (πλαισιώνεται με συνοπτικό βιοεργοχρονολόγιο, επίλογο βιβλιογραφία και ευρετήρια των έργων του, ονομάτων και τοπωνυμίων), αρθρώνεται σε τρία βασικά μέρη. Στο πρώτο μέρος η μελετήτρια παρακολουθεί τον στοχαστή Σικελιανό. Τη νιότη του, που «μεθούσε» με το «νέκταρ» του αρχαιοελληνικού πνεύματος και λόγου και ένιωθε «ομοτράπεζος και συνέστιος» των Ολυμπίων Θεών. Τα πνεύματα και τους δημιουργούς που θαύμαζε και τον επηρέασαν. Και όλα τα στάδια και της ιδεολογικής πορείας του, έως την «άνοδό» του στο αγωνιστικό «κορφοβούνι του Λαού», όπως έλεγε ο «μαθητής» του Γ. Ρίτσος. Το δεύτερο μέρος αφουγκράζεται όλες τις δονήσεις, τα οράματα της ρομαντικής, «αλαφροΐσκιωτης» ψυχής, του ερωτικού «άρρενα λόγου», της προαιώνιας «ορφικής φωνής» του, του «απολλώνιου» κάλλους και πνεύματος του τόσο «θεϊκού» κι όμως τόσο γήινου Σικελιανού. Γήινου, γιατί (σ.σ. μεταγράφουμε στο τρίτο πρόσωπο δυο στίχους του) «βαθιά του δόξασε και πίστεψε τη γη/ και στη φυγή δεν άπλωσε τα μυστικά φτερά του». Στο τρίτο μέρος εξετάζεται, με παραθέσεις τεκμηρίων, η σχέση του ίδιου (αλληλογραφία και συναντήσεις) και του έργου με άλλους μεγάλους δημιουργούς (Σολωμός, Παπαδιαμάντης, Παλαμάς, Καζαντζάκης, Ρίτσος, κ.ά).