ΑΓΚΥΡΑ και ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.--

Η υπερψήφιση των νομοθετικών μεταρρυθμίσεων» Ευρωπαϊκού προσανατολισμού από τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας την Κυριακή ήταν το έναυσμα των δηλώσεων από τον πρωθυπουργό Μπουλέντ Ετζεβίτ, με τις οποίες κάλεσε τις Βρυξέλλες, να ορίσουν το χρονοδιάγραμμα της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Ο Βολκάν Βουράλ, γενικός γραμματέας αρμόδιος για την ένταξη στην ΕΕ, υπερθεμάτισε, λέγοντας ότι «η Τουρκία δικαιούται να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για την έναρξη ενταξιακών συνομιλιών, όπως έγινε και με τις άλλες 10 υποψήφιες χώρες». Η άποψη της κυβέρνησης Ετζεβίτ θα έμοιαζε απόλυτα δικαιολογημένη --αφού «ξεκαθάρισε» η υπόθεση της έγκρισης των λεγόμενων κριτηρίων της Κοπεγχάγης--, αλλά φυσικά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.

Αφ' ενός μεν, η τελεσίδικη έγκριση των μεταρρυθμίσεων --που περιλαμβάνουν την άρση της απαγόρευσης της διδασκαλίας στην κουρδική γλώσσα, την άρση της απαγόρευσης μετάδοσης ραδιοτηλεοπτικών προγραμμάτων στα κουρδικά και την κατάργηση της θανατικής ποινής-- είναι ένα ανοιχτό ζήτημα, καθώς ο ηγέτης του κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ), Ντεβλέτ Μπαχτσελί, θα προσφύγει στο τουρκικό Συνταγματικό Δικαστήριο ζητώντας την ακύρωσή τους. Μιλώντας στο τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο NTV, ο Μπαχτσελί δήλωσε πως «ζήτησα να γίνουν προετοιμασίες προσφυγής στο Συνταγματικό Δικαστήριο κατά των νόμων, κυρίως αυτών που αφορούν την κατάργηση της θανατικής ποινής και της χαλάρωσης των περιορισμών χρήσης της κουρδικής γλώσσας στην εκπαίδευση και τη μετάδοση τηλεοπτικών εκπομπών». Ο Μπαχτσελί χαρακτηρίζει «συνδεδεμένους» τους στόχους της ΕΕ, με εκείνους του... ΡΚΚ, του Εργατικού Κόμματος Κουρδιστάν, και κατηγορεί τις Βρυξέλλες ότι «αναμειγνύεται στα εσωτερικά της χώρας». Παράλληλα, η εφαρμογή των νόμων, παρά την ψήφισή τους, όπως δήλωσε στο πρακτορείο Ανατολή ο υπουργός Παιδείας Νετζντέτ Τεκίν, απέχει τουλάχιστον τρεις μήνες.

Η Κομισιόν από την πλευρά της ζήτησε «διευκρινίσεις» για τις μεταρρυθμίσεις κι αρνήθηκε να εκφέρει γνώμη σχετικά με την ημερομηνία, την οποία οι Δεκαπέντε ενδέχεται να προτείνουν στην Αγκυρα για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. «Είναι θετικό βήμα και το χαιρετίζουμε. Αλλά πρέπει να εξετάσουμε πολύ σαφώς και στις παραμικρότερες λεπτομέρειες το σύνολο», δήλωσε εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Οσον αφορά την ημερομηνία, στην οποία η ΕΕ μπορεί να ορίσει την έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών με την Αγκυρα, η Επιτροπή αρκέστηκε σήμερα να υπενθυμίσει ότι θα δημοσιεύσει τον Οκτώβρη την επόμενη ετήσια έκθεσή της για όλες τις υποψήφιες χώρες, η οποία θα περιλαμβάνει και μια έκθεση για την Τουρκία.

Το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς του πρωθυπουργού Ετζεβίτ στο μεταξύ φαίνεται πως έχει χάσει την υπομονή του με τον υπουργό Οικονομίας Κεμάλ Ντερβίς, ο οποίος πιέζεται να παραιτηθεί ή να πάψει τις πολιτικές δραστηριότητές του για το σχηματισμό κοινού μετώπου της τουρκικής κεντροαριστεράς ενόψει των πρόωρων εκλογών της 3ης Νοεμβρίου, στο πλευρό του κόμματος της Νέας Τουρκίας του πρώην υπΕξ Ισμαήλ Τζεμ.

Ο Εμρεχάν Χαλιτζί, μέλος της Δημοκρατικής Αριστεράς, χαρακτήρισε «απαράδεκτο» το γεγονός ότι «συμμετέχει ο κ. Ντερβίς σε δραστηριότητες εναντίον του DSP και της κυβέρνησης (...) είναι κατάχρηση εξουσίας και εμπιστοσύνης». Ο πρώην αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας και άνθρωπος - κλειδί για τη συνέχεια του δανειοδοτικού προγράμματος του ΔΝΤ προς την Τουρκία, πρόσθεσε, «δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα ο τέταρτος εταίρος της κυβέρνησης και ο άνθρωπος που οργανώνει έναν αντικυβερνητικό σχηματισμό».