Οι εντεινόμενες αντιθέσεις μεταξύ των «συμμάχων» του ευρωατλαντικού άξονα βγαίνουν ξανά στην επιφάνεια με φόντο τη συνεχιζόμενη ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία, τα παζάρια για έναν προσωρινό και εύθραυστο συμβιβασμό και τις κόντρες για τις «εγγυήσεις ασφαλείας» που θα τον συνοδεύουν, με κάθε πλευρά να στοχεύει να διασφαλίσει τα γεωπολιτικά της συμφέροντα στην Ανατολική Ευρώπη και ευρύτερα, και να ενισχύσει τη θέση της μπροστά σε μια πιθανή γενικευμένη πολεμική σύγκρουση.

Σε αυτό το πλαίσιο, το βασικό ζητούμενο στη Σύνοδο Κορυφής του «Συνασπισμού των Προθύμων» Ευρωπαίων του ΝΑΤΟ την Πέμπτη στο Παρίσι φαίνεται να ήταν τι σκοπεύει να κάνει η Ουάσιγκτον σχετικά με τη σύγκρουση με τη Ρωσία.

Στη συνάντηση συμμετείχαν περίπου 30 Ευρωπαίοι και άλλοι ηγέτες, ο γγ του ΝΑΤΟ, οι πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Κομισιόν, ενώ τις ΗΠΑ εκπροσώπησε ο Στιβ Γουίτκοφ, ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού Προέδρου. Στη συνέχεια, ορισμένοι ηγέτες είχαν τηλεφωνική επικοινωνία και με τον ίδιο τον Ντ. Τραμπ.

Το Παρίσι και οι άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έστειλαν το μήνυμα ότι η Ευρώπη έχει υλοποιήσει τη δική της «δουλειά» ως προς τη στήριξη της Ουκρανίας, και πλέον εξαρτάται από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ να υλοποιήσει τις απειλές για κλιμάκωση των πιέσεων στη Μόσχα και στους βασικούς «εταίρους» της, αφού δεν έχει υπάρξει πρόοδος στις διαπραγματεύσεις.

Οι χώρες που είναι «πρόθυμες» να παράσχουν «εγγυήσεις ασφαλείας» έχουν ολοκληρώσει τις τεχνικές εργασίες. «Εχουμε αρκετές συνεισφορές για να μπορέσουμε να πούμε στους Αμερικανούς ότι είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε τις ευθύνες μας, υπό την προϋπόθεση ότι θα αναλάβουν κι αυτοί τις δικές τους», ανέφερε χαρακτηριστικά αξιωματούχος της γαλλικής προεδρίας.

Ωστόσο οι ΗΠΑ δεν έχουν οριστικοποιήσει ακόμα το δικό τους «μερίδιο» στις «εγγυήσεις ασφαλείας», που λέγεται ότι θα είναι η «διασφάλιση από αέρος», και επιπλέον ο Τραμπ στην τηλεφωνική συνομιλία μετά τη Σύνοδο των «Προθύμων» έριξε το «μπαλάκι» των κυρώσεων στους Ευρωπαίους.

Στο θέμα των «δευτερογενών» κυρώσεων σε «εταίρους» της Ρωσίας, όπως είναι η Κίνα, ο Τραμπ είπε στους Ευρωπαίους ηγέτες πως «η Ευρώπη πρέπει να σταματήσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο, καθώς η Ρωσία έλαβε 1,1 δισ. ευρώ σε πωλήσεις καυσίμων από την ΕΕ μέσα σε έναν χρόνο» και «πρέπει να ασκήσει οικονομική πίεση στην Κίνα για το θέμα της χρηματοδότησης των πολεμικών προσπαθειών της Ρωσίας».

Αντιπροσωπεία αξιωματούχων της ΕΕ πρόκειται να ταξιδέψει στην Ουάσιγκτον, προκειμένου να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ για περαιτέρω κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Μάλιστα το αμερικανικό δίκτυο CNN μετέδωσε πως Λευκός Οίκος και Κρεμλίνο συμφωνούν ότι η Ευρώπη φέρει την ευθύνη για το «αδιέξοδο» στην «ειρηνευτική» διαδικασία.

«Ο Τραμπ απάντησε στην ξέφρενη πίεση των Ευρωπαίων ηγετών για περισσότερες κυρώσεις και στρατιωτική πίεση στη Ρωσία απαιτώντας να σταματήσουν να αγοράζουν ρωσική Ενέργεια», μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο. Επιπλέον, «προέτρεψε τον Ουκρανό Πρόεδρο Β. Ζελένσκι και τους Ευρωπαίους ηγέτες να κάνουν περισσότερα για την επίλυση της ουκρανικής σύγκρουσης» και «κατηγόρησε περισσότερο τους Ευρωπαίους παρά τη Ρωσία».

Στον μεταπολεμικό ρόλο των ΗΠΑ για τις «εγγυήσεις ασφαλείας» στην Ουκρανία αναφέρεται το NBC, σύμφωνα με το οποίο οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να ηγηθούν της επιτήρησης μιας μεγάλης «ζώνης ασφαλείας» εντός της Ουκρανίας, με drones και δορυφόρους. Η ζώνη θα μπορούσε να διασφαλιστεί από στρατεύματα από μία ή περισσότερες χώρες που δεν ανήκουν στο ΝΑΤΟ, όπως η Σαουδική Αραβία ή ακόμα και το Μπαγκλαντές.

«Εξαρτόμαστε από την αμερικανική βοήθεια. Προς το παρόν δεν είμαστε σε θέση να ασκήσουμε επαρκή πίεση στον Πούτιν για να τερματίσει τον πόλεμο», τόνισε σε συνέντευξή του ο Γερμανός καγκελάριος Φρ. Μερτς, ενώ χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία συνάπτουν νέες συνεργασίες με τη Ρωσία, πρόσθεσε.

Δήλωσε πεπεισμένος ότι «εργαζόμενοι σκληρά για να γίνουμε πιο ισχυροί» θα καταστεί δυνατό «να διαπραγματευόμαστε με τους Αμερικανούς ως ίσοι», και είπε ότι θέλει να συνεργαστεί με τον Γάλλο Πρόεδρο για να βγει η Ευρώπη από την «αδυναμία» και την «εξάρτηση».

Οι «εγγυήσεις» είναι πλέον έτοιμες, και 35 κράτη - κατά βάση ευρωπαϊκά - είναι πρόθυμα να παράσχουν στο Κίεβο πολιτική και στρατιωτική υποστήριξη, είπε ο Γάλλος Πρόεδρος Εμ. Μακρόν στο τέλος της διάσκεψης. Από αυτά, 26 κράτη έχουν επιβεβαιώσει με συγκεκριμένες προτάσεις τι μπορούν να προσφέρουν.

Στον «Συνασπισμό των Προθύμων» συμμετέχει και η ελληνική κυβέρνηση, η οποία ωστόσο αποφεύγει να τοποθετηθεί για τις νέες δεσμεύσεις που αναλαμβάνει στο πλαίσιο αυτών των επικίνδυνων σχεδιασμών.

Η κεντρική ιδέα των «εγγυήσεων» που διαμορφώνονται είναι ότι «δεν υπάρχουν περιορισμοί για την άμυνα της Ουκρανίας», είπε ο Γάλλος Πρόεδρος, τονίζοντας την ανάγκη «αναγέννησης» του ουκρανικού στρατού για να «αντισταθεί» στις ρωσικές επιθέσεις και να αποτρέψει νέες.

Σύμφωνα με τον ίδιο, πολλές χώρες είναι έτοιμες να εμπλακούν «σε μια διεθνή δύναμη σε ξηρά, θάλασσα και αέρα» για να «διασφαλίσουν» την Ουκρανία, «να διατηρήσουν την κατάπαυση του πυρός και να εγγυηθούν την ειρήνη».

Αντίστοιχα, ο Ζελένσκι είπε ότι ένας ισχυρός ουκρανικός στρατός είναι «το κεντρικό στοιχείο των εγγυήσεων ασφαλείας» και ότι το σχέδιο περιλαμβάνει «συγκεκριμένα βήματα» για εκπαίδευση στρατιωτών, παραγωγή και προμήθεια όπλων, αεράμυνα και κυβερνοχώρο.

Οπως ανέφεραν την περασμένη βδομάδα οι «New York Times», το Κίεβο δεν θέλει μόνο να στηρίξει τον στρατό του κατά τη διάρκεια του πολέμου αλλά και να τον καταστήσει τη ραχοκοκαλιά οποιασδήποτε μεταπολεμικής διευθέτησης.

Ο Ζελένσκι υπολογίζει ότι ο μηχανισμός του ΝΑΤΟ για αγορά αμερικανικών όπλων από τους Ευρωπαίους θα επιτρέψει αγορές ύψους 1 δισ. δολαρίων τον μήνα, με έμφαση στα αμερικανικά συστήματα αεράμυνας «Patriot».

Το Κίεβο σχεδιάζει επίσης να διοχετεύσει τα «δυτικά» κονδύλια στην ενίσχυση της εγχώριας πολεμικής βιομηχανίας, και την Πέμπτη στο Παρίσι ο Ζελένσκι τόνισε ότι χρειάζονται περισσότερες επενδύσεις, καθώς «οι ευρωπαϊκές γραμμές παραγωγής όπλων δεν λειτουργούν με πλήρη δυναμικότητα». Μεταξύ άλλων η Ουκρανία θέλει να παράγει μαζικά τον νέο πύραυλο Κρουζ μεγάλου βεληνεκούς «Flamingo».

Η εταιρεία «Fire Point», που τον κατασκευάζει, θα ξεκινήσει στη Δανία παραγωγή καυσίμων για πυραύλους «Flamingo», στην πρώτη επέκταση εργασιών στο εξωτερικό από μια ουκρανική πολεμική εταιρεία. Η Ουκρανία διεξάγει επίσης συνομιλίες για παραγωγή όπλων σε ουκρανικό και ευρωπαϊκό έδαφος από κοινού με Νορβηγία, Γερμανία, Καναδά, Βρετανία και Λιθουανία.

Στον απόηχο της Συνόδου των «Προθύμων» ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, ξεκαθάρισε ότι οποιαδήποτε «δυτικά» στρατεύματα στην Ουκρανία θα εκλαμβάνονται από τη Ρωσία ως «νόμιμοι στόχοι» για επιθέσεις.

Στην περίπτωση που υπάρξουν «αποφάσεις που οδηγούν σε μακροπρόθεσμη ειρήνη, δεν βλέπω κανέναν λόγο για την παρουσία τους στο έδαφος της Ουκρανίας», πρόσθεσε.

Ο Πούτιν επανέλαβε την αντίθεση της Μόσχας στο ενδεχόμενο ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, προσθέτοντας όμως ότι μια μελλοντική ένταξή της στην ΕΕ συνιστά «νόμιμο δικαίωμά της».

Την ώρα που ΕΕ και ΗΠΑ συζητούν για νέες κυρώσεις σε εμπορικούς «εταίρους» της Ρωσίας και πλήρη κατάργηση του ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου στην Ευρώπη, ο Πούτιν αναφερόμενος στην πρόσφατη συμφωνία της Ρωσίας με την Κίνα για τον νέο αγωγό φυσικού αερίου «Power of Siberia 2» είπε ότι είναι «ένα από τα μεγαλύτερα ενεργειακά πρότζεκτ στον κόσμο».

Στο πλαίσιο της στρατηγικής «επαναξιολόγησης εξωτερικής βοήθειας», με στόχο την ανακατανομή πόρων προς τον Ινδο-Ειρηνικό, ενισχύοντας την αποτροπή απέναντι στην Κίνα, οι ΗΠΑ προχωρούν σε σταδιακή κατάργηση προγραμμάτων στρατιωτικής βοήθειας προς ευρωπαϊκές χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία, καλώντας την ήπειρο να σηκώσει μεγαλύτερο βάρος.

Σύμφωνα με δημοσίευμα των «Financial Times» - που επιβεβαιώθηκε από το λιθουανικό υπουργείο Αμυνας - η απόφαση αφορά κυρίως το πρόγραμμα «Section 333», το οποίο χρηματοδοτούσε την εκπαίδευση και τον εξοπλισμό Ενόπλων Δυνάμεων σε Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία κ.α., και θα διαρκέσει μέχρι τον Σεπτέμβρη του 2026 με τα υπάρχοντα κονδύλια.

Το πρόγραμμα είχε διαθέσει 1,6 δισ. δολάρια στην Ευρώπη μεταξύ 2018 - 2022. Παράλληλα η Baltic Security Initiative, ύψους 288 εκατ., βρίσκεται υπό επανεξέταση.