Το αφήγημα είναι ότι μια απαξιωμένη επιχείρηση, που κατασκεύαζε στρατιωτικά και πολιτικά οχήματα, ξαναπαίρνει ζωή χάρη στην πολεμική οικονομία και την πολυεπίπεδη στρατηγική σχέση Ελλάδας - Ισραήλ. Στα πλαίσια αυτά εντάσσεται και η εξαγορά της Intracom - Defense από την κρατική ισραηλινή πολεμική βιομηχανία IAI, όπως και η παρουσία της ισραηλινής Elbit Systems στην 120 ΠΕΑ της Καλαμάτας.

Η ιστορία της ΕΛΒΟ¹θυμίζει την οδυνηρή πραγματικότητα του παραγωγικού μαρασμού, της διάλυσης, του κλεισίματος εμβληματικών επιχειρήσεων όπως η ΛΑΡΚΟ, του κύκλου κρατικοποιήσεων - ιδιωτικοποιήσεων άλλων εταιρειών - πυλώνων της παραγωγικής δομής της χώρας, όπως τα Ναυπηγεία.

Τόσα χρόνια τα αστικά κόμματα αντιμετώπιζαν τις στρατηγικές αυτές επιχειρήσεις ως βαρίδια, με αρνητικές συνέπειες για τους εργαζόμενους και τον ελληνικό λαό που χρυσοπληρώνει ομίλους ισχυρών καπιταλιστικών κρατών για εξοπλιστικά προγράμματα ενταγμένα στις στρατηγικές κατευθύνσεις ΝΑΤΟ και ΕΕ, που δεν αφορούν την αναβάθμιση της αμυντικής ικανότητας της χώρας.

Μόνο το ΚΚΕ επέμενε να αναδεικνύει ότι οι σημαντικές παραγωγικές δυνατότητες που αυτές προσφέρουν μπορούν να αποδειχτούν πολύτιμες στα χέρια του λαού. Συγκεκριμένα, η ΕΛΒΟ έχει φανερώσει τέτοιες δυνατότητες, αφού υπήρξε στο παρελθόν μια τεράστια βιομηχανία με έμπειρο εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και κρίσιμες υποδομές για την παραγωγή στρατιωτικών οχημάτων, καθώς και αμαξωμάτων του ΟΑΣΘ και του ΟΣΕ. Από τους 1.300 εργαζόμενους που κάποτε δούλευαν, κατέληξε να απασχολεί μόλις 12 πουλώντας παλιοσίδερα, ενώ πρώην εργαζόμενοι εξακολουθούν να διεκδικούν τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματά τους.

Το σημερινό ρημάδι που σκουριάζει σε μια έκταση 273 στρεμμάτων², τη μεγαλύτερη στη ΒΙΠΕ Σίνδου, κουβαλάει τη σφραγίδα των πολιτικών της ΕΕ και φαρδιές πλατιές τις υπογραφές όλων όσων κυβέρνησαν.

Της συγκυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, που έθεσαν την ΕΛΒΟ σε καθεστώς «ειδικής εκκαθάρισης εν λειτουργία», των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ που την παράτησαν σε ειδικό διαχειριστή να υπολειτουργεί, όσο αναζητούσαν επενδυτές μέσω 3 άκαρπων διεθνών διαγωνισμών, καθώς και με τη συμβολή μετόχων όπως ο Μυτιληναίος, που έκανε τη βρώμικη δουλειά, μειώνοντας δραματικά τους εργαζόμενους στην περίοδο που ανέλαβε τη διαχείρισή της.

Το 2020 η κυβέρνηση της ΝΔ ολοκλήρωσε το έγκλημα μεταβιβάζοντας το πλειοψηφικό μετοχικό πακέτο στην κοινοπραξία SK Group-Plasan, η οποία επιδείνωσε την διαλυτική πορεία της μέχρι σήμερα. Πρόσφατα ανακοινώθηκε η απόκτηση 100% των εγκαταστάσεων και των κατοχυρωμένων εμπορικών δικαιωμάτων (λογότυπο, πατέντες, τεχνογνωσία) από το ισραηλινό μονοπώλιο SK Group το οποίο, με όχημα την ΕΛΒΟ, στοχεύει να ανοίξει παρτίδες στην ευρωπαϊκή αγορά εξοπλιστικών προγραμμάτων.

Η ιστορία της ΕΛΒΟ απέδειξε ότι το πινγκ - πονγκ που παιζόταν για χρόνια με μια σειρά κρίσιμες υποδομές μεταξύ κράτους και ιδιωτών αποτελεί τις δύο όψεις του ίδιου αντιλαϊκού νομίσματος, αφού σε κάθε περίπτωση, ο λαός και οι εργαζόμενοι πλήρωναν ακριβά το τίμημα, είτε των «σχεδίων εξυγίανσης», είτε των πλάνων ανάπτυξης και κερδοφορίας στα «καλά» τους χρόνια.

Φανέρωσε ότι οι πολιτικές των κυβερνήσεων καθορίζονται από τις ανάγκες της καπιταλιστικής οικονομίας και τις δεσμεύσεις στις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες ΕΕ - ΝΑΤΟ τις οποίες κανένα αστικό κόμμα δεν αμφισβητεί, αφού η πορεία απαξίωσής της υλοποιήθηκε πιστά από σοσιαλδημοκράτες, φιλελεύθερους, ακροδεξιούς, κυβερνήσεις αυτοδύναμες και συνεργασίας όλων των αποχρώσεων.

Αποτελεί, μαζί με το παράδειγμα της ΛΑΡΚΟ μεταγενέστερα, μια αποστομωτική απάντηση στην αισχρή προπαγάνδα για το ποιοι έκλειναν τα εργοστάσια στα χρόνια της καπιταλιστικής κρίσης, όπως και σε συνθήκες καπιταλιστικής ανάπτυξης: Οι σιδερένιοι, απαράβατοι νόμοι της καπιταλιστικής κερδοφορίας και του ανελέητου ανταγωνισμού στο πλαίσιο της ΕΕ που φρέναραν και απαξίωσαν παραγωγικές δυνατότητες της χώρας.

Η πραγματικότητα για τους εργαζόμενους στην πολεμική βιομηχανία είναι τελείως διαφορετική από αυτό που παρουσιάζουν ως ευκαιρία «ανάπτυξης για όλους» και «δημιουργίας καλών θέσεων εργασίας».

Εχουμε πρόσφατη πείρα από πολυδιαφημισμένες θέσεις εργασίες όπως αυτές στα Ναυπηγεία Ελευσίνας που αφού δόθηκαν στην αμερικανικών συμφερόντων ΟΝΕΧ, η κυβέρνηση τα μετέτρεψε σε ειδική οικονομική ζώνη σε βάρος των εργαζομένων για τους οποίους δεν τηρείται η συλλογική σύμβαση και δεν αναγνωρίζονται στοιχειώδη κατοχυρωμένα εργασιακά δικαιώματα.

Αλλωστε, οι Ισραηλινοί επενδυτές δηλώνουν κυνικά ότι η επένδυση στην ΕΛΒΟ γίνεται για να βάλουν το δάκτυλο στο μέλι των ευρωπαϊκών κονδυλίων του «ReArm EU», εξασφαλίζοντας μεγάλες επιδοτήσεις, προνόμια και κέρδη.

Το τοπίο της πολεμικής βιομηχανίας έχουν ξεκαθαρίσει κορυφαίοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, δηλώνοντας ότι «η χρηματοδότηση δεν αρκεί. Η πρόκληση δεν είναι να ξοδέψουμε περισσότερα, αλλά και να λάβουμε περισσότερα γι' αυτά που ξοδεύουμε». Στο ίδιο μήκος κύματος και οι Ελληνες βιομήχανοι, που μπαίνουν στον χορό των πολεμικών εξοπλισμών διεκδικώντας τουλάχιστον 30% της προστιθέμενης αξίας των εξοπλισμών να παράγεται στην εγχώρια βιομηχανία.

Το ζητούμενο και στην πολεμική βιομηχανία είναι πόσα κέρδη θα μετρήσουν οι κατασκευαστές. Και επειδή τα κέρδη δεν πέφτουν από τον ουρανό, αλλά βγαίνουν από την εκμετάλλευση των εργαζομένων, παράλληλα συζητάνε το πλαίσιο ξεχειλώματος του εργάσιμου χρόνου των εργαζομένων στην πολεμική βιομηχανία με βάση τις ευρωπαϊκές Οδηγίες για 13ωρα, διευθέτηση με απλήρωτες υπερωρίες, 7ήμερη εργασία.

Μέσα στην πολεμική φρενίτιδα που επικρατεί στην ΕΕ, για τους εργαζόμενους θα αυξηθεί η πίεση με ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, με κινδύνους ασφαλείας λόγω της εντατικοποίησης, της έλλειψης μέτρων προστασίας και της χρήσης επικίνδυνων υλικών που απαιτεί η πολεμική βιομηχανία. Ενώ στις επιχειρήσεις αυτές, θα είναι πιο αυστηρό το καθεστώς «κοινωνικής ειρήνης» που επιδιώκουν κράτη και εργοδότες με ένταση της καταστολής, χτύπημα της συνδικαλιστικής δράσης και τσάκισμα κάθε κλίματος διεκδίκησης καλύτερων όρων δουλειάς.

Παράλληλα, αυξάνονται οι κίνδυνοι μετατροπής κρίσιμων υποδομών (εργοστάσια, λιμάνια, αεροδρόμια, διυλιστήρια) των χωρών που συμμετέχουν στην κατασκευή και τη μεταφορά οπλικών συστημάτων σε στόχους αντιποίνων για το αντίπαλο στρατόπεδο ιμπεριαλιστών. Χαρακτηριστικά, στον 3ετή πόλεμο στην Ουκρανία, έχουν σημειωθεί εκατέρωθεν δεκάδες καταγεγραμμένες επιθέσεις στα μετόπισθεν, σε εργοστάσια και αποθήκες πολεμικού εξοπλισμού, με θύματα εκατοντάδες εργάτες και επιστήμονες, όπως στο χαλυβουργείο Αζοφστάλ που βομβαρδίστηκε απ' τις πρώτες μέρες του πολέμου.

Παραφράζοντας τα αποκαλυπτικά λόγια του οικονομολόγου Τόμας Ντάννινγκ που επικαλείται ο Μαρξ στο «Κεφάλαιο», με τέτοια περιθώρια κέρδους οι όμιλοι που πλουτίζουν από τον πόλεμο έχουν γίνει παράτολμοι, ήδη τσαλαπατάνε τους ανθρώπινους νόμους, είναι έτοιμοι να βάλουν κι άλλο «λάδι στη φωτιά», να γενικεύσουν τον πόλεμο και να διαπράξουν κάθε έγκλημα γι' αυτόν τον σκοπό.³

Ο αγώνας για εργασιακά δικαιώματα, για λιγότερες ώρες δουλειάς με αυξήσεις μισθών είναι αντικειμενικά δεμένος με την πάλη ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και την εμπλοκή της χώρας. Γιατί το ίδιο το σύστημα της εκμετάλλευσης που σε συνθήκες «ειρήνης» ξεζουμίζει τους εργαζόμενους, σε συνθήκες προετοιμασίας πολέμου τους βάζει να παράγουν τα όπλα με τα οποία θα τους στείλει να θυσιαστούν για τις ανάγκες του κεφαλαίου.

Ολα αυτά δεν αποθαρρύνουν τους υπερασπιστές των λεγόμενων «στρατηγικών σχέσεων», στο όνομα των οποίων δικαιολογούν όλα τα αίσχη που διαπράττει σε βάρος των Παλαιστινίων το Ισραήλ.

Οσο βρώμικο μελάνι και να ξοδέψουν για να παρουσιάσουν ως «ευεργέτες» τους Ισραηλινούς επενδυτές και «αντισημίτες» όσους εναντιώνονται στα αρρωστημένα σχέδια του κράτους - μακελάρη, δεν πρόκειται να λερώσουν το λαϊκό αίσθημα, γιατί η έκφραση αλληλεγγύης στους λαούς που δοκιμάζονται και πολεμάνε για το δίκιο τους, όπως ο ηρωικός Παλαιστινιακός λαός, είναι ιστορικό χρέος.

Κανένας δεν μπορεί να μένει αμέτοχος όταν ένας λαός ταπεινώνεται, βασανίζεται, ξεριζώνεται. Οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να δεχτούν το αποτέλεσμα της εργασίας τους να αξιοποιείται σε δολοφονικά σχέδια σε βάρος άλλων λαών. Δεν θα γίνουμε συνένοχοι στο έγκλημα, όπως περήφανα δήλωσαν οι εργαζόμενοι στο λιμάνι του Πειραιά μπλοκάροντας την αποστολή πυρομαχικών στα μέτωπα της Ουκρανίας και της Μέσης Ανατολής.

Εδώ και τώρα να σταματήσει κάθε οικονομική, πολιτική και στρατιωτική συνεργασία με το κράτος - τρομοκράτη Ισραήλ και η πώληση όπλων και ειδών διπλής χρήσης που υποστηρίζουν τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις.

Καμιά σκέψη για ανάπτυξη ισραηλινής πολεμικής βιομηχανίας στις εγκαταστάσεις της ΕΛΒΟ στη Σίνδο, που εκτός των άλλων θα αποτελέσει μαγνήτη κινδύνων σε βάρος του λαού της περιοχής.

Παράλληλα με την κυρίαρχη κυβερνητική προπαγάνδα, βρίσκουν έδαφος ορισμένες δυνάμεις να καλλιεργήσουν νέες αυταπάτες, προβάλλοντας ως «φιλολαϊκή» εναλλακτική την επαναλειτουργία της ΕΛΒΟ υπό κρατικό έλεγχο, μέσω της άσκησης εκ μέρους του Δημοσίου του δικαιώματος επαναγοράς μετοχών.

Ετσι ισχυρίζονται ότι τα στρατιωτικά οχήματα που θα παράγει η ΕΛΒΟ δεν θα καταλήγουν στον IDF ενάντια στους λαούς της περιοχής, αλλά θα αξιοποιούνται για την αμυντική θωράκιση της χώρας. Θαρρείς και αν προϊστάμενοι της ΕΛΒΟ ήταν τα υπουργεία Οικονομικών και Εθνικής Αμυνας του ελληνικού αστικού κράτους, αυτά θα μπλόκαραν την αποστολή πολεμικών εξοπλισμών στο Ισραήλ.

Καλλιεργούν ψευδαισθήσεις όσοι ισχυρίζονται ότι σε τέτοια περίπτωση η λειτουργία της ΕΛΒΟ θα αφορούσε την αμυντική θωράκιση της Ελλάδας και όχι τα πολεμοκάπηλα σχέδια που καθορίζονται από τις ανάγκες συμμετοχής στις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες των ΝΑΤΟ - ΕΕ. Το ίδιο θα ίσχυε όποιο αστικό κόμμα κι αν βρισκόταν στην κυβέρνηση, μιας και όλοι τους υποκλίνονται για χάρη της αστικής τάξης στο ΝΑΤΟ και μαζί έχουν χτίσει τις στρατηγικές σχέσεις με το Ισραήλ.

Στην πραγματικότητα, όσο οι επιχειρήσεις αυτές βρίσκονται στα χέρια του αστικού κράτους και των καπιταλιστών και η παραγωγή καθορίζεται από το κυνήγι του κέρδους και τους ανταγωνισμούς για το ξαναμοίρασμα του πλανήτη, δεν μπορεί να υπάρξει αμυντική βιομηχανία προς όφελος των λαϊκών συμφερόντων. Αλλωστε, εκεί παράγονται ταυτόχρονα και τα εργαλεία που χρησιμοποιεί το αστικό κράτος για να ασκεί βία ενάντια στο λαϊκό κίνημα.

Σε ένα σύστημα που όλα υποτάσσονται στο δίκιο του ισχυρού, όπου σύνορα και κυριαρχικά δικαιώματα αμφισβητούνται και παζαρεύονται για την αναβάθμιση της αστικής τάξης στον διεθνή ανταγωνισμό, η πολεμική βιομηχανία είναι ενταγμένη σε επικίνδυνα σχέδια, είτε είναι κρατική, είτε ανήκει σε ιδιώτες - καπιταλιστές. Ετσι, μια σειρά κλάδοι όπως το Μέταλλο, αντί να αναπτύσσονται με βάση τις δυνατότητες της εποχής για τις ανάγκες της κοινωνίας, στρέφονται στα ματωμένα κέρδη του πολέμου.

Μόνο ο οργανωμένος αγώνας των εργαζομένων μπορεί να κοντράρει αυτές τις εξελίξεις, να γράψει λαμπρές σελίδες αλληλεγγύης στους δοκιμαζόμενους λαούς, να δυναμώσει την αμφισβήτηση του καπιταλιστικού δρόμου που γεννά πολέμους και εκμετάλλευση. Σε αυτόν τον αγώνα οι εργαζόμενοι θα έχουν απέναντί τους ως εχθρό και όχι ως σύμμαχο το αστικό κράτος.

Για να υπηρετήσει η αμυντική βιομηχανία τη λαϊκή ευημερία πρέπει να απαλλαγεί από τους νόμους του καπιταλιστικού κέρδους και τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς.

Συζητώντας για εγχώρια αμυντική βιομηχανία με βάση την προγραμματική αντίληψη του ΚΚΕ, εννοούμε κρατική βιομηχανία που θα παράγει στη βάση σχεδίου, με σκοπό την υπεράσπιση των συνόρων και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας. Σε αντίθεση με τη σημερινή πραγματικότητα που χαρακτηρίζεται από πανάκριβα εξοπλιστικά που δεν αφορούν την άμυνα της χώρας και υπεργολαβίες ευρωπαϊκών, αμερικανικών, ισραηλινών μονοπωλίων, που παράγουν όπλα για να στέλνονται στο εξωτερικό, όπως γίνεται με την τσέχικη εταιρεία στην ΕΑΣ στο Λαύριο, που παράγει βλήματα για το καθεστώς Ζελένσκι.

Η εγχώρια πολεμική βιομηχανία έχει σημαντικές δυνατότητες. Υπό ριζικά διαφορετικές συνθήκες, η κοινωνικοποίηση και ενοποίηση όλων των παραγωγικών μονάδων στο πλαίσιο του επιστημονικού κεντρικού σχεδιασμού της σοσιαλιστικής οικονομίας, σε διασύνδεση με την υπόλοιπη παραγωγική δομή, θα πολλαπλασίαζε τις δυνατότητες αυτές, δίνοντας δυναμική στην ανάπτυξη συνολικά της βιομηχανίας.

Για παράδειγμα, η διασύνδεση με την παραγωγή ανοξείδωτου χάλυβα από τη ΛΑΡΚΟ, η ενίσχυση της καθετοποιημένης παραγωγής αλουμινίου, η περαιτέρω ανάπτυξη βιομηχανικών μονάδων παραγωγής μηχανολογικού εξοπλισμού και πρώτων υλών όπως χάλυβα και χαλκό, η διασύνδεση με τη βιομηχανία λογισμικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, η αξιοποίηση σύγχρονων πληροφοριακών συστημάτων, δείχνουν πώς η αμυντική βιομηχανία του επιστημονικού κεντρικού σχεδιασμού του σοσιαλισμού, θα μπορούσε να παράγει έναν μεγάλο όγκο οπλικών συστημάτων.

Ενταγμένη σε ένα τέτοιο ολοκληρωμένο σχέδιο, η ΕΛΒΟ θα αποτελέσει σημαντικό γρανάζι για την παραγωγή κατάλληλων στρατιωτικών οχημάτων, παίρνοντας υπόψη τις ανάγκες και τη γεωγραφία του ελλαδικού χώρου.

Σε τέτοιες συνθήκες η ΕΛΒΟ μπορεί πράγματι να αξιοποιηθεί και για τον εκσυγχρονισμό των ΜΜΜ, την παραγωγή σύγχρονων αγροτικών μηχανημάτων, οχημάτων πολιτικής προστασίας, πυροσβεστικών, ασθενοφόρων που σήμερα δεν αποτελούν προτεραιότητα του αστικού κράτους, καθιστώντας τις επιχειρήσεις της αμυντικής βιομηχανίας πυλώνες ανάπτυξης της εγχώριας βιομηχανικής παραγωγής.

Αυτή η προοπτική της πραγματικής κοινωνικής ευημερίας, που απαιτεί βαθιές επαναστατικές αλλαγές στην κοινωνία, είναι η μόνη ελπιδοφόρα διέξοδος για τον λαό. Αφορά το σήμερα, και όχι ένα μακρινό αύριο.

Οι εργαζόμενοι δεν έχουν να περιμένουν τίποτα από την επιτάχυνση της πολεμικής οικονομίας. Αντίθετα, χρειάζεται να δυναμώσουν την πάλη τους ενάντια στα βρώμικα σχέδια ΕΕ - κυβέρνησης - κεφαλαίου. Με σημαία τις δικές τους ανάγκες και σύνθημα «καμία θυσία για τα κέρδη και τους πολέμους των καπιταλιστών», μπορούν να βάλουν τη σφραγίδα τους στις εξελίξεις, ενάντια στην εμπλοκή της χώρας μας στο ιμπεριαλιστικό μακελειό και τα νέα αντεργατικά σχέδια που ετοιμάζονται σε βάρος τους.

Με αυτό το περιεχόμενο τα εργατικά σωματεία της Θεσσαλονίκης οργανώνουν το συλλαλητήριο στα εγκαίνια της ΔΕΘ το Σάββατο 6/9, στις 17.30 στην πλατεία ΧΑΝΘ.

Παραπομπές:

1. Η ΕΛΒΟ Ιδρύθηκε το 1972 με την επωνυμία ΣΤΑΓΙΕΡ ΕΛΛΑΣ ΑΒΕ, ως θυγατρική της αυστριακής Steyr Daimler Puch και κατασκεύαζε φορτηγά, άρματα μάχης και τρακτέρ της αυστριακής εταιρείας στην Ελλάδα. Το 1987 μετονομάσθηκε σε ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΟΧΗΜΑΤΩΝ και ο πλήρης έλεγχος της εταιρείας πέρασε στο Ελληνικό Δημόσιο. Το 2000, το 43% των μετοχών της εταιρείας, καθώς και η διοίκηση πέρασαν στην κοινοπραξία των εταιρειών του ομίλου Μυτιληναίος και ΜΕΤΚΑ. Το 2011 ο Ομιλος Μυτιληναίου μεταβίβασε τον έλεγχο πίσω στο Ελληνικό Κράτος.

2. Η ΕΛΒΟ διέθετε: Συγκρότημα παραγωγής οχημάτων: 36.000 τ.μ., κτίριο συναρμολόγησης αρμάτων: 6.000 τ.μ., αίθουσα μηχανουργικής κατεργασίας: 7.000 τ.μ., κέντρο ηλεκτρομαγνητικών δοκιμών: 600 τ.μ., αποθηκευτικούς χώρους: 11.000 τ.μ. Επιπλέον, διαθέτει πίστα δοκιμών αρμάτων μήκους 1.100 μέτρων.

3. «Το κεφάλαιο το τρομάζει η έλλειψη κέρδους (...) Οταν το κεφάλαιο έχει το ανάλογο κέρδος, γίνεται τολμηρό. Με 10% κέρδος αισθάνεται τον εαυτό του σίγουρο και μπορεί να το χρησιμοποιήσει κανείς παντού, με 20% γίνεται ζωηρό, με 50% γίνεται θετικά παράτολμο, με 100% τσαλαπατάει όλους τους ανθρώπινους νόμους, με 300% δεν υπάρχει έγκλημα που να μη ριψοκινδυνεύσει να το πράξει, ακόμα και με κίνδυνο να πάει στην κρεμάλα», Κ. Μαρξ: «Το Κεφάλαιο», τόμος 1, σελ. 785.