Με το νομοσχέδιο που η κυβέρνηση βάζει τον προκλητικό τίτλο «Δίκαιη εργασία για όλους: απλοποίηση της νομοθεσίας - στήριξη στον εργαζόμενο - προστασία στην πράξη», ουσιαστικά επεκτείνεται και νομιμοποιούνται όσα ήδη συμβαίνουν στην ζούγκλα της αγοράς εργασίας. Ταυτόχρονα δημιουργείται και η βάση για την υπέρβασή τους, καθώς ως γνωστό, οι νόμοι για τους εργοδότες δεν είναι το όριο αλλά το εφαλτήριο για χειροτέρευση των όρων εργασίας πέρα από αυτούς που προβλέπει το νομικό πλαίσιο.

Για να στηρίξει μάλιστα την αθλιότητά του, το υπουργείο Εργασίας με ένα γελοίο προπαγανδιστικό εγχειρίδιο 17 ερωτήσεων - απαντήσεων ισχυρίζεται ότι τα παραπάνω συγκροτούν ένα πλαίσιο που δίνει επιπλέον ...δυνατότητες και «μεγαλύτερες ελευθερίες» (!) στους εργαζόμενους να αυξάνουν τον χρόνο εργασίας τους, να διαλύουν τον ελεύθερο χρόνο τους, να αποδομούν την κοινωνική τους ζωή!

Το νομοσχέδιο προβλέπει χαρακτηριστικά στο Αρθρο 6: «3. Εργαζόμενοι απασχολούμενοι υπερωριακά δικαιούνται για κάθε ώρα νόμιμης υπερωρίας, έως τέσσερις (4) ώρες ημερησίως (...)».

Στο επεξηγηματικό κείμενο που συνοδεύει το νομοσχέδιο αυτή η φρασούλα αναλύεται ως εξής: «Με την προτεινόμενη ρύθμιση δίνεται η δυνατότητα να απασχοληθεί ο εργαζόμενος στον ίδιο εργοδότη μέχρι δεκατρείς (13) ώρες, λαμβάνοντας μάλιστα για την απασχόληση κατά τη 13η ώρα την προσαυξημένη αμοιβή της υπερωρίας (40%). Κατ' αποτέλεσμα, δίνεται η δυνατότητα κατανομής των ετήσιων επιτρεπόμενων ωρών υπερωρίας από τρεις (3) σε έως και τέσσερις (4) ημερησίως».

Στο Αρθρο 5, προβλέπεται ότι «Ο εκ περιτροπής απασχολούμενος δύναται να απασχοληθεί πέρα από το πλήρες ημερήσιο ωράριο, σύμφωνα με τα όρια και την αμοιβή της παρ. 3 του άρθρου 194».

Οι εργοδότες θα μπορούν δηλαδή να επιβάλλουν πλέον και υπερωρίες σε εργαζόμενους που ήδη τους έχουν επιβάλει την εκ περιτροπής εργασία, δηλαδή μια μορφή εργασίας μειωμένης απασχόλησης και μειωμένων αποδοχών.

Εδώ καταρρέει η κυβερνητική προπαγάνδα των παρελθόντων ετών όταν εμφάνιζε πάλι σαν «επιδίωξη των εργαζομένων» να δουλεύουν λιγότερες ώρες για να έχουν τάχα χρόνο να ασχοληθούν με τις οικογενειακές ή άλλες προσωπικές υποχρεώσεις αλλά και την εκ περιτροπής ως ένα μέτρο που θα σώζει θέσεις εργασίας επιτρέποντας στον εργοδότη να μειώνει τον χρόνο εργασίας αντί να κάνει απολύσεις.

Στο συνοδευτικό κείμενο σημειώνεται πως με τη ρύθμιση αυτή διευκολύνεται η λειτουργία «επιχειρήσεων που παρουσιάζουν έντονη αυξομείωση στον φόρτο εργασίας εντός της εβδομάδας»: Δηλαδή πρόκειται για μια ακόμα θεσμοθέτηση της δουλειάς όσο - όποτε και για όσο θέλει ο εργοδότης, με τους εργαζόμενους να γίνονται λάστιχο.

Στο δε Αρθρο 7 για τη διευθέτηση του εργάσιμου χρόνου, αναφέρεται: «Το χρονικό διάστημα των περιόδων αυξημένης και μειωμένης απασχόλησης δεν υπερβαίνει συνολικά τους δώδεκα (12) μήνες, ενώ δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερο της μίας (1) εβδομάδας (περίοδος αναφοράς)».

Στο συνοδευτικό κείμενο διευκρινίζεται ότι «με τις προτεινόμενες αλλαγές, τα ισχύοντα συστήματα διευθέτησης του χρόνου εργασίας γίνονται πιοευέλικτα, με γνώμονα την ανάγκη για ορθολογικότερη οργάνωση του χρόνου εργασίας, τόσο των εργαζομένων που επιθυμούν να εφαρμόσουν σύστημα διευθέτησης του χρόνου εργασίας καθ' όλο το έτος (π.χ. 4ήμερη 10ωρη εργασία, η οποία εμποδίζεται από το ισχύον σύστημα), όσο και των επιχειρήσεων, που παρουσιάζουν αυξομειώσεις στη δραστηριότητά τους εντός της ίδιας εβδομάδας.

Ειδικότερα, επιτρέπεται να συμφωνείται περίοδος αναφοράς διάρκειας μίας (1) εβδομάδας», αλλά «και επιτρέπεται να συμφωνείται η εφαρμογή συστήματος 4ήμερης εβδομαδιαίας και 10ωρης ημερήσιας εργασίας και γενικώς συστήματος διευθέτησης, που θα ισχύει καθ' όλο το έτος».

Οπως υπενθυμίζει το νομοσχέδιο κατά τη διευθέτηση «ο εργαζόμενος θα απασχολείται δύο (2) ώρες την ημέρα επιπλέον των οκτώ (8) ωρών» δηλαδή 10 ώρες την ημέρα, αλλά θα πληρώνεται για 8 ώρες αφού «η καταβαλλόμενη αμοιβή κατά το χρονικό διάστημα της διευθέτησης της παρ. 1 είναι ίση με την αμοιβή για εργασία σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίως, εφόσον στην επιχείρηση ισχύει εβδομαδιαίο ωράριο σαράντα (40) ωρών».

Και βέβαια, η διευθέτηση μπορεί να εφαρμόζεται επ' άπειρο αφού «μετά τη λήξη της περιόδου αναφοράς» μπορεί να εφαρμοστεί «εκ νέου το ίδιο ή διαφορετικό σύστημα διευθέτησης».

Σε ό,τι αφορά τον χρόνο εργασίας, το νομοσχέδιο προβλέπει ακόμα τη δυνατότητα των εργοδοτών να επιβάλλουν υπερεργασία και υπερωρία και στις περιόδους μειωμένης απασχόλησης κατά την εφαρμογή της διευθέτησης. Στο άρθρο 7 σημειώνεται: «Κατά την περίοδο της μειωμένης απασχόλησης της παρ. 1, η υπέρβαση του συμφωνηθέντος μειωμένου εβδομαδιαίου ωραρίου, η οποία επιτρέπεται κατ' εξαίρεση, αμείβεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 194».

Ως προς την ετήσια άδεια το νομοσχέδιο προβλέπει τον θρυμματισμό της σε ...πενθημεράκια όλο τον χρόνο διαλύοντας έτσι ένα ακόμα κεκτημένο των εργαζομένων που ήταν η ενιαία άδεια, για παράδειγμα το καλοκαίρι μαζί με το επίδομα αδείας.

Συγκεκριμένα σημειώνει: «Ο εργαζόμενος δύναται, κατ' εξαίρεση, να λαμβάνει μέρος της αδείας του, σύμφωνα με τις προσωπικές του ανάγκες, κατόπιν έγγραφου αιτήματός του και αποδοχής από τον εργοδότη. Υποχρεωτικά ένα τουλάχιστον μέρος της αδείας περιλαμβάνει περισσότερες των έξι (6) εργασίμων ημερών επί εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας και των πέντε (5) εργασίμων ημερών επί πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας ή προκειμένου περί ανηλίκων των δώδεκα (12) εργασίμων ημερών».

Σε άλλο άρθρο του εκτρώματος δίνεται η δυνατότητα σε κάθε εργοδότη «να προσλαμβάνει εργαζόμενους για την κάλυψη επειγουσών αναγκών με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου, διάρκειας έως δύο (2) ημερών την εβδομάδα, μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής "Ταχείας Πρόσληψης"». Μάλιστα η δυνατότητα δίνεται και για την πρόσληψη ανηλίκων!

Πρόκειται για άρθρο που αποτελεί τη χαρά των «δουλεμπορικών γραφείων», αφού δίνει τη δυνατότητα για γενικευμένη ανακύκλωση του προσωπικού, δίνοντας ένα ακόμα πλήγμα στο δικαίωμα για μόνιμη και σταθερή δουλειά.

Το νομοσχέδιο δίνει επίσης ισχύ νόμου στις εξαιρέσεις που μέχρι τώρα περιγράφονταν σε εγκύκλιο του υπουργείου ως προς την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας. Εξαιρέσεις που δημιουργούν τις συνθήκες για επιπλέον καταστρατήγηση του ωραρίου εργασίας.

Δύο από αυτές τις εξαιρέσεις είναι η δυνατότητα των εργοδοτών να επιβάλλουν στους εργαζόμενους την «ευέλικτη προσέλευση» στην εργασία μέχρι και εκατό είκοσι (120) λεπτά την ημέρα, και να μη θεωρείται εργάσιμος ο χρόνος «προετοιμασίας», ο οποίος είναι για τις βιομηχανίες 30 λεπτά πριν την εργασία και 30 λεπτά μετά, ενώ για τον τουρισμό - επισιτισμό είναι 10 λεπτά πριν και 10 λεπτά μετά.

Πρόσφατα η κυβέρνηση της ΝΔ πέρασε τον νόμο 5184/2025 με τον οποίο δεν ασφαλίζονται πλέον οι προσαυξήσεις λόγω υπερεργασίας, υπερωρίας, νυχτερινής εργασίας, εργασίας τις Κυριακές και τις αργίες, και οι ώρες αυτές ασφαλίζονται όπως οι ώρες εντός του συμβατικού ωραρίου (π.χ. 8ωρο). Δηλαδή, έκανε πιο φθηνές τις υπερωρίες για την εργοδοσία, ώστε να έρθει σήμερα να της δώσει τη δυνατότητα για επέκτασή τους μέχρι να βγει η 13ωρη δουλειά.

Με το νομοσχέδιο μάλιστα επεκτείνει την κατάργηση της ασφάλισης και σε όσες προσαυξήσεις προκύπτουν «από συλλογική σύμβαση εργασίας ή οικειοθελώς από τον εργοδότη».

Τον εμπαιγμό ότι η ένταση της εκμετάλλευσής τους αποτελεί επιλογή των εργαζομένων συνοδεύει ο εμπαιγμός που διατυπώνεται συχνά στο νομοσχέδιο ότι οι εργοδότες δεν μπορούν να απολύσουν τους εργαζόμενους αν αρνηθούν να δουλέψουν 13ωρο, ή αν αρνηθούν τη διευθέτηση κ.ά.

Ομως «ο κόσμος το 'χει τούμπανο» ότι οι εργοδότες κάνουν απολύσεις επικαλούμενοι άλλους από τον πραγματικό λόγο.

Και αυτό επιβεβαιώνεται και από το ίδιο το νομοσχέδιο. Ενώ προβλέπει, όπως και σε άλλες περιπτώσεις, ότι αν ο εργαζόμενος αρνηθεί «την παροχή της επιπλέον αυτής εργασίας» στη διευθέτηση αυτό «δεν συνιστά λόγο καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του», σε άλλο σημείο αναφέρει ότι μπορεί να γίνει απόλυση πριν την εφαρμογή ή κατά την εφαρμογή της διευθέτησης, «αν για οποιονδήποτε λόγο, ιδίως εξαιτίας παραίτησης ή απόλυσης του εργαζομένου, δεν εφαρμόζεται ή δεν ολοκληρώνεται η διευθέτηση του χρόνου εργασίας (...)».