Eurokinissi

Από την πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής Ουκρανίας - Νοτιοανατολικής Ευρώπης, στην Οδησσό

Διόλου τυχαία, η επικοινωνία τους έγινε ίδια μέρα με αυτή μεταξύ Ζελένσκι και Τραμπ, για την οποία ο Ουκρανός Πρόεδρος δήλωσε ότι ήταν μια «παραγωγική συζήτηση» σχετικά με περαιτέρω κυρώσεις κατά της Ρωσίας, τα ευρωπαϊκά στρατιωτικά πακέτα και ένα σχέδιο συμφωνίας για drones το οποίο έχει ετοιμάσει το Κίεβο και θέλει να το συζητήσει με την Ουάσιγκτον. Κατά «διαβολική σύμπτωση», λίγες εβδομάδες πριν, όταν ο Τραμπ συμφωνούσε με τον γγ του ΝΑΤΟ, Ρούτε, για την αποστολή «Patriot» και άλλου πολεμικού υλικού στην Ουκρανία, ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ επικοινωνούσε μέσα σε λίγες ώρες με τον Ελληνα ομόλογό του...

Την ίδια ώρα, ο προϋπολογισμός της ΕΕ για την περίοδο 2028 - 2035 προβλέπει μεταξύ άλλων 500% αύξηση στις δαπάνες για την «άμυνα» και 100 δισ. ευρώ για την Ουκρανία, συμπληρωματικά στην αύξηση των πολεμικών δαπανών που αποφασίζουν τα κράτη - μέλη, στο πλαίσιο και της ΝΑΤΟικής νόρμας για το 5% του ΑΕΠ.

Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με όσα έγραψε σε ανάρτησή του ο Ζελένσκι η συζήτηση με τον Μητσοτάκη αφορούσε «την ενίσχυση των δυνατοτήτων της αεράμυνάς μας (σ.σ. της Ουκρανίας) (...) Μίλησα για έναν νέο μηχανισμό αγοράς αμερικανικών όπλων, τον οποίο εφαρμόζουμε από κοινού με τα κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ. Η συμβολή κάθε χώρας μπορεί πραγματικά να ενισχύσει τους υπερασπιστές μας». Μηχανισμός όπου κράτη - μέλη της ΕΕ ή/και του ΝΑΤΟ αγοράζουν όπλα από τις ΗΠΑ για να τα παραχωρήσουν κατόπιν στο Κίεβο, αν και η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη τον δικό της, καθώς αδειάζοντας τις αποθήκες πουλά όλο αυτό το διάστημα όπλα σε Τσέχους, Αμερικανούς και άλλους, οι οποίοι με τη σειρά τους τα στέλνουν στους Ουκρανούς.

Στο μεταξύ, είναι γνωστό ότι στην ελληνική κυβέρνηση έχει ζητηθεί από ΝΑΤΟ και ΕΕ να αποστείλει στην Ουκρανία συστήματα «Patriot», όπως και άλλα συστήματα μικρότερου βεληνεκούς. Αλλωστε, κάθε μήνα το Κίεβο κοινοποιεί (διά της διπλωματικής οδού) στις πρωτεύουσες των κρατών - μελών του ευρωατλαντικού άξονα λίστα με τις απώλειες που είχε σε μέσα και οπλισμό, ζητώντας αντικατάστασή τους. Επαναλαμβάνεται εκεί διαρκώς το αίτημα Ζελένσκι προς την Αθήνα για παραχώρηση των όπλων σοβιετικής / ρωσικής σχεδίασης / προέλευσης, π.χ. των S-300, των αντιαεροπορικών TOR-M1 και OSA - AK αλλά και των πολλαπλών εκτοξευτών πυραύλων RM-70, ενδεχόμενο που κάθε άλλο παρά έχει κλείσει η κυβέρνηση, ζητώντας απλά μερικά ανταλλάγματα. Επίσης συζητείται η παραχώρηση αριθμού ρωσικής προέλευσης αντιαρματικών όπλων που έχει ο Στρατός Ξηράς, και συγκεκριμένα αντιαρματικών συστημάτων FAGOT. Επιπλέον, το Κίεβο αλλά και η γαλλική κυβέρνηση φέρονται να έχουν βάλει ζήτημα παραχώρησης, στους Ουκρανούς, αεροσκαφών «Mirage» που διαθέτει η Πολεμική Αεροπορία. Προσώρας το παζάρι συνεχίζεται, καθώς η ελληνική κυβέρνηση φέρεται να ζητά «ανταλλάγματα», με προτιμητέα επιλογή κάποια επιπλέον «Rafale».

Σε αυτήν τη βάση, η κυβέρνηση οφείλει να δώσει συγκεκριμένες εξηγήσεις για το ποιες δεσμεύσεις έχει αναλάβει και τι ρόλο θα κληθούν να παίξουν οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις.

Εξάλλου, καθώς πόλεμος και μπίζνες πάνε μαζί, ο Ζελένσκι στην ίδια ανάρτηση επέλεξε να αναφερθεί στο γεγονός ότι «ο Κυριάκος υπέβαλε επίσης μια καλή πρόταση για την ανάκαμψη της χώρας μας, ιδίως την αποκατάσταση των λιμενικών υποδομών της Οδησσού και την ανάπτυξη διαμετακομιστικών διαδρόμων στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Συμφωνήσαμε ότι οι ομάδες μας θα εργαστούν για την εφαρμογή της. Είμαι ευγνώμων για την τόσο αποφασιστική υποστήριξη προς την Ουκρανία και την προθυμία να κάνουμε ακόμη περισσότερα».

Θυμίζουμε ότι ήδη από τις 11 Ιούνη, σε παρέμβασή του στην 4η Σύνοδο Κορυφής Ουκρανίας - Νοτιοανατολικής Ευρώπης, στην Οδησσό, ο Μητσοτάκης είχε υπογραμμίσει «το ενδιαφέρον της Ελλάδας και ελληνικών εταιρειών να συμμετάσχουν στα έργα ανοικοδόμησης της Ουκρανίας, ιδιαίτερα στους τομείς των υποδομών και της Ενέργειας», εστιάζοντας στη «σημασία της Οδησσού ως πόλης που αναδεικνύει τα μελλοντικά έργα ανοικοδόμησης και συνδεσιμότητας».

«Θα οραματιζόμουν την Οδησσό στο ένα άκρο ενός φιλόδοξου συνολικού έργου συνδεσιμότητας που θα ξεκινούσε από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, θα περνούσε από τη Βάρνα και την Κωστάντζα και τελικά θα έφτανε στην Οδησσό. Αυτό είναι έργο που θα μπορούσε να προταθεί για χρηματοδότηση από την ΕΕ. Θα περιλάμβανε μεταφορές, σιδηρόδρομο, ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο, αγωγούς και θα ήταν ένα έργο που θα παρείχε έναν πρόσθετο διάδρομο συνδεσιμότητας για την Ουκρανία, πολύ ταχύτερο από τη θαλάσσια μεταφορά των εμπορευμάτων σας», πρόσθεσε, παρουσιάζοντας το ευρωατλαντικό «όραμα» του «Κάθετου Διαδρόμου» που προωθούν ΗΠΑ - ΕΕ - ΝΑΤΟ και ρίχνει κι άλλο «λάδι στη φωτιά» των ανταγωνισμών για τη «λεία», τους δρόμους Ενέργειας και εμπορευμάτων, τις αγορές.

Σημειωτέον, η ελληνική κυβέρνηση είναι από τα ιδρυτικά μέρη της συγκεκριμένης ευρωατλαντικής «πλατφόρμας» και η πρώτη τέτοια σύνοδος διοργανώθηκε το 2023 στην Αθήνα, με στόχο τη «δημιουργία ενός περιφερειακού πλαισίου αλληλεγγύης, με έμφαση στην ασφάλεια και τη στήριξη της Ουκρανίας».

Πέρα από την ανανέωση των δεσμεύσεων για στήριξη της Ουκρανίας με πολεμικό υλικό, οι σύνοδοι αυτές αποτελούν και πεδίο διαπραγμάτευσης για τη διανομή της ιμπεριαλιστικής «λείας» ανάμεσα στα «κοράκια» που τροφοδοτούν με κάθε μέσο τη σύγκρουση ΝΑΤΟ - Ρωσίας στην Ουκρανία.

Στο επίκεντρο βρίσκεται η «ανοικοδόμηση» της ρημαγμένης από τον πόλεμο χώρας, της οικονομίας και των υποδομών της, με τη συμμετοχή μεγάλων ομίλων από κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ ή συμμάχους του, που αναζητούν επενδυτικές ευκαιρίες πάνω στα συντρίμμια. Π.χ. υπολογίζεται ότι μέχρι το τέλος του 2024 οι άμεσες ζημιές του πολέμου - πέρα από τις τεράστιες ανθρώπινες απώλειες - ανέρχονταν σε 170 δισ. ευρώ. Το 72% της συνολικής ζημιάς εντοπίζεται στα ανατολικά, σε περιοχές πολύ κοντά στην πρώτη γραμμή.

Καθόλου τυχαία, προπομπός της συμμετοχής Μητσοτάκη στη Σύνοδο της Οδησσού ήταν η επίσκεψη του τότε υφυπουργού Εξωτερικών Τ. Χατζηβασιλείου στην Ουκρανία στις 1-2 Ιούνη. Μεταξύ άλλων, συμμετείχε στο 1ο ελληνο-ουκρανικό επιχειρηματικό φόρουμ, μαζί με εκπροσώπους μεγάλων ελληνικών εταιρειών της Ενέργειας, των υποδομών, των κατασκευών, των δικτύων, της ασφάλειας και της Υγείας.

Ο Χατζηβασιλείου τόνισε εκεί την «ετοιμότητα της Ελλάδας να συμμετέχει ενεργά στην ανοικοδόμηση των κρίσιμων υποδομών της πολύπαθης χώρας, ιδίως στους τομείς της Υγείας, της Ενέργειας και των Μεταφορών», ενώ - σύμφωνα με το ελληνικό ΥΠΕΞ - στο φόρουμ «παρουσιάστηκαν μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες για την επανεκκίνηση κρίσιμων έργων με δεσμευτική υποστήριξη από την Ελλάδα». Εμφαση δίνεται στην αποκατάσταση των λιμενικών υποδομών από ελληνικούς κατασκευαστικούς ομίλους, καθώς υπολογίζεται ότι πάνω από 400 εγκαταστάσεις έχουν καταστραφεί ή υποστεί ζημιές.

Οι φιλοδοξίες ισχυρών τμημάτων της ελληνικής αστικής τάξης να πάρουν μέρος στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, με τον μανδύα μάλιστα των «ιστορικών δεσμών» λόγω της ομογένειας σε περιοχές της Μαύρης Θάλασσας, πατάνε πάνω σε εκτιμήσεις παγκόσμιων ιμπεριαλιστικών οργανισμών για το τεράστιο μέγεθος των κεφαλαίων που απαιτούνται.

Ενδεικτικά, η πιο πρόσφατη μελέτη «Ταχείας Αξιολόγησης Ζημιών και Αναγκών» που παρουσίασαν η Παγκόσμια Τράπεζα και η ΕΕ για την Ουκρανία, υπολογίζει το συνολικό κόστος της μεταπολεμικής ανοικοδόμησης στα 506 δισ. ευρώ την επόμενη δεκαετία.

Σύμφωνα με την έκθεση, οι πιο άμεσες «ευκαιρίες» για τα μονοπώλια εντοπίζονται στη στέγαση (81 δισ. ευρώ), στις μεταφορές (75 δισ. ευρώ), στην Ενέργεια και την εξορυκτική δραστηριότητα (66 δισ. ευρώ), στο εμπόριο και τη βιομηχανία (62 δισ. ευρώ) και στη γεωργία (53 δισ. ευρώ). Σε πάνω από 12,5 δισ. ευρώ, επίσης, υπολογίζονται τα κεφάλαια που απαιτούνται για τον καθαρισμό - διαχείριση απορριμμάτων.

Εξάλλου, για το 2025 η ουκρανική κυβέρνηση σχεδιάζει να δαπανήσει 7,12 δισ. ευρώ από χορηγίες για έργα ανοικοδόμησης σε στέγαση, Εκπαίδευση, Υγεία, Ενέργεια, μεταφορές, αποναρκοθέτηση και πολιτική προστασία. Τα επιπλέον κεφάλαια που θα «κινητοποιήσει» αυτή η κρατική δαπάνη αγγίζουν τα 10 δισ. ευρώ και για τη διευκόλυνση των επενδυτών η ΕΕ έχει θεσπίσει το Επενδυτικό Πλαίσιο για την Ουκρανία, με πολύ προνομιακούς όρους.

Σ' αυτό το παζάρι συμμετέχει η ελληνική κυβέρνηση, ενώ φροντίζει σταθερά να τροφοδοτεί την κυβέρνηση Ζελένσκι με πολεμικό υλικό, στη σύγκρουση με τον ρωσικό στρατό η οποία συνεχίζεται αμείωτη.

Στο ίδιο μοτίβο, λίγες μέρες μετά Μητσοτάκης και Χατζηβασιλείου πήγαν και στη Μολδαβία, χώρα - τελευταίο σταθμό προς την Ουκρανία (αλλά και επόμενο στόχο, όπως ακούγεται, στην αλυσίδα των ιμπεριαλιστικών συγκρούσεων για τις ζώνες επιρροής, δείχνοντας ξανά ότι τα σχέδια του κεφαλαίου μόνο κινδύνους σπέρνουν για τους λαούς). Τη Μολδαβία επισκέφτηκε πριν μερικές μέρες και ο νυν υφυπουργός Εξωτερικών - με αρμοδιότητα τις μπίζνες - Χ. Θεοχάρης, εστιάζοντας στις δυνατότητες δραστηριοποίησης ελληνικών επιχειρήσεων στους τομείς των Logistics, των Μεταφορών και της «βιομηχανικής ανάπτυξης».

Μια αλυσίδα αλλεπάλληλων κινήσεων στο πεδίο, καθώς αν η πολεμική οικονομία είναι η μια όψη της συσσώρευσης κεφαλαίου που αναζητεί κερδοφόρα διέξοδο στην αλληλοεξόντωση των λαών, οι επενδύσεις στην «ανοικοδόμηση» των ισοπεδωμένων κρατών είναι η άλλη, με τους λαούς να πληρώνουν και τις δύο όψεις. Τέτοιες αποστολές αναλαμβάνουν η κυβέρνηση και τα άλλα αστικά κόμματα και μορφώματα για λογαριασμό της τάξης τους, σπρώχνοντας ολοένα και περισσότερο τον λαό σε μια δίνη επικίνδυνων ανταγωνισμών και καταστροφικών πολέμων. Εξ ου και πρέπει άμεσα, τώρα, να δυναμώσει η λαϊκή διεκδίκηση για να μπει τέρμα στην επικίνδυνη εμπλοκή της χώρας στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και στα σχέδια του κεφαλαίου.