«Η καλύτερη λύση για το δημογραφικό βρίσκεται στην παράταση της ενεργού εργασιακής ζωής», σημειώνει σε νέα έκθεση η «Goldman Sachs». Σύμφωνα με αυτή, το μέσο προσδόκιμο ζωής στις «ανεπτυγμένες» οικονομίες έχει αυξηθεί κατά 5% από το 2000 (από 78 σε 82 έτη) και το ποσοστό του πληθυσμού που είναι σε ηλικία εργασίας (15 - 64) μειώνεται, αν και το ποσοστό του συνολικού πληθυσμού που εργάζεται έχει αυξηθεί. «Το γεγονός ότι όχι μόνο ζούμε περισσότερο, αλλά και επιβραδύνεται η διαδικασία γήρανσης καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής μας, εγείρει ένα σημαντικό οικονομικό ζήτημα», σημειώνει η αμερικανική τράπεζα και τονίζει πως ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να αντισταθμιστεί η επίδραση της γήρανσης στον δείκτη απασχόλησης είναι να παρατείνεται ο εργασιακός βίος σε συνάρτηση με τη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Η μελέτη υπολογίζει ότι απαιτείται αύξηση κατά 15% του μέσου εργάσιμου βίου μεταξύ 2000 και 2075, ως αντιστάθμισμα στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής. Βέβαια, από το 2000 μέχρι σήμερα ο μέσος εργάσιμος βίος έχει ήδη αυξηθεί κατά 12%, από 34 σε 38 έτη, «και αυτό χωρίς μεγάλες αλλαγές στη νομοθεσία περί συντάξεων». Με άλλα λόγια, τα περιθώρια έντασης της εκμετάλλευσης των εργαζομένων «τραβάνε» κι άλλο ξεζούμισμα, για δουλειά μέχρι τον τάφο, την ώρα που η αύξηση του προσδόκιμου ζωής φανερώνει τις δυνατότητες της εποχής για καλύτερη ποιότητα ζωής, με μείωση και όχι αύξηση του εργάσιμου βίου. Αυτή η τεράστια αντίφαση έχει τη σφραγίδα του καπιταλισμού και η λύση της βρίσκεται μόνο στην πάλη για την ανατροπή του.