Η εφαρμογή του νέου αντιδραστικού Ευρωπαϊκού Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου, η χρηματοδότηση της εφαρμογής του και η εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης απασχόλησαν την πρόσφατη υπουργική σύνοδο της ομάδας MED5 (Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Κύπρος και Μάλτα), η οποία πραγματοποιήθηκε, στις 19 και 20/4, στα Κανάρια Νησιά, υπό την προεδρία του Ισπανού υπουργού Εσωτερικών, Φερνάντο Γκράντε Μαρλάσκα.

Οπως είναι γνωστό, το Σύμφωνο προβλέπει, μεταξύ άλλων, την προληπτική διαλογή σε συνθήκες κράτησης μεταναστών και προσφύγων στα σύνορα (κανονισμός screening), fast-track διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων ασύλου στα σύνορα, ανάλογα με τα ποσοστά αναγνώρισης ασύλου με βάση τη χώρα καταγωγής, χωρίς εξατομικευμένη εξέταση της αίτησης ασύλου και με αποτέλεσμα μαζικές απορρίψεις των αιτήσεων και απελάσεις. Επίσης, νέο φακέλωμα των αιτούντων άσυλο με τη λήψη βιομετρικών δεδομένων, μέχρι και σε 6χρονα παιδιά (Eurodac), ακόμα και με τη χρήση «αναλογικής βίας», εγκλωβισμό στις χώρες υποδοχής, όπως η Ελλάδα, με χρηματική ανταμοιβή ή υλικοτεχνικό εξοπλισμό, για να στήνουν υπερδομές - φυλακές ΝΑΤΟικών προδιαγραφών, απελάσεις με επιστροφή προσφύγων ακόμα και σε εμπόλεμες χώρες, όπως η Συρία και το Αφγανιστάν, σε δήθεν «ασφαλή» τμήματά τους («εναλλακτική λύση εσωτερικής προστασίας»). Παράλληλα, εξοβελισμό των αιτούντων άσυλο σε τρίτες χώρες - αποθήκες ψυχών, όπως με την πρόσφατη συμφωνία Ιταλίας - Αλβανίας («Θέσπιση διαδικασίας επιστροφής στα σύνορα»).

Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Δημήτρης Καιρίδης, συμμετείχε στις εργασίες της συνόδου και σε σχετική του δήλωση τόνισε ότι «παρά το γεγονός ότι οι MED5 αποτελούνται από πέντε μόνο κράτη - μέλη της ΕΕ, ο ρόλος και η συμβολή τους στην επίτευξη της συμφωνίας για το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου της ΕΕ ήταν πολύ μεγάλος, και το ίδιο συμβαίνει και τώρα κατά τη διαδικασία εφαρμογής του». Οι υπουργοί των MED5 συμφώνησαν στη σημασία της κατά προτεραιότητα ευρωπαϊκής χρηματοδότησης των πέντε χωρών, ώστε να παίζουν αποτελεσματικότερα τον ρόλο του χωροφύλακα στα σύνορα της ΕΕ (η συνολική χρηματοδότηση για όλα τα κράτη είναι στα 2 δισ. ευρώ).