INTIME NEWS

Αυτά με φόντο τον «επίμονο» πληθωρισμό και τα υψηλά επιτόκια που έχουν επιστρατευτεί, ταυτόχρονα, με τα ξεκάθαρα σημάδια ύφεσης στην Ευρωζώνη, με τον «φαύλο κύκλο» να συνεχίζεται, κι ενώ ήδη η νέα εστία πολέμου στη Μ. Ανατολή εκτινάσσει μια σειρά από «αβεβαιότητες», όπως π.χ. τις τιμές της Ενέργειας και μαζί τους ανταγωνισμούς στο εσωτερικό της ιμπεριαλιστικής ένωσης, με υπόβαθρο τα διαφορετικά συμφέροντα στο εσωτερικό της.

Τα ζητήματα αυτά βρέθηκαν στο επίκεντρο των συναντήσεων, χτες και προχτές, στο Λουξεμβούργο, των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ και της Ευρωζώνης, όπως και της κοινής συνεδρίασής τους με την Αμερικανίδα ομόλογό τους.

Προσερχόμενος στο χτεσινό Ecofin ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπ. Λε Μερ, είπε ότι «η ΕΕ χρειάζεται νέους δημοσιονομικούς κανόνες γρήγορα, είναι ζήτημα αξιοπιστίας», προσθέτοντας πως «θα συνεχίσουμε να δουλεύουμε με τον Κρ. Λίντνερ (σ.σ. τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών) τις επόμενες εβδομάδες για να προσπαθήσουμε να φτάσουμε σε μια γαλλογερμανική συμφωνία, η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για μια ευρύτερη συμφωνία».

Από τη μεριά του, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών αρκέστηκε να σημειώσει μόνο ότι οι δύο χώρες συνεχίζουν να δουλεύουν «για κοινό έδαφος», συμπληρώνοντας με νόημα πως «είναι απαραίτητο να ελέγχουμε τακτικά εάν αυτά τα βήματα προχωρούν ή αν κινούμαστε σε κύκλους». Ενώ επαναλαμβάνοντας τις γερμανικές θέσεις για ακόμα σφιχτότερα «λουριά» ανέφερε σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες (δημοσιονομικά ελλείμματα στο 3% του ΑΕΠ και δημόσιο χρέος στο 60% του ΑΕΠ) πως το 3% δεν πρέπει να είναι ο στόχος αλλά το ανώτατο όριο και τα ελλείμματα θα πρέπει να είναι κάτω από αυτό το επίπεδο υπό κανονικές οικονομικές συνθήκες.

Αντίστοιχα, η Ισπανίδα υπουργός, Νάντια Καλβίνο, δήλωσε ότι στόχος είναι να μπει μια νομική πρόταση στο τραπέζι στο επόμενο Ecofin, στις αρχές Νοέμβρη, ώστε να υπάρξει μια νέα συμφωνία έως το τέλος του 2023.

Θυμίζουμε ότι την περασμένη βδομάδα, Αυστρία, Βουλγαρία, Κροατία, Τσεχία, Δανία, Εσθονία, Λιθουανία, Λετονία, Λουξεμβούργο και Σλοβενία υπέγραψαν κοινή επιστολή υπέρ κοινών ποσοτικών στόχων μείωσης του χρέους, ενώ η υπερχρεωμένη Ιταλία ζητάει περισσότερη «ευελιξία», με τον υπουργό Οικονομικών της να σημειώνει πως «είναι σημαντικό να δοθεί επαρκής προσοχή στις δημόσιες επενδύσεις», με έμφαση στις «πράσινες» και ψηφιακές επενδύσεις που πραγματοποιούνται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ, του οποίου είναι και ο μεγαλύτερος δικαιούχος.

Μεγαλύτερη και στοχευμένη «ευελιξία» ζητούν και Ισπανία, Πορτογαλία, όπως και η ελληνική κυβέρνηση, με τον υπουργό Οικονομικών, Κ. Χατζηδάκη, να ζητάει εκ νέου «ειδική μεταχείριση για τις αμυντικές δαπάνες» και συνολικά «και αυτό παρότι η Ελλάδα προχωρεί και θα συνεχίσει να προχωρεί με αξιόπιστες πολιτικές, τόσο απέναντι στην ΕΕ όσο και απέναντι στις αγορές», όπως είπε, «δείχνοντας» προς την κατεύθυνση των ματωμένων πλεονασμάτων και των νέων περικοπών στις οποίες προχωράει από την επόμενη χρονιά.

Εξάλλου, μέσα σε αυτές τις συνθήκες κι ενώ την Παρασκευή αναμένεται μια ακόμα αξιολόγηση από τον οίκο «Standard and Poor's», με ισχυρό το ενδεχόμενο αναβάθμισης σε «επενδυτική βαθμίδα», η κυβέρνηση στέλνει σήμα νέας επίθεσης στα λαϊκά στρώματα μέσα και από το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε και επισήμως στην ΕΕ την Κυριακή και προβλέπει παραπέρα εκτίναξη των πρωτογενών πλεονασμάτων το 2024, κι ενώ ήδη το πρώτο 9μηνο της φετινής χρονιάς αυτά έχουν φτάσει τα 6 δισ., ως αποτέλεσμα της φοροληστείας χωρίς τέλος. Επιπλέον, στο προσχέδιο αποτυπώνεται και ο δείκτης των «καθαρών πρωτογενών δαπανών» που έχει εισαγάγει η ΕΕ (δαπάνες γενικής κυβέρνησης χωρίς τους τόκους, τα έσοδα από την ΕΕ και ενδεχόμενα μόνιμα μέτρα στην πλευρά των εσόδων), εκεί όπου η κυβέρνηση προβλέπει αύξηση μόλις κατά 0,4% για την επόμενη χρονιά. Στέλνει έτσι μήνυμα «δημοσιονομικής πειθαρχίας» και ξεκαθαρίζει ότι στα «αζήτητα» θα βρεθούν και την επόμενη χρονιά οι λαϊκές ανάγκες σε Παιδεία, Υγεία, Πρόνοια, αλλά και οι αποζημιώσεις σε πλημμυροπαθείς και πυρόπληκτους.

Στο Γιούρογκρουπ της Δευτέρας στο επίκεντρο βρέθηκαν και τα σχέδια για τη νέα χρονιά, με τον πρόεδρο του Γιούρογκρουπ, Ντ. Ντόνιαχου, να λέει ότι «όσον αφορά τις προκλήσεις για τις δράσεις πολιτικής το 2024, όλοι συμφωνήσαμε ότι στο άμεσο μέλλον, η κύρια πρόκληση έγκειται στην αντιμετώπιση του πληθωρισμού και των επιπτώσεών του στη δημοσιονομική πολιτική, στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, στους μισθούς και γενικότερα την αγορά εργασίας. Ωστόσο, καθώς κοιτάμε πιο μακριά στο μέλλον, πρέπει επίσης να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε την αντιμετώπιση μακροπρόθεσμων προκλήσεων, ιδίως όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών μας», δίνοντας δηλαδή σήμα για νέα επίθεση στους εργαζόμενους και ξεκόβοντας κάθε κουβέντα για ουσιαστικές αυξήσεις μισθών.

Ενώ οι «κοινές προκλήσεις» στο «εξαιρετικά ασταθές παγκόσμιο περιβάλλον» βρέθηκαν στο επίκεντρο της κοινής συνεδρίασης που είχαν οι Ευρωπαίοι υπουργοί με την ομόλογό τους των ΗΠΑ, Τζ. Γέλεν. Ο Ντ. Ντόνιαχου δήλωσε μετά ότι «μια στενή σχέση ΕΕ - ΗΠΑ είναι πιο σημαντική από ποτέ για να τηρήσουμε τη δέσμευσή μας για ελευθερία, δημοκρατία και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η συζήτησή μας σήμερα επικεντρώθηκε στις οικονομικές προοπτικές και τις προκλήσεις για τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, σε αυτό το εξαιρετικά ασταθές παγκόσμιο περιβάλλον. Σε αυτό το πλαίσιο, η αξιολόγηση των αλληλένδετων οικονομικών προκλήσεων και των κινδύνων που αντιμετωπίζουμε από τις τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις δεν είναι απλή υπόθεση, αλλά είμαστε αποφασισμένοι και πεπεισμένοι ότι μπορούμε να ξεπεράσουμε αυτή την καταιγίδα μαζί».

Αυτά κι ενώ τα σύννεφα σκοτεινιάζουν κι άλλο για την οικονομία της ΕΕ: Η Γερμανία κατέγραψε τη Δευτέρα ύφεση για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο, με το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της να μειώνεται κατά 0,2% έως τον Σεπτέμβρη και τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για ύφεση και το τελευταίο τρίμηνο, κατά 0,1%. Οι προβλέψεις δείχνουν ότι το ΑΕΠ της Γερμανίας θα μειωθεί κατά 0,4% το 2023 και θα ανακάμψει μόλις 0,5% το επόμενο έτος, πολύ πιο αδύναμη ανάκαμψη από ό,τι αναμενόταν στις νέες προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ή της γερμανικής κυβέρνησης, για 0,9% και 1,3% αντίστοιχα.

Αντίστοιχα οι ανησυχίες μεγαλώνουν κι άλλο και για την Ιταλία, την τρίτη σε μέγεθος οικονομία της ΕΕ, μετά την κατάθεση του κρατικού προϋπολογισμού τη Δευτέρα, ο οποίος προβλέπει μέτρα ύψους 24 δισ. ευρώ το 2024 σε μειώσεις φόρων και αυξήσεις δαπανών, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν μεταξύ άλλων από 15,7 δισ. ευρώ πρόσθετου χρέους, με το έλλειμμα του προϋπολογισμού να κινείται στο 4,3% του ΑΕΠ το 2024, από 5,3% που αναθεωρήθηκε ανοδικά πρόσφατα για το 2023. Ενδεικτική η αντίδραση της Goldman Sachs, η οποία σημείωσε ότι η Ιταλία σηματοδοτεί την «επιστροφή του κρατικού κινδύνου στην Ευρωζώνη», σημειώνοντας πως ο συνδυασμός υψηλού χρέους (2,84 τρισ. ευρώ), υψηλότερων δημοσιονομικών ελλειμμάτων, μείωσης του ονομαστικού ΑΕΠ και υψηλότερου κόστος δανεισμού έχει οδηγήσει σε σημαντική επιδείνωση των δημοσιονομικών προοπτικών της χώρας.