Στα 50 χρόνια από τον ηρωικό ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου είναι αφιερωμένη φέτος η Κεντρική Εκθεση στην «καρδιά» του Φεστιβάλ, προσελκύοντας τον κόσμο που την παρακολουθεί είτε κατά μόνας ή μέσα από οργανωμένες ξεναγήσεις φωτίζοντας πολύτιμα συμπεράσματα για την πάλη «σήμερα». Το εικαστικό στήσιμο της Εκθεσης, που χρησιμοποιεί συμβολικά τα κάγκελα σε δύο σημεία της, κάνοντας ευθείς συμβολισμούς για το καθεστώς της επταετίας, είναι από τα στοιχεία που συγκεντρώνουν τον θαυμασμό, ενώ ειδικά για τις πιο μικρές ηλικίες πολλά από τα στοιχεία που παρατίθενται στα ταμπλό της είναι νέα γνώση, που δεν την έχουν διδαχθεί πουθενά μέχρι τώρα...

Η πρώτη ενότητα της Εκθεσης αφορά το αστικό πολιτικό σύστημα τις δεκαετίες του '50 και του '60 και δείχνει πώς βήμα βήμα φτάσαμε στη δικτατορία. Μετά την 21η Απριλίου παρακολουθούμε ποιοι ήταν οι αξιωματικοί της χούντας, αυτοί που τα προηγούμενα χρόνια δρούσαν σε οργανώσεις που διέθεταν την κάλυψη μερίδας του αστικού πολιτικού συστήματος και του παλατιού. Ο Παπαδόπουλος, για παράδειγμα, ήταν ένα από τα μέλη του στρατοδικείου στην πρώτη δίκη του Νίκου Μπελογιάννη το '51!

Βλέπουμε τα μέτρα που πήρε η χούντα, όπως τις εκκαθαρίσεις στο στράτευμα και στο Δημόσιο, την απαγόρευση μαζικών διαδηλώσεων, τα στοιχεία για την οικονομική πολιτική, οι άριστες σχέσεις με τους εφοπλιστές που της έπλεκαν το εγκώμιο... αλλά και με τις ΗΠΑ και τις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες ΝΑΤΟ, ΕΟΚ.

Παράλληλα, παρακολουθούμε τις διώξεις στο κίνημα: Εφτά επιτροπές ασχολούνταν με τη λογοκρισία στο θέατρο και τον κινηματογράφο. Τα τραγούδια του Θεοδωράκη απαγορεύονται. «Κοσμιότης και ευπρέπεια πρέπει να διακρίνουν τη μαθητιώσα νεολαία»... Την ίδια στιγμή με την επιβολή του στρατιωτικού νόμου συστήνονται 10 έκτακτα στρατοδικεία σε ισάριθμες πόλεις, ενώ από τις πρώτες κιόλας μέρες της δικτατορίας στη Γυάρο βρίσκονταν 6.138 εξόριστοι και ανάμεσά τους 235 γυναίκες...

Παράλληλα, εξετάζονται το Κόμμα και η στάση του την αντίστοιχη περίοδο, η ανάπτυξη της αντιδικτατορικής πάλης. Τρικάκια, αφίσες και παράνομα υλικά της περιόδου έχουν ανατυπωθεί από το Αρχείο του Κόμματος και μπορεί κανείς να τα «ψηλαφήσει» στην Εκθεση, να δει υλικά από τη «Φωνή της Αλήθειας», μήτρες και άλλα εργαλεία τα οποία χρησιμοποιούνταν για να δημιουργούνται πλαστά διαβατήρια και πλαστές ταυτότητες, που και τέτοια εκτίθενται και δίνουν μια πιο ζωντανή εικόνα των συνθηκών δράσης στην παρανομία και των μέσων που χρησιμοποιούνταν. Εκεί, μάλιστα, οι επισκέπτες της Εκθεσης μπορούν να λάβουν κι ένα αναμνηστικό δώρο από μια πρέσα που έχει στηθεί και δουλεύει δείχνοντας πώς τυπώνονταν τα παράνομα τρικάκια. Ταμπλό αφιερώνονται φυσικά στην ίδρυση της ΚΝΕ εκείνη την περίοδο που ήταν ένα καθοριστικό στοιχείο μέσα σε αυτήν την παράνομη δράση των κομμουνιστών, αφού η Οργάνωση γρήγορα εξαπλώνεται, αποκτά δεσμούς με τη νεολαία και τους νέους εργαζόμενους, τους μαθητές, τους φοιτητές.

Παράλληλα, παρακολουθούμε την πορεία της χούντας, την καπιταλιστική οικονομική κρίση του 1973, αλλά και άλλες διεθνείς εξελίξεις που έχουν μία ευρύτερη επιρροή εκείνη την περίοδο, μέχρι και τη μετάβαση στην κοινοβουλευτική αστική δημοκρατία. Οπου ξεκαθαρίζεται: «Η πτώση και η αντικατάσταση της χούντας από την αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία αποδεικνύει ότι η αστική τάξη εναλλάσσει τις μορφές διαχείρισης της εξουσίας της ανάλογα με τις εσωτερικές και διεθνείς προτεραιότητες και ανάγκες της».

Στο τελευταίο μέρος της Εκθεσης βλέπουμε τις μεγάλες κινητοποιήσεις που προηγήθηκαν το 1972 και το '73 για να φτάσουμε στο ίδιο το Πολυτεχνείο και τα γεγονότα του, όπου δεσπόζει ένα βίντεο με πλάνα από τις μέρες του Πολυτεχνείου, κάποια από τα οποία προβάλλονται για πρώτη φορά.

Η Εκθεση κλείνει με τα βασικά συμπεράσματα και τη σύνδεση με τη δράση των κομμουνιστών, των εργαζομένων, της νεολαίας σήμερα, φωτίζοντας ότι πραγματική διέξοδο αποτελεί η πάλη απέναντι στο αστικό κράτος, ασχέτως της μορφής που έχει, ενώ ως πρόταση προς τους επισκέπτες για παραπέρα μελέτη, διατίθεται η νέα έκδοση της Ιδεολογικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ «Αλήθειες και ψέματα για τον Καπιταλισμό. Για το κράτος και τη δημοκρατία», που έχει εξάλλου άμεση σχέση με όλο το περιεχόμενο της Εκθεσης.