Με φόντο την απόφαση της Φινλανδίας και της Σουηδίας να θέσουν υποψηφιότητα ένταξης στο ΝΑΤΟ, κλιμακώνοντας την αντιπαράθεση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ανατολική Ευρώπη, ιδιαίτερα στο «τόξο» από τη Βαλτική ως τη Μαύρη Θάλασσα, συνεχίζεται η ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία, την ώρα που Ρωσία και Ουκρανία επιβεβαιώνουν πως διακόπηκαν οι μεταξύ τους διαπραγματεύσεις.

Φινλανδία και Σουηδία θα υποβάλουν την αίτησή τους για το ΝΑΤΟ σήμερα, δήλωσε χτες η Σουηδή πρωθυπουργός, Μαγκνταλένα Αντερσον, κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Φινλανδό Πρόεδρο, Σ. Νιινίστο, στη Στοκχόλμη.

Αύριο, Πέμπτη, οι Αντερσον και Νιινίστο θα συναντηθούν στον Λευκό Οίκο με τον Αμερικανό Πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, για να συζητήσουν τις αιτήσεις τους στο ΝΑΤΟ, καθώς επίσης και «την ευρωπαϊκή ασφάλεια, την ενίσχυση των στενών δεσμών σε μια σειρά από παγκόσμια ζητήματα και την υποστήριξη για την Ουκρανία». Μια γρήγορη επικύρωση των αιτήσεων Φινλανδίας και Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ από τις ΗΠΑ θα βοηθούσε την όλη διαδικασία να προχωρήσει πιο γρήγορα, επισήμανε ο Νιινίστο.

Χτες η Σουηδή ΥΠΕΞ, Αν Λίντε, υπέγραψε το αίτημα της Σουηδίας, ενώ το φινλανδικό Κοινοβούλιο ενέκρινε την κατάθεση αιτήματος ένταξης στο ΝΑΤΟ, με 188 ψήφους υπέρ και 8 κατά.

Υπέρ της υποβολής αίτησης ένταξης στο ΝΑΤΟ είχε γνωμοδοτήσει νωρίτερα η κοινοβουλευτική Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Φινλανδίας, αναφέροντας ότι «οι μακροχρόνιες επιθετικές πολιτικές της Ρωσίας και ο στόχος της διαίρεσης της Ευρώπης σε νέες σφαίρες επιρροής έλαβαν νέα διάσταση μετά την εισβολή της χώρας στην Ουκρανία» και ισχυριζόμενη ότι το ΝΑΤΟ αποτελεί την «ισχυρότερη δυνατή πρόσθετη προστασία» για τη Φινλανδία.

Στο μεταξύ, την ώρα που η συζήτηση για το ΝΑΤΟ έχει ενταθεί ακόμη και στην Ελβετία, η οποία σχεδιάζει κινήσεις να ευθυγραμμιστεί στρατιωτικά με το ΝΑΤΟ, η Αυστρία ξεκαθάρισε πως δεν σκοπεύει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ - διατηρώντας βέβαια δεσμούς με τη λυκοσυμμαχία ως μέλος του λεγόμενου «Συνεταιρισμού για την Ειρήνη», συμμετέχοντας σε ΝΑΤΟικές αποστολές κ.ο.κ.

«Εχουμε μια εντελώς διαφορετική γεωγραφική κατάσταση» σε σχέση με την Φινλανδία και τη Σουηδία, είπε ο Αυστριακός ΥΠΕΞ, Αλ. Σάλενμπεργκ, διευκρινίζοντας ταυτόχρονα ότι η Αυστρία δεν είναι πολιτικά ουδέτερη ως προς τον πόλεμο στην Ουκρανία. Σε κάθε περίπτωση η Βιέννη σκοπεύει «να επενδύσει περισσότερα χρήματα στην ασφάλειά της», καθώς «ο κόσμος δεν είναι τόσο φιλικός όσο θα θέλαμε. Υπάρχουν κράτη που δυστυχώς είναι πρόθυμα να καταφύγουν σε στρατιωτική ισχύ προκειμένου να διεκδικήσουν τα συμφέροντά τους».

Από την πλευρά της Ρωσίας, ο ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ, υποστήριξε ότι η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ πιθανότατα «δεν θα είχε μεγάλη διαφορά», καθώς οι δύο χώρες, «καθώς και άλλες ουδέτερες χώρες, συμμετέχουν στις στρατιωτικές ασκήσεις του ΝΑΤΟ εδώ και πολλά χρόνια».

«Το ΝΑΤΟ λαμβάνει υπόψη το έδαφός του όταν σχεδιάζει στρατιωτικές προόδους προς την Ανατολή. Αρα υπό αυτήν την έννοια μάλλον δεν υπάρχει μεγάλη διαφορά. Ας δούμε πώς θα χρησιμοποιηθεί το έδαφός τους στην πράξη στη Βορειοατλαντική Συμμαχία», τόνισε.

Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν δηλώσει πως η απάντηση της Μόσχας στη δρομολογούμενη ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ θα εξαρτηθεί από το πόσο κοντά στα ρωσικά σύνορα θα υπάρξει ΝΑΤΟική στρατιωτική ανάπτυξη και θα λάβει αντίστοιχα στρατιωτικοτεχνικά μέτρα. Επιπλέον έχει απειλήσει με ανάπτυξη πυρηνικών όπλων στον θύλακα Καλίνινγκραντ στη Βαλτική, αν τα ΝΑΤΟικά κράτη στην περιοχή «φιλοξενήσουν» πυρηνικά.

Προχτές ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, προχώρησε σε αντίστοιχα σχόλια, λέγοντας πως μια τέτοια «διεύρυνση του ΝΑΤΟ δεν αποτελεί άμεση απειλή» για τη Ρωσία, όμως «η ανάπτυξη στρατιωτικών υποδομών στα εδάφη αυτών των χωρών θα οδηγήσει φυσικά σε απάντηση». Η Ρωσία, πρόσθεσε, «δεν έχει προβλήματα» με τη Φινλανδία και τη Σουηδία.

Από την πλευρά του, ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Σ. Ριαμπκόφ, ξεκαθάρισε πως μόλις ολοκληρωθεί η περίοδος που η Μόσχα θα αναλύει τις επιπτώσεις της ένταξης στο ΝΑΤΟ, «θα πρέπει να λάβουμε αντισταθμιστικά μέτρα και κανείς δεν θα βγει κερδισμένος». Πρόσθεσε δε πως τα κράτη του ΝΑΤΟ, όπως και η Φινλανδία και η Σουηδία, «υποφέρουν από την αναπόφευκτη εξέλιξη, ότι αυτός ο κόσμος θα είναι πολυπολικός».

Σε αυτήν τη συγκυρία, η Ρωσία αποφάσισε χτες να αποχωρήσει από το Συμβούλιο των Κρατών της Βαλτικής Θάλασσας, όπως ανακοίνωσε το ρωσικό ΥΠΕΞ, αναφέροντας ότι «τα κράτη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στο πλαίσιο του Συμβουλίου απορρίπτουν τον ισότιμο διάλογο» και «σταδιακά μετατρέπουν το Συμβούλιο σε όργανο αντιρωσικής πολιτικής».

«Οι προσπάθειες απώθησης της χώρας μας από τη Βαλτική είναι καταδικασμένες να αποτύχουν», προστίθεται.

Την ίδια στιγμή, η Ρωσία ανακοίνωσε την απέλαση δύο Φινλανδών διπλωματών, ως αντίποινα για αντίστοιχο μέτρο που έλαβε το Ελσίνκι.

Επίσης, οξύνεται η αντιπαράθεση στο «μέτωπο» της Ενέργειας, με τον κρατικό πάροχο Ενέργειας της Φινλανδίας «Gasum» να παραπέμπει σε διαδικασία διαιτησίας τη διαφωνία με τη ρωσική «Gazprom» σχετικά με τις πληρωμές ρωσικού φυσικού αερίου σε ρούβλια. Η «Gasum» επισήμανε ότι δεν θα δεχθεί την απαίτηση της «Gazprom» να πληρώσει σε ρούβλια και επομένως υπάρχει κίνδυνος να διακοπεί η ροή αερίου προς τη Φινλανδία.

Η Φινλανδία - που το φυσικό αέριο αντιπροσωπεύει μόνο το 5% της ετήσιας ενεργειακής της κατανάλωσης - θα επιδιώξει να προμηθευτεί φυσικό αέριο μέσω του αγωγού «Baltic Connector», ο οποίος συνδέει τα δίκτυα φυσικού αερίου της χώρας και της Βαλτικής, ωστόσο η ικανότητα μεταφοράς του αγωγού είναι περιορισμένη. Μακροπρόθεσμα, η Φινλανδία σχεδιάζει να μισθώσει από κοινού με την Εσθονία έναν πλωτό τερματικό σταθμό για την εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).

Οι διαπραγματεύσεις Ρωσίας - Ουκρανίας έχουν διακοπεί, επιβεβαίωσαν και οι δύο πλευρές.

«Η Ουκρανία στην πραγματικότητα εγκατέλειψε τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων» και «δεν απάντησε στο προσχέδιο ειρηνευτικής συνθήκης» που πρότεινε η Ρωσία μετά τη συνάντηση των δύο ΥΠΕΞ στην Κωνσταντινούπολη στα τέλη Μάρτη, σύμφωνα με τον υφυπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας, Α. Ρουντένκο.

Εξάλλου, σύμφωνα με τον Σ. Λαβρόφ, η Ουκρανία καθοδηγείται από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία καθ' όλη τη διάρκεια των συνομιλιών της με τη Ρωσία: «Λαμβάνουμε πληροφορίες μέσω διαφόρων καναλιών ότι οι Ουκρανοί διαπραγματευτές ελέγχονται, η ελευθερία ελιγμών τους έχει καθοριστεί από την Ουάσιγκτον και το Λονδίνο». Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι οι απεσταλμένοι τους ενδέχεται να εδρεύουν στην Ουκρανία. Η Ουάσιγκτον, το Λονδίνο και οι Βρυξέλλες έχουν ανακοινώσει ότι στόχος τους είναι να νικήσουν τη Ρωσία, «θέλουν η σύγκρουση να συνεχιστεί» για να προκληθεί βαρύτερη ζημιά στη Ρωσία και τις Ενοπλες Δυνάμεις της, επισήμανε ο Ρώσος ΥΠΕΞ.

Το γεγονός ότι οι ΗΠΑ «δεν βιάζονται» να υπάρξει άμεσα μια συμβιβαστική συμφωνία επιβεβαίωσε η Αμερικανίδα υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδια για την Ευρώπη, Κ. Ντόνφριντ. Απαντώντας στο κάλεσμα του Ιταλού πρωθυπουργού, Μ. Ντράγκι, για ειρηνευτικές συνομιλίες με τη συμμετοχή ισχυρών κρατών της ΕΕ και των ΗΠΑ με τη Ρωσία, η Ντόνφριντ δήλωσε πως ενώ οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι η σύγκρουση μπορεί να επιλυθεί τελικά μέσω διαπραγματεύσεων, «το πιο σημαντικό για εμάς είναι να ενισχύσουμε την Ουκρανία όσο το δυνατόν περισσότερο στο πεδίο των μαχών, ώστε, όταν έρθει η ώρα, να έχει όσο περισσότερο δύναμη γίνεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».

Από την πλευρά της, η Ουκρανία ανακοίνωσε πως οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε «παύση», διότι η Μόσχα «δεν κατανοεί ότι ο πόλεμος δεν εξελίσσεται πλέον σύμφωνα με τους κανόνες της, το χρονοδιάγραμμά της ή τα σχέδιά της», όπως δήλωσε ο Ουκρανός διαπραγματευτής Μ. Ποντολιάκ.

Ο ίδιος ξεκαθάρισε - με το «βλέμμα» σε κράτη της ΕΕ, όπως η Γαλλία - πως η Ουκρανία θεωρεί απαράδεκτες τις πρωτοβουλίες να δοθούν στους Ρώσους ορισμένα εδάφη της για την επίτευξη ειρήνης και πως το Κίεβο δεν θα υπογράψει συμφωνίες τύπου «Μινσκ-2», καθώς παρόμοιες αποφάσεις θα αναστείλουν τον πόλεμο για κάποιο διάστημα. Η Ουκρανία θεωρούσε τις συμφωνίες του Μινσκ, που υπογράφηκαν το 2015, «συνθηκολόγηση» και αρνούνταν την εφαρμογή τους καθώς προέβλεπαν «ειδικό καθεστώς» στο Ντονμπάς, μεταξύ άλλων.

Ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι, ισχυρίστηκε πως ο Γάλλος ομόλογός του, Εμ. Μακρόν, του έχει προτείνει να κάνει εδαφικές παραχωρήσεις στη Ρωσία προκειμένου να βρεθεί λύση στη σύγκρουση, όπως είπε ο Ζελένσκι στο ιταλικό δίκτυο RAI1.

Ο Μακρόν είχε δηλώσει την περασμένη βδομάδα ότι, για να τεθεί τέλος στον πόλεμο στην Ουκρανία, η ειρήνη θα πρέπει να οικοδομείται «χωρίς να ταπεινώνεται» η Ρωσία.

Νέα τηλεφωνική επικοινωνία είχαν χτες Ζελένσκι και Μακρόν, «για την πορεία των εχθροπραξιών, την επιχείρηση διάσωσης των στρατιωτικών από το "Azovstal" και το όραμα για τις προοπτικές της ειρηνευτικής διαδικασίας», ενώ η Ουκρανία ζήτησε προμήθεια καυσίμων και αμυντική υποστήριξη από τη Γαλλία. Σύμφωνα με ανακοίνωση της γαλλικής προεδρίας, ο Μακρόν είπε ότι η Γαλλία είναι έτοιμη να ανταποκριθεί σε πρόσθετες απαιτήσεις για «βοήθεια», θα εντατικοποιήσει τις παραδόσεις όπλων, ενώ επανέλαβε την τοποθέτηση για δημιουργία μιας νέας «ευρωπαϊκής πολιτικής κοινότητας», ευρύτερης από την ΕΕ.

Ο Γερμανός καγκελάριος, Ολ. Σολτς, συμφώνησε με τον Β. Ζελένσκι σε τηλεφωνική τους συνομιλία ότι «μία διευθέτηση μέσω διαπραγματεύσεων ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία απαιτεί άμεσο τερματισμό των εχθροπραξιών εκ μέρους της Ρωσίας και την αποχώρηση των ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων».

Ο Σολτς απέκλεισε για ακόμη μια φορά το ενδεχόμενο να υπάρξει ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία, η οποία θα νομιμοποιήσει τα εδάφη που έχουν κατακτηθεί από τη Ρωσία και επανέλαβε ότι η Δύση θα συνεχίσει να προσφέρει στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, «μέχρι να το πάρει απόφαση ο Πούτιν».

«Δεν είναι δυνατή μια υπαγορευμένη ειρήνη, η οποία θα προβλέπει ότι η Ουκρανία πρέπει να υπογράψει πως παραχωρεί εδάφη», είπε ο Γερμανός καγκελάριος, προσθέτοντας ότι δεν θα λειτουργήσει και κάτι ανάλογο με αυτό που συνέβη με την Κριμαία.

Την ίδια ώρα, εξέφρασε «μεγάλη ανησυχία» για τον κίνδυνο κλιμάκωσης του πολέμου. «Ο στόχος θα πρέπει να είναι να μην κερδίσει τον πόλεμο η Ρωσία, αλλά δεν θα πρέπει να προχωρήσουμε πέρα από αυτό», προειδοποιεί. «Επειδή έχουμε να κάνουμε με μια πυρηνική δύναμη, αυτό θα ήταν εντελώς λάθος στόχος», εξηγεί.

«Το πιο σημαντικό καθήκον για την επόμενη δεκαετία είναι να μη συμμετάσχουμε σε αυτόν τον πόλεμο», επισήμανε χαρακτηριστικά από την πλευρά του χτες ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Β. Ορμπαν, προσθέτοντας άλλη μια εκτίμηση για τον μακρόχρονο χαρακτήρα του πολέμου και την προοπτική γενίκευσής του.

Σε εξέλιξη είναι η διαδικασία εκκένωσης του χαλυβουργείου «Αζοφστάλ» στη Μαριούπολη, με παράδοση των ουκρανικών δυνάμεων που παρέμεναν σε αυτό. Υψηλόβαθμος διοικητής των ουκρανικών δυνάμεων ανακοίνωσε χτες ότι εκτελεί την απόφαση της ανώτατης στρατιωτικής διοίκησης να σώσει τις ζωές των στρατιωτών, υπονοώντας πως λήγει η πολιορκία. Οι φιλορώσοι αυτονομιστές και το ρωσικό υπουργείο Αμυνας ανακοίνωσαν την παράδοσή τους.

Μέχρι χτες το πρωί είχαν απομακρυνθεί 256 μαχητές του ναζιστικού Τάγματος Αζόφ, ανάμεσά τους πάνω από 50 σοβαρά τραυματίες, οι οποίοι μεταφέρθηκαν σε νοσοκομείο του Νοβοαζόφσκ στην περιφέρεια του Ντονέτσκ, που βρίσκεται υπό τον έλεγχο των φιλορώσων αυτονομιστών. Οι υπόλοιποι μεταφέρθηκαν στην Ολενίφκα, που επίσης ελέγχεται από τις ρωσικές δυνάμεις.

Χτες το απόγευμα περίπου 7 λεωφορεία με Ουκρανούς στρατιώτες απομακρύνθηκαν από το χαλυβουργείο, ενώ συνολικά 600 φέρεται να είχαν οχυρωθεί στις εγκαταστάσεις του «Azovstal», σύμφωνα με ουκρανικές πηγές. Η Ουκρανία εργάζεται για τα «επόμενα στάδια» της απομάκρυνσης των Ουκρανών μαχητών στο «Αζοφστάλ», δήλωσε η αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, δήλωσε πως ο Ρώσος Πρόεδρος εγγυήθηκε ότι όλοι θα τύχουν μεταχείρισης «σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα» περί αιχμαλώτων πολέμου, ενώ η αναπληρώτρια υπουργός Αμυνας της Ουκρανίας, Χ. Μαλιάρ, ισχυρίστηκε πως οι στρατιώτες θα επιστρέψουν σε ουκρανικά εδάφη με τη διαδικασία «ανταλλαγής αιχμαλώτων».

Πάντως χτες το ρωσικό Κοινοβούλιο ανακοίνωσε πως θα εξετάσει το ενδεχόμενο να απαγορεύσει την ανταλλαγή Ρώσων αιχμαλώτων πολέμου με μαχητές του ουκρανικού Τάγματος Αζόφ που απομακρύνθηκαν από το χαλυβουργείο, με τον πρόεδρο της Δούμας να δηλώνει πως «είναι ναζί», «είναι εγκληματίες πολέμου και πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να τους οδηγήσουμε ενώπιον της Δικαιοσύνης».

Στο μεταξύ, ο εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) ανακοίνωσε την ανάπτυξη στην Ουκρανία μιας ομάδας 42 ερευνητών και ειδικών, στην πιο σημαντική αποστολή από άποψη δυναμικού που έχει σταλεί, προκειμένου να διεξαγάγουν έρευνα για εγκλήματα πολέμου.